تنها راه نجات حیات وحش کشور ، حفاظت مشارکتی است

گزارش مکتوب:

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، در نشست تخصصی در تحریریه محیط زیست خبرگزاری صدا و سیما، درباره موضوع جلب مشارکت مردم در حفظ تنوع زیستی توضیحاتی ارائه داد. مهمترین عناوینی که آقای اکبری در این نشست تبیین کرد عبارتند از: حفاظت مشارکتی، طبیعت گردی، قرق‌های اختصاصی، باغ وحش‌ها و ظرفیت‌های متنوع آنها، توصیه‌های علمی و بین المللی در تأیید حفاظت مشارکتی، تکثیر در اسارت و قاچاق حیوانات

حفاظت مشارکتی

معاون سازمان حفاظت محیط زیست در باب حفاظت مشارکتی گفت: جلب مشارکت مردم در حفظ تنوع زیستی، هم در قانون اساسی مورد تأکید قرار گرفته و هم مقام معظم رهبری مکرراً به آن اشاره داشته اند. در دولت سیزدهم نیز موضوع مردمی سازی مورد توجه است که البته به زیرساخت‌های قانونی هم نیاز دارد تا مردم قانوناً بتوانند در حفظ محیط زیست شریک شوند. این نیز مستلزم اقتصادی کردن تنوع زیستی است؛ بدین معنا که در دنیا محیط زیست و تنوع زیستی، ابتدا از برخی ابعاد اقتصادی می‌شود؛ بعد برای آن اشتغال ایجاد و سپس از محل درآمد‌های آن، از محیط زیست بهتر حفاظت می‌شود.
آقای اکبری ادامه داد: در دنیا حفاظت محیط زیست هیچ کشوری تماماً دولتی نیست؛ چراکه بودجه دولت‌ها برای حفظ محیط زیست کافی نیست. در مورد کشوری مثل ایران که از نظر تنوع زیستی جزء ۱۰ کشور اول دنیا و دارای پهنه‌های وسیع است، قطعاً مبحث حفاظت، بیشتر هزینه بر، نیازمند نیروی انسانی بیشتر و تجهیزات پیشرفته‌تر است. پس این شرایط بیشتر ایجاب می‌کند که در کنار دولت، بخش خصوصی، مردم و جامعه محلی در حفظ محیط زیست کمک کنند.

طبیعت گردی، حیات وحش نگری و پرنده نگری
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در مورد طبیعت گردی چنین توضیح داد: امروزه طبیعت گردی یا اکوتوریسم، بخش عمده درآمد‌های حوزه گردشگری را تشکیل می‌دهد. بر اساس اعلام بانک جهانی در سال ۲۰۲۲، هفت درصد کل درآمد گردشگری دنیا مربوط به حوزه طبیعت گردی بوده است، یعنی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار؛ برآورد می‌شود که طی ۱۰ سال آینده این عدد به بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار برسد. اما در کشور ما درآمد خالص طبیعت گردی بسیار ناچیز است.
آقای اکبری تأکید کرد: امروزه حیات وحش مخصوصاً پرندگان از مهمترین مؤلفه‌های طبیعت گردی هستند، اما ما نتوانسته ایم از این جاذبه به طور قانونمند استفاده و درآمد ایجاد کنیم. بر این اساس در حفاظت از آن هم دچار مشکل می‌شویم.
وی بیان داشت: در کشور ما وابستگی مردم به طبیعت همان وابستگی سنتی است؛ یعنی چرای دام و فعالیت‌هایی مثل کشت زیراشکوب که همگی مخرب طبیعت هستند. جا دارد ما نیز فعالیت‌هایی مثل طبیعت گردی، حیات وحش نگری و پرنده نگری را جایگزین کنیم و رونق دهیم تا از محل درآمد آنها، جامعه محلی هم بتواند در حفظ محیط زیست به ما کمک کند.
ظرفیت مغفول مانده باغ وحش‌ها
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در مورد مزایای استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در حوزه باغ وحش ها و مراکز تکثیر، پرورش و نگهداری حیوانات نیز گفت: گونه‌های جانوری زیادی در دنیا وجود دارند که منقرض و از طبیعت حذف شدند، اما چون در باغ وحش‌ها هنوز وجود داشتند، احیاء شدند. برای نمونه «اوریکس» که در کشور‌های عربی به طبیعت برگردانده شده، «بیزون» که نوعی گاومیش است یا «کوندور» که نوعی لاشخور آمریکایی است، در طبیعت منقرض، اما در باغ وحش‌ها تکثیر و به طبیعت برگردانده شدند.
آقای اکبری گوزن زرد ایرانی را هم گونه منقرض شده در طبیعت عنوان کرد که بعد‌ها سه یا چهار رأس از آن را پیدا، به باغ وحش منتقل و تکثیر کردند و در حال حاضر بین ۲۸۰ تا ۳۰۰ رأس گوزن زرد ایرانی در اسارت وجود دارد.
وی همچنین به مشکل فقدان یا ضعف زیرساخت‌های قانونی برای مشارکت بخش خصوصی در احیاء گونه‌های در خطر انقراض اشاره و بر ضرورت ایجاد قوانین و مقررات مرتبط، تأکید کرد.

