به گزارش خبرگزاری صدا و سیما شبکه پنج سیما در برنامه سلام تهران با فاطمه قاسم پور ، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفتگو گرد.جزییات این گفتگو را در ادامه می خوانید.
سوال: در خصوص کلیات لایحه ای که درباره حمایت از زنان است بیشتر برای ما توضیح می دهید از کی شروع شد و شامل چه نکاتی می شود؟
خانم قاسم پور: این لایحه تاریخ 12 ساله دارد تدوینش بر می گردد به اواخر سال 90 وقتی که نشست اندیشه های راهبردی با موضوع زن، مقام معظم رهبری تامین امنیت زنان را یکی از مسائل جدی برشمردند که باید قوا نسبت به این قصه ورود کنند و نیاز به قانون گذاری در این زمینه هست معاونت زنان وقت ریاست جمهوری در دولت دهم این بحث را آغاز کردند فرآیند تدوین لایحه ها را و این لایحه سه دوره دولت را تجربه کرد تا نهایتا در دی ماه 99 به مجلس رسید و در دو دوره ریاست قوه قضائیه توسط دو رئیس قوه هم توسط جناب لاریجانی و هم جناب آقای رئیسی بررسی شد به جهت این که ویژگیهایایش ، ویژگیهایش قضایی و کیفری داشت و طبق قانون اساسی لازم بود که قوه قضائیه هم نسبت به این موضوع اعلام نظر بکند و نهایتا در رفت و برگشت هایی که بین دولت و قوه قضائیه داشت به مجلس شورای اسلامی رسید مجلس یازدهم هم در رای به فوریت لایحه چون این لایحه رای به فوریت داشت و هم در تصویب کلیاتش نشان داد که نسبت به تامین امنیت زنان و پرداختن به موضوع احقاق حقوق زنان یک اراده خیلی جدی دارد.
سوال: من می دانم شما در حوزه زنان خیلی فعال هستید و تلاش می کنید که اتفاقات خوبی رقم بخورد دلیل طولانی شدنش در دولت های یازدهم و دوازدهم همکاری صورت نگرفت یا دلیل دیگری دارد؟
خانم قاسم پور: بله حتما یک بخشی از این داستان برمی گردد به این که باید اهتمام بیشتری نسبت به این موضوع وجود می داشت و آن زحمتی که در دولت دهم کشیده شده بود و به دولت یازدهم سپرده شده بود باید با یک فوریتی دنبال می شد که متاسفانه شاهد این فوریت نبودیم یک بخشی هم به جنس کار برمی گردد به هرجهت کاری هم ویژگیهای اجتماعی دارد و ویژگی های کیفری دارد هم در موضوع زنان هستش با حساسیت هایی که وجود دارد به جهت این که خب مساله زنان برای جمهوری اسلامی یک مساله درجه یک است در کنارش باید آن اصول و گزاره های لازم هم کنارش لحاظ بشود من فکر می کنم همه این ها دست به دست هم داد ولی حتما اگر اهتمام بیشتری بود قاعدتا زودتر از این باید به مجلس می رسید .
