به گزارش
خبرگزاری صدا وسیما: شبکه دو سیما در برنامه صبحانه ایرانی با
آقای رضایی مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید گفتگویی انجام داده است که به شرح ذیل می باشد.
سوال: صندوق کارآفرینی امید کار اصلی اش چیست؟رضایی: صندوق کارآفرینی امید با قدمت بیش از سی سال حوزه فعالیتش حمایت از طرحهای خرد، کوچک و متوسط است. اولویت حوزه فعالیتش روستاها و مناطق محروم است. بیش از ۸۰ درصد اشتغال کشور در حوزه طرحهای خرد، کوچک و متوسط است و نکته جالبتر این است که بیش از ۶۴ درصد اشتغال در کارگاههای کمتر از ۴ نفر کارکن است، لذا توجه به کارگاههای خرد، کوچک و متوسط هم از باب حمایت از تولید و هم از باب ایجاد اشتغال بسیار مهم است، صندوق کارآفرینی امید تمام هم و غمش بر این است که از این طرحها در راستای مشارکت با دستگاههای اجرایی بتواند حداکثر حمایت را داشته باشد.
سوال: اگر بخواهید آماری دهید از عملکردتان در حمایت از کسب و کارهای خرد در ۱۴۰۱ که داریم به آخرش میرسیم.رضایی: ما تاکنون بیش از ۳۷ هزار طرح را در سال جاری مورد حمایت قرار دادیم وقتی میگویم طرحها را حمایت کردیم طرحها در بخش کشاورزی، صنعت ومعدن وخدمات است در سه بخش عمده اقتصادی، برای توسعه این طرحها بیش از ۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده و بیش از ۱۱۰ هزار شغل در این طرحها ایجاد میشود و خوشبختانه ما این افتخار را داریم که در دهه مبارک فجر بیش از ۳۰ هزار و ۸۰۰ طرح از این ۳۷ هزار طرح را افتتاح کنیم این طرحها ۱۴ هزار و ۸۰۰ تا در مناطق روستایی و مابقی در مناطق شهری است، ویژگی طرحهای کوچک، خرد و متوسط این است که طرحها خیلی زود بازده هستند یعنی با یک سرمایه اندکی و متکی بر مهارت و توانایی افراد ایجاد میشوند و به سرعت وارد بازار کار میشوند.
سوال: اولویتهایی دارید در طرحهایی که کمک میکنید به راه اندازی شان، مثلا در حوزه فعالیتی حتما کشاورزی باشد، صنعتی باشد، اولویتی از این نظر دارید؟رضایی: صندوق به دلیل این که وظیفه اش حمایت از طرحها است ما در قالب تفاهم نامههایی که با دستگاههای اجرایی مختلف داریم، منابع دستگاهها را میآوریم و با منابع صندوق تلفیق میکنیم، یک صندوق حمایتی ایجاد میشود طرحها مستقیما از دستگاههای اجرایی به صندوق معرفی میشوند، اعتقاد ما بر این است که بخش کشاورزی متولی دارد که متولی آن وزارت جهاد کشاورزی است، بخش صنعت متولی دارد وزارت صمت است وصنایع دستی به همین ترتیب، هر دستگاهی متولی یک فعالیتی است پس قاعدتا اولویتهایی که باید در آن بخش مورد حمایت قرار بگیرد از طریق دستگاههای اجرایی است، ما به عنوان حمایت کننده و پرداخت کننده تسهیلات، طرحها را از طریق دستگاههای اجرایی به ما معرفی میکنند درچارچوب تفاهم نامهها و مورد حمایت قرار میگیرند، طبیعی است مثلا امسال که شعار سال تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین است و این شعار کاملا همسو با فعالیتهای صندوق است، فعالیتهایی مورد حمایت قرار میگیرند که زمینه ایجاد اشتغال بیشتری داشته باشند و دانش بنیان باشند، طرحهای خلاقانه باشند و دراولویت حمایت هستند.
سوال: پس مسیر رسیدن به این که تحت پوشش صندوق کارآفرینی امید کسی بخواهد قرار بگیرد حتما باید طرحش از طریق یک وزارتخانهای معرفی شود؟ مثلا من طرح در حوزه کشاورزی داریم حتما باید ببرم وزارت جهاد کشاورزی ارائه کنم و آنها اگر اولویت تشخیص دهند به شما معرفی میکنند؟
رضایی: بله شروع یک فعالیت اقتصادی یک مجوزی دارد یا این طرح کارگاهی است که از طریق دستگاههای اجرایی است، یا خانگی است که از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است یک مجوز فعالیتی برای آن وجود دارد از دستگاهی که مجوز را یا به صورت حضوری یا به صورت الکترونیکی صادر میکند معرفی طرح از طریق آن دستگاه انجام میشود.