قرق‌های اختصاصی
معاون سازمان حفاظت محیط زیست قرق‌های اختصاصی را یکی از مدل‌های حفاظت مشارکتی برشمرد و گفت: در قرق اختصاصی، عرصه‌ای به مدت پنج سال در اختیار شخصی قرار می‌گیرد و فرد اجازه می‌یابد در آن منطقه، با تأمین محیطبان، موتورسیکلت و خودرو، کار‌های حفاظتی انجام دهد. اکبری افزود: پس از آن اگر بررسی‌ها نشان داد که تعداد گونه‌ها در آن منطقه به شکل قابل قبولی افزایش داشته، به تعداد معدود پروانه شکار صادر می‌شود.
وی ادامه داد: قرق‌های اختصاصی از اواسط دهه ۹۰ شمسی شکل گرفتند و الآن پنج مورد آن در کشور هست که در برخی از آن‌ها جمعیت حیات وحش بین سه تا هفت برابر افزایش داشته است. معاون سازمان حفاظت محیط زیست توضیح داد: در قرق اختصاصی در استان یزد، ۱۵۰ کَل و بز تحویل دادیم و الان تعداد آن‌ها به هزار و ۲۰۰ تا هزار و ۳۰۰ رأس رسیده است. وی تأکید کرد: در همان منطقه، بعد از احیاء کل و بز، از پلنگ هم تصویربرداری و رودک عسل خوار هم که یک گونه در خطر انقراض است، مشاهده شده است.
اکبری به قرق گاه اختصاصی منطقه منصور آباد رفسنجان در استان کرمان اشاره کرد و گفت: در آنجا جمعی از مردم محلی که سابقاً شکارچی و مخرب طبیعت بودند، سلاح‌ها را زمین گذاشته و به حافظان طبیعت پیوسته اند و اتفاقاً بسیار موفق بوده و توانسته اند جمعیت حیات وحش آنجا را کاملاً احیاء کنند.
وی خاطرنشان کرد: در هیچ سالی تعداد پروانه‌های صادر شده برای شکار، از ۵۰ فقره هم بیشتر نشده؛ ضمن آنکه فروش پروانه شکار به خارجی ها، معمولاً با قیمت‌های خوبی صورت می‌گیرد.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست همچنین به درآمد حاصل از تِرُوفِه (بخش‌هایی از بدن جانور شکار شده، همانند سر یا پوست که به عنوان نشان افتخار و تحفه توسط شکارچی نگهداری می‌شوند) اشاره کرد و گفت: ما جزء کشور‌هایی هستیم که بالاترین تنوع قوچ و میش را داریم و در دنیا افراد زیادی هستند که حاضرند برای تکمیل کلکسیون هایشان، به ما مبالغ قابل توجهی پرداخت و مثلاً یک قوچ هشت ساله را شکار کنند و به عنوان تروفه همراه خود ببرند.
مطالعات علمی و توصیه‌های بین المللی در تأیید حفاظت مشارکتی
آقای اکبری گفت: یک حساب و کتاب ساده نشان می‌دهد وقتی سازمان حفاظت محیط زیست اعتبار کافی برای پوشش دادن همه کشور را ندارد، منطقی است که در مناطق آزاد و بیرون از مناطق چهارگانه که سازمان محیط زیست در آن‌ها حضور و مدیریت ندارد، عرصه‌ای را در اختیار افرادی قرار دهد تا بتواند حیات وحش را چند برابر کند و در کنار آن، بهره برداری هم داشته باشد.
وی با ناآگاه توصیف کردن منتقدان طرح قرق‌های اختصاصی تأکید کرد: حفاظت مشارکتی یا جلب مشارکت مردم در حفاظت، توصیه مراکز علمی و روش تجربه شده‌ای در دنیا است که نتیجه مثبت داشته است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: یکی از توصیه‌های مهم اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی که معتبرترین مرکز بین المللی حفظ طبیعت و حیات وحش است، جلب مشارکت جامعه محلی است. اکبری به کاستی‌های قانونی در این زمینه اشاره کرد و افزود: در برنامه ششم توسعه، بندی در ماده ۳۸ به ما اجازه می‌داد که در حفاظت گونه‌ها و اجرای برنامه مدیریت مناطق، از ظرفیت جامعه محلی و جلب مشارکت مردمی استفاده کنیم؛ که متأسفانه این قانون در برنامه هفتم توسعه ابقاء نشده و امیدواریم که مجلس در مدت باقی مانده به این موضوع توجه کند.
وی تأکید کرد: جلب مشارکت جامعه محلی در حفاظت، نه تنها هیچ بار مالی برای دولت ندارد، بلکه هم هزینه‌های دولت را کم می‌کند و هم به حفظ تنوع زیستی به عنوان سرمایه‌های کشور کمک می‌نماید.