سوال: و این که چقدر این لایحه عملیاتی شده و به نظرتان چقدر می تواند عملیاتی بشود؟
خانم قاسم پور: این لایحه سه رویکرد را کنار هم قرار داده هم رویکرد حمایتی دارد از زنان هم رویکرد پیشگیری دارد که فضایی پیش نیاید که زنان امنیتشان مخدوش بشود مثلا در فضای شهری به هرجهت چون بالاخره مردم عزیزتهران هم مخاطب اصلی این برنامه هستند در فضای شهری باید آن نقاط ناامنی که ممکن است که برای زنان تامین امنیتشان را مخدوش بکند باید این نقاط شناخته بشود شهرداری تهران نسبت به آن ورود پیدا بکند و در لایحه برای شهرداری ها نقش دیده شده این جنس پیشگیری دارد در مدارس نکاتی دارد برای پیشگیری از آسیب دیدگی نوجوانان و دختران عزیزما، در بخش های مختلف از رویکرد فرهنگی بحث های دیگر مواردی هست. رویکرد حمایتی هم دارد یعنی موقعی که حالا متاسفانه یا فرد در معرض آسیب قرار می گیرد یعنی شرایط به گونه ای است که در معرض آسیب است یا نوعا آسیب دیده شده برای این ها هم حمایت هایی در نظر گرفته شده در این لایحه که برخی از سازمان هایی که وظیفه مسئولیت اجتماعی دارند در کشور مثل سازمان بهزیستی، وزارت کشور و سازمان هایی از این دست وظایفی برایشان تدبیر شده بحثی هم بر می گردد به مداخلات حقوقی، وقتی که شرایط این آسیب دیدگی یک مقدار شرایط حاد و مزمنی می شود در این شرایط هم ورود قضایی و کیفری هست که این ورود هم حمایتی، هم پیشگیری و هم ورود قضایی برای تامین امنیت زنان در محیط خانواده و در محیط اجتماع هست ، نگاه ما هم این بوده که این تامین امنیت زنان علی الخصوص آنجایی که مساله مساله خانواده است در حوزه خانواده هست باید با رویکرد خانواده محور دنبال بشود و نهایتا مداخله باید به گونه ای باشد که موازنه این احقاق حقوق زنان ، استیفای حقوقشان در کنار ان استحکام بنیان خانواده باشد چون این بحث برمی گردد به فرمایش مقام معظم رهبری در این موضوع و مطالبه حضرت آقا ، ایشان در کنار این مطالبه مطالبه استحکام حوزه خانواده را هم دارند یعنی این مداخلات باید به گونه ای باشد که آن استحکام حوزه خانواده مخدوش نشود به همین جهت چون بحث عملیاتی را پرسیدید سامانه ای در لایحه تدبیر شده که آن سامانه پیگیری می کند افرادی را که ومراکز و سازمان هایی را که باید خدمات بدهند افرادی که باید خدمات بگیرند و سازمان هایی که باید خدمات بدهند این کمک می کند عملیاتی شدن و رصد و پایش می شود اقداماتی که باید دنبال بشود این رصد و پایش در آن سامانه و سامانه هوشمندی که طراحی شده که در وزارت کشور قرار دارد در یک نسبت طولی با شورای پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه قرار دارد که شورا هم وظیفه نظارت جدی بر عملکرد دارد امیدواریم با این تدبیری که شده و با این طراحی که در لایحه هست نهایتا ما با عملیاتی شدن این مفاد این لایحه مواجه باشیم در آینده.
سوال: یک نقدی که وارد بود از طرف حالا یک سری از دوستان و منتقدان در این حوزه این بود که در الفاظ در لفظ به موضوع خانواده پرداخته شده و به کانون خانواده در روح آن لایحه دقیق و درست پرداخته نشده برای این چه پاسخی دارید شما؟
خانم قاسم پور: نه قاعدتا این چنین نیست ما مداخله مان مداخله حقوقی است کاملا چون هم مداخله حمایتی دارد و هم مداخله پیشگیرانه در مداخله حقوقی هم در موادردی که زن از مردم یعنی آسیب را از اطرافیانش حوزه خانواده می بیند موادی در این لایحه هست که گفته شده که این می تواند قابل گذشت باشد از طریق زن در کنارش بحث عدالت ترمیمی و تکمیلی دیده شده برای موارد حوزه خانواده و مواردی که زن از نزدیکانش و افراد نزدیک خانواده اش دچار آسیب می شود به جای موارد کیفری از عدالت تکمیلی و ترمیمی استفاده بشود و تمام این دقت شده که این روح حاکم بر این قانون لایحه ای که انشالله تبدیل به قانون خواهد شد این روحاکم برش در راستای اتفاقا تحکیم بنیان خانواده باشد یعنی آن بازدارندگی که این قوانین دارد مانع ظلم به زن بشود خود این یک رویکردی است برای استحکام خانواده چون به هرجهت زنی که در خانه احساس امنیت و آرامش داشته باشد حتما نگاهش و دلش گرم تر در حوزه خانواده و هم قانونگذاری به گونه ای باشد که این مداخلات اصل خانواده خدشه دار نکند.
