نوشیدنی‌های انرژی زا و عوارض مخرب آن

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ ️نوشیدنی‌های انرژی زا برای سلامت انسان عوارض مخربی دارند، اما بسیاری از افراد از آن عوارض آگاه نیستند. این نوشابه‌های  پرطرفدار حاوی مواد گوناگونی مانند کربوهیدرات‌ها (قندها)، ویتامین ها، مواد معدنی و مواد محرکی مانند کافئین، تورین و گلوکورونولاکتون هستند که این برای مصرف کنندگان عادی بشدت خطرناک است.

مواد تشکیل دهنده رایج در نوشیدنی‌های انرژی زا
کافئین سیستم عصبی مرکزی را تحریک می‌کند و عاملی برای افزایش فشار خون و تپش قلب است و کم آبی را در بدن فرد به وجود می‌آورد.
تورین که یک نوع آمینو اسید است که توسط بدن تولید می‌شود و باعث انقباض ماهیچه‌های قلب می‌گردد.
گوارانا که از یک گیاه در آمریکای جنوبی گرفته می‌شود، خواص آن شبیه به کافئین است.
محتوای بالای شکر عاملی برای افزایش انرژی کاذب، چاقی، فشار خون و دیابت نوع ۲ است.
جین سینگ یک گیاه دارویی است که سطح انرژی را افزایش می‌دهد و دارای خواص ضد خستگی است، اما مصرف بالای آن، عاملی برای اسهال و سر درد می‌باشد.
ویتامین ب کمپلکس فواید زیادی دارد، اما مصرف بالای آن می‌تواند عاملی برای اوردوز نیاسین باشد.
شیرین کننده‌های مصنوعی قند بالایی دارند و اعتیاد را در افراد ایجاد می‌کنند و باعث مشکلاتی مثل چاقی، دیابت و فشار خون می‌گردند.

عوارض و خطرات نوشیدنی‌های انرژی زا

۱. تشویش و اضطراب
هنگامی که نوشیدنی انرژی زا مصرف می‌کنید، حتی اگر اولین بارتان هم باشد، احتمال ابتلا به استرس در شما وجود دارد. همانطور که می‌دانید نوشیدنی‌های انرژی زا، مخصوصاً آنهایی که کافئین دارند، روی سیستم آدنوزین اثر گذار است و احساس اضطراب و استرس را در ذهن تحریک می‌کند و در نتیجه افرادی که از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض حمله ترس و وحشت هستند.

۲. تداخل با دارو‌ها
هنگامی که دارو مصرف می‌کنید، حتما باید از این نوشیدنی‌ها اجتناب کنید، زیرا بسیاری از آن‌ها با دارو‌های مختلف تداخل دارند؛ مخصوصاً اگر داخل آن‌ها کافئین وجود داشته باشد و در نتیجه عوارض جانبی دارو‌های شما را به شدت افزایش می‌دهد.

۳. بی خوابی
هیچ شکی وجود ندارد که مصرف این نوشیدنی‌ها خواب شما را دچار مشکل می‌کند و بسیاری از افراد به خاطر اینکه نخوابند، از آن‌ها استفاده می‌کنند، اما بعد از چند وقت این نوشیدنی خواب شبانه شما را به هم می‌ریزد و باعث می‌شود که نصف شب از خواب بیدار شوید و بخواهید کار‌های دیگری را به انجام برسانید، اما از طرفی بهره وری زندگی شما مانند لحظات معمولی نیست و تمرکز کافی ندارید.

۴. دیابت نوع دو
مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا خطر ابتلا به مشکلات زیادی مثل دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. همه نوشیدنی‌های انرژی زا حاوی مقدار زیادی قند و شکر هستند؛ و در نتیجه مصرف زیاد آن‌ها عاملی برای ابتلا به دیابت است.

۵. اثرات اعتیاد آور
یکی از اثرات بسیار مخرب در استفاده از نوشیدنی‌های انرژی زا این است که شما به آن معتاد می‌شوید و شبیه به سیگار یا قهوه عمل می‌کند. این نوشیدنی موادی داخل خود دارد که اعتیاد شما را افزایش می‌دهد و در نتیجه بعد از مدتی دیگر نمی‌توانید از آن‌ها دست بکشید. از طرفی اثرات مخرب آن افزایش پیدا می‌کند.

