گزارش مکتوب: گرانی گوشت قرمز در قطب تولید دام

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، چند ماهی می‌شود که خورش ها در عطش چند تکه گوشت، می‌پزند و حالا مرغ جای گوشت قرمز را گرفته است، تابلوهای سفید قصابی‌ها، حکم تابلوی طلا و سکه و ارز صرافی‌ها را دارد چرا که هر روز قیمت بالاتری جلوی هر کیلو گوشت و ماهیچه گوسفندی و راسته و فیله گوساله و... جا خوش می‌کند.
قیمت گوشت قرمز که از کالای اساسی محسوب می‌شود چند ماهی است با سیر صعودی قیمت مواجه بوده و تاثیر زیادی بر وضع معیشتی مردم گذاشته به گونه ای که خانوده‌ها به ویژه اقشار کم درآمد امروز توان تامین گوشت قرمز را ندارند.

تا قبل از 18 مهرماه امسال قصابان نیز برخلاف خواسته سازمان صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی نظارت بر بازار قیمت دلخواه خود را فروش می‌کردند و راهکارهای متولیان امر به جایی نرسید بالاخره 18 مهرماه 97 بود که بعد از کلی کش و قوس‌ها توسط قصابان و عرضه کنندگان گوشت قرمز، به یکباره ستاد تنظیم بازار کهگیلویه و بویراحمد تصمیم به افزایش قیمت‌ها مطابق میل قصابان گرفت و قیمت گوشت بره و بزغاله هر کیلوگرم به قیمت 54000 تومان، گوشت بز و میش هر کیلو 44000 تومان و گوشت گاو هر کیلو 42000 هزار تومان و دام زنده 23 هزار ریال اعلام شد این در حالی است که این روزها در آستانه عید نوروز گوشت گوساله کیلویی ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان و گوشت گوسفندی کیلویی 70 هزار تومان به طور میانگین در مغازه‌های سطح شهر به فروش می­‌رسد. برخی مغازه­‌داران علت این افزایش قیمت را کاهش عرضه گوشت یخ­‌زده در بازار می­‌دانند و می­‌گویند برخی واردکنندگان، با استفاده از ارز دولتی که برای واردات گوشت منجمد به آن­ها اختصاص داده می­‌شود لوازم موبایل و کالاهای سودآور دیگر وارد کرده­‌اند، از سوی دیگر با توجه به اینکه رستوران­‌ها معمولا از گوشت یخی استفاده می­‌کنند، کاهش این محصول باعث افزایش قیمت آن شده است و همچنین رستوران­‌دارانی که گوشت یخی پیدا نمی­‌کنند مجبور به خرید گوشت گرم هستند، در نتیجه گوشت گرم نیز گران­‌تر شده است.

به گفته یکی دیگر از فروشندگان، بعضی افراد به دلیل افزایش قیمت دلار، دام زنده را قاچاق می­‌کنند تا در ازای فروش آن دلار دریافت کنند، در نتیجه کاهش عرضه و افزایش تقاضا در ماه های اخیر باعث افزایش چشمگیر قیمت گوشت قرمز به ویژه گوشت گاو شده است.

به گفته برخی از شهروندان کهگیلویه و بویراحمد بسیاری از خانواده‌ها این ماده غذایی را از سبد غذایی به دلیل گرانی آن حذف کردند و در این میان نقش دستگاه‌های نظارتی مبهم و قابل مشاهده نیست و اگر نظارتی بر بازار بود شاهد افزایش قیمت گوشت نبودیم، برخی‌ها نیز بر این عقیده هستند که مسئولان به جای حل مشکلات گرانی برخی از اقلام پر مصرف مشکلات را به حوزه دیگری پاس می‌دهند و کسی هم پاسخگوی گرانی‌های اخیر نیست و تاوان بی‌مسئولیتی برخی از مسئولان را مردم و اقشار کم درآمد جامعه می‌‌دهند، همچنین برخی‌ها نیز بر این باورند که مسئولان برای کم کاری خودشان توجیحات مختلفی را ارائه می‌دهند .

