پخش زنده
امروز: -
کارشناس ارشد مسائل سیاسی و بین الملل گفت: به دولت آمریکا بی اعتمادیم، اما به دولت و مذاکره کنندگان خود که برای گفتوگوهای غیرمستقیم در عمان حاضر خواهند بود، اعتماد کامل داریم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای محمدجواد لاریجانی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، با تحلیل و بررسی گفتگوهای ایران و آمریکا، به پرسش ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: در دنیای پیچیده و متلاطم امروز تحولات منطقه غرب آسیا همیشه و همواره در کانون توجه و تحلیلهای جهانی قرار دارد. در این بین یکی از مهمترین وتاثیرگذارترین موضوعات روابط بین ایران و آمریکا و پیچیدگیها و چالشهای دیپلماتیک بین دو کشور است، در حالی دنیا به دقت نظاره گر است بار دیگر یک فرصت جدید برای گفتوگو و دیپلماسی میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا فراهم شده است.
روز شنبه در کشور عمان گفتگوهایی حساس و سرنوشت ساز میان نمایندگان دو کشور برگزار خواهد شد که بسیاری از تحلیلگران سیاسی چشم به راه نتیجه این گفتوگوها هستند، هدف از این دور از گفتوگو که در فضایی خاص برگزار میشود کاهش تنش و جستوجو راههای جدید برای حل بحرانها ومسائل مطرح شده بین دو کشور است.
این گفتوگوها میتواند تاثیرات مختلفی بر روابط جمهوری اسلامی ایران و آمریکا، امنیت منطقهای و حتی جهانی داشته باشد. برای ارزیابی فرصتها وچالشهای پیش رو میزبانی آقای محمد جواد لاریجانی تحلیلگر و کارشناس مسائل بین الملل را در استودیو عهده دار هستیم. تاکید میشود بر روی غیرمستقیم بودن این دور از گفتگوها، چرا غیر مستقیم؟
لاریجانی: بحثهایی که ما این جا مطرح میکنیم، این بحثها هیچ کدام نافی اصل مهمی نیست، این که همه پشت سر دولت مان قرار داریم، ولو این که در نظر اختلاف داشته باشیم.
اعتماد کامل به دولت مان داریم، دشمن نباید بدفهمی داشته باشد، همچنین مذاکره کننده ما وزیر محترم امور خارجه است، من سالها با ایشان کار کردم و آشنا هستیم، ما بیان نظرات مان اگر جهات مختلف داشته باشد، این نظر در عمل همه ملت پشت دولت مان و مذاکره کننده خودمان هستیم و اعتماد داریم و دعا میکنیم که موفق شوند، چون توفیق دولت ما در گفتگوها، توفیق ملت ماست.
این نکته مهمی است که باید مدنظر باشد و دشمن سوء استفاده کند، بیان نظرات، اینها تضعیف نیست، اینها نشانه سرزندگی جمهوری اسلامی است که در آن نظرات است.
در عمل همه پشت دولت خودمان محکم ایستادهایم
گفتگوهای غیرمستقیم حکایت از یک اکراه دارد، دولت ما با اکراه زیاد وارد گفتگو شده است، دولتی که دستش به خون یکی از سرداران بزرگ کشورمان آغشته است، ما حاضر نیستیم با آن غیرمستقیم هم صحبت کنیم میخواهم درجه اکراه را بگویم و درجه عدم اعتماد را دارد و نشان میدهد که دولت ما معتقد است که گفتگوی مستقیم و ساعتها بشینیم و حتی توافق بکنیم و امضا کنیم میتواند هیچ پایهای نداشته باشد.