ویژگی‌ها و شرایط قرق‌های اختصاصی
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در توضیح قرق اختصاصی گفت: قرق‌های اختصاصی منطقه‌ای با وسعت بسیار زیاد هستند که نه محصور می‌شوند، نه واگذاری آن‌ها صورت می‌گیرد، نه مالکیتی ایجاد و نه حق دخل و تصرف در عرصه اعطا می‌شود، نه جابجایی حیات وحش در آن‌ها اتفاق می‌افتد و نه دستکاری در ژن‌ها یا جمعیت‌ها صورت می‌گیرد؛ کار بخش خصوصی یا قرق دار، تأمین نیرو، خودرو و موتورسیکلت برای تقویت حفاظت از منطقه‌ای است که دولت برای حفاظت از آن پول و نیروی انسانی ندارد و بر اثر شکار غیرمجاز نیز گونه‌های برجسته آن مثل کل و بز، قوچ و میش، آهو و جبیرش از بین رفته اند و با حفاظت بخش خصوصی حیات وحش در سیر تکامل طبیعی خودش افزایش پیدا می‌کند.
وی تنها قرق اختصاصی را که در مجاورت منطقه حفاظت شده قرار دارد، قرق علی آباد چهل گزی معرفی کرد که تقریباً مجاور منطقه حفاظت شده کالمند در استان یزد است.
اکبری افزود: در قرق علی آباد، تعداد ۱۳ آهو اینک به بیش از ۱۰۰ و ۱۵۰ رأس کل و بز به بیش از هزار و ۲۰۰ رأس رسیده و پلنگ هم بعد از سال‌ها در آن منطقه پیدا شده است.
وی یادآور شد: البته در هر سیستمی احتمال وقوع تخلف وجود دارد، اما باید به طور جدی نظارت‌ها تقویت شوند.