یازدهم دی ماه  خبری مبنی بر عرضه گوشت قرمز با کارت ملی در قصابی های شهر یاسوج و سایر شهرهای استان رسانه ای شد، تا التیامی باشد رئیس شرکت پشتیبانی امور دام استان در گفتگو با خبرنگار صدا و سیما گفت:توزیع گوشت قرمز و مرغ با نرخ دولتی تا زمان ایجاد تعادل قیمت‌ها در بازار این استان ادامه خواهد داشت.
محمد شفیع عزیزی افزود:از ابتدای دی امسال تاکنون چهار تن گوشت لاشه گرم گوسفندی، ۴۵ تن گوشت گوساله منجمد و ۳۵ تن مرغ منجمد براساس شاخص جمعیتی در شهرستان‌های مختلف کهگیلویه و بویراحمد توزیع شده است.
وی گفت: براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت ران منجمد گوسفندی ۳۸۲ هزار ریال،سردست منجمد گوسفندی ۳۷۲ هزار ریال،راسته با استخوان منجمد گوسفندی ۳۵۲ هزار ریال،گردن منجمد گوسفندی ۳۴۲ هزار ریال و قلوه گاه منجمد گوسفندی ۳۵۹ هزار ریال به فروش می‌رسد.

عزیزی علت عرضه با کارت ملی را «قطع کردن دست دلالان از بازار» بیان کرد و اظهار داشت: می خواهیم این گوشت در اختیار مصرف کننده واقعی قرار گیرد و هر شهروند می تواند 2 کلیو گوشت به ازاء هر کیلو 37 هزار تومان دریافت کند .

این خبر بلافاصله در شبکه های مجازی بازتاب پیدا کرد و برخی کارشناسان و مسئولان اعلام کردند: این اقدام برای مدیریت و محدودیت در عرضه گوشت منجمد یارانه ای است زیرا عده ای گوشت منجمد یارانه ای را دریافت و با نرخ آزاد در بازار می فروختند.

اما بررسی ها در سطح شهر یاسوج حکایت از وضع نامناسب عرضه و توزیع گوشت حتی با کارت ملی دارد، اگر چه پیشتر اعلام کردند هیچ محدودیتی برای عرضه نداریم

گزارش زیر نشان از تجمع و ازدحام مردم برای دریافت گوشت قرمز یخ زده در یاسوج دارد.

اگرچه مسئولان از تخصیص سهمیه به شهرستان های استان به اندازه مکفی خبر دادند اما امام جمعه شهر چرام در خطبه های نماز جمعه مورخ 21 دی ماه خطاب به مسئولان گفت: شهرستان چرام حدود 30 هزار نفر جمعیت دارد این در حالی است که 450 کیلوگرم گوشت یخ زده به این شهرستان اختصاص یافت و این شیوه توزیع را توهین به مردم چرام دانست و به مسئولان هشدار داد که در خطبه های نماز جمعه آینده دست به افشاگری خواهد زد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد در میزگردی که به همین مناسبت با حضور مسئولان ذیربط توسط یکی از رسانه های دولتی برگزار شد با بیان اینکه هیچ کمبودی در زمینه دام زنده در بازار استان وجود ندارد، گفت: جمعیت دامی استان 2 میلیون و 160 هزار راس دام است و سالانه در کهگیلویه و بویراحمد14 هزار و 800 تن گوشت قرمز تولید می شود در حالی که میزان مصرف سالانه استان 8 هزار و 600 تن است  و سالانه حدود 6 هزار و 200 تن مازاد بر مصرف استان، گوشت تولید می شود.
الیاس تاج الدینی با اشاره به اینکه وظیفه جهاد کشاورزی تولید گوشت قرمز مورد نیاز استان است و در تامین دام زنده هیچ مشکلی وجود ندارد افزود: هم اینک در پروار بندی های موجود در استان حدود 8 هزار راس بره و 36 هزار راس گوساله پروار بندی شده موجود است.
بهمن آزادی معاون امور عشایر کهگیلویه وبویراحمد نیز با بیان اینکه عشایر این ظرفیت را دارند که روزانه 500 راس دام به بازار عرضه کنند که این تعداد دام مازاد بر نیاز استان است گفت: قصابان تمایلی به خرید دام استان ندارند و دام مورد نیاز خود را از استان های دیگر تامین می کنند و به نظر قصابان قیمت تمام شده گوشت مصوب در کارگروه تنظیم بازار منطقی نیست.
اما اسکندر روزبهی رئیس اتحادیه قصابان استان گفت: فصل زاد و ولد دامها است و علت کمبود دام هم همین است به گونه ای که لاشه های موجود در کشتارگاه یاسوج از شهرهای همجوار از جمله اقلید، شهرکرد، نورآباد و شیراز تامین می شود.

