پخش زنده
امروز: -
ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا می گوید برای بازگشت به تعهد دوجانبه به برجام, گام های یکجانبه برنمی داریم.
اظهار نظر ند پرایس این واقعیت را تغییر نمی دهد که این دولت امریکا بود که در 18 اردیبهشت 1397 از برجام خارج شد و تحریم های یکجانبه علیه ایران وضع کرد در حالیکه تهران پس از این اقدام همچنان از دیگر طرف های غربی خواست به تعهدات 11 گانه خود در رفع تحریم ها عمل کنند و پس از اینکه تروئیکای اروپایی نیز به تعهدات خود عمل نکرد ایران گام های پنجگانه در کاهش تعهدات هسته ای خود را بر اساس بندهای 26 و 36 برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای برداشت.
بایدن هر چند پس از راهیابی به کاخ سفید از دیپلماسی و بازگرداندن امریکا به برجام سخن گفت اما همچنان همان رویکرد حفظ اهرم های فشار را مد نظر قرار داد و در این ارتباط تحریم هایی جدیدی ضد ایران وضع کرد که با روح شعارهای او در تضاد است.
از طرفی مقام های امریکایی بارها اعلام کرده اند که قادر نیستند تضمین دهند که دولت بعدی امریکا دوباره خروج از برجام را تکرار نکند و همین بی اعتمادی سب شده است تا تهران اعلام کند در صورتی فعالیت های هسته ای خود را کاهش خواهد داد که همه تحریم ها لغو و راستی آزمایی شوند و تضمین داده شود که تحریم ها هرگز باز نخواهند گشت.
در واقع اینکه دولت امریکا به برجام بازگردد یا باز نگردد مهم نیست مهم این است که در قبال توافق هسته ای که منجر به محدودیت در برنامه هسته ای ایران شد همه تحریم های ضد ایرانی لغو شود. البته این اشکال از سوی غربی ها مطرح می شود که با پیشرفت های جدید هسته ای ایران دیگر نمی توان از احیای برجام سخن گفت و سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز می گوید برای احیای برجام باید مذاکرات را از پایان شش دور مذاکره گذشته آغاز کرد و ایران باید گام هایی برای از سرگیری تعهد خود طبق برنامه جامع اقدام مشترک بردارد که این اظهار نظرها منطقی نیست.
برجام در سال 2015 به امضا رسید و این دولت ترامپ بود که امریکا را از این توافق خارج کرد و اگر قرار باشد تهران برنامه هسته ای خود را به قبل از برداشتن گام های پنجگانه هسته ای تقلیل دهد دولت امریکا باید بیش از دویست میلیارد دلار خسارت به ایران بپردازد تا بتواند وضعیت برابر شود آن هم در شرایطی که دولت بایدن از دادن تضمین برای تکرار نشدن خروج از برجام ناتوان است یا خود را به ناتوانی می زند.
بر این اساس اظهار نظر ند پرایس مبنی بر اینکه امریکا گام های یکجانبه برای احیای برجام برنخواهد داشت دادن آدرس غلط و تحریف تاریخ است و این سخن زمانی منطقی است که تهران ابتدا برجام را نقض می کرد در حالیکه تهران نه تنها برجام را نقض نکرده بلکه بر اساس بندهای 26 و 36 برنامه جامع مشترک عمل کرده است.
نکته دیگراینکه ند پرایس در رویکردی متناقض با ادعای دیپلماسی می گوید اگر ایران برای مذاکره حسن نیت نداشته باشد آمریکا ناچار است به راه های دیگری روی بیاورد! که این اظهار نظر از سوی رسانه های بیگانه به تهدید نظامی تعبیر می شود در حالیکه نشریه نیویورک تایمز روز دوشنبه به نقل از مقام های امریکایی نوشت که آنها به اسرائیل هشدار داده اند هرگونه حمله به برنامه اتمی ایران غیرسازنده و تهران را قادر ساخته است تا به سرعت سیستم غنی سازی پیشرفته تر را ایجاد کند.
البته در میانه این رویکرد دولت امریکا, خبرهای غیر رسمی در رسانه های بیگانه حکایت از این دارد که آمریکا و شرکای اروپاییش قصد دارند یک «توافق موقت» را به ایران پیشنهاد دهند. در این پیشنهاد قرار است به جای بازگشت یکباره آمریکا به برجام، در قبال توقف برخی فعالیتهای هسته ای ایران، بخشی از داراییهای بلوکه شده ایران آزاد شود که به نظر می رسد این راهکار با توجه به بی اعتمادی به دولت امریکا و احتمال سوء استفاده این کشور از توافق موقت, به ضرر ایران تمام شود.
این احتمال وجود دارد که دولت امریکا در صورت دستیابی به توافق موقت ادعا کند که در برجام است و اکنون حق دارد از مکانیسم ماشه استفاده کند و بر همین اساس به نظر می سد برای جلوگیری از چنین ترفندی بهترین راه حل همان لغو همه تحریم ها و ملزم کردن دولت امریکا به دادن این تضمین است که هرگز تحریم ها را باز نخواهد گرداند.
------------------------------------------------
رضا محمدمراد