سوال: به کسب وکارهای خانگی اشاره کردید، تا الان از چه مدل کسب و کارهای خانگی شما حمایت کردید؟
رضایی: من یک نکتهای قبل از این که سوال شما را پاسخ دهم، عرض کنم، طرحهای خرد، کوچک، متوسط به دلیل این که سرمایه ایجاد اشتغالشان بسیار پایین است، واحدهای متفاوت مثل تحقیق و توسعه ندارند اینها زمانی موفق میشوند که کنار هم بصورت زنجیرهای قرار بگیرند یعنی این که ۲۰-۳۰ یا ۱۰۰ طرح مختلف در یک رشته فعالیت کنار هم قرار بگیرند که برخی از اینها تامین نهاده را داشته باشند، برخی فرآیند تولید را انجام دهند، برخی بازاریابی فروشی داشته باشند و این فعالیت زنجیرهای خود به خود باعث بقا میشود و چند دلیل دارد یکی این که افراد متفاوت درگیر هستند و نکته بعدی این است که وقتی سرمایههای کوچک کنار هم قرار بگیرند خود به خود یک سرمایه بزرگ تری میشود یعنی صد تا طرح خود اشتغالی یا طرحهای اجتماع محور کوچک میتوانند تنه بزنند به یک طرح کارگاه اقتصادی بزرگ و با این که مدیریتهای متفاوت و کوچک کنار این موضوع وجود دارد این طرحها عمدتا سعی میکنیم تسهیلاتمان را به طرحهای خرد با این ویژگی پرداخت کنیم و کنار آنها یک سری صندوقهای محلی خرد هم داریم ایجاد میکنیم که تا الان بیش از ۵ هزار و ۴۰۰ صندوق خرد محلی را ایجاد کردیم این صندوقها هم ویژگی شان این است که بخشی از منابع افراد و منابع صندوق در این قرار میگیرد و مدیریتش با خود افراد است، برای فعالیتهایی که بانک پذیر نیستند و فعالیتهایی که نیاز به منبع دارند و تغییرات در بازار مواد اولیه میشود و خودشان میتوانند از این منابع صندوق که مدیریت با خودشان است استفاده کنند و در مورد مشاغل خانگی که فرمودید خوب هر فعالیت خانگی اعم از آشپزی یا قالیبافی یا هر مورد دیگر که در قسمت خانگی قابل انجام باشد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آنها مجوز را میدهد و معرفی میکند به ما یا سایر موسساتی که طرف قرارداد وزارتخانه هستند و از طریق تسهیلات مورد حمایت قرار میگیرند.
سوال: این صندوق برای ارائه تسهیلات سقفی دارد یا بنا به شغلی که دارد ایجاد میشود میتواند این اعداد را تغییر دهد؟
رضایی: اعداد قابل تغییر است، ما اولویتمان طرحهای خرد است مثلا طرح هایمان را امسال تا ۱۵ میلیارد تومان تسهیلات به آنها پرداخت میکردیم، ولی اولویت را گذاشته بودیم طرحهایی که زیر ۴ میلیارد تومان هستند طرحهای خرد ما عمدتا تا ۱۵۰-۲۰۰ یا کمتر از ۱۰۰ هم قابل راه اندازی هستند و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
سوال: به دانش بنیانها هم اشاره کردید آماری دهید از این که چقدر از فعالیتهای شرکتهای دانش بنیان زیرمجموعه شما قرار گرفتند در همین سال ۱۴۰۱، چقدر تسهیلات به آنها دادید؟
رضایی: ما رویدادی را شروع کردیم تحت عنوان رویداد مدار با معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری تحت عنوان مولد، دانش بنیان، روستایی در این قالب طرحها شروع شده مورد شناسایی دارند قرار میگیرند و اولویت بر این است که طرحهایی که تاثیرشان در مناطق روستایی است. همه میدانیم طرحهای دانش بنیان عمدتا در شهرهای بزرگ مرکز فعالیتشان است، اما از باب اجرا وتاثیر آنها در روستاها این طرحها در اولویت ما قرار گرفتند و در حال شناسایی هستیم ولیکن تاکنون از طرحهایی که قبلا وجود داشتند و معرفی شدند از طریق معاونت علمی، بیش از صد طرح مورد حمایت صندوق قرار گرفته است و یک کاری هم امسال صندوق در دستور کارش قرار داد مبنی بر این که روستای نوفن، مستحضرید که وقتی ما به دنبال رشد اقتصادی هستیم بودجه سال جاری هم همین بحث بود که اگر مابه دنبال رشد ۸ درصدی هستیم ۴ و نیم درصد این رشد از طریق سرمایه گذاری جدید باشد و ۳ و نیم درصد از طریق افزایش بهره وری، روستای نوفن دارد این را مطرح میکند و میگوید فعالیتهایی که الان در روستاها در حال انجام است این فعالیتها را با افزایش بهره وری و با آوردن دانش جدید در اجرای این فعالیتها میتوانیم بهره وری را افزایش دهیم و طبیعی است که با این شرایط، با سرمایهای که وجود دارند بازده در مقیاس گاها دو تا سه برابر میشود این فعالیت از امسال در دستور کار قرار گرفته وتا الان قضیه کار در ده استان شروع شده و امیدواریم تا پایان سال پوششمان به کل استانهای کشور برسد.