تکثیر و پرورش در اسارت و ضوابط شکار در قرق‌های اختصاصی
معاون سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: تکثیر و پرورش در اسارت ضوابط خاصی دارد و اصلاً اجازه بازگرداندن حیوانی که در اسارت تکثیر شده به طبیعت داده نمی‌شود مگر در شرایط خاص، مثل گوزن زرد ایرانی؛ گونه‌هایی مثل قوچ و میش، آهو و کل و بز که در اسارت تکثیر می‌شوند به هیچ وجه دیگر در طبیعت رها نمی‌شوند.
اکبری افزود: فعلاً ۶۲ مرکز تکثیر و پرورش قوچ و میش و آهو در کشور داریم که هیچ یک از آن‌ها اهداف رهاسازی ندارند.
وی درخصوص ناقص و غیرشفاف بودن قوانین ملی مرتبط با حفاظت خصوصی و قرق‌های اختصاصی ابراز امیدواری کرد: آیین نامه اجرایی قرق‌های اختصاصی دارای بیش از ۳۰ ماده به همراه رفع ایرادات مندرج در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در کمیسیون‌های دولت نهایی شده و اکنون منتظر تصویب آن در هیئت وزیران هستیم. وی ادامه داد: مواردی مانند شرایط ورود سرمایه گذار، شرایط تحویل منطقه، حقوق و تکالیف سرمایه گذار، تخلف‌ها و مجازات‌های در نظرگرفته شده و بسیاری نکات دیگر نیز در این آیین نامه اجرایی دیده شده است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست خاطر نشان کرد: در افزایش جمعیت گونه‌های وحشی در قرق‌های اختصاصی، فقط افزایش جمعیت کل و بز مد نظر نبوده بلکه گونه‌های دیگری همچون پلنگ و یوزپلنگ و ... هم مد نظر بوده اند.
اکبری توضیح داد: مثلاً یوزپلنگ بسیار قلمرو طلب است و قطعاً منطقه توران برای یوزپلنگ کافی نیست. یوز مادر وقتی از توران خارج و وارد زیستگاه آزاد می‌شود، دیگر طعمه‌ای برای او وجود ندارد، اما معدنکار، شکارچی، جاده و دام هست. یوز مادری که چهار توله دارد، باید روزی یک آهو یا جبیر شکار کند، در غیر این صورت، توله هایش از پا درمی آیند؛ بنابراین نیاز است که ما اطراف مناطق حفاظت شده را به این صورت امن کنیم تا طعمه‌ها در آنجا زیاد و پلنگ و یوزپلنگ نجات داده شوند.
وی تأکید کرد هر ایرادی که به مسئله قرق‌ها وارد باشد، ما نباید اصل و صورت مسئله را پاک کنیم؛ باید اجازه دهیم ایرادات آن مشخص و رفع شود.
اکبری خاطرنشان کرد: سازمان محیط زیست وقتی منطقه‌ای را به عنوان قرق اختصاصی در نظر می‌گیرد، یک محیطبان را که ضابط قضائی و مسلح نیز هست، برای امور نظارتی سازمان یا پیشگیری از شکار‌های غیرمجاز نیز مأمور می‌نماید. بعد از صدور مجوز شکار، شکارچی سه روز وقت دارد که یک رأس کَلِ بالای هشت سال را بزند و یک نفر محیطبان نیز او را همراهی می‌کند.
وی تأکید کرد: اگر ما تنها به مناطق حفاظت شده بچسبیم و مناطق مجاور زیستگاه‌ها را رها کنیم، قطعاً یوزپلنگ و پلنگ را از دست خواهیم داد. تنها راه نجات حیات وحش کشور حفاظت مشارکتی است که یکی از اشکال آن قرق‌های اختصاصی است. راه منطقی برای نجات حیات وحش کشور این است که جامعه محلی، مردم و بخش خصوصی را درگیر بحث حفاظت تنوع زیستی کنیم. هدف ما حفظ حیات وحش است نه اقتصاد و نه اشتغال هدف اصلی ما نیستند.

حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض
معاون سازمان حفاظت محیط زیست مشکل اصلی برنامه‌های حمایت از گونه‌های در معرض انقراض را کمبود منابع مالی دانست و گفت: مورد بعضی از گونه‌ها که وضعیت خاص تری دارند، مخصوصاً در دو سال اخیر کار‌های خوبی انجام شده که مهمترین آن‌ها یوزپلنگ ایرانی است.
اکبری عمده‌ترین اقدامات در این راستا را چنین عنوان کرد: در اولین گام اقدام به توسعه زیستگاه‌های یوزپلنگ نموده ایم. در جنوب شرقی زیستگاه توران با کمک بخش خصوصی بر موضوع تکثیر آهو و قوچ و میش به عنوان طعمه‌های یوز تمرکز کرده ایم و در خود منطقه توران نیز ۱۰ دستگاه موتورسیکلت، دو دستگاه خودرو و شش نفر همیار محیطبان اضافه شده اند که تقویت حفاظت از زیستگاه را موجب شده است. در حوزه جاده بعد از رایزنی‌های گسترده با وزارت راه و صد‌ها ساعت کار کارشناسی، ایمن سازی جاده‌ها برای نخستین بار انجام شده، اما پیشرفت کار واقعاً کند است. در چند کیلومتر از مسیر نیز نورپردازی و نصب تابلوها، علائم هشدار و دوربین‌های کنترل سرعت انجام شده است. اما در حوزه فنس کشی متأسفانه هنوز کاری انجام نشده است. در مورد اصلاح و تعمیر بعضی از زیرگذر‌ها که محل عبور یوز است، اقدامات خوبی صورت گرفته است. در خصوص تملک حقوق عرفی، تقریباً حقوق عرفی سه هزار رأس دام خریداری شده و اکنون محدوده پارک ملی توران تقریباً فاقد دام است که کمک مهمی به زادآوری یوز دارد. این اقدامات با هم می‌توانند تلفات را به شکل معناداری کاهش دهند و شاید همین اقدامات باعث شد که یوز مادری که با چهار توله اش ابتدای امسال مشاهده شده بودند، یک هفته قبل مجدداً رصد شوند و چهار توله تقریباً شش ماهه و بالغ مشاهده شدند که بسیار امیدار کننده است.

وی در مورد میش مرغ نیز گفت: این پرنده یکی از گونه‌های بحرانی است که تنها در محدوده کوچکی بین آذربایجان غربی و کردستان در شهرستان بوکان زندگی می‌کند که متأسفانه عرصه کشاورزی و دیم کاری است. اقداماتی که برای حفاظت از میش مرغ انجام شده عبارتند از: خرید محصولات کشاورزی، آموزش گسترده جوامع محلی، رایزنی با کشور ترکیه برای مطالعات ژنتیکی و وارد کردن تخم میش مرغ به منظور تقویت جمعیت آن، تمرکز بر منابع آبی، کنترل عوامل تهدید مثل سگ‌ها بلاصاحب، مدیریت پسماند شهر بوکان و تملک عرصه‌ای به منظور کشت ترجیحی گونه‌های تغذیه‌ای مورد علاقه میش مرغ که مجموع این اقدامات باعث شده در جمعیت میش مرغ افزایش جزئی ایجاد شود.
وی افزود: در حال حاضر تلاش داریم تا با اخذ موافقت وزارت صمت و منابع طبیعی، در شمال کردستان محدوده‌ای را به عنوان منطقه شکار ممنوع یا حفاظت شده اعلام کنیم تا بتوانیم برنامه‌های حفاظت از میش مرغ را با جدیت دنبال کنیم.

