رایج ترین غذاهای کهگیلویه و بویراحمد در ایام پائیز و زمستان
کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یکی از مناطق رویش گیاهان خوراکی است که بانوان در فصل های مختلف غذاهای متنوعی پخت می کنند.
آش کارده
آش کارده یا آش حُره یا آش کاردین از دیگر آشهای ایرانی است که بیشتر در مناطق جنوب غربی زاگرس تهیه میشود و در پخت آن از نوعی گیاه بنام کاردین استفاده میکنند.
همانطور که از اسمهای مختلفش پیدا است طرز پختهای متفاوتی نیز دارد.
این آش در چهارمحال و بختیاری کهگیلویه و بویر احمد، اصفهان، خوزستان به نام کاردین مشهور است و در اقلید و استان فارس کارده و در هندیجان و بهبهان حُره معروف است.
آش دنگو
پخت آش دنگو در فصل سرما رایج است و لوبیا چشم بلبلی، ماش، نخود، لیزک، ادویه، نمک و فلفل و آب مواد اولیهی این آش را تشکیل میدهد و اهالی این مناطق اعتقاد زیادی به این آش دارند و بر این باورند که برای سرماخوردگی بسیار خوب و نافع است.
شله ماسی یا شله دووی (شله ماستی یا شله دوغی)
در ابتدا دوغ را جوشانده و بعد برنج را میافزایند و می گذارند تا بجوشد و سپس پونه و پیاز داغ را می ریزند و اجازه می دهند تا غلیظ شود و بعد در یک سینی ریخته و در وسط سینی کره محلی قرار میدهند و در هنگام تناول کره را از وسط سینی روی غذا می ریزند.
شله شیری (شیر برنج)
مردمان روستای فتح از ایام دور دامداری میکردند و لذا لبنیات در فرهنگ غذایی آ نها در ستون اول قرار داشته برای همین شله شیری یا شیر برنج نیز از غذاهای پرطرفدار آنها میباشد.
چرا که از شیر تهیه می شود.
برای پخت این غذا اول برنج را در آب می ریزند بعد از نرم شدن شیر را به آن میافزایند.
شله ماشکی یا شله ماشی
شله ماشکی یا شله ماشی نیز از غذاهای محلی این استان است و برای تهیه این غذا از برنج و ماش استفاده میکنند.
ماش را به حدی میجوشانند تا از پوسته اش جدا شود و بعد برنج را به آن اضافه میکنند و در پایان پیاز داغ را می ریزند.
پخت آن بیشتر در فصل زمستان مرسوم است.
گونه
گونه از غذاهای خوشمزه محلی این استان است که از مخلوط پیاز، ناردانه، بلغور گندم، ادویه و نمک، درست می شود.
ابتدا بلغور گندم را با آب و نمک و پیاز و ادویه و ناردانه ترکیب کرده و می گذارند تا خوب بپزد و جا بیفتد.
وقتی که آب غذا تبخیر شد مانند دمپخت دم کرده میل میکنند.
لِوی
لِوی یکی دیگر از غذاهای خاص این منطقه میباشد که مخصوص فصول سرد سال است و با استفاده از شیر بز یا گوسفندی که به تازگی زائیده است به دست میآید و بعد از پخته شدن به طور جامد در میآید و ناگفته نماند که حتما باید قبل از خوردن آن را گرم کنید چرا که وقتی سرد است مزه مطلوبی ندارد.
کله جوشک یا کلک سوز
این غذا یک غذای بسیار ساده است که بیشتر در مناطق گرمسیری و در فصل بهار مورد استفاده قرار میگیرد و با استفاده از دوغ تهیه میشود.
برای تهیه این غذا به موادی همچون پیاز، پونه، روغن، ادویه و... نیاز دارید.
آش یا پلو کنگری
در یاسوج رفته رفته که به فصل بهار نزدیک میشویم شاهد گیاهان خودرو و کوهی بسیار زیادی میشویم.
در اواسط اسفندماه تا اواسط فصل بهار محلیها به دنبال چیدن گیاهانی همچون کنگر میروند تا این غذای خوشمزه را طبخ کنند.
جالب است بدانید در تهیه این غذا میزان کنگر باید دو برابر برنج باشد.
پلو محلی لیزکی
پلو محلی یا لیزکی یک غذای محلی بسیار خوشمزهای است که مواد اولیهای مانند قارچ، برنج، لیزک در تهیه آن به کار میرود.
برای تهیه این غذا ابتدا لیزک را جوشانده و سپس برنج را اضافه میکنند.
پیشنهاد میکنیم برای یک بار هم که شده طعم این غذا را بچشید.
آبگوشت
آبگوشت کهکیلویه و بویر احمد مانند سایر شهرها یک غذای معروف و خوشمزه محلی به شمار میرود و یکی از متداولترین غذاها در بین عشایر این منطقه میباشد.
در تهیه این غذا از گوشت و حبوبات فراوانی بکار برده میشود.
دمپخت
دمپخت نیز یکی از غذاهای خوشمزه محلی این منطقه محسوب میشود که طرفداران بیشماری در این منطقه به خود اختصاص داده است و گردشگران نیز آن را در برنامه غذایی خود میگنجانند.
در تهیه این غذا موادی همچون ماش، برنج، عدس، لوبیا و... مورد نیاز است.
شله بادامی
شله بادامی غذای خوشمزه محلی که با مخلوطی از برنج و بادام کوهی به دست میآید یکی از پرطرفدارترین غذاهای سنتی محسوب میشود. جالب است بدانید در تهیه این غذا بادام را به همراه پوست آن آسیاب میکنند.
چنگال
یکی دیگر از غذاهای خاصی که در میان مردم کهگیلویه و بویر احمد بسیار رایج است غذایی به نام چنگال میباشد که در تهیه آن اقدام به خمیر کردن آرد مینمایند و سپس آن خمیر را به شکل چانه در آورده و با استفاده از چوب بلندی آن را پهن کرده و روی یک تابه قرار میدهند تا به خوبی بپزد و در نهایت بعد از پخته شدن آن را ریز ریز میکنند و روی آن روغن محلی و شکر میریزند و بعد نوش جان میکنند.
قورمه
قورمه از جمله غذاهایی که در مناطق سردسیر بیشتر مورد توجه است و در یخبندانهای زمستان مورد استفاده قرار میگیرد.
در این غذا از موادی همچون گوشت، پیه، نمک و... به کار میبرند.
ناگفته نماند که در این غذا گوشت را با پیه سرخ میکنند و با افزودن مقداری نمک به آن در ظرف درست شده با پوست نگهداری میکنند.
دوا زردکی و پیاز داغی
پیازداغی و دوا زردکی از غذاهای سنتی دیگر این استان به شمار میرود که با استفاده از برنج محلی، دوغ، نعناع، پیاز داغ، زردچوبه، نمک و... تهیه میشود.
گردشگران و توریستها علاقه خاصی به این غذای خوشمزه دارند.