با تصویب طرح استیضاح «دیلما روسف»، رئیس جمهوری برزیل در مجلس نمایندگان این کشور، مجوز استیضاح رسما صادر شد و در صورت موافقت مجلس سنا با این طرح، رئیس جمهور شش ماه دیگر از قدرت کنار می‌رود تا رسما پاسخگوی اتهامات خود باشد.
شرایط نابسامان اقتصادی، زمینه ساز تنش‌های سیاسی
برزیل نهمین اقتصاد بزرگ جهان است که طی سالهای 2003 تا 2010 همزمان با ریاست جمهوری «لولا داسیلوا» رشد اقتصادی خوبی را پشت سر گذاشت. اما کاهش قیمت کالاهای تجارتی این کشور از سال 2011 رکود اقتصادی بی‌سابقه‌ای را در 25 سال اخیر در پی داشته است. از زمانی که هر تن سنگ آهن از 180 دلار به 55 دلار، کنجاله سویا از 18 دلار به 8 دلار و نفت از 140 دلار به 50 دلار کاهش یافت ، اقتصاد برزیل تکانه‌های شدیدی را متحمل شده است.
کاهش پلکانی رشد اقتصادی برزیل کماکان ادامه دارد و برآوردها حاکی از آن است که رشد اقتصادی برزیل در سال 2016 از سه و نیم درصد فراتر نخواهد رفت. کاهش رشد اقتصادی، بیکاری را به دنبال داشته و نرخ بیکاری در این کشور به حدود10درصد افزایش یافته است. این خطر وجود دارد که جمعیت 40 میلیون نفری که در دوران لولا داسیلوا به طبقه متوسط اضافه شدند، دوباره به جمع فقرا بازگردند .
مخالفان، سیاست‌های دیلما روسف، رئیس جمهور را تشدید کننده رکود اقتصادی کشور می‌دانند، اما موافقان معتقدند که روسف تلاش هایی را برای بهبود اوضاع بکار بسته که با کارشکنی کنگره مواجه شده است؛ کنگره‌ای که نمایندگان 26 حزب در آن حضور دارند.
ردپای دولت حاکم در عملیات کار واش
در سال ۲۰۱۴ در نتیجه عملیات «کار واش» (Operation Car Wash) برای بررسی ادعاهایی در خصوص وجود فساد در پتروبراس، شرکت نفت دولتی برزیل مشخص شد، برخی از شرکت‌های عظیم ساختمانی برزیل در قراردادهای خود با پتروبراس، پول اضافه دریافت کرده‌اند. در واقع شرکت نفتی پتروبراس با شرکت‌های ساخت و ساز تبانی و با افزایش قیمت خدمات آنها موافقت کرده بود. قرار بود بخشی از این پول اضافه به مدیران پتروبراس و سیاستمدارانی پرداخت شود که از این تبانی مطلع بودند. گزارش‌ها حاکی است در این پرونده حدود یک میلیارد و 700 میلیون دلار رشوه پرداخت شده که بین 8 تا 11 و نیم میلیارد دلار به دولت برزیل خسارت وارد کرده است.
بخش دیگر ماجرا این است که دادستانی ادعا کرد حزب کارگر (حزب دیلما روسف رئیس جمهور کنونی و لولا داسیلوا رئیس جمهور سابق) قسمتی از مخارج و منابع مالی انتخاباتی خود را از این راه تأمین کرده است. هرچند دیلما روسف ادعا کرده است که هیچ نقشی در این فساد نداشته است و یک کمیسیون پارلمانی هم در اکتبر ۲۰۱۵ او را از هر گونه کار غیرقانونی تبرئه کرد، اما مخالفان معتقدند با توجه به اینکه روسف در سال های 2003 تا 2010 رئیس شرکت پترائوس بوده، از این فساد اطلاع داشته است.
شرایط رئیس جمهور
اکنون رئیس جمهور چپ‌گرا حمایت سیاسی خود را از دست داده و محبوبیت او به طور چشمگیری کاهش یافته است. از سوی دیگر بازداشت کوتاه‌مدت لولا، رئیس‌جمهور سابق در نتیجه تحقیقات مربوط به رسوایی کارواش، محبوبیت دولت روسف را بیش از پیش کاهش داد؛ زیرا علاوه بر نزدیکی فکری این دو، روسف در راستای ممانعت از پیگرد قضایی لولا، او را به ریاست دفتر خود انتخاب کرد. این در حالی بود که لولا تفهیم اتهام شده بود و روسف با این اقدام باعث شد دستگاه قضایی برزیل به دلیل سمت دولتی لولا، نتواند اقدامی علیه وی انجام دهد . اما این اقدام بهانه‌ای شد تا مجلس و رسانه‌های برزیل به تبلیغات علیه رئیس جمهور دامن بزنند و افکار عمومی را با خود همراه سازند.
واقعیت این است که رکود اقتصادی فرصت مناسبی برای مخالفان روسف فراهم آورده است تا به حاکمیت 13 ساله حزب کارگر پایان دهند. در صورتی که طرح استیضاح رئیس جمهور در سنا رای بیاورد، جناح راست به رهبری میشل تمر، معاون رئیس جمهور فعلی، قدرت را در دست خواهد گرفت.
1. رای مثبت یا منفی سنا به طرح استیضاح چه تغییرات سیاسی ایجاد خواهد کرد؟
2. آیا بحران اقتصادی برزیل در کوتاه مدت پایان می یابد؟
3. سیاست های روسف چه نقشی در افزایش یا کاهش رکود اقتصادی داشت؟
4. حزب کارگر در رشد اقتصادی برزیل و حضور این کشور در گروه بریکس تا چه اندازه موفق بوده است؟
5. روابط خارجی دولت چپگرای حاکم و نیز احزاب راست‌گرا با ایالات متحده چگونه است؟
پژوهش خبری//