به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما آقای دکتر انیسیان مدیرکل اقتصاد درمان سازمان نظام پزشکی در برنامه صبح و گفتگو به موضوع
طرح دارو یار و وضعیت عرضه دارو پرداخت .
سوال: وضعیت دارو و قیمت دارو الان در چه شرایطی قرار دارد با توجه به نوسانات ارزی که پشت سرگذاشتیم و طرح دارویار که در وزارت بهداشت دنبال میشود؟
دکتر انیسیان: در خصوص قیمت دارو براساس قانون بودجه ۱۴۰۱، قرار بر این شد که در سال ۱۴۰۱ ارز دارو برداشته شود و به جایش یارانه دارو در قالب طرح دارویار پرداخت شود که خوب در واقع بودجه نسبتا مناسبی را هم برای این موضوع در نظر گرفتند، اما اتفاقی که در بازار افتاد این بود که به دلیل این که طرح دارویار بسیار با عجله و بدون زیرساختهای کارشناسی مناسب انجام شد، در شروع اجرای طرح در تیرماه ۱۴۰۱ متاسفانه چندماهی ما مشکلات جدی در خصوص کمبود دارو، در خصوص افزایش بی رویه قیمت دارو و امثال اینها را شاهد بودیم و همچنان هستیم، ولی خوب به نظر میآید که به تدریج این مشکلات در حال حل شدن است.
سوال: باید چه کرد آقای دکتر بالاخره موضوع دارو موضوعی است که نمیشود امروز و فردا کرد و خوب فکر میکنم این موضوع بودجه دلاری هم برای طرح دارویار که اشاره کردید خودش باعث میشود که تاثیر منفی میگذارد بر وضعیت امروز دارو
دکتر انیسیان: بودجه دلاری نبود، بودجه ریالی تعیین شد
سوال: پس چرا این اتفاق میافتد؟
دکتر انیسیان: حدود بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شد برای جبران این افزایش قیمت ارز. البته نه فقط برای دارو، برای تجهیزات پزشکی
سوال: اصل طرح دارویار بودجه اش دلاری است یا ریالی؟
دکتر انیسیان: نه بودجه اش ریالی است، بحث طرح دارویار یارانهای است که داده میشود توسط شرکتهای بیمه برای جبران افزایش قیمت دارو برای این که مردم پول بیشتری از جیبشان پرداخت نکنند.
سوال: برای سامان دهی این وضعیت باید چه کرد؟
دکتر انیسیان: این عارضه یک معلول است، معلول ساختار اقتصادی کشور ما است و ما هیچ وقت نمیتوانیم یک معلول را ظرف معلول بودنش درمان کنیم قطعا صنعت دارو هم بخشی از اقتصاد کشور است و برای درمانش باید اول یک رویکرد کلان در اقتصاد کشور ایجاد کرد وقتی که ما صنایع ما، صنایع گلخانهای هستند و دائم با سوبسید دولت رشد کردند با سوبسید دولت تولید کردند و افتخار تولیدشان به این بوده که رانت و سوبسید گرفتند خوب وقتی اینها یک مرتبه برداشته شود تلاطم و اختلال ایجاد میشود، نمیشود یک گیاه را که در گلخانه رشد کرده یکباره به فضای باز بیاورید، این چالش ایجاد میکند این در صنعت، در فضای اقتصاد هم ما مدیریت بیمه مان، مدیریت قوی نیست و همین طور مدیریت مصرف، ساختار سیاست گذاری سلامت کشور ما، مصرف بی رویه دارو را سالها تشویق کرده برای این که هر دارویی که هیچ لزومی هم نداشته در پوشش بیمه بوده و با نسخه تجویز شده بیمار هم، چون پول زیادی نمیداده مصرف کرده وبه این شیوه مصرف عادت کرده است و شما نمیتوانید شیوه مصرف را یک ساله، دو ساله یک مرتبه تغییر دهید،