اینها همه دلیل این است که ما گفتگو غیر مستقیم انتخاب کردیم، البته اگر از من بپرسید من معتقدم ما میتوانستیم گفتگو را قبول نکنیم و میتوانستیم نظرات مان به دولت عمان بدهیم و آنها هم نظرات شان به دولت عمان بدهند و آنها به ما بدهند و یک خرده جلو برویم و ببینیم که جایی از گفتگو است، چون گفتگو یک قدم جلوتر از رد و بدل کردن پیام است. به خصوص گفتگوی مستقیم اینها آدمهای خیلی معقولی نیستند، فارسی اش بد باشد. چه بگویم، به قول خود آمریکاییها اسمش میگذارند آدم لوس، ننر و بی ربط شبیه این.
مثلا در یک اتاق نشسته است و آن هم در یک اتاق نشسته است و در اتاق را باز کرده بیا آقا با هم مذاکره کنیم و وقت را تلف نکن و اینها از این اقدامات خواهند کرد که گفتگو با حیل مختلفی به یک گفتگوی مستقیم تبدیل کنند.
میخواهد بگویند که منی که سردار بزرگ این مملکت را کشتم و موفق شدم که آوردمش پای کار، اصلا گفتگو این است، بنابراین جهاتی است که جمهوری اسلامی رسید به این که مذاکره غیر مستقیم باشد، اینها مدلهای مختلفی است برای دیپلماسی است، اگر از من بپرسید، من میگویم ما از ابتدا گفتگو غیرمستقیم نباید قبول کنیم، ولی تبادل پیام را برای مقدمه چینیها میتوانستیم قبول کنیم.
این برای اولین بار نیست، در زمان ریگان ما برنامه مذاکرات ۵۹۸ خاتمه جنگ، آن دوروتی که نخست وزیر ایتالیا بود طرفدار این بود که حتما این مذاکرات به نتیجه برسد و قطعنامه پایان جنگ تصویب شود.
اجلاس وی سون بنا بود در ونیز تشکیل شود و ما داشتیم با آن دوروتی صحبت میکردیم و خودش پیش قدم بود، من در خانه آن دوروتی با تیم خودم گفتگو میکردم و شولتز وزیر خارجه آمریکا در وزارت خارجه شان بود، در آن جا آن چارچوب پنجگانه ۵۹۸ که حضرت امام (ره) این را قبول کردند که پای مذاکرات باشد، مثل این که ما در مرزها چیزی کمتر از الجزایر قبول نخواهیم کرد و مسئول جنگ حتما باید معین شود، حالا آتش بس میتواند همزمان با این قضایا اتفاق بیافتد.
از این جور چیزها، اینها را ما آن دوروتی در خانه اش گفتگو میکردیم، او در وزارت خارجه با شولتز، بنابراین این اتفاق افتاد و آن دوروتی توانست با کمک گین شر و ناکازونه از ژاپن این سه نفر معتقد بودند که این چارچوب مذاکرات خوب است و در آن جا آن را مصوب کردند و تایید شد ولی آمریکا خیلی موافق نبود و شوروی هم خیلی راه نمیآمد با این قضیه.
نمونه دیگر با شوروی سابق داشتیم، وقتی اینها در افغانستان شکست خوردند و به نوعی کمکهای زیادی به عراق میکردند ما از دیپلماسی کوبا استفاده کردیم که این دایره را پاره کنیم و آنها هم مایل بودند و من در هیئتی رفتم با کاستوم مذاکره میکردیم به فاصله کمی برونسوف و یکی از معاونان وزارت خارجه آمریکا با شوروی سابق آن در آن جا بود و یک توافقاتی راجع به مسائل افغانستان و ایران رسید و اصلا مذاکره غیر مستقیم چیزی نیست که بی تاثیر باشد، یک نوعی از موضع را بیان میکند.
اما در این جا ما یک تجربه خوبی را داریم، در جلوی خودمان و آن تجربه مذاکراتی است که آقای روحانی در برجام داشتند و تمام همت شان هم روی آن گذاشتند و این ناکامی ایجاد کرد، لذا ما همیشه میتوانیم ببینیم که چرا مذاکرات برجام به نتیجه نرسید این تجربه خیلی خوب است برای مذاکرات آینده با آمریکا. اگر از من بپرسید چرا مذاکرات به نتیجه نرسید.