معاون سازمان محیط زیست در خصوص جمعیت گور خر بیان داشت: در پارک ملی کویر جمعیت محدودی از گور خر قبلاً رهاسازی شده بود؛ امسال نیز دو مورد زنده گیری و انتقال انجام شده و در حال حاضر جمعیت حدوداً ۳۰ رأسی در پارک ملی کویر وجود دارند که با طبیعت پیوند و زادآوری داشتند.
اکبری تأکید کرد: اینکه ما بتوانیم ذخیره گورخر ایرانی را در خارج از زیستگاه توران در یک منطقه حفاظت شده داشته باشیم دستاورد بسیار خوبی است. همچنین در زیستگاه‌های استان یزد جمعیت گورخر به حدود ۱۰۰ رأس رسیده و سعی داریم از طریق جابجایی افرادی از توران، این جمعیت را به لحاظ ژنتیکی تقویت کنیم.
پارک ملی گلستان
اکبری پارک ملی گلستان را یکی از مهمترین و بهترین مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد که تنوع زیستی در آن واقعاً شگفت انگیز است. وی افزود: باید به کاهش تهدید‌های چنین سرمایه‌ای که حتی در خاورمیانه بی نظیر است، توجه ویژه شود. یکی از مهمترین تهدید‌های پارک ملی گلستان همین جاده‌ای است که از وسط پارک عبور می‌کند. این جاده علاوه بر تلفاتی که دارد موجب گسستگی در زیستگاه شده و تهدیداتی مثل آتش سوزی در آن، به اکوسیستم پارک آسیب جدی می‌زند.
وی یادآور شد: اگر به هر دلیل مثلاً مسائل مالی، امکان احداث جاده جدیدی مهیا نباشد، باید همین جاده موجود برای حفظ طبیعت و حیات وحش آماده سازی و ایمن سازی شود.
باغ وحش‌ها
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در مورد نظارت بر باغ وحش‌ها و ساماندهی آن‌ها گفت: از حدود دو سال پیش صدور مجوز برای باغ وحش‌های جدید محدود شده است؛ چراکه باغ وحش‌های کنونی، اقتصادی نیستند و بعضاً تخلفاتی در آن‌ها رخ می‌دهد؛ تخلفاتی از قبیل رسیدگی ضعیف به حیوانات، زیر پا گذاشتن قوانین یا قاچاق و فروش غیرمجاز.
اکبری تأکید کرد: پیرو حساسیت ویژه رئیس سازمان، در سامانه جامع سازمان حفاظت محیط زیست، فضایی ایجاد و وحش‌ها مکلف به خوداظهاری و بارگذاری داده‌ها در آن شده اند. همچنین کارشناسان ما در استان ها، از محیط بازدید و با تهیه گزارش‌های کارشناسی، به طراحی ساز وکار مناسبی برای نظارت باغ وحش‌ها کمک می‌نمایند. در صورت تکمیل سامانه جامع، نظارت بر باغ وحش‌ها مؤثرتر و دائمی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در همین مدت نیز با باغ وحش‌های متخلف برخورد‌هایی از قبیل پلمب صورت گرفته است. همچنین برای اولین بار نیز نشست سراسری با باغ وحش داران در تهران برپا و مسائل آموزشی و قانونی به آنان گوشزد شد. یک اقدام دیگر نیز رتبه بندی باغ وحش‌ها بوده و نتایج اولیه این اقدام مشخص شده است. بعضی باغ وحش‌ها وضع خوبی ندارند و پایین‌تر از استاندارد‌ها هستند که قطعاً در آینده با باغ وحش‌های ضعیف، طور دیگری رفتار خواهد شد.
قاچاق حیوانات
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه پدیده شوم قاچاق حیات وحش گفت: متأسفانه پدیده قاچاق در دنیا رو به رشد است و تجارت و مافیای قوی پشت آن قرار دارد. کشور ما هم از این پدیده مصون نیست به خصوص در حوزه قاچاق پرندگان و پرندگان زینتی. وی ادامه داد: از آنجا که بخش زیادی از پرندگان در جعبه اتوبوس‌ها یا حین حمل و نقل در طول مسیر از بین می‌روند، این اقدام هم از نظر اخلاقی مردود است و هم آسیب شدیدی به ذخیره ژنی و حیات در کره زمین وارد می‌آورد.

