سلبریتیها در سالهای اخیر انواع رژیمهای غذایی عجیب و غریب را تبلیغ کردهاند. یکی از جدیدترین این رژیمها که این روزها میان سلبریتیها محبوب شده و از سوی عموم مردم الگوبرداری میشود، رژیم «یک وعده غذا در طول روز است» که به اختصار Omad نامیده میشود.
طرفداران این نوع رژیم غذایی مدعی هستند که Omad به آنها در مدیریت وزن و حفظ تناسب اندام کمک میکند.
در واقع، این نوع رژیم غذایی شکل افراطیتر سایر انواع رژیمهای روزهداری (فستینگ/ fasting) ازجمله روزهداری متناوب (intermittent fasting) و غذاخوردن در یک بازه زمانی معین است.
در مدل اول، به طور مثال، فرد تناوب ۵:۲ را رعایت میکند؛ به این معنی که پنج روز در هفته به شیوه معمول غذا میخورد و دو روز در هفته تا اندازهای مجاز به خوردن است که نهایت تا ۸۰۰ کالری در روز دریافت کند.
در مدل دوم هم، فرد فقط در یک بازه زمانی مشخص (مثلا از ۱۰ صبح تا ۸ شب) غذا میخورد و ساعتهای باقی مانده را با نوشیدنیهای سبک سپری میکند؛ اما آنهایی که رژیم Omad را در پیش گرفتهاند، تمام کالری روزانه را فقط و فقط در یک وعده غذایی بزرگ دریافت میکنند.
اگرچه طرفداران این رژیم میگویند با پیروی از Omad شاهد بهبود در بسیاری از جنبههای سلامتیشان بودهاند، تحقیق چندانی روی تبعات یک وعده غذا خوردن در روز انجام نشده است و اگر هم انجام شده باشد، اغلب روی حیوانات بوده است.
البته شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه انواع مختلف رژیم روزهداری ازجمله مدل تناوبی، به بهبود متابولیسم بدن مانند تنظیم قند و کلسترول و کاهش التهاب و کنترل اشتها منجر میشود که این به نوبه خود، کاهش خطر ابتلا به چاقی مفرط، دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی- عروقی را در پی دارد.
در این میان، مطالعهای هم درباره تأثیر Omad روی انسان صورت گرفته است. در این مطالعه، از داوطلبان (جوان، بزرگسال و خوش بنیه) خواسته شد که در یک بازه زمانی ۱۱ روزه فقط یک وعده غذا بخورند و مقدار مشخصی کالری را بین ساعت ۱۷ تا ۱۹ دریافت کنند.
نتیجه آنکه، شاهد کاهش وزن و چربی قابل توجهی در افرادی بودیم که این دوره را تکمیل کردند، حال آنکه همزمان گوشت و تراکم استخوان آنها نیز کاهش یافت و این میتواند به نوبه خود عملکرد ماهیچهها را تضعیف کند و به شکستن استخوانها منجر شود.
نکته قابل توجه این است که آزمایشهای انجام گرفته روی حیوانات نتایج گیجکنندهای داشتهاند؛ چراکه به عنوان مثال، موشهایی که فقط یک وعده در روز مقدار مشخصی کالری دریافت کردند، در مقایسه با آنهایی که چند وعده غذایی داشتند، اضافه وزن گرفتند.
با این اوصاف، برای درک تبعات ناشی از رژیم Omad نیازمند انجام پژوهشهای بیشتر روی گروههای مختلف انسانی و در بازههای زمانی طولانیتر هستیم.
با این همه، برآوردهای اولیه حاکی از آن است که یک وعده غذایی به سختی پاسخگوی نیازهای تغذیهای افراد به ویژه انرژی، پروتئین، فیبر، ویتامینهای کلیدی و مواد معدنی است.
عدم دریافت مقدار مناسب از مواد مغذی، به کاهش توده عضلانی، خطر ابتلا به یبوست و ضعف دستگاه گوارش منجر میشود.
فراموش نکنید، سلبریتیهایی که از رژیم غذایی Omad پیروی میکنند، به انواع و اقسام مکملها و مواد غذایی باکیفیت دسترسی دارند که شاید تأمین آنها برای عموم مردم دشوار باشد. برای اغلب ما این نوع رژیم غذایی در درازمدت مضر است و اصلاً برای کودکان، زنان باردار یا شیرده و آنهایی که با اختلالهای خوردن یا اشتها درگیر هستند، توصیه نمیشود.