عزاداری به سبک امامان (ع)+فیلم

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ،حضرت زینب و امام زین العابدین علیهما السلام از اولین کسانی بودند که برای امام حسین (ع) اقامه عزا کردند .

بی شک شهادت امام حسین، بزرگ‌ترین مصیبتی است که بر جهان تشیع وارد شده است. 

امامان معصوم نیز نه تنها در ماه محرم بلکه در هر فرصتی که مهیا می‌شد به اقامه سوگواری بر آن حضرت، می‌پرداختند.

با سیری در گزارش‌های رسیده از حضرات معصومین علیهم السلام درمی یابیم که ایشان در مواجهه با شهادت امام حسین علیه السلام و برپاداشتن عزای آن حضرت چه گفتند و به چه شکل عمل کردند.

مهمترین باید که نقش هدف در این مجالس را نیز ایفا می‌کند زنده کردن و زنده نگه داشتن فرهنگ قرآن و اهل بیت علیهم السلام است که در روایات با تعبیر «احیای امر» از آن یاد شده است:

امام صادق علیه السلام از شیعه‌ای به نام فُضیل پرسیدند: آیا با هم مى نشینید و گفتگو می‌کنید؟

پس از آنکه او پاسخ مثبت می‌دهد امام علیه السلام می‌فرماید: من این گونه مجالس را دوست دارم. پس اى فضیل! امر ما را احیا کنید. خداوند رحمت کند کسانى را که امر ما را احیا می‌کنند.

آنگاه فرمود: فضیل! کسى که از ما یاد کند یا نزد وى از ما یاد شود و از چشمانش به اندازه پر مگسى اشک بیرون آید، خداوند گناهان او را اگر چه بیشتر از کف دریا‌ها باشد مى ‏آمرزد.

این روایت، ملاک مجلس محبوب و مورد عنایت اهل بیت علیهم السلام را احیاگری فرهنگ اسلام بیان می‌کند و ثواب گریستن در آن را در گرو این شرط مهم می‌داند.

نخستین مرثیه‏ سرایان سیّد الشهدا علیه السلام و یارانش، فرزندش امام زین العابدین علیه السلام، خواهر بزرگوارش زینب کبری علیهاالسلام، دختران آن حضرت (امّ کلثوم و فاطمه صغرا)، و همسرش رَباب بوده‏اند که در کربلا، کوفه و شام، با مرثیه سرایى هاى هدفمند خود، راه سالار شهیدان را ادامه دادند.

عزاداری هدفمند یعنی فریاد علیه ظلم با بهره از عواطف پاک انسانی، شوریدن و شوراندن ضد بیدادگری به کمک فطرت بیزار از ظلم آدمی.

این همان کاری بود که اهل بیت علیهم السلام از آن برای فریاد علیه ظلمی که بر آن‌ها و اسلام رفت استفاده کردند و بر تداوم آن تأکید کردند تا راه حضرت حسین علیه السلام ادامه یابد؛ بنابراین بر ما لازم است تا با ناله بر مصائب اهل بیت علیهم السلام شمر زمان خود را بشناسیم و عواطف را بر ضد آن بخروشانیم. 

بنگریم و نشان دهیم که امروز پرچم اسلام به دست کیست و یاری کنیم تا این عَلَم بر زمین نیفتند.

در مجالس عزادارى، باید مراقب بود اهل بیت علیهم السلام جایگزین خدا نشوند و به جاى خدامحور کردنِ مجالس امام حسین علیه السلام و پیوند دادن دل‌ها به خدا از طریق اهل بیت علیهم السلام که ابواب الهى هستند، مردم به «حسینُ اللّهى» و «زینبُ اللّهى» شدن، دعوت نشوند.

این مهم می‌تواند با در نظر گرفتن و محور قرار سه اصل در برگزاری مجالس عزا تحقق یابد:

۱)خدامحورى.

‏ ۲) ارائه تاریخ و تحلیل صحیح از حادثه عاشورا.

 ۳) متبلور ساختن عاطفه و ارادت به اهل بیت علیهم السلام.

 ۳ ـ تأکید بر تداوم عزادارى

از روایاتی که در ادامه می‌آید به روشنى پیداست که عزادارى براى سیّد الشهدا علیه السلام و یارانش، هدف بزرگى را دنبال مى ‏کند که تا آن هدف، تحقّق نیافته است، سنّت عزادارى در میان پیروان اهل بیت علیهم السلام باید تداوم یابد:

 

امام باقر علیه السلام فرمود: به خدا سوگند، گریه شما بر حسین علیه السلام و بازگویىِ ماجرایى که بر ایشان گذشت و زیارت قبر ایشان، برای شما پیروزی شما در دنیاست. پس مژده بر شما که با او، در کنار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله خواهید بود.

نویسنده کامل الزیارات به نقل از مِسمَع بن عبدالملک می‌نویسد:

امام صادق علیه السلام به من فرمود: «اى مِسمَع! تو عراقى هستى. آیا نزد قبر حسین علیه السلام نمى‏ روى؟»

گفتم: نه. من فرد شناخته شده اى میان مردم بصره هستم و در اطراف ما، کسانى هستند که هوادار خلیفه اند.