هیچ جای دنیا به اندازه کشور ما سرم مصرف نمیشود، هیچ جای دنیا اندازه کشور ما آنتی بیوتیک مصرف نمیشود این مصرف بی رویه داروها معلول ساختار سیاست گذاری سلامت ما است نه مردم، ما همش مردم را متهم میکنیم بله مردم دارو زیاد مصرف میکنند من پزشک دارو را مینویسم که مردم مصرف میکنند و این که نظارتی بر کار من نیست که من چه مینویسم، نظارتی بر کار شرکت داروسازی نیست که این بهای تمام شده دارو چقدر است؟ البته قیمت گذاری میشود، ولی شما در کدال سازمان بورس نگاه کنید شرکتهای داروسازی از پرسودترین شرکتها هستند درحالی که مراکز درمانی عمدتا زیان ده هستند خوب این عدم تعادل باعث میشود وقتی یک صنعتی سودآور است تشویق شود، وزارت بهداشت بی رویه سازمان غذا و دارو بی رویه مجوز داروخانه صادر میکند این یعنی تشویق مصرف، وقتی که داروخانه در مثلا شهر تهران ۲۰-۱۰۰ میلیون تومان اجاره داروخانه را میدهد از کجا باید این پول را در بیاورد؟ پس قاعدتا او هم میپیوندند به تشویق کنندگان به مصرف دارو و مصرف مکمل، وقتی اینها بی رویه میشود آن مریضی که نیازمند است دچار مشکل میشود و کمبود دارو ایجاد میشود و در سالهای گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث میشد قاچاق دارو به خارج زیاد شود کمبود دارو داخل کشور بعضا مصنوعی و بعضا واقعی اینها باعث میشود که قاچاق دارو زیاد شود و قیمت دارو بالا برود و متاسفانه دربازار غیررسمی دارو یک دارویی که مثال فرض کنید که قیمتش ۹ هزار تومان است، ولی در بازار غیر رسمی زمانی تا ۲۲۰ هزار تومان فروخته میشد الان قیمتش حدود ۸۰ هزار تومان است در بازار غیررسمی، از این اختلاف قیمت چه کسی سود میبرد؟ قطعا نهادهای نظارتی این موضوع را میدانند و قطعا برنامه برای برخورد با اینها دارند، ولی اینها موردی است اگر ما ساختار اقتصاد سلامت کشورمان را برنامه بلندمدت برایش نداشته باشیم مرتب با این اتفاقات مواجه میشویم.
سوال: یکی از شنوندگان پیامک فرستادند که روز گذشته تعداد زیادی از داروخانه را سر زدند و داروهایی که مخصوص اعصاب و روان بوده گیر نیاوردند.
دکتر انیسیان: بله همین طور است، هنوز هم ما کمبود سرم داریم، هنوز هم بعضی از داروها کمبود داریم به خصوص بیمارانی که به دنبال داروهای با اسامی برند هستند خوب ممکن است پیدا نکنند وقتی تولیدداخل زیاد میشود واردات محدود میشود بعضی از بیماران عادت کردند به مصرف داروهای وارداتی، برخی از پزشکان داروهای وارداتی را با اسم برند تجویز میکنند خوب اینها حق بیمار است هیچ ممنوعیتی بابت این نیست و اگر پزشک مجاز است بنویسد و بیمار مجاز است مصرف کند وظیفه سازمان غذا و دارو، وظیفه نظام سلامت این است که دارو را تامین کند اگر مجاز نیست رسما اعلام کنند مجاز نیست پزشک بنویسد. وقتی ما بخشی از نیاز کشورمان را اختصاص میدهیم به داروهای برند، به داروهای وارداتی، خوب باید بپذیریم که بخشی از مردم هم میتوانند این انتخاب را بکنند و آن دارو را مصرف کنند.
سوال: نکته دیگری است بفرمائید.
دکتر انیسیان: این را میخواهم تاکید کنم که نظام سلامت در کشور ما مهجور واقع شده است، سالها است که نظام سلامت مورد بی مهری است و این بی مهری در نهایت دودش به چشم مردم خواهد رفت، من از دولت محترم و مجلس محترم در آستانه بررسی بودجه ۱۴۰۲ خواهش میکنم این خدمت استراتژیک کشور، این مزیت رقابتی کشور را در حوزه سلامت از بین نبرند اجازه دهند حفظ شود، تعرفههای خدمت تشخیصی درمانی، بحث قیمت دارو، بحث پوشش بیمهها اینها بسیار نکات مهمی است که در رشد و بقای ساختار فاخر نظام سلامت ما موثر است اگر ما اینها را در قانون بودجه به آن توجه نکنیم در چندسال آینده هم واردکننده بزرگ دارو خواهیم بود و هم صادر کننده بیمار به کشورهای دیگر. اگر این اقدام انجام نشود قطعا این اتفاق در کمتر از ۵ سال آینده خواهد افتاد.