سوال: یک نکتهای که در محافل سیاسی و کارشناسی مطرح است و هم در بین مردم این است که در دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا طرفین با چه خواستهها و انتظاراتی وارد گفتگو میشوند، مطالبات اصلی و اهداف اصلی هرطرف چیست؟
لاریجانی: طرف ما که کاملا روشن است، ما آنها حرف شان در برجام، برجام چیزی نیست که ایزوله شده باشد، حرف برجام این است که ما به پروژههای اتمی شما مشکوک هستیم، یکی از مخالفتها با برجام این است که ما مسئول رفع شک نیستیم، ولی این پروژه برجام طراحی شده بود که یک دورهای یک خرده فیتیله فعالیتهای هستهای مان را بکشیم پایین، ظرف چند سال اینها شکهای شان مرتفع شود بعد برگردیم به عنوان کشوری که مشکوک نیستیم، فعالیت هستهای مان را صلح آمیز انجام دهیم، ما توافقاتی کردیم و هزینههایی هم دادیم، یک ناشی گریهایی هم کردیم، اعتماد کردیم به آنها و کل هزینهها را یکجا پرداخت کردیم به امید این که آنها کارشان انجام دهند ولی نکردند، یک کسی که نقش عمده داشت در این قضیه آمریکا بود.
پس بحث ما مطالبه است، ما تمام کارهای مان انجام دادیم و همه نظارتها هم بود، شما بیایید وظایف تان را انجام دهید، اگراز این عدول کنیم اشتباه بزرگی کردیم، از طرف ما لیستش کاملا روشن است، یک توافقنامهای آن جا بوده است، غلط کردید که پاره کردید، هزینه اش ما دادیم، شما باید قدم اول نشان دهید که این پایبند توافق هستید.
راجع به تحریم هاست که خیلی پیچیده هم نیست، از آن طرف دولت آمریکا به خصوص رئیس جمهورش که حرفهایی که میزند لازم نیست که خیلی ما به آن آویزان شویم، دیدید که تعرفهها را یک روز برداشت و شش تریلیون ضرر کردند و دیشب همه را کاهش داد، یعنی رسید به غیر مال چین بقیه را، یعنی آبروریزی عظیمی برای دولت آمریکاست، آنها یک حرفهای خیلی زشتی مطرح کردند، درخواست خیلی عجیب و غریبی، این درخواستها عمدتا مربوط به جایگاه عظیم تاثیرگذار ما در منطقه است.
آنها در برنامههای شان خودشان از مسائل توانمندیهای تسلیحاتی ما، از توانمندیهای اتمی، توانمندی غیر از ساختن بمب اتم است، ما روی توانمندی مان هیچ گونه مصالحهای نخواهیم کرد، حتی فتیله اش پایین نمیکشم ولی آنها حرفها خیلی بی ربطی مطرح کردند.
الان روی خواستهها خیلی اختلاف است، ما روی خواستههای مان ایستادگی خواهیم کرد، به این دلیل مسئله عدم حضوری دلیل اش این است که ما چشم انداز روشنی از این مذاکرات الان نداریم.
ما دعا میکنیم که گفتگوها موفق شود در جهت مصلحت مسائل نظام، علامت توفیق اش رفع تحریمها شود لااقل در قدمهای اولیه و تعهدهایی که در برجام مانده است آنها را عمل کنند، این که از سریک توافق نامه بنویسیم این اشتباه بسیار بزرگی است و چیزی است که ترامپ دنبالش است.
میگوید او اصلا به درد نمیخورد، بیایید بشینید دوباره یکی دیگر بنویسید، با چنین آدمی، هیچ گفتگو چارچوب جدیدی معنا ندارد، اصلا شرح کشافی بنویسیم و دو هزار امضا پایش بکنند، هیچ اعتباری ندارد، با این آدم فقط میشود نقد معامله کرد، یکی از اشتباهات برجام این بود که ما اعتماد کردیم، باید قدم به قدم برویم، با این آدم اصلا احتیاجی به موافقتنامه ندارد، یک قدم کوچولو بردارد، ما هم یک قدم کوچولو برمی داریم، جز با نقد نمیشود با ایشان معامله کرد.
