سیر چاشنی پرخاصیت، سرشار از آنتی بیوتیک و ویتامین

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما استان خوزستان، کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان اظهار کرد: هر کشوری بر اساس الگوی غذایی مردم و مشکلات تغذیه‌ای شایع، از هرم غذایی و رهنمود‌های غذایی خود برای آموزش همگانی تغذیه و اصلاح الگوی مصرف غذایی استفاده می‌کند. در هرم غذایی و مطابق با رهنمود‌های غذایی ایران نیز گروه سبزی‌ها یکی از گروه‌های غذایی و پیام کلیدی رهنمود‌های غذایی کشور ما است.

آمنه مصیبی دهکردی افزود: به طور کل می‌توان گفت گروه سبزی‌ها، منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که نقش مهمی در سلامت دارند. فیبر موجود در سبزی‌ها نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، قلبی- عروقی، انواع سرطان و چاقی دارد بنابراین توصیه می‌شود روزانه سبزی‌های سبز تیره مانند سبزی خوردن، اسفناج و برگ‌های سبز کاهو مصرف شود. همچنین توصیه می‌شود از سبزی‌های نارنجی و قرمز رنگ مانند هویج، کدو حلوایی و گوجه فرنگی بیشتر مصرف شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه بهتر است انواع مختلف سبزی‌ها در برنامه غذایی گنجانده شود، گفت: توصیه می‌شود هر روز در وعده‌های اصلی غذایی و میان وعده‌ها، سبزی‌های خام و پخته مصرف شود.

سبزی‌های گوگرددار کدامند؟

مصیبی دهکردی بیان کرد: تقریبا تمام سبزی‌های فیبری و بدون برگ و همچنین سبزی‌های سبز تیره منابع غنی گوگرد هستند؛ کلم، کلم بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل و گونه‌های دیگر، پیاز، موسیر، سیر و تره فرنگی از گیاهان حاوی ترکیبات مختلف گوگردی هستند.

وی با بیان اینکه همه سبزیجات سرشار از گوگرد یک ویژگی مشترک یعنی بوی خاص دارند، افزود: برخی از ویژگی‌های گوگرد این است که کلسترول خون را کاهش می‌دهد و این موضوع تأثیر مفیدی بر سیستم قلبی عروقی دارد. همچنین گوگرد، کیفیت پوست را بهبود می‌بخشد، متیل سولفونیل متان (یک ترکیب گوگرد موجود در سبزیجات تازه) درد مفاصل را تسکین می‌دهد، دارای توانایی‌های ضد سرطانی است، سیستم ایمنی بدن را تقویت و کبد را از سموم پاک می‌کند و اثر مفید روی مغز دارد.

خواص سیر

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: سیر با نام علمی Allium sativum گیاهی از راسته مارچوبه (Asparagales) و از تیره نرگسیان و زیر تیره پیازیان (Alliaceae) تولید می‌شود. سیر بیش از ۳ هزار سال است که به عنوان یک چاشنی خوش طعم و عطر به مواد غذایی اضافه می‌شود و همچنین به عنوان یک داروی سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. لویی پاستور دانشمندی که پاستوریزاسیون را کشف کرد نیز از اوایل سال ۱۸۵۸ از خواص ضد باکتریایی این گیاه استفاده می‌کرد.

وی افزود: سیر سرشار از فولیک اسید، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامین‌های ب۱ ب۲ و ب۳ است. سیر یک آنتی‌بیوتیک طبیعی، ضد قارچ و ضد ویروس قوی و حاوی پتاسیم و ژرمانیوم دو ماده معدنی است که موجب بهبود سلامتی می‌شوند.

مصیبی دهکردی ادامه داد: آلیسین (حاوی سولفور) ترکیب اصلی فعال سیر است که سیستم ایمنی بدن را تقویت و به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی عمل می‌کند. آلیسین سیر موجب ریلکس کردن رگ‌های خونی و کاهش فشار خون می‌شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به تاثیر مصرف سیر برای درمان اسهال و از بین بردن باکتری‌های مضر، گفت: مصرف سیر به میزان حدود ۲.۵۶ گرم در روز می‌تواند تعداد روز‌های ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا را ۶۱ درصد کاهش دهد بنابراین سیر به عنوان یک مکمل غذایی به پیشگیری آنفلوآنزا و بهبود سرماخوردگی کمک می‌کند. با توجه به اینکه سیر حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از انسان در برابر آسیب سلول‌ها و پیری محافظت می‌کند و در پیشگیری از آلزایمر موثر است.

سیر تا پیاز خواص سیر

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مصرف سیر برای سلامت قلب، بهبود زخم، بهبود آکنه و بیماری پوستی مفید است و در برطرف کردن بثورات پوستی، پسوریازیس، تبخال و تاول کمک می‌کند. همچنین احتمال ابتلا به سرطان روده، معده و مری را پایین می‌آورد و موجب کاهش تولید ترکیبات سرطان‌زا و تومور سینه می‌شود.

