جایگاه آینده جوانان درتولید علم و فناوری

به گزارش خبرگزاری صداوسیما برنامه فجر آفرینان شبکه رادیو انقلاب با حضور دکتر پناهی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی به موضوع  جایگاه آینده جوانان درتولید علم و فناوری پرداخت.

سوال: در خصوص جایگاه جوانان در آینده برای ما و شنوندگان بفرمایید

دکتر پناهی: همان جوری که جوانان ما در طول ۸ سال جنگ تحمیلی و انقلاب کار‌های خیلی شایسته‌ای انجام دادند امروزه در عرصه تولید علم و فناوری هم دارند کار‌های بسیار خوبی انجام می‌دهند ما در روزارت بهداشت بیش از ۵۰ کمیته‌های تحقیقاتی و فناوری داریم که در همه این کمیته‌ها جوانان و نخبگان با تخصص‌های مختلف امروزه حضور دارند و به نظر می‌آید در تداوم انقلاب و تقویت آن در حوزه علم و دانش ما باید از نخبگان و جوانانمان بیشترین استفاده را بکنیم نکته‌ای که من می‌خواهم خدمت شما و شنوندگان عزیز تاکید کنم  این است که امروز در دنیا تولید علم و مرجعیت علمی جایگاه ویژه‌ای در تحکیم سیاست‌های هر دولت و هر حکومت وجود دارد و به نظر می‌آید برای تولید علم و مرجعیت ما حتما همتا پذیری کنیم و بهترین متود برای همتا پروری این است که جوانان و نخبگان را و کسانی که در سنین رشد هستند این‌ها را حتی از مدارس، دانشگاه‌ها این‌ها را با علم و فناوری آشنا کنیم تا بتوانیم در تولید علم و فناوری این‌ها را در آینده در جایگاه رفیع تولید علم انشالا قرار بدهیم

سوال: شما اشاره کردین که ۵۰ کمیته تحقیقات و فناوری در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی فعال هستند د رمعاونت شما می‌خواهم بپرسم که در این ۵۰ کمیته‌ای که شما به آن اشاره کردید چند جوان حضور دارند

دکتر پناهی: ما یکی از قسمت‌هایی که من می‌توانم اشاره کنم با یک موسسه ملی درحقیقت حمایت از نیما داریم که این الان بالای ۱۱ کمیته دارد که در حوزه مثلا جوانی جمعیت، بیماری‌های واگیر بیماری‌های غیر واگیر، سیاست گذاری سلامت مسائل مربوط به اعتیاد دارند کار می‌کنند حداقل در این کمیته‌ها ما ۱۹ نفر عضو داریم که اکثر این‌ها نخبگان و جوانان هستند که براساس توانمندی و رزومه‌ای که دارند یا متناسب با علاقه یا آن تخصصی که دارند آنجا دارد فعالیت می‌کنند و سیاست گذاری آینده هر کدام از این تهدید‌های سلامت که من بهشون اشاره کردم حضور دارند یا ما کمیته‌های توسعه  تحقیقات داریم که آینده نگاری می‌کند، تحقیقات را در کشور که واقعا ما بالای ۱۵ تا کمیته داریم در هر کمیته بالای ده نفر حضور دارند که این هم باز به تخصص‌های مختلف، نکته‌ای که من در این مثال می‌خواهم تاکید کنم این است که ما باید جوانان را بیاوریم براساس تخصص خودشان د رکار خودشان قرار بدهیم تا این‌ها بتوانند با توجه به آن تجربیاتی که دارند تجربه و دانشی که به دست آورند بتوانند در سیاست گذاری آینده کشور سهیم باشند و این‌ها بتوانند آینده مملکت را بیش از اینی که ما داریم انشالا رشد بدهندو بتوانند پاسخ گوی تهدیدات  سلامت آتی کشور باشند

سوال: نقش جمهوری اسلامی اسلامی در افزایش اعتماد به نفس ملی جوانان و همچنین هموار سازی مسیر ورود آن‌ها به فراتر از مرز‌های علم و دانش  در عرصه‌های مختلف جهادی چطور است