من میگویم ضمن این که ما باید به تلاش دستگاه دیپلماسی مان امیدوارباشیم و دعا هم میکنیم نباید انتظارات فوق العادهای در کوتاه مدت داشته باشیم.
حتی از لحاظ آمریکاییها در این گفتگو که میتواند چندین ماه طول بکشد، یک مدتی روز به روز فشارها را بیشتر خواهند کرد، همین الان هم فشارها را بیشتر میکنند، در ۲۴ ساعت، در ۴۸ ساعت گذشته چند تا تحریم جدید اعمال کردند، میخواهند بگویند که اگر به حرف ما گوش ندهید ما فشارهای بیشتری را وارد میکنیم، ولی ما باید خوشبینی واقع بینانهای داشته باشیم، این جور نباشد یک دفعه سرخورده شویم.
سوال:، چون روی دستور کار گفتگوها صحبت میکنیم، بحثها و موضوعاتی که ممکن است مطرح شود یا قراراست مطرح شود، صرفا موضوعات هستهای ما مطرح است یا بحث امنیت منطقهای و یا رفع تحریمها و یا موضوعات دیگری هم مطرح خواهد شد؟
لاریجانی: ما مدخل مان برجام است، چون یک توافق نامه مفصلی را بحث کردیم و صرفا مسائل هستهای ماست و در مورد سایر مسائل، بحث که مشکل ندارد، بحث سر توافق است، ما راجع سر مسائل چه توافقی میتوانیم داشته باشیم، آنها میگویند که شما در منطقه محور مقاومت هستید، بله هستیم، چه توافقی باید بکنیم، آنها در منطقه میگویند که شما از حزب الله و یمن و فلان و حرفها پشتیبانی نکن، ما دفاع از مقاومت برای ما یک اصل بسیار مهمی است.
ما از یمن دفاع میکنیم، از حزب الله دفاع میکنیم، از مردم فلسطین دفاع میکنیم، اینها چیزهایی نیست که، یک وقت است که شما با هم گفتوگو میکنید برای این که شما نظرات خودتان را به آنها بگویند، یک موقعی از ما پیاده شدن و یک جوری عقب نشینی میخواهند، اینها امکان پذیر نیست.
چارچوب برجام ولی من شخصا مخالفش هستم ولی ما امضای آبروی خودمان را نگه میداریم و دولت خودمان که این را امضا کرده است هیچ وقت تحقیر نمیکنیم.
احترامش را داریم، دولت خودمان بوده است و امضا کرده است ولو این که چیز بیخودی هم بوده است و بهای سنگینی برای تعهدات پرداخت کردیم و پایش ایستادیم و اولین موضوعی که خیلی سرراست است و پیچیدگی ندارد و آن این است که این توافق نامه را امضا کردید و زیرش هم زدید، پس اگر میخواهید نشان دهید که کار درستی کردید، چند تا قدم از همان توافق تان انجام دهید، چیز اضافه و پیچیده نیست و از صفر نیست، شروع از صفر پیچیدگی هاش این است که باید ۵ سال دیگر باید با هم مذاکره کنیم و دراین ۵ سال اینها انواع فشارها را روی ما میآورند، بنابراین آن مذاکره که داشتیم نباید پاره اش کنیم.