سوال: در هفته جمعیت هستیم می خواهیم بپردازیم به موضوع جمعیت و فعالیت های مجلس در این حوزه . می خواهم در مورد موضوع جعیت از ایشان بپرسم با توجه به این که در هفته جمعیت هستیم در مجلس شورای اسلامی چه فعالیتهایی، چه طرح هایی ، چه ایده هایی و چه قانونگذاری هایی در حوزه افزایش جمعیت اتفاق افتاده جای نگرانی دارد هی آمارها را می بنیم همش نگرانیم که آقا جمعیت دارد پیر می شود و این مشکل را در آینده خواهیم داشت برای این موضوع چه زحماتی کشیدید شما؟
خانم قاسم پور: من فکر کنم مجلس یازدهم نسبت به این دغدغه مهم حوزه فرزندآوری و جمعیت یک ادای تکلیف خوب داشت قانون جوانی جمعیت با 73 ماده تصویب شده و با نظارتی که در مجلس در حال پیگیری است برای اجرایی تر شدن قانون این بحث در حال پیگیری است که مفاد این قانون اجرایی بشود برخی از مفادش الان اجرایی شده مثل وام فرزندآوری و بحث هایی از این دست ، برخی هایش آیین نامه هایش نوشته شده مثل اهدای زمین ، برخی هایش مثل خودرو در اختیار بخشی از مادران کشور قرار گرفته و نگاه ما این هست که با یک جدیت جدی این نظارت را داشته باشیم تا موادش دنبال بشود و اجرایی بشود در بودجه 1402 هم با همتی که باز مجلس داشت و همکاران ما داشتند الحمدالله در حوزه تزریق بودجه در بحث عائله مندی، در بحث اعطای زمین، در بحث خودبودجه جمعیت یعنی اجرایی شدن قانون جوانی جمعیت این مساله دنبال شده و ما هم همین دغدغه و نگرانی را داریم با توجه به این که نیاز هست این مساله با اهتمام بیشتری توسط دولت پیگیری بشود این زمان و فرصت طلائی است حوزه رفع خلاء های فرزندآوری تو کشور را از دست ندهیم و بتوانیم بحث را دنبال بکنیم که الان کارگروه های نظارتی مجلس در این زمینه فعال هستند و امیدواریم با تغییر و تحولی هم که در سازمان برنامه و بودجه اتفاق افتاده این بحث جدی تر دنبال بشود.
مجری: این مطالبه مردم است شما فرمودید بخشی از این مفاد مربوط به طرح را مثلا بحث ثبت نام خودرو، خوب آن خانواده اصلا ان پول اولیه را نداشته باشد که بخواهد ثبت نام را انجام بدهد و یا خیلی وقت ها با تورم بالا اصلا آن وام توی هیچ جای زندگی نمی شود مثل آن وام ازدواج می ماند یعنی با آن عدد وام شاید اصلا نشود حتی یک مراسم برگزار کرد این بخشیش البته بر می گردد به عملکرد دولت و موضوع اقتصاد ، تورم ولی کوتاه اگر ارزیابی تان را از عملکرد دولت بفرمایید ممنون می شویم.
خانم قاسم پور: من قبلش می خواهم عرض کنم که این قانون در واقع یک مجموعه است یعنی بحث هایی که تو بحث همراه کردن مواردی مانند ماما در حوزه زایمان طبیعی برای خوشایندسازی زایمان بحث هایی مثل تسهیلات شغلی به زنان برای این که بتوانند فرزندآوری را با ایفای نقش های اجتماعی شان با هم داشته باشند بخش های اقتصادی که در این دیده شده همه این ها باید درکنار هم قرار بگیرد تا بتواند نتایج اثربخش خودش را نشان بدهد ولی در آن بحثی که اشاره کردید قاعدتا نگاه قانونگذار این بوده که آن حداقل را برای خانواده ها فراهم بکند و این اتفاق می افتد و اتفاقا در این دوسال گذشته در بودجه هم تلاش بر این بوده که این ارقام افزایش پیدا بکند یعنی هم در وام فرزندآوری هم در موارد دیگر وام ازدواج و بحث هایی که در نسبت با این قانون بوده، این ها را افزایش بدهد یک بخشی از آن بر می گردد به بحث های تامین بودجه و بحث هایی که هست و یک بخشی اش که حقیقتا حالا انتقاد مجلس بود تا قبل از این بر می گشت به عملکرد سازمان برنامه و بودجه که الان عرض کردم امیدواریم با تغییری که در سازمان برنامه و بودجه اتفاق افتاده این مسائل خیلی جدی تر دنبال بشود چون جزء اولویت های کشور است اتفاقا اگر به دنبال ثروت آفرینی هم برای کشور هستیم باید یک نسل جوان پویایی داشته باشیم تا این اتفاق بیفتد.