دکتر پناهی: شما اگر نگاه کنید ما آن زمانی که انقلاب شکوهمندایران اتفاق افتاد به دست جوانان شد و پشت سرش یک جنگ ۸ ساله بر ما تحمیل شد که شما اگر بروید نگاه کنید می‌بینید که خیلی از فرماندهان نظامی ما  همه در سنین جوان بودند و بعدا که حکومت شکل گرفت و اکثر مسئولین ما جوان بودند و به نظر می‌آید که جمهوری اسلامی به وسیله جوانان شکل گرفت و آن حمایت‌های لازم از کشور هم توسط جوانان اتفاق افتاد و الان هم بر همه واجب است که باید آینده کشور را به جوانان واگذار کنیم و این اتفاق نمی‌افتد مگر این که جوانان بیاید در کنار افراد صاحب تجربه بیاید و همتا پروری بشود و اگر این اتفاق بیفتد  دیگر این‌ها می‌توانند آینده کشور را با سرعت بیشتری تضمین کنند برای اینکه من اشاره کردم نگاهم حوزه سلامت است می‌شود به راحتی در سیاست گذاری سلامت با تجربیات بیشتری این کار را پیش ببروند و شما  می‌دانید که امروز یکی از جدی‌ترین مقوله از تحکیم هر حکومتی واقعا بحث امنیت و مقوله سلامت و معیشت مردم است در حقیقت آن چیزی چیست که ما الان بهش احتیاج داریم در حوزه سلامت من تاکید دارم همین جور که در سیستم‌های امنیتی جوانان و در سیاستگذاران واقعا نقش قابل توجهی دارند د رحوزه سلامت از این که ما داریم استفاده می‌کنیم بیشتر از این باید از ظرفیت جوانان و نخبگان در سنین جوانی استفاده کنیم که انشالا در وزارت بهداشت این دوره در حقیقت جدید در دو سال گذشته یعنی شهریور پارسال تا الان درصد قابل توجهی از کمیته هایمان را به روز کردیم و جوانان و نخبگان را در حقیقت به کار گرفتیم

سوال: شما فعالیت‌های متعددی از معاونت تحقیقات و فناوری وزارت خودتان گفتید و باید از ظرفیت‌های مختلف جوانان استفاده شود بفرمایید این جوانانی که مرتبط با حوزه کاریی و فعالیت شما هستند چطور می‌توانند به وزارت خانه و معاونت تحقیقات و فناوری و آن کمیته‌هایی که شما بهشان اشاره کردید ورود بکنند و بتوانند علمشان را در اختیار شما بگذارند و مسیر را برای شما ترسیم کنند که جوان‌ها چی می‌خواهند

دکتر پناهی: خوشبختانه همه کمیته‌هایی که من خدمت شما اشاره کردم این‌ها در سطح دانشگاه علوم پزشکی کشور اطلاع رسانی می‌شود و دسترسی دارند مثلا فرض کنید ما در وزارت بهداشت در معاونت تحقیقاتی کمیته تحقیقات دانشجویی داریم که تمام دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کشور در آن عضوند و در این کمیته‌ها هستند و این کمیته‌هایی که من خدمت شما اشاره کردم این‌ها به راحتی می‌توانند از طریق سامانه‌هایی که وزارت بهداشت وجود دارد و افراد می‌توانند وارد این سامانه بشوند و ما معولا این جذب نخبگان وجوانانمان از محل دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشکده علوم پزشکی کل کشور است من خیلی جالب است خدمت شما اشاره کنم بالای ۸۰۰ مرکز تحقیقات  در حوزه سلامت در کشور وجود دارد که ما برای اولین بار در ارزشیابی مراکز تحقیقاتی به حضور نخبگان به حضور جوانان و دانشجویان آنجا امتیاز می‌دهیم یعنی مراکز تحقیقاتی که از نخبه بیشتر و از افراد بیشتر استفاده کند ما از ارزشیابی بهش بیشتر جایزه می‌دهیم که ما دیروز جشنواره رازی را داشتیم که د رحوزه تحقیقات و فناوری علوم پزشکی دارد کار می‌کند ما برای اولین بار در طول تاریخ جشنواره از سال ۱۳۷۴ وجود دارد با دست آقای رئیس جمهور به دوتا از دانشجویان جایزه دادیم که این اصلا سابقه نداشته یعنی در سنوات گذشته دانشجویان مستقل نبودند و ما این قدر به جوانان اعتقاد داریم  و نکته بعدی این که ما اخیرا یک نشستی داشتیم کمیته تحقیقات دانشجویی در سوم و چهارم مهرماه بالای ۸۰۰ تا دانشجو و نخبه جوان حضور داشتند و ما ۱۳ اسفند ماه هم که روز جوان است و تولد حضرت علی اکبر است ما یک سه روز ماراتون دانشجویی داریم در دانشگاه علوم پزشکی تهران سالن رازی و آنجا هم دانشجویان به مدت سه روز در حوزه سلامت مسائل مربوط به مشکلات حوزه سلامت و تهدیدات انشالا در آنجا نشست خواهیم داشت که باز از تمام ظرفیت‌های نخبگان و جوانان و دانشجویان استفاده خواهیم کرد