سوال: نقش عمان در این وسط چیست به عنوان واسط و کشور میزبان و میانجی، قراراست چگونه این روند را تسهیل کند و کمک کند به حل چالشها؟
لاریجانی: چالشهای ما ماهیتا چیست، اگر چالشها مربوط به موجودیت رژیم صهیونیستی است، رژیم صهیونیستی تمام شده است، آن را گلخانه آمریکا نگه داشته است با هزینه سنگین، گاهی تعجب میکنم این رئیس جمهور خیلی تاجر مسلک و همه جا چرته میاندازه که ما هفت تریلیون برای خاورمیانه هزینه کردیم و دستاورد نکردیم، چند برابر این برای رژیم صهیونیستی مصرف کرده است و دستاورد نداشته است، این که خیلی علاقه دارد خانه سازی و هتل سازی کند، این رژیم صهیونیستی را بردارد حکومتی که هم در آن یهودی و مسیحی و مسلمان در آن زندگی کنند بگذارند، شما بدانید فلسطین در سال بیش از ۵۰۰ میلیون زائر خواهد شد از اسلام و از همه مسیحیت، از یهودیت، این میخواهد هتل بسازد، خوب مانعش رژیم صهیونیستی است، این که نباشد، غزه هتل میخواهد، از دید یک آدم تاجر مسلک، هتل ساز، بساز و بفروش که رئیس جمهور ملی آمریکاست، پرهزینهترین و پرضررترین کار است.
چالشهایی که در منطقه است بسیار زیاد است، یک وقت است که رژیم آمریکا میخواهد بگوید که رسیدن به بن بست که رسیدند، در مورد یمن به بن بست رسیدند، تا این لحظه دو میلیارد دلار هزینه کرده است با زدن یمن، هیچ گونه از موشکهای یمن نه به ناوگان و نه به رژیم صهیونیستی متوقف نشده است، این پروژه معلوم است که متوقف نمیشود راه حلش این است که غزه صلح شود و درش باز کنند و غذا بیاید و یمن هم گفت نمیزنم.
چرا ما باید این نوع نگاه به منطقه داشته باشیم، بله اگر آمریکا میخواهد با ما به عنوان یک قدرت موثر در منطقه مذاکره و بحث کند، آن چیز بدی نیست که، اما اگر این که بیاید که شما چه بکنید و چه نکنید، اگر شما نکنید من را میزنم، این آدم را نباید حرف بزنیم، این آدمی که ما را تهدید میکند، این لیاقت گفتوگو با ما را ندارد، یک کشور دیگر میگوید ما در این جا مشکل پیدا کردیم، بیایید با ما صحبت کنید که یک خورده مشکلات ما حل شود، آن عیب ندارد و قابل احترام است.
ولی آدمی که صبح تا غروب فحش میدهد، حرف مفت میزند، تهدید میکند و همه میدانند که تهدیدهاش توخالی است، این آدم لیاقت گفتوگو ندارد، همین گفتگوی هم غیرحضوری اش به نظرم بالای سرش زیاد است.
خیلی ما به او احترام گذاشتیم، یک کسی جانی است و دستش به خون عزیزترین فرد قهرمان مملکت آغشته است و تازه افتخار میکند به این کار، اصلا لیاقت صحبت ندارد، چه برسد غیرحضوری؛ بنابراین برای حل مسائل منطقه ایده داریم، از خود مسئله فلسطین گرفته ایده داریم، ایدههای بین المللی داریم، ایدههای قانونی داریم، تا مسائل منطقه، اگر کسی بخواهد با ما راجع به مسائل منطقه صحبت کند کاملا آمادگی داریم.
نه از موضع تهدید، الان مشکل منطقه آمریکاست، به نظرم اصلا ما الان در موقعیتی هستیم که میتواند از بعضی از کشورها صحبت کنیم، دیپلماسی فعالی که اصلا ترامپ باید در دادگاه بین المللی لاهه محکوم شود، چون در زمان بایدن او اقلا در ظاهر میگفت که من ناراحت هستم از این که مردم غزه کشته میشوند، هی من به این نتانیاهو میگویم که اینها کشته نشوند، ظاهرش بود، ولی دروغ میگفت ولی ظاهرش میگفت، این یکی دیگر رسما گفت که اگر شما نروید بیرون، آتش تان میزنم، او خودش یعنی مباشرتا در همه جنایت هاست و او خودش باید محکوم شود. این نکته بعدی است. در جنگ کسی حلوا خیرات نمیکند این جنگ را ما تمام میکنیم سخن معروف سردار شهید ما جنگ را آنها آغاز میکنند ولی ما تمامش میکنیم. خوب این یک چیزی است که منطقه از آن نگران است این که شما فرمودید.