وی تأکید کرد: بیشترین قاچاق گونه‌های بومی ما مربوط به هوبره و پرندگان شکاری به ویژه بالابان، شاهین و بحری است که این سه، جزو گونه‌های شدیداً در خطر انقراض و بسیار مورد توجه مجامع جهانی مثل آی. یو. سی. ان هستند.
اکبری افزود: سال‌های متمادی است که این پرندگان از کشور ما به کشور‌های حاشیه خلیج فارس قاچاق می‌شوند و متأسفانه بازار خوبی در آن‌ها دارند و به قیمت‌های بالا فروخته می‌شوند. همین امر باعث شده تا باند‌های قاچاق در جوامع محلی ما نفوذ کنند و بخش قابل توجهی از مردم بومی استان‌های مختلف را به سبب منافع اقتصادی جذب نمایند.
وی تصریح کرد: برخی سال‌ها بیش از صد قطعه هوبره توسط فراجا، پلیس و یا مأموران محیط زیست کشف می‌شود که این تنها درصد کمی از تعداد هوبره‌ای هست که از کشور خارج می‌شود.
اکبری وضعیت جمعیت هوبره را بحرانی عنوان کرد و گفت: جمعیت هوبره در کشور حدود سه هزار قطعه برآورد می‌شود که حجم گسترده قاچاق، درگیر شدن جامعه محلی و شکل گرفتن باند‌های قاچاق، آینده‌ای بسیار خطرناک برای این پرنده رقم می‌زند. اکبری خاطرنشان کرد: در مورد شاهین‌ها و بالابان‌ها وضع از این هم بدتر است.

وی توضیح داد: این پرندگان با بی رحمی و سنگدلی، زنده گیری، چشم هایشان با نخ و سوزن دوخته و در مکان‌های تاریک نگهداری می‌شوند. اگر وضعیت به همین منوال پیش رود حتماً منجر به انقراض آن‌ها خواهد شد.
اکبری با اشاره به همکاری خوب و ارزشمند فراجا با سازمان حفاظت محیط زیست، یادآور شد: ضروری است که بین دستگاه‌های متولی، هماهنگی ایجاد و شکاف‌های قانونی که در برخورد با قاچاقچیان وجود دارد، حذف شوند و دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی برای شناسایی و دستگیری سرکردگان باند‌های قاچاق و دستگاه قضاء نیز برای برخورد جدی و بازدارنده کمک کنند.
وی با اشاره به نشست پنجم آذر برای ایجاد هماهنگی و هم افزایی میان سازمان محیط زیست، نیروی انتظامی و دادستانی کل کشور و ترسیم نقشه راه برای پیشگیری از قاچاق و مقابله با این پدیده گفت: اخیراً دیده ایم که موضوع قاچاق به خرس، پلنگ، یوزپلنگ و بسیاری گونه‌های دیگر کشیده شده که بسیار خطرناک است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست به اهمیت فرهنگ سازی در زمینه گرایش مردم به نگهداری از حیات وحش اشاره کرد و گفت: تا زمانی که در کشور به نگهداری حیوانات وحشی در منزل تمایل وجود داشته باشد، ما باید منتظر قاچاق بیشتر حیات وحش باشیم.
اکبری تأکید کرد: وقتی که ما حیوانی را از قاچاقچیان می‌خریم، به بازار آن فروشنده رونق می‌دهیم و این آسیب، جدیت بیشتر دستگاه‌های امنیتی را می‌طلبد و رسانه هم می‌تواند در این مسیر بسیار به ما کمک کند.
وی درخصوص قاچاق حیات به کشور‌های همسایه گفت: از آنجا که در بعضی از کشور‌های همسایه ما، موضوع حفظ محیط زیست به سبب مشکلات عمده امنیتی و اقتصادی شان چندان پررنگ نیست، به رایزنی‌هایی که در زمینه مقابله با قاچاق حیوانات صورت داده ایم چندان امیدوار نیستیم. در این شرایط ما باید بیشتر داخل کشور را مدیریت کنیم.