برای پیشرفت علمی و آموزشی و رسیدن به حداقل های توسعه یافتگی، پژوهش و تحقیق سنگ بنای اولیه به شمار می رود و به همین جهت است که همواره می توان میان کم و کیف عملکرد پژوهشی در هر جامعه و میزان توسعه یافتگی آن جامعـه رابطه مستقیمی برقرار کرد.
- کمتر از 10 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها صرف تحقیقات کاربردی شده و مدیریت کلان پژوهش کشور نتوانسته از این امکان بالقوه نتیجه مطلوب ببرد.
- میزان رشد مدارک علمی در 15 سال گذشته در کشورهای اسلامی 7 برابر میزان رشد دنیا و برای ایران بیش از 24 برابر رشد علمی دنیا بوده است.
- سهم ناچیز پژوهش از بودجه سالیانه کشور(1.1 درصد) و فاصله تا وضع مطلوب(4 درصد) به رغم روند افزایشی اعتبارات تحقیق و توسعه در کشور.
- سهم بخش خصوصی در تأمین هزینه های تحقیقاتی و پژوهشی، کمتر از 10 درصد.
- ارتقاء ۱۹ پله ای رتبه کیفیت تولیدات علمی کشور طی 5 سال گذشته.
- رشد 4 برابری تعداد مقاله های کیفی کشور از 2007 تا 2016.
- ایران در حال حاضر با 22 کشور برتر دنیا از نظر علم و فناوری درحال رقابت است و این بسیار مهم و قابل توجه است.
- سهم ایران از مقالات 1درصد برتر دنیا در سال 2016 تاکنون 1/ 2 درصد جهان است.
- 225مقاله ایران نیز در زمره مقالات یک درصد برتر دنیا در سال 2015 شناخته شده است.
پژوهش خبری صدا وسیما:امروزه در همه کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه، که در پی حفظ یا ایجاد بنیان های توسعه متوازن و پایدار در زمینه های مختلف اقتصادی اجتماعی و ... و بالا بردن قدرت رقابت خود با دیگر کشورها هستند، توسعه علم و فناوری نقش محوری دارد. علم و فناوری نیز محصول فعالیت های پژوهشی است. رشد روزافزون علم و دانش و افزایش اطلاعات و آگاهی‌ها موجب ظهور فناوری‌های جدید شده است. به گونه ای که همواره رابطه مستقیمی بین حجم اطلاعات علمی و پیشرفت فناوری‌ها از یک سو و ایجاد رفاه و امنیت ملی از سوی دیگر وجود دارد. برای پیشرفت علمی و آموزشی و رسیدن به حداقل های توسعه یافتگی، پژوهش و تحقیق سنگ بنای اولیه به شمار می رود و به همین جهت است که همواره می توان میان کم و کیف عملکرد پژوهشی در هر جامعه و میزان توسعه یافتگی آن جامعـه رابطه مستقیمی برقرار کرد. به گونه ای که می توان ادعا کرد که بدون آن هیچ کشوری قادر به شناسایی و حل مشکلات موجود و طرح استراتژی در جهت توسعه و پیشرفت نخواهد بود. این گزارش نگاهی دارد به نقش پژوهش در تصمیم گیری های کلان، در مقایسه با سایر کشورهای جهان، می پردازد.
جایگاه تحقیق و پژوهش در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون اساسی از نظر اهمیت و اعتبار، در رأس سلسله مراتب قواعد حقوقی و مقررات هر جامعه قرار دارد. قانون اساسی بصورت کلی و در اصول متعددی به مسألة مهم مطالعه، پژوهش، نوآوری و خلاقیت اشاره نموده است. در بند الف و ب اصل دوم قانون اساسی ؛ بند دوم و چهارم اصل سوم قانون اساسی و همچنین اصل بیست و چهارم قانون اساسی که به بالا بردن سطح آگاهی های عمومی ... از طریق تأسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان اشاره دارد. همچنین مطابق اصل سوم، دولت موظف است همه امکانات خود را برای نیل به این امور به کار بندد. بنابراین یکی از وظایف اصلی مسؤلان حکومت اسلامی، افزایش سطح معلومات عمومی مردم و تقویت امر تحقیق و تشویق پژوهشگران عنوان شده است.
انجام پژوهش و تحقیق یکی از مهم ترین عوامل توسعه در سراسر جهان محسوب می شود چرا که موجب افزایش بهره‌وری در بخش‌های اقتصادی کشور خواهد شد. پژوهش یک فرآیند است که نباید از ورودی ها، خروجی ها و پیامدهای اجرای آن غافل شد. رویکرد به پژوهش از سه منظر اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارد. نخست اهمیت اقتصادی آن است. براساس آنچه که کارشناسان اعلام می کنند به ازای هر واحد پولی سرمایه‌گذاری در پژوهش، معادل30 واحد سود به دست می آید که این می تواند به اقتصاد کشورها و تولید ناخالص داخلی‌شان کمک قابل توجهی کند. دوم اینکه پژوهش و نتایج حاصل از آن نقش بسیار مهمی را در امنیت ملی کشورها ایفا میکند. تهیه و به کارگیری فن آوری های هوشمند در دفاع از امنیت و استقلال کشورها، ازطریق تحقیق و توسعه امکان پذیر است.سوم به لحاظ فرهنگی: کانون های تحقیقاتی و پژوهشی، یکی از خاستگاه های فرهنگی بالنده و متعالی به شمار می رود.
چالش‌های مطرح در نظام سیاست گذاری و تصمیم گیرنده در ارتباط با موضوع پژوهش
راهکارهای افزایش اثربخشی پژوهشها در سطوح خرد و کلان جامعه
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهش خبری // پژوهشگر: فریفته هدایتی