حمایت همه جانبه از طرح‌های فناورانه حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما رادیو گفتگو در برنامه روزنه با دبیر ستاد توسعه فناوری‌های پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی درباره حمایت از طرح‌های فناورانه حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی مصاحبه کرده است.

سوال: در خصوص حوزه‌ی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی یک مقدمه‌ای بفرمایید: 

عارفیان: حوزه‌ی پزشکی در سالیان اخیر در جنبه‌های متفاوتی بسیار پیشرفت‌های چشمگیری داشته، ما درمان‌هایی را داریم که بیماری‌هایی که تا قبل از این بعنوان بیماری‌های لاعلاج یا بیماری‌های صعب العلاج  می‌شناختیم، به واسطه پیشرفت‌هایی که در پزشکی اتفاق افتاده دیگر الان براحتی برای آن ها راه حل داریم. ولی علیرغم این پیشرفت‌ها باز هم همچنان ما گرفتاری‌هایی در حوزه‌ی بیماری‌های خاص داریم، من در گفتگوی قبلی تان دیدم که در مورد دیابت صحبت می‌شد، یا در مورد سرطان صحبت می‌شود، یا در مورد بیماری‌های ژنتیکی که بخاطر تولد‌هایی که اتفاق می‌افتد به هر دلیلی ما نقص‌های ژنتیکی در نوزادان مان و بچه هایمان داریم، این بیماری‌ها هنوز خیلی هایش راه حلی برایشان نیست و یا خیلی هایشان میتواند بعنوان بیماری‌های سخت علاج یا صعب العلاج در نظر گرفته شود. 
حوزه پزشکی بازساختی با ابزار‌هایی که در دست خود دارد سعی کرده با علم روز و نوینی که در دنیا هست برای این‌ها بتواند یک راهکار‌هایی را درست کند، مشخصا مثلا برای سرطان ما دارای ابزاری هستیم یعنی استفاده از سلول‌های ایمنی که مهندسی می‌شوند که به سلول‌های سرطانی حمله کنند، یا برای برطرف کردن نقص‌های ژنتیکی که می‌تواند به صورت ارثی و از نوزادی همراه با فرد باشد ما ژن درمانی را داریم که در پی آن هست که ساختار ژنتیکی را اصلاح بکند یا ساختار یا نقصی که احتمالا در فرد وجود دارد را به یک نوعی جبران بکند و بتواند آن صفت مورد نظر را برای فرد ایجاد کند و بازیابی بکند یا در حوزه مهندسی بافت ما می‌دانیم که مخصوصا وقتی که جامعه دارد رو به پیری می‌رود ما خیلی از بافت‌ها فرسوده می‌شوند و این که بتوانیم از خود سلول‌ها از جنس خود بافت برای آن‌ها جایگزینی را داشته باشیم هم می‌تواند حوزه دیگری از حوزه‌های مورد مطالعه در حوزه‌ی پزشکی بازساختی باشد، یا استفاده از سلول درمانی که در حال حاضر مثلا یکی از درمان‌هایی که اخیرا توانسته مورد تایید سازمان‌های ناظر دنیا مشخصا سازمان اف دی‌ای باشد یک دارویی است که از جنس سلول است برای درمان دیابت می‌دانیم که خیلی ما در ایران هم درگیر آن هستیم. 
پس استفاده از ابزار نوین از جنس سلول از جنس ژن برای درمان بیماری‌هایی که تا الان ما در خیلی از موارد آن‌ها را لاعلاج می‌دانستیم یا صعب العلاج می‌دانستیم این حوزه‌ای هست که در حیطه‌ی عملکردی حوزه پزشکی بازساختی می‌تواند تعریف بشود. 

سوال: به نکته خیلی ظریفی اشاره فرمودید مسئله پیری جمعیت و الان هم که قانون جوانی جمعیت دارد کار خودش را انجام می‌دهد چقدر به نتیجه برسد بماند، اما در کنار آن این کار‌های فناورانه‌ای که شما اشاره فرمودید باید انجام شود، حالا از کسانی که این طرح‌ها را بیایند ارائه بدهند چگونه حمایت می‌شود؟ 

عارفیان: فراخوانی که از طریق ستاد توسعه پزشکی بازساختی دارد ارائه می‌شود در بستر معاونت علمی و با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی دارد تامین هزینه می‌شود که چند بخش دارد یک بخش آن حمایت از مطالعات پیش بالینی است، در حوزه پیشبرد یک دارو که از جنس ژن یا سلول می‌تواند باشد شما قبل از این که این دارو را ببرید در آزمون‌های انسانی، باید در حوزه‌ی پیش بالینی یعنی مثلا روی حیوان مدل یا روی مدل‌های مطالعاتی خاص آن دارو را تست بکنید، این شروع یک کار است. پس ما یک بخشی از تمرکزمان برای حمایت از مطالعات پیش بالینی هست که ما بتوانیم یک دارو را به اصطلاح عملکرد بهینه اش را بتوانیم ارزیابی بکنیم. اگر دارو این فضا را تست کرد، باید توسط یک شرکت دانش بنیان پرونده فنی اش به سازمان غذا و دارو ثبت بشود و مجوز بگیرد برای اجرای فاز مطالعات پیش بالینی آن که یک بخش دومی از حمایت‌های ما که عدد حمایتی اش هم به طبع باید بالاتر باشد حمایت از مواردی هست که پرونده‌ی فنی اش می‌آید در سازمان غذا و دارو ثبت کردند و الان می‌خواهند مطالعات پیش بالینی شان را روی انسان انجام بدهند یک بخش دیگر حمایت‌ها این جا هست که ما داریم از طریق پروپوزال‌هایی که از طریق شرکت‌های دانش بنیان می‌آید آن‌ها را حمایت می‌کنیم و بخش سوم عملا حوزه‌ی تجهیزات و ملزوماتی هست که برای این حوزه کارایی و کاربرد دارد.