نیز دشمنان ما در بین قبایل ناصبى و دیگران، بسیارند و من در امان نیستم از این که آنان، وضعیّتم را براى پسر سلیمان (مقصود، خلیفه اموى است‏)، گزارش کنند و مرا به کام مرگ بفرستند.

به من فرمود: «آیا آنچه را با حسین علیه السلام رفت، یادآورى نمى کنى؟»

گفتم: چرا.

فرمود: «بى ‏تابى نیز مى‏کنى؟»

گفتم: آرى به خدا سوگند و براى آن، اشک هم مى ریزم و خانواده ام، اثر آن را در من مى بینند و از غذا خوردن، خوددارى مى کنم، به گونه اى که آن وضعیت، در چهره ام نمایان مى شود.

فرمود: «خدا بر اشک هایت، رحمت آورد! بدان که تو از بى تابى کنندگان بر مایى»

امیرمومنان علیه السلام فرمود: همه‌ی چشم‌ها در قیامت، گریان و بیدارند، جز چشمى که مشمول کرامت ویژه خدا باشد و به خاطر شکسته شدن حریم حسین علیه السلام و خاندان محمّد صلى الله علیه و آله، گریه کرده باشد.

امام حسین علیه السلام فرمود: هیچ کس قطره‌ی اشکى براى ما نریخت و با چشمانش در راه ما گریه نکرد، مگر این که خداوند، او را روزگارانى در بهشت، بهرمند مى‏ گرداند.

امام رضا علیه السلام فرمود: محرّم، ماهى است که در دوران جاهلى، مردم، جنگ را در آن، تحریم مى کردند؛ امّا ریختن خون ما را در آن، روا شمردند و حرمت ما را شکستند و فرزندان و زنان ما را به اسارت بردند و در خیمه و خرگاه ما، آتش بر افروختند و هر چه داشتیم، به غارت بردند و حرمت پیامبر خدا صلى الله علیه و آله را در حقّ ما رعایت نکردند.

روز حسین علیه السلام، پلکهاى ما را زخمى کرد و اشکمان را جارى ساخت و عزیز ما را ذلیل کرد و در سرزمین کَرْب (اندوه) و بلا (گرفتارى)، اندوه و گرفتارى برایمان به ارمغان آورد. 

پس تا روز قیامت، باید گریه کنندگان بر کسى مانند حسین علیه السلام بگِریند، که گریه، گناهان بزرگ را مى‏ریزد.

پدرم -که درودهاى خدا بر او باد- وقتى ماه محرّم مى رسید، خندان دیده نمى شد و اندوه، بر او چیره مى شد تا این ده روز به پایان برسد.

وقتى روز دهم مى رسید، آن روز، روز عزا و اندوه و گریه اش بود و مى فرمود: «این، همان روزى است که حسین -که درودهاى خدا بر او باد- در آن، کشته شد»

عزاداری هدفمند 

عزاداری هدفمند یعنی فریاد بر علیه ظلم با بهره از عواطف پاک انسانی، شوریدن و شوراندن بر ضد بیدادگری به کمک فطرت بیزار از ظلم آدمی.

این همان کاری بود که اهل بیت علیهم السلام از آن برای فریاد بر علیه ظلمی که بر آن‌ها و اسلام رفت استفاده کردند و بر تداوم آن تأکید کردند تا راه حضرت حسین علیه السلام ادامه یابد؛ بنابراین یکی از اصول مهم در برپایی مجالس عزاداری، شناخت هدف و دانستن حکمت ضرورت تداوم عزادارى براى سیّد الشهدا علیه السلام‏ است که باید در این مجالس تبیین و تعلیم شود.

امام رضا علیه السلام فرموده است: مخالفان ما، سه نوع حدیث در فضائل ما جعل کرده اند: اوّل، غلو؛ دوم، کوتاهى کردن در حقّ ما و سوم، تصریح به بدیهاى دشمنان ما و دشنام دادن به آنان.

آنگاه فرمود: مردم، وقتى احادیث غلوّآمیز آن دسته را مى شنوند، شیعیان ما را تکفیر مى کنند و به آنان نسبت مى دهند که قائل به ربوبیّت ما هستند و وقتى کوتاهى در حقّ ما را مى شنوند، به آن معتقد مى شوند؛ و وقتى بدیهاى دشمنان ما و دشنام به آنان را مى شنوند، ما را دشنام مى دهند. 

بر اساس این روایت کسانی که این اصل را رعایت نکرده و بر خلاف آن حرکت می‌کنند آگاهانه یا ناخودآگاه، در خدمت اهداف دشمنان اهل بیت علیهم السلام قرار گرفته اند و سیّد الشهدا علیه السلام هم از آنان، بیزار است. ‏

 

سخنان حجت الاسلام آملی درباره فرهنگ عزاداری

 

منبع :راسخون