این در حالی است که بسیاری از مردم معتقدند که خروج و صادرات دام منجر به افزایش قیمت گوشت در استان شده است اما قانونی بازدارنده برای ممانعت وجود ندارد به همین منظور تاج الدینی رئیس جهاد کشاورزی استان صادرات دام بین استان ها را آزاد دانست و گفت: تمامی بره های تولیدی و گوساله های موجود در پروار بندی های کهگیلویه و بویراحمد از استان خارج می شود و مشکل موجود در بازار امروز ناشی از کمبود دام نیست.

معاون اداره امور عشایر استان هم با تایید اینکه دام های تولیدی استان در سایر استانها به فروش می رسد و جلوگیری از آن هم ممکن نیست گفت: کهگیلویه و بویراحمد کریدور عبور عشایر است و تشخیص اینکه دامهای خارج شده از استان مربوط به کدام استان است دشوار است.

یک دامدار می گوید: خشکسالي در سال جاري موجب کاهش توليد دام از يک سو و از سوي ديگر کاهش علوفه و خشک شدن مراتع شده است، گراني دلار هم موجب افزايش قيمت نهاده هاي دامي وارداتي شده است همین هم موجب شود تا ما دامهایمان را به قیمت های که برایمان سود بیشتری دارد بفروشیم فرقی نمی کند آن دلال هم استانی باشد یا سایر استانها .

معاون بازرگانی سازمان صنعت و معدن و تجارت استان گفت: دامداران گرانی مایحتاج خود را دستاویز قرار داده و حاضر نیستند با این نرخ دام های خود را در استان به فروش برسانند .

سالار حسین پور افزود: چون کشش بازار در سرتاسر ایران بیش از قیمت مصوب استان است وقتی دامدار این شرایط را دارد که گوشت را در استان دیگری به قیمتی به مراتب بالاتر بفروشد پس دام را از استان خارج می کنند.

در حالی که این روزها نه بازار را می توان بدون نظارت رها کرد و نه دامداران حاضر به فروش دامهای خود با قیمت مصوب هستند  روح الله باقری فرد معاون بازرسی و نظارت بر بازار سازمان صنعت معدن و تجارت استان فروش گوشت قرمز بالاتر از قیمت مصوب را تخلف دانست و گفت: نشست هایی با قصابان در فرمانداری شهرستان بویراحمد و با حضور بازرسان صنعت ،معدن و تجارت و استانداری برگزار شد که بر اساس آن قصابان موظف شدند که با نرخ مصوب کمیسیون تنظیم بازار گوشت بفروشند.
وی با بیان اینکه با انجام 100 مورد بازرسی 28 واحد صنفی قصابی با کمک اتاق اصناف مرکز استان و دیگر شهرستان ها جریمه شدند افزود: قصابانی که بالاتر از نرخ مصوب کمیسون تنظیم بازار از مردم پول گرفته بودند 300 میلیون ریال جریمه شدند.