سول: تاثیرات منطقهای؟
لاریجانی: اگر این گفتگوها سبب شود که احتمال درگیری ۱۰ درصد برسد به ۳ درصد و به آینده دورتر خوب یک آرامشی در منطقه پیدا می شود من خواستم استدلال کنم که چرا از گفتگوهای ما منطقه احساس راحتی بیشتر می کند طبیعی هم هست و این یه چیز بدی نیست ما از این قضیه ناراحت نیستیم یک خدمتی است که ما به منطقه میخواهیم کنیم ولی معنایش این نیست که آمریکاییها میتوانند اینجا یک سبد انتظارات نامعقولی را پر کنند، ما مستاصل نیستیم این خیلی نکته مهمی است چه در گفتگوها و چه در بعد از گفتگوها، یکی از اشکالات بزرگ مذاکرات برجام این بود که دولت ما همه چیزش بسته شده بود به تحریمها مستاصل بود و میگفت غیر از این راه ندارد با کدخدا باید ببندیم و این استیصال را امریکاییها بویش به مشامشان رفته بود فلذا توانستند هر کاری بکنند این دولت به هیچ وجه نباید احساس کند ما مستاصلیم به هیچ وجه، ما مستاصل نیستیم حتی بعضی ذوق زدگیهای ما ممکن است ما از روی صداقت خودمان داریم انجام میدهیم منتهای نباید احساس استیصال به آنها دست بدهد فلذا ما باید سیاستهای داخلیمان را، اصلا فرض کنیم تحریمها هست و ما باید برویم به سمت کاهش اثر تحریمها و بی اثر کردن تحریمها و این شدنی است یعنی نیست که فرضی باشد این شدنی است کاملا و خوشبختانه دولت یعنی ریاست محترم جمهوری هم این خط رهبری را مرتب تاکید دارند هر چه قدر ما توی این مسیر جلوتر برویم انتظارات امریکا میآید پایینتر استفاده از اهرم تحریم او پایینتر میآید امیدوارم سوال شما را پاسخ داده باشم که چرا از مذاکرات ما منطقه استشمام یک راحتی بیشتری خواهد کرد.
سوال: الان چند تا مورد مهم را اشاره کردید با شما بیشتر راجع به آن صحبت کنیم یکی به بازیگران بین المللی اشاره کردید حالا واکنشهایی دارند که نسبت به گفتگوهای ما چه قدر نقش دارد در حمایت یا در مخالفت گفتوگوهایی که قرار هست از روز شنبه آغاز بشود موضوع تقویت بنیه داخلی را اشاره کردید به عنوان یک اصل مهم حالا در کنار بحث پیگیری گفتگو و موضوعاتی که در این قبیل دارد دنبال میشود با شما بیشتر راجع به آن صحبت کنیم، در مورد گفتگوهای ایران و آمریکا داریم صحبت میکنیم راجع به فضای بین المللی و منطقهای صحبت کردیم نمیخواهم دور بشوم خیلی، اما فضای داخلی را واکاوی کنیم و بررسی اش کنیم واکنشهای داخلی به مذاکرات بین ایران و آمریکا چی بود، جناحها و گروههای مختلف سیاسی نسبت به آن چه که قرار است اتفاق بیفتد چه واکنشهایی داشتند؟
لاریجانی: اینجا می شود انواع واکنشها را بررسی کرد به نظرم گروهی که بیش از حد ذوق کرده هست و معتقد هستند و معتقد هستند که کلا راه حل مسائل ایران از طریق یک نوع توافقی با امریکا و برداشته شدن تحریمها تنها راه این هست این ذوق زدگی دو تا اشکال دارد یکی این که احساس استیصال به امریکا میدهد و آنها درخواست هایشان را بالا میبرند مذاکره دیرتر به نتیجه میرسد، چون ما که تن نمیدهیم به حرفهای آنها، ثانیا ایجاد یک امید