سوال: این جوایزی که اعلام کردید به دانشجویان و نخبگان داده می‌شود چه دستاوردی برای این دانشجویان دارد

دکتر پناهی: یکی از اهداف ما د راین نشست‌ها  این است که نخبگان، دانشجویان وجوانان ما اولا کار گروهی یاد بگیرند کار‌های تیمی و گروهی داشته باشند دوم با تهدیدات حوزه سلامت  آشنا شوند سوم اینکه بتوانند از علم خودشان در فناوری و تولید علم استفاده بشود و از همه مهم‌تر که خیلی برای ما مهم است این است که این‌ها بتوانند تولیدات توسعه سلامت را بتوانند به صنعت انتقال دهند، چون الان دانشجویان ما، نخبگان ما از نظر تئوری واقعا افراد توانمندی هستند خیلی ایده‌های تحقیقاتی خوبی دارند و در این نشست‌ها ما این‌ها را آشنا می‌کنیم در حقیقت با صنعت که به راحتی ایده‌های خودشان را د رحوزه سلامتی به صنایع و تولید محصول ختم شود

سوال: در مواجه با پدیده مهاجرت نخبگان و جوانان ما با چه آسیب‌هایی  مواجه هستیم و شما برای این که جلوگیری کنید از این اتفاق در حوزه کاری خودتان چه اقداماتی را انجام دادید

دکتر پناهی:واقعیتش براساس آن ارزشیابی‌ها و مطالعاتی که صورت گرفته یکی از بهترین راه‌ها برای اینکه واقعا جوانان، دانشجویان و نخبگان را در کشور نگهداری کنیم این است که این‌ها را در کار‌های تحقیقاتی خودمان از اول سهیم بداریم به عبارت دیگر اگر دانشجو در جریان تحصیلش یا حتی بلافاصله بعد از تحصیلش  این‌ها در مراکز تحقیقاتی و در دانشگاه‌ها به کار گرفته شوند این‌ها می‌توانند اولا مشخص بشود که کشور بهش نیاز دارد یعنی اینکه ما الان وقتی می‌خواهیم نیرو جذب کنیم اول باید ببینم که طرف توانایی اش چه قدر است و این توانایی هم مادرزادی به دست نمی‌آید حتما باید  در جریان آموزش‌ها و نشست‌ها به دست بیاید بنابراین اولین پیشنهادی که وجود دارد و ما به دانشگاه اعلام کردیم این است که به جای اینکه ما به دانشجویانمان بیاییم مدرک گرایی و مدرک بهشان بدهیم باید بیاییم به این‌ها فن و فنون و مهارت بهشان بدهیم  یعنی مهارت آموزی باید جایگزین مدرک بشود، چون این‌ها وقتی میروند کشور‌های دیگر، چون دانشش و مدرکش را دارند می‌روند آنجا که مدت کوتاهی مهارت یاد بگیرند ما باید این کار در کشور انجام دهیم وقتی آموزش دادیم مهارت آموزی دستشان آمد باید در مراکز تحقیقاتی و در کمیته‌ها و دانشگاه هایمان این‌ها را به کار بگیریم و به کار که بگیریم این‌ها از نظر مسائل مربوط به زندگی روزمره و نیاز‌های روزمره که دارند که این‌ها واقعا تامین بشود که قطعا از محل دانشگاه علوم پزشکی قابل تامین است این‌ها به راحتی می‌توانند جذب شوند و به جای اینکه بروند برای کشور‌های خارجی کار کنند می‌توانند در کشور خودمان بمانند ما برنامه‌های فراوانی را برای به کار گیری نخبگان در کشورمان در حوزه سلامت درکمیته هایمان بحث کردیم در شورای معاونین وزارت بهداشت با حضور مقام عالی وزارت بحث شده و امروزه در حوزه آموزش در حوزه تحقیقات در حوزه بهداشت و در بقیه حوزه‌های سلامت ما برنامه‌هایی داریم و انشالا که مدل را طوری ببینیم که دانشجو‌های ما اگر به کشور‌های غربی و کشور‌های دیگر رفتند صرفا برای تکمیل دوره و به عبارتی دیگر به عنوان دیپلماسی علمی بروند یعنی برود آنجا یاد بگیرد و دانشش را برگرداند در اختیار هموطنان عزیز ما قرار دهند که عمدتا هم به همین ترتیب  است و بنابراین ما باید دوستانی که می‌روند خارج باید شرایط را ایجاد کنیم که بروند گردش علمی و برگردند

سوال: در صحبتهایتان اشاره کردید از دوران مبارزه تا انقلاب بالاخره از آغاز بحث جنگ تحمیلی تا این بحث عرصه‌های جهانی در فناوری علم، بحث مدافعان حرم تا دوره این مدافعان سلامت و امنیت کشور شما بفرمایید که در نگرش جوانان ایرانی چه ویژگی‌ها و چه صفاتی را می‌توانیم اشاره کنیم که این‌ها داشتند که در این عرصه‌ها اینقدر پررنگ ظاهر شدند

دکتر پناهی: خوب اولین نکته اعتماد است یعنی ما باید این باور را داشته باشیم و تقویت کنیم که ما واقعا می‌توانیم  نکته دوم بحث به کار گیری اینهاست  بالاخره در جنگ دوستان و جوانان را به کار گرفتید ما موفق شدیم، در انقلاب آن‌ها آمدند د رنشست‌هایی آن افراد که مدیریت می‌کردند اینهارا به کار گرفتیم موفق شدیم  ما امروزه در حوزه دانشگاه‌ها و مدیریت دانشگاه‌ها و سیاست گذاری‌های کلان سلامت هم اگر این‌ها را به کار بگیریم و بهشان مهارت یاد بدهیم که اصلا شما شک نکنید که یکی از خصوصیات بارز جوانان ما آن حس وطن دوستی است این حس در هموطنان و جوانان ما وجود دارد و شما این را در جنگ دیدید و آن تعصبی که وجود دارد شما اشاره کردید در حوزه مقاومت و جریان سازی که وجود داشت و می‌خواست داعش بیاید و منطقه را بالاخره کشور را خدا رحمت کند سردار حاج قاسم سلیمانی که ایشان چه قدر جوان دوست بود و چه قدر ایشان به گروه جوان و نخبه علاقه داشت و عمده آن همرزمان ایشان بچه‌های جوان هستند بنابراین نشان می‌دهد که زمینه فعالیت در جوانان د رکشور وجود دارد وحتما باید مسئولین و متولیان  حوزه سلامت این تفکر را باید داشته باشند که اگر ما به جوانان میدان بدهیم مطمئن باشید که ما موفق‌تر از این خواهیم بود و ضمن اینکه دولت سیزدهم  آن سیاست و شعاری که داشت باید از جوانان و نخبگان در عرصه سلامت استفاده کنیم ما واقعا در این مدت بیشترین  میدان و ظرفیت را برای جوانان ایجاد کردیم که انشالا اگر عمری باقی باشد شما در سال‌های آتی انشالا مطمئنا خواهید دید که چه کار‌های ارزشمندی  و توانمندی را در عرصه سلامت انشالا شکل خواهد گرفت