کریدور جاده و کمربند عامل همکاری راهبردی چین و سوریه

دمشق – پکن در مسیری روابط و همکاری‌های راهبردی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ رئیس‌جمهور سوریه روز پنج‌شنبه (۳۰ شهریور) پس از ۱۹ سال وارد چین شد و با حضور در شهر «هانگژو» در حاشیه بازی‌های آسیایی با «شی جین پینگ» دیدار کرد؛ سفر و دیداری که آغاز مرحله‌ای مهم و به تأکید طرفین «سرنوشت‌ساز» در روابط دو کشور قلمداد می‌شود.

این سفر حاکی از آن است که نقش چین در تحولات خاورمیانه، به ویژه بعد از ایفای نقش موثر آن در شکل گیری توافق ایران و عربستان برای عادی سازی روابط، درحال پررنگ‌تر شدن است.

بشاراسد را در این سفر، فیصل المقداد وزیر امور خارجه سوریه، محمد سامر الخلیل، وزیر اقتصاد و تجارت خارجی، منصور عزام وزیر امور ریاست جمهوری، بثینه شعبان، مشاور ویژه ریاست جمهوری، ایمن سوسان، معاون وزیر امور خارجه و برخی دیگر از شخصیت‌های سیاسی و اقتصادی سوریه همراهی می‌کردند.

در جریان این سفر، نشستی میان بشار اسد و شی جینپینگ با حضور هیئت‌های دو کشور برگزار شد و دو طرف در پایان این دیدار توافق همکاری استراتژیک میان دمشق و پکن را امضا کردند.

بدین ترتیب سوریه به بیش از ۱۰ کشور دیگر منطقه پیوست که دارای مشارکت استراتژیک یا مشارکت استراتژیک جامع با چین هستند.

افزون بر این، روسای جمهور دو کشور سه سند همکاری دیگر امضا کردند: سند اول شامل همکاری اقتصادی میان دو کشور، سند دوم یادداشت تفاهم در حوزه تبادل تجربیات و همکاری برای توسعه اقتصادی و سند سوم، یادداشت تفاهم درباره همکاری درچارچوب پروژه «ابتکار کمربند و جاده» است.

همچنین بشار اسد در جریان دیدار با لی چیانگ، نخست‌وزیر چین که با حضور هیئت‌های دو کشور برگزار شد، اظهار کرد: روابط دو کشور می‌تواند از طریق سه طرح پیشنهادی شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین برای توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصادی و فرهنگی و ایجاد پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشترک در ابتکارعمل کمربند و جاده، قوی‌تر شود.

ابتکار کمربند و جاده عامل پیوند منافع راهبردی چین و سوریه

پروژه ابتکار کمربند و جاده چین (Belt and Road Initiative) که به نام راه ابریشم جدید و مدرن شناخته می‌شود، راهبردی است که توسط چین آغاز شده و به دنبال اتصال آسیا با آفریقا و اروپا از طریق شبکه‌های زمینی و دریایی با هدف بهبود یکپارچگی منطقه، بازگشت تجارت از دریا و هوا به خشکی و همچنین افزایش رشد اقتصادی است.

«کمربند و جاده» نه تنها یک کریدور حمل و نقل یا یک پل است، بلکه شامل یک ساختار لجستیکی یکپارچه از ایستگاه‌ها است که خدمات مختلفی از مواد خام و انرژی گرفته تا خدمات لجستیکی و بازار‌های محصولات چینی را عرضه می‌کند.
امریکا در نشست اخیر سران گروه ۲۰ در هند از خلاء حضور رئیس جمهور چین استفاده و تلاش کرد طرح جدیدی را به جای " کمنربند و جاده" مطرح کند.

پس از اجلاس سران گروه ۲۰ در دهلی نو، تردید‌هایی درباره مشارکت رئیس جمهور چین در نشست مجمع همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه نیز پدید آمده است که قرار است نوامبر آینده در سانفرانسیسکو برگزار شود.
به نظر می‌رسد اعلام کریدور موهوم هندی-عربی-صهیونیستی-اروپایی با فشار آمریکا، چینی‌ها را برای فعال کردن طرح‌های «کمربند و جاده» ترغیب کرده است.

رقابت چین و هند و حضور فزاینده هند در خاورمیانه، به ویژه پس از اعمال فشار آمریکا بر رژیم صهیونیستی برای اخراج شرکت‌های چینی از بندر حیفا پکن را به سمت خطوط پایدارتر سوق داده است.

بر این اساس بی دلیل نیست که چند روز پس از اعلام کریدور اقتصادی در نشست گروه ۲۰ در دهلی بشار اسد به چین سفر کرد و با استقبال گرم مقامات چینی روبرو شد.
یکی ازمسیر‌های «کمربند و جاده» برای رسیدن به اروپا از طریق دریای مدیترانه است که مستلزم عبور از سوریه، عراق و ایران و قبل از آن، افغانستان و پاکستان است.

به نظرمی رسد قراردادی که به تازگی بین ایران و عراق برای ایجاد راه آهن امضا شده است، علاقه چینی‌ها را به استفاده از این مسیر افزایش داده است.

متقابلا سوریه نیز تلاش دارد با ایفای نقش فعال در ابرپروژه جاده ابریشم جدید چین از مزایای آن برای مقابله با تحریم‌های ظالمانه امریکا وهمچنین تسریع در روند بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ تحمیلی گذشته استفاده کند.

گزاره‌ای که با توجه به جایگاه مهم و راهبردی سوریه در منطقه غرب آسیا و ارتباط این کشور با دریای مدیترانه، می‌تواند امکانات قابل ملاحظه‌ای را در اختیار چین نیز قرار دهد و نوعی بازی برد-برد را میان چین و سوریه رقم بزند. احمد کاظم زاده