کاذب میکند ثالثا این امید کاذب ممکن است که ما را در پیگیری آن راه درست و مستقلانه مبتنی بر خودمان یعنی ما با زندگیمان را بر اساس نظر یک دولت دیگر نبندیم اساسش را، اساسش باید بر اساس خودمان باشد طراحی خودمان، امکانات خودمان، تلاش خودمان خوب خیلی این ضرر دارد لذا من مخالف ذوق زدگیهایی هستم که ایجاد میشود با تیترهای بزرگ و امیدواریهای غیر معنا دار همچنان که من اولش گفتم ما همه مان دعا میکنیم برای توفیق دولتمان گفتگو کنندگان عزیزمان گروهمان توفیق آنها توفیق مملکت ماست منتهی ما باید یک امیدواریهای معقول داشته باشیم این اولین گرایش هست اینطور نباشد که مردم فکر کنند کارها تمام شده و همه چیز بسته شده و شنبه اصلا هیچی دیگر و مسئله حل است من به نظرم این گفتگوها ماهها طول میکشد تا اولین جوانههای تاثیر را بدهد و در طول این ماهها دولت آمریکا سعی میکند انواع فشارها را به ما افزایش بدهد که ما را بکشاند و بگوید تو ناچاری حرف من را گوش بدهی، فلذا من روند گفتگوها را روند آسانی نمیبینم که حالا اینقدر مثلا همین شنبه نتیجه بدهد یا آخر هفته نتیجه بدهد، گروه دیگری ممکن است در کشور باشند که آنها انتقاد داشته باشند دولت نباید احساس کند که این انتقادها او را تضعیف میکند اتفاقا میتواند طرف مقابلمان که یک دشمن خصمو است، گفتگوهای شما اگر با یک طرفی هستید که با هم دشمن نیستید ولی سر یک موضوع اختلاف دارید این گفتگو، گفتگوی خیلی طبیعی است حالا این میتواند اختلاف سر یک چیز مرزی باشد، اختلاف سر یک رابطه حقوقی باشد آنجا میتونایم با هم برد - برد صحبت کنیم باشد ما هم یک کم کوتاه میآییم، آنجا میتوانیم به هم اعتماد کنیم، آنجا فضای مذاکره مستقیم است، اما اینجا ما دشمن ترین خودمان مشغول گفتگو هستیم یک آدم بی سر پایی که نه قولش قول است نه حرفش حرف است، ژست هایش اصلا حال آدم را به هم میزند من خودم آدم آلرژیکی هستم هر وقت این برنامه هایش را در سی ان ان یا جاهای دیگر میبینم آلرژیام بالا میزند یعنی آدم خیلی بی ربطی است خوب با یک همچین آدمی گفتگو کردن میدانید، میخواهم مشکلات مذاکرات را بگویم اشکالی ندارد بعضیها در کشور نقادانه صحبت کنند، اما ما نباید دولتمان را تضعیف کنیم دو جور بحث است یکی بحث انتقادی هست، تحلیل هست، چشم اندازها را بگوییم انتظارات را معقول کنیم اینها که خوب است تقویت دولت است حتی بگوییم این مسیرها ممکن است نتیجه ندهد بدهد قبلا این جور بود، نبود اینها به نظرم باید یکی از چیزهایی که خیلی مقبول است این ست که خود برجام را حتی آنهایی که طرفتارش بودند کمتر خوانند اصلا ببینیم برجام چی بوده چرا متنها دقیق بوده چرا مسئله موشک درش آمده اصلا بنا بود مساله موشک نباشد، عباراتش چرا این قدر مبهم است، و یک بحث دیگر اصلا در دانشگاهها صحبت کنیم طرفدار دولت هایمان هستیم هر کدام خدمت کردند ولی این حق ملت ما است. بنابراین به نظرم مواضع تاکید کننده و تحقیر کننده برای دولت ما به هیچ وجه صلاح نیست، اما نقدش هیچ اشکالی ندارد این نقل خیلی مفید میتواند باشد برای مساله آینده ما ببینید من اینجا میخواهم اینجا یک اشاره دیگر بکنم به قضیه ببینید اوباما رسما اعلام کرد که من آرزویم این است که تمام پیچ مهرههای صنعت اتمی ایران را از هم باز کنم این را از طریق جنگ نمیتوانم انجام بدهم و لذا ما از این مسیر، ببینید این دقیقا بیان خود اوباماست پس اگر صحبتی میکنند ما نسبت به برنامههای شما مشکوکیم، چون الان محور بحث ما اتمی است دیگر اینها دروغ میگویند اینها به توانمندی ما در کل مشکل دارند و این توانمندی منحصر در حوزه هستهای هم نیست نکته مهم این است یعنی هستهای یک بخشش است بعد چیزهای دیگر است. حالا ما در واقعا در اینجا مواضمان خیلی روشن باید باشد که هست، ما را تهدید میکند به کارگیری ماشه همین آقایی که آمده میخواهد گفتگو کند خوب اولا تو که داخل این قرارداد نیستی، پاره کردی تو چی کارهای راجع به ماشه، بعد میگوید من دوستان اروپایی را تحریک میکنم که کرده اروپاییها آمدن سه تایشان نشستند ما را به ماشه چیز کردند.
سوال: راجع همین کشورهای اروپایی چین، روسیه کشورهای مختلف صحبت کنیم اظهار نظرها و مواضعشان چقدر تأثیر گذار هست توی مخالفت و حمایت گفتوگوهایی که پیش میرود؟
لاریجانی: در کل مواضع جهانی به نفع ماست دنیا که فقط اروپاییها نیستند چین و روسیه مواضع خوبی دارند حالا در بحث هم فرصت نیست سایر کشورهای دنیا هم مواضعشان در شرایط فعلی خوشبختانه با ایران همراهی دارد ولی اروپاییها به خصوص این سه کشور اروپایی که جزو امضا کنندگان برجام هستند مواضع خیلی بدی دارند و اینها در مورد ماشه ما را تهدید میکنند ما قبلا زمان آقای روحانی به اینها رسما گفتیم که اگر دنبال به کارگیری مکانیزم ماشه که از افتضاحات برجام هست بروند ما کلا تعهداتمان را در ان پی تی را میتوانیم صرف نظر کنیم و این خیلی نکته مهمی است بنده که اصلا مخالف ورود این تعهدات هستم، چون این تعهدات هیچ وقت برای ما نانی حاصل نکرده، اما اگر ما از تعهدات بیرون بیاییم دیگر کسی نمیتواند به ما بگوید چیکار باید بکنی همه چی این مقدارم که نظارت هست همه را برمیداریم؛ لذا من میخواهم بگویم مواضع سه کشور اروپایی به خصوص مواضع بسیار بدی هست آنها باید خجالت بکشند نسبت به جمهوری اسلامی که صادقانه تعهدات خودش را انجام داد این مواضع مزورانه را دارند ولی دنیا نسبت به موضع ما همراهی اش خیلی جالب است.
سوال: جمع بندی پایانی را بفرمایید؟
لاریجانی: ما آن چیزی که باید محکم رویش باید بایستیم توانمندی ملی ماست و این توانمندی ملی باز کننده همه درهای قفل شده است و ان شالله دولت ما هم در این گفتگوها هدفش همین خواهد بود ما از برجام آن طرفتر نخواهیم رفت، چون خیلی رفتیم و چیزی ازش نگرفتیم. انتظارات ما باید از این مذاکرات محدود باشد دولت ما و مردم ما نباید معطل این مذاکرات باشند ما کار خودمان را مستقلا باید پیش ببریم البته یک میدان خوبی است ان شاءالله از این میدان هم دولت ما موفق بیرون میآید.