نشست «فراز و نشیب کشور‌های زبان‌ویژه در ترویج بین‌المللی کتاب» برگزار شد

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما ،به نقل از روابط عمومی  تلویزیون اینترنتی کتاب ، نشست «فراز و نشیب کشور‌های زبان‌ویژه در ترویج بین‌المللی کتاب» با حضور رحمان علی میرعلیزاده، رئیس ادارۀ طبع‌ونشر و مطبوعات وزارت فرهنگ تاجیکستان، محمد بورهان گنج، رئیس اتحادیۀ ناشران ترکیه، محمد اکبری، رئیس گروه هم‌افزایی و مدیریت ترجمه و نشر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرتضی کاردر، مدیرعامل نشر هرمس و فرزانه فخریان (مدیر کارگزاری ادبی ناکتا) دبیر نشست با پوشش تصویری تلویزیون اینترنتی کتاب برگزار و در آرشیو تلوبیون قابل مشاهده است.

 محمد اکبری در این نشست دربارۀ فعالیت‌های تسهیل‌گری در حوزۀ ترجمه، بیان کرد: در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی چند محور مدنظر ما است و مخاطب‌شناسی اولین محورآن به حساب می‌آید. یکی از فعالیت‌های مرکز این است که فضای بین‌الملل را به تدوین‌گران آثار معرفی می‌کند و تدوین کتاب را به سمتی سوق دهند که آثار در سطح بین‌الملل شناخته شوند. محوردوم انتخاب موضوعات برتر است. ما تعدادی موضوع برتر برای معرفی در سطح بین‌الملل داریم و قصد ما این است که آن را به اطلاع ناشران بین‌الملل برسانیم.

وی افزود: محور دیگر فعالیت‌های مرکز توجه به متن فارسی و زبان مخاطب است که دو فعالیت عمده در این زمینه داریم. یکی از آن‌ها این است که در زبان‌هایی که تعداد مترجمان کمی دارد، مترجمان بیشتری در این زمینه تربیت کنیم و مورد دیگر، این است که فعالیت‌های ترجمه‌ای را به مترجمان بومی محول کنیم که آثار ارزشمند توسط مترجمان دست اول ترجمه شوند. شاید مترجم بومی برخی اصطلاحات را متوجه نشود، برای رفع این مشکل متن کتاب توسط یک ویراستار بررسی می‌شود.

اکبری در پایان، بیان کرد: در بخش نهایی و به نشر و توزیع می‌رسیم. مرکز در نظر دارد کتاب‌ها توسط ناشران بومی که در چرخۀ نشر آن کشور حضور دارند، چاپ و منتشر شود. با این چهار محور تلاش شد که با تسهیل‌گری، بهترین کتاب‌ها را به مخاطبان عرضه کنیم و با همراهی نهاد‌های فرهنگی دیگر بیشترین مخاطب را پوشش دهیم
ضرورت تسهیل‌گری در بین مرز‌ها و از بین بردن محدودیت‌های مرزی

در ادامۀ این نشست، محمد بورهان گنج گفت: فارسی و ترکی شباهت‌هایی دارند ولی از لحاظ نشر تفاوت‌هایی اساسی بین دو زبان وجود خواهد داشت. ترکیه برنامه‌ای ترتیب داده که به مهمانان خود برای حق تألیف اطلاعات خوبی دهد. در سال گذشته از ۷۲ کشور، ۵۵۵ ناشر در این برنامه حضور داشتند که در مورد حق تالیف ۳۵۰۰ کتاب تعهدنامه امضا کردند که در مدت هفت سال بیش از هزار کتاب به زبان ترکی بر اساس این برنامه منتشر شد.

وی افزود: تربیت مترجم برای یک ترجمه دست اول موضوع مهمی است. ترکیه مترجمان دو کشور را دعوت می‌کند و ضمن تبادل اطلاعات، ارتباط خوبی به‌وجود می‌آورد. حمایت‌هایی از طرف وزارت فرهنگ ترکیه برای مترجمان صورت می‌گیرد.