۶. رفتار پرخطر
مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های انرژی زا امکان ایجاد رفتار‌های پرخطر را افزایش می‌دهد. در واقع شما نمی‌توانید بدون هیچ فکر قبلی وارد عمل شوید و در نتیجه خطرات زیادی شما را تهدید خواهد کرد.

۷. عصبانیت
یکی از خطرات مربوط به مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا افزایش حس عصبانیت است. همانطور که در بالا هم گفتیم؛ این نوشیدنی‌ها سیستم آدنوزین را در بدن شما دچار تغییر می‌کنند و باعث اضطراب و عصبانیت می‌شوند، تغییرات مداومی را در روحیه و احساسات شما ایجاد می‌کنند و باعث افزایش ضربان قلب می‌گردند، زیرا کافئین موجود در آن‌ها ضربان قلب شما را تند می‌کند.

۸. حالت تهوع
اگر بیش از حد از نوشیدنی‌های انرژی زا مصرف کنید، احتمال حالت تهوع و استفراغ وجود دارد. نوشیدنی‌های انرژی زا حاوی مقدار زیادی کافئین هستند. کافئین موجود در آن‌ها عاملی برای افزایش ادرار است در نتیجه ممکن است بدن شما با کم آبی روبرو شود که همین، عاملی برای افزایش ابتلا به حالت تهوع و استفراغ است، زیرا وضعیت دهان، معده و روده شما در صورت خشکی و کم آبی به هم می‌ریزد.

۹. سر درد و میگرن
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم؛ مصرف این نوشیدنی‌ها واکنش‌های آلرژیک و گاهی اوقات وضعیت‌های شدیدتر مثل سردرد و میگرن را ایجاد می‌کند. میگرن فقط یک سردرد نیست، بلکه می‌تواند کل بدن شما را به هم بریزد. پس اگر به این نوشیدنی اعتیاد دارید، هر چه سریع تر، فکری برای خودتان بکنید.

۱۰. واکنش‌های آلرژیک
مصرف زیاد از حد این نوشیدنی‌ها می‌تواند عاملی برای واکنش‌های آلرژیک مثل قرمزی پوست، خارش، تنگی نفس، سفتی قفسه سینه و استفراغ شود. همچنین عاملی برای سرگیجه، سر درد و تپش قلب و بیقراری، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، گرفتگی بینی و مشکلات خواب را ایجاد می‌کند.

۱۱. فشار خون بالا
یکی از اثرات مخرب نوشیدنی‌های انرژی زا افزایش فشار خون است. کافئین موجود در آن‌ها فشار خون شما را بالا می‌برد. قند موجود در این نوشیدنی‌ها به شدت برای فشار خون مضر است.

۱۲. آزاد کردن هورمون استرس
کافئین عاملی برای اضطراب و نگرانی است. از طرفی هورمون استرس را به مقدار بالا در بدن شما آزاد می‌کنند، احساس افسردگی و ترس و وحشت را در شما بالا می‌برند. مطالعات هم ارتباط بین نوشیدنی‌های انرژی زا و آزاد شدن هورمون استرس را به اثبات رسانده است.

۱۳. اوردوز در نیاسین
یکی دیگر از اثرات نوشیدنی‌های انرژی زا وجود ماده نیاسین یا ویتامین B۳ است که احتمال اوردوز در آن‌ها وجود دارد. در نتیجه اثرات مخرب را روی شما باقی می‌گذارد اگر مکملی مصرف می‌کنید که حاوی نیاسین است و همزمان نوشیدنی انرژی زا مصرف کنید، احتمال اوردوز وجود دارد. علائم آن شبیه به اوردوز‌های دیگر مثل سرگیجه، حالت تهوع، نقرس، استفراغ، خارش، تپش قلب و اسهال است.

۱۴. ایست قلبی
جدا از فشار خون، یکی دیگر از اثرات بسیار مخرب نوشیدنی انرژی زا در صورت مصرف بالاتر، ایست قلبی است. این خطر برای افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای و بیماری‌های قلبی دارند، به شدت بالاست بنابراین بهتر است که این نوشیدنی‌ها را هرگز تحت هیچ شرایطی استفاده نکنند.