وی با بیان اینکه جوشاندن حبه‌های سیر می‌تواند درمان جایگزین خوبی برای آسم باشد، افزود: با توجه به اینکه سیر سرشار از سیستئین و آنتی اکسیدان‌ها است، به جلوگیری از کبد چرب کمک می‌کند. علاوه بر این، سیر ترموژنز را افزایش می‌دهد و به سوزاندن چربی و کاهش سطح کلسترول کمک می‌کند.

مصیبی دهکردی با اشاره به سم‌زدایی سیر بیان کرد: سیر میزان سرب در خون را ۱۹ درصد کاهش می‌دهد. همچنین به دلیل اینکه سرشار از مواد مغذی مانند سلنیوم، کوئرستین و ویتامین C است به مراقبت از چشم‌ها کمک می‌کند.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: استفاده از ژل سیر برای مو مفید است. عصاره سیر با مهار آزاد شدن هیستامین می‌تواند از بروز واکنش‌های آلرژیک جلوگیری کند. سیر با خاصیت ضد میکروبی‌اش، منجر به نابودی باکتری‌ها و در نتیجه پیشگیری از پوسیدگی دندان می‌شود.

هشدار‌ها درباره مصرف سیر

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مصرف زیاد سیر خام مخصوصا با معده خالی می‌تواند موجب ناراحتی معده شود. مصرف مقادیر بالای آن همراه با دارو‌های رقیق کننده خون نیز ممکن است تداخل داشته باشد.

وی افزود: سیر برای مادران شیرده چندان مناسب نیست، زیرا مصرف سیر موجب می‌شود شیر مادر بدمزه شود. مصرف زیاد آن نیز موجب کاهش فشار خون، سرگیجه و آلرژی می‌شود.

مصیبی دهکردی با اشاره به احساس سوزش در دهان و یا معده پس از مصرف سیر، بیان کرد: با توجه به اینکه سیر به عنوان آنتی‌بیوتیک عمل می‌کند، میزان زیاد آن می‌تواند روی فلور معده تأثیر بگذارد و باکتری مفید را کاهش دهد.

سیر در درمان این بیماری‌ها تأثیری ندارد

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: برخلاف باور خیلی از مردم، سیر درمان هر دردی نیست و نمی‌شود برای هر بیماری و مشکلی مصرف سیر را تجویز کرد.

وی افزود: سیر در درمان یک سری از بیماری‌ها از جمله دیابت، کلسترول بالا، سرطان سینه و سرطان ریه و عوارض پوستی بی‌تاثیر است.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان در خصوص تاثیر مصرف سیر برای درمان هلیکوباکتر، گفت: هر چند در نتایج آزمایشگاهی، مصرف سیر موجب کاهش این باکتری شده بود، اما در عمل چنین چیزی مشاهده نمی‌شود. تحقیقات زیادی در رابطه با تأثیر سیر بر چربی خون، کلسترول خون و تری گلیسیرید انجام‌شده است، با این حال نتایج در این مورد مختلف است.

وی افزود: بعضی از افراد از روغن به‌دست‌آمده از سیر برای درمان عفونت‌های قارچی، زگیل‌ها و میخچه استفاده می‌کنند. هرچند تحقیقات علمی نشان می‌دهد که سیر می‌تواند قادر به درمان عفونت‌های قارچی از قبیل پای ورزشکاران باشد، اما کارایی روغن سیر روی زگیل‌ها و میخچه ثابت نشده است.

چگونگی حفظ حداکثر خاصیت سیر در زمان پخت

وی بیان کرد: روند پخت، ماده فعال موجود در سیر به نام "آلیسین" را از بین می‌برد؛ آلیسین، نوعی ترکیب حاوی سولفور است و هنگام جویدن، خرد یا له شدن سیر خام، فعال می‌شود، اما با قرار گرفتن در معرض حرارت غیرفعال می‌شود و به همین دلیل است که روند پخت، خاصیت درمانی سیر را پایین می‌آورد.

مصیبی دهکردی ادامه داد: قبل از پخت، سیر را له و ۱۰ دقیقه صبر کنید تا تولید آلیسین بیشتر و در برابر حرارت هنگام پخت مقاوم شود. بهتر است سیر به مدت کوتاه (حدود ۱۵ دقیقه) روی حرارت متوسط پخته شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مصرف سیر هم مانند هر ماده غذایی دیگر حد و اندازه‌ای دارد و اگر برای مصارف درمانی هم که باشد باید طبق مقداری که پزشک و یا متخصص تغذیه تعیین کرده است مصرف شود تا مضرات و آثار سوء نداشته باشد.