گنج در پایان، اظهار کرد: ما نباید فقط به کتاب به‌عنوان یک پل نگاه کنیم. ما می‌توانیم به‌عنوان کشور‌های همسایه، برنامه و جایزه‌ای را برای معرفی نویسندگان و اندیشمندان خود برگزار کنیم. ناشران محلی باید انتخاب کنند که چه کتاب‌هایی در کشور مقصد به خصوص در ایران منتشر شود. ما باید ارتباط و تبادل تجربیات خود را افزایش دهیم و تا بین مرز‌ها تسهیل‌گری صورت گیرد و درگیر محدودیت‌های مرزی بین دو کشور نشویم.انبوه اطلاعات، خلأ زمان را برای مخاطب ایجاد می‌کند

در ادامۀ نشست، رحمان علی میرعلیزاده دربارۀ موضوع ترجمه در تاجیکستان، بیان کرد: موضوع ترجمه در تاجیکستان از سه طریق به زبان تاجیکی، زبان روسی و استفاده از ظرفیت‌های زبان فارسی اجرا می‌شود. همۀ موسسات طبع و نشر، واحد‌های ترجمۀ مختص به خود را دارند که از ظرفیت مترجمان مستقل استفاده می‌کنند. ما در موضوع زبان‌ویژه امتیاز‌های دیگری داریم که کمبود‌ها را جبران می‌کند. در حوزۀ فارسی‌زبانان در ترجمۀ دو طرفه آثار خوبی داریم و با برگزاری نمایشگاه‌ها، ارتباط خود با نویسندگان و مترجمان را حفظ می‌کنیم.

رئیس اداره طبع‌ونشر و مطبوعات وزارت فرهنگ تاجیکستان، تصریح کرد: در عصر جهانی شدن در حوزۀ ترجمه با مشکلاتی روبرو هستیم. انبوه اطلاعات، خلأ زمان را برای مخاطب ایجاد می‌کند. یکی از آسان‌ترین راه‌های دسترسی به آثار کشور‌های دیگر، سایت‌های اینترنتی است وگاهی ترجمه‌های غیرحرفه‌ای ارائه می‌دهند که تا حدودی کار را برای آشنایی با اثر مربوطه راه می‌اندازند. ما باید دنبال راه‌های جدید حل این مسئله باشیم. این موضوع ابعاد گوناگونی دارد که نیازمند ارائه راهکار است.
آشنایی ایرانیان با ادیبان تاجیکستان به‌رغم زبان مشترک اندک است.

در ادامۀ نشست، مرتضی کاردر موضوع ترجمه را از بُعد تاریخی بررسی کرد و گفت: این موضوع ریشه در تاریخ سه کشور ایران، ترکیه و تاجیکستان دارد. بسیاری از آثار ایرانی را نمی‌توان به تاجیکستان برد، زیرا میزان آشنایی ما به رغم زبان مشترک کم است. ما از شاعران و داستان‌نویسان تاجیکستان دو سه نفر را بیشتر نمی‌شناسیم. ما باید مخاطب و علاقه او را بشناسیم باید ببینیم چه متونی از ایران به کشور‌های دیگر می‌رود. طبق بررسی‌های انجام شده، بیشتر متن‌ها تخصصی بوده است.

وی در پایان، افزود: ترکیه در حوزه‌های بین‌المللی بیشتر وارد شده است، اما اگر بخواهیم راجع به نسبت ادبیات ترکیه و ایران صحبت کنیم، محدود به چند نویسندۀ انگشت‌شمار می‌شویم. آنچه که ما از ادبیات ترکیه می‌شناسیم از ترجمۀ آثار نویسندگانی، چون اورهان پاموک به زبان انگلیسی است. ما نقاط پیوند زیادی داریم که مهم‌ترین آن مولانا است. ما ابوالقاسم لاهوتی را داریم که می‌تواند منبع اتفاقات مهمی باشد، اما هنوز یک اثر جامع از او نداریم. همچنین به صلاح‌الدین عینی از ادیبان تاجیکستان اشاره می‌کنم و امیدوارم با اتفاقات خوشایند پیش رو به تعاملات جدید نزدیک شویم.

گفتنی است، این نشست باهمکاری خانۀ کتاب و ادبیات ایران برگزار و از طریق تلویزیون اینترنتی کتاب پخش شده است. علاقه‌مندان می‌تواننداز طریق لینک https://telewebion.com/episode/۰x۷۸۰۹۹۳e این برنامه را از آرشیو این تلویزیون مشاهده کنند.