برخی قصابها مغازه های را تعطیل کردند و می گویند دامداران حاضر به فروش دام زنده به قیمت مصوب(23 هزار تومان) نیستند و سازمان صنعت و معدن با این قیمت دام در اختیار ما قرار دهد تا ما هم با قیمت مصوب به مردم عرضه کنیم ولی  روح الله باقری فرد معاون بازرسی و نظارت بر بازار سازمان صنعت معدن و تجارت استان توپ را به زمین جهاد کشاورزی و امور عشایر انداخت و گفت: تامین دام زنده از عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت خارج است و این وظیفه سازمان جهاد کشاورزی و امور عشایر است که برای تامین دام اقدام کنند چرا که برای رفع این مشکل جهاد کشاورزی به عنوان یکی از اعضای ستاد تنظیم بازار باید قیمت پیشنهادی دوباره خود را برای تصویب شدن در این کمیسیون مطرح کند.
وی اظهار داشت: اگر قیمت جدید برای گوشت قرمز در ستاد تنظیم بازار تعیین شود سازمان صنعت براساس نرخ جدید بر بازار نظارت می کند.
باقری گفت: نماینده قصابان حاضر است هم اکنون تمام دام های زنده موجود را یک جا بصورت نقد با همان قیمت قبلی و حداکثر تا 250 هزار ریال برای هر کیلوگرم خریداری کند.

معاون سازمان صنعت معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه باید دلایل گرانی گوشت را مورد بررسی قرار دهیم گفت: در بازار گوشت عرضه و تقاضا ناهماهنگ هستند و شواهد نشان می دهد در بازار زمینه های افزایش قیمت گوشت وجود دارد زیرا اگر غیر این بود دامدار نیم توانست قیمت برای فروش دام خود تعیین کند .  

حسین پور ادامه داد: اگر جلسه دستوری بگذاریم مدت کوتاهی می توانیم بازار را اداره کنیم اما اگر در دوره بعدی دامدار کار پروار بندی را تعطیل کرد دیگر کاری از دست دولت بر نمی آید و باید اجازه بدهیم بازار نقش خود را ایفا کند و نقش آن را به رسمیت بشناسیم.

وی گفت: کشش بازار در زمینه قیمت گوشت در سایر استانها بیش از کهگیلویه و بویراحمد است همین هم موجب می شود تا دامدار دام خود را در سایر استانها به قیمت بیشتر بفروشد و صنعت معدن هم فقط اجازه دارد بازار را بر اساس قیمت مصوب شده کنترل کند و بر اساس قانون اجازه ندارد با دامداری که دام خود را خارج از استان می فروشد برخورد کند.
جعفر گوهر کانی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندارکهگیلویه وبویراحمد در نشست ستاد تنظیم بازار استان گفت:مسئولان اداره کل صنعت و معدن نباید اجازه دهند گوشت بیش از قیمت مصوب به فروش برسد چرا که مهر ماه امسال به پیشنهاد خود قصابان این قیمت مصوب شد .

شاهرخ کناری، فرماندار شهرستان بویراحمد هم گفت: همه امکانات را بسیج خواهد کرد تا از خروج دام از شهرستان بویراحمد را جلوگیری کند .

کارشناسان تغذیه معتقدند کاهش قدرت خرید مردم تنها گوشت قرمز را تحت‌تأثیر قرار نداده، لبنیات هم همین وضع را پیدا کرده‌اند بررسی ها نشان می دهد که افراد به جای این مواد، اقلامی را در سبد غذایی‌شان قرار داده‌اند که کمتر مغذی است و ویتامین زیادی ندارد، مثل نان، ماکارونی، سوسیس و کالباس و سایر غذاهای حجیم..
احمدی با بیان اینکه غذاهای جایگزینی جبران ویتامین‌ها و پروتیین‌های گوشت را نمی کند گفت: عده ای از مردم با گران‌شدن گوشت قرمز، گوشت سفید را جایگزین می کنند و به تبع آن با بالا رفتن قیمت گوشت سفید، تخم‌مرغ را به جای آن مصرف می کنند که این احتمال وجود دارد برخی بیماری ها رشد کرده و در نهایت شاهد مرگ و میر های غیر منتظره خواهیم بود.

وی افزود: کوتاه‌قدی و کجی اندام واختلال در رشد مغزی تنها بخشی از بیماری‌هایی است از آنها به‌عنوان پیامدهای ناشی از مصرف‌نکردن پروتیین کافی در افراد یاد می شود .

حال باید ببنیم کارشناسان و مسئولان برای کنترل قیمت گوشت قرمز و برگرداندن آن به سفره های مردم چه تدابیری می اندیشند.

نویسنده : محمد جعفر درزاده