سوال: اگر بخواهیم در روستا فعالیتی کلید بخورد و یک کارآفرینی ایجاد شود بومی آن روستا باید این کار را شروع کند؟ یعنی شما فقط به بومیها این کار را اعطا میکنید؟
رضایی: نه فرقی ندارد. همه جای ایران سرای همه است.
سوال: نه میخواهم اشاره کنم با توجه به اشتغالی که گفتید در مناطق روستایی هم خیلی دارد رونق میگیرد و صندوق کارآفرینی امید هم خیلی از آنها حمایت میکند مهاجرت معکوس صورت بگیرد از شهرها بومیهای روستاها برگردند و آن کار را در روستای خودشان و در منطقه خودشان انجام دهند.
رضایی: به چند موضوع در این زمینه میشود اشاره کرد، یک دفعه ما میخواهیم فعالیتی را در قالب پتانسیلهای آن منطقه ایجاد کنیم فرضا مراکز محل نگهداری دام فردی در روستا دارد نیاز به این دارد که منابع در اختیارش قرار دهیم تا دام سبک، دام سنگین هرچه که آن محل داشته باشد برای این فرآیند یک سری طرحهای اجتماع محور وجود دارد، بنیاد برکت یک سری تسهیل گر دارد که کارشان این است که در مناطق روستایی کشور حضور دارند، ویژگیهای منطقه را در نظر میگیریند و متناسب با پتانسیلهای منطقه و نیروی انسانی که وجود دارد آن شناسایی صورت میگیرد و افراد در قالب یک صورت جلسه و کمیتهای که انجام میشود شناخته میشوند و معرفی میشوند که عمدتا طرحهای خردشان به صندوق معرفی میشود و مورد حمایت قرار میگیرند و یکی هم فردی میخواهد برود در مجموعهای سرمایه گذاری کند هیچ محدودیتی وجود ندارد که چنان چه زمین و امکانات، سوله و تجهیزات مورد نیاز را داشته باشد میتواند مورد حمایت قرار بگیرد فقط روالش همانی است که اشاره فرمودید از طریق دستگاههای اجرایی به صندوق معرفی شوند.
سوال: از صندوق کارآفرینی امید عددی منتشر شده تهران با ثبت ۵۱۷ هزار و ۷۷۹ فقره تسهیلات، بیشترین میزان تسهیلات پرداختی از سوی صندوق کارآفرینی امید را داشته است که گفته میشود احتمالا به تهران خیلی این تسهیلات برمیگردد و مثلا در مورد شهرهای دیگر ممکن است که کمتر باشد، این طور است؟
رضایی: نه، منابع صندوق عمدتا در زمینه طرحهای اشتغال زا مصرف میشود، امسال بیش از ۹۵ درصد منابعمان را به طرحهای اشتغال زا اختصاص دادیم، آن آمار جزئی از ۱۶۰ هزار فقره تسهیلاتی است که ما در کشور پرداخت کردیم برای فعالیتهای مختلف، مثلا بیمه معلمها یکی از موضوعاتش است، این فعالیتها عمدتا بحثهایی است در آن راستا، ولی فعالیتهای اشتغال زای ما که عمده منابع آن بیش از ۹۵ درصد تعلق گرفته اتفاقا بیشترین منابع ما در استان سیستان و بلوچستان، استان ایلام و استان کرمان است. ما بیش از ۳۲ درصد تسهیلاتمان به بانوان کارآفرین پرداخت شده و نکته جالب این است که از اشتغالی که مورد حمایت قرار گرفته و این کارگاهها را ایجاد کردند بیش از ۴۷ درصد شاغلین کارگاههایی که مورد حمایت صندوق بودند خانمها هستند لذا عمده فعالیت ما در استانهای محروم است و در همین خصوص بخواهم بگویم بیش از ۶۵ درصد شاغلین در استان سیستان و بلوچستان که مورد حمایت قرار گرفتند خانمها است و عمده آن هم به دلیل مشاغل خانگی است.
سوال: اگر فکر میکنید خبر خوبی هم دارید ارائه کنید و اگر قرار است در ماههای پیش رو اتفاق خاصی رقم بزنید بفرمائید.
رضایی: خوشبختانه دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ پیشنهاد ایجاد صندوق پیشرفت و عدالت را به مجلس داده که از ظرف صندوق کارآفرینی امید استفاده میکند و این صندوق ایجاد شود کلیه منابعی که برای ایجاد اشتغالهای خرد هستند در این صندوق تجمیع میشود با عاملیت بانکهای مختلف، کشوری مانند کره جنوبی بیش از ۸۱ درصد تسهیلات نظام بانکی اش را به طرحهای خرد وکوچک میدهد ما سال گذشته چهار و نیم درصد را دادیم، با ایجاد این صندوق این حمایت بسیار منسجم خواهد شد.