۱۵. تغییرات روحیه
نوشیدنی انرژی زا عاملی برای افزایش ابتلا به استرس، افسردگی، عصبانیت و نگرانی است. همچنین می‌تواند عاملی برای تغییرات روحیه باشد که بر روی سلامت کلی شما اثر گذار است. افرادی که به طور منظم از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند، سطح سروتونین در مغز آن‌ها کاهش پیدا می‌کند. سروتونین یک انتقال دهنده عصبی بسیار مفید است و کاهش سطح آن، عاملی برای افسردگی، استرس و روحیه خواهد بود.

۱۶. کاهش خلاقیت
بین نوشیدنی‌های انرژی زا و کاهش خلاقیت برای انجام کار‌ها در طول روز ارتباط خوبی وجود دارد. این نوشیدنی‌ها شما را بیدار نگه می‌دارند و در نتیجه شب‌ها هم احساس خواب آلودگی ندارید، اما یک نوع بی خوابی کاذب در شما ایجاد می‌کند، سطح بهره وری و خلاقیت را در شما می‌کاهد و روز بعد نمی‌توانید انرژی کافی داشته باشید، زیرا شب قبل استراحت نکرده اید.

۱۷. خستگی
مصرف نوشیدنی‌های انرژی زا می‌تواند عاملی برای خستگی باشد. غده‌های آدرنال برای حفظ سلامت کلی بدن بسیار مفید هستند و هورمون‌های مورد نیاز را تولید می‌کنند. این اتفاق در دوران استرس بیشتر رخ می‌دهد. به دلیل فعالیت بالای این هورمون ها، حس خستگی در فرد ایجاد خواهد شد. در صورتی که فرد همزمان با وجود خستگی، خواب کافی هم ندارد.

۱۸. آسیب اعضای داخلی بدن
نوشیدنی انرژی زا می‌تواند به اعضای داخلی بدن شما آسیب وارد کند، زیرا یک سیگنالی را به مغز، کلیه، کبد، سیستم گوارش و قلب ارسال می‌کند و یک نوع واکنش دفاعی محسوب می‌شود. مصرف بالای کافئین و قند در این نوشیدنی‌ها می‌تواند سیگنال‌های مخربی را به اعضای داخلی بدن ارسال کند و به آن‌ها آسیب بزند.

۱۹. چاقی
نوشیدنی انرژی زا عاملی برای افزایش فشار خون و احتمال ابتلا به ایست قلبی است و می‌تواند عاملی برای چاقی هم باشد. همچنین مقدار بالای قند و شیرین کننده مصنوعی دارد و خطر ابتلا به اضافه وزن را بالا می‌برد و ممکن است در شما یک نوع اعتیاد ایجاد کند. به همین دلیل برای سلامتی کلی بدن شما مخرب است.

۲۰. کشندگی
این یکی از بدترین عوارض جانبی نوشیدنی انرژی زا محسوب می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف بالای این نوشیدنی‌ها می‌تواند عاملی برای مرگ باشد. سازمان جهانی غذا و دارو ارتباط بین این نوشیدنی‌ها و دلیل اصلی مرگ بعضی از افراد را به اثبات رسانده اند بنابراین تا جایی که می‌توانید از مصرف آن‌ها خودداری کنید.

راهکار‌هایی برای کاهش خطر نوشیدنی‌های انرژی زا
همیشه به مقدار شکر به کار رفته شده در این نوشیدنی‌ها دقت کنید. بعضی از آن‌ها شکر بسیار بالایی دارند. پس اگر اینگونه بود هرگز از آن‌ها استفاده نکنید.
قبل از خرید آن ها، ببینید که چه قدر کافئین مصرف می‌کنید. اگر مصرف کافئین تان بالا است، بهتر است که این نوشیدنی‌ها را استفاده نکنید. مثلا اگر عادت دارید هر روز یک فنجان قهوه بخورید، به سراغ این نوشیدنی نروید.
قبل از مصرف این نوشیدنی‌ها مواد مغذی داخل آن را بررسی کنید. اگر دیدید که هیچ برچسب معتبری از سازمان بهداشت روی آن قرار نگرفته، از آن استفاده نکنید.
همیشه به یاد داشته باشید که مصرف این نوشیدنی برای سلامتی مخرب است. پس حد تعادل را حفظ کنید و زیاده روی نداشته باشید.