کاهش اضطراب کودک با دلبستگی ایمن به مادر

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان ، یک مشاور کودک و نوجوان با بیان اینکه وابستگی کودک به مادر از لحظه تولد آغاز می‌شود راهکار‌های ایجاد یک دلبستگی ایمن و صحیح را بین کودک و مادر تشریح کرد.

دکتر سمیه نکویی گفت: وابستگی کودک به مادر از لحظه­ تولد، نخستین وابستگی او در این دنیاست، اما دلبستگی کودک به مادر از حدود ۶ تا هشت ماهگی تا ۲ سالگی است؛ در این مرحله دلبستگی به مادر یا مراقب اصلی آشکار است و کودک پس از جدا شدن از مادر یا مراقب اصلی، اضطراب جدایی نشان می­‌دهد، اما شدت این نگرانی و اضطراب جدایی، به خلق و خوی کودک، موقعیتی که در آن کودک از مادر یا مراقب اصلی­ خود جدا می­‌شود و یا برخی عوامل بستگی دارد.

وی افزود: اگر دلبستگی کودک به نحو مطلوبی شکل بگیرد در پایان سال دوم رشد سریع ذهنی و زبانی به کودکان نوپا امکان می­‌دهد تا از برخی از عوامل اثر گذار بر رفت و آمد والدین آگاه شده و برگشت او را پیش­ بینی کنند در نتیجه اضطراب کاهش می‌یابد.

نکویی ادامه داد: در این سن کودکان صحبت با مادر یا مراقب اصلی را آغاز و برای تغییر دادن هدف­‌های او از خواهش و ترغیب استفاده می­‌کنند و کم کم کودکان ارتباط عاطفی عمیق‌تر و بادوام­تری ­با مادر یا مراقب اصلی خود برقرار کرده تا در غیاب او از آن به عنوان تکیه­ گاهی امن استفاده کنند.

این مشاور کودک و نوجوان گفت: این تصویر از مادر یا مراقب اصلی تبدیل به یک الگوی واقعی درونی در ذهن کودک شده و تبدیل به بخش مهمی از شخصیت او می‌­شود.

وی اضافه کرد: این الگو بر روی تمام روابط صمیمانه­ بعدی او تاثیر می­‌گذارد و کودک این الگوی درونی را به روابط صمیمانه­ بعدی خود تعمیم می­‌دهد.

نکویی بیان کرد: دلیل این دلبستگی خصوصیات وراثتی کودک، سبک دلبستگی مادر، شرایط خانوادگی، نوع مهدکودکی که کودک به آن سپرده می­‌شود، روابط زناشویی والدین و عوامل استرس زای محیطی است.

این مشاور کودک و نوجوان ادامه داد: اگر دلبستگی کودک به صورت ایمن شکل بگیرد (مادر یا مراقب اصلی به موقع به نیاز‌های کودک پاسخ دهند، ارتباط جسمانی و عاطفی مناسب و به اندازه با کودک برقرار کنند)، کودک در ذهنش تصویری مناسب از رابطه­ خودش با مادر یا مراقب اصلی ایجاد می‌­کند که این تصویر ذهنی را به عنوان تکیه ­گاهی امن استفاده می‌­کند و از وابستگی بیش از حد کودک جلوگیری خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه در صورت ایجاد وابستگی باید به سن کودک توجه کنیم بیان کرد: ۲ سال نخست زندگی کودک بسیار مهم و حیاتی است و ایجاد دلبستگی امن باعث استقلال و آرامش وی می­‌شود، اما تنها تکیه کردن بر ۲ سال اول کافی نیست و به این صورت نیست که اگر ۲ سال نخست دلبستگی کودک به صورت امن و مطلوب شکل گرفت، پس از آن او را به حال خود رها کنیم.

نکویی گفت: والدینی که نه تنها در نوباوگی بلکه در سال‌های بعدی نیز به صورت محبت­ آمیز به کودک رسیدگی می­‌کنند به جنبه‌های متعدد رشد کودک از جمله خودپنداره­ مطمئن­تر، آگاهی هیجانی پیشرفته­‌تر، روابط مطلوب­تر با معلمان و همسالان، احساس مسوولیت اخلاقی قوی­‌تر و انگیزه­ بیشتر برای موفق شدن در مدرسه اهمیت می‌دهند و در مقابل فرزندان والدینی که به صورت بی عاطفه نسبت به فرزندشان واکنش نشان می­‌دهند در معرض خطر انواع مشکلات رشدی قرار دارند.

این مشاور کودک و نوجوان افزود:، چون دلبستگی اصلی کودک نسبت به مادر است پس به طور قطع جدایی از مادر که منبع اصلی دلبستگی و حمایت از اوست برایش ناراحت کننده ­تر و آزارده­نده‌تر است.

وی ادامه داد: برای کودک مهم نیست یا اینکه اهمیت کمتری دارد که از خاله، عمو، عمه، مربی مهد یا سایران جدا شود، زیرا آن‌ها منبع اصلی دلبستگی او نیستند؛ وی به راحتی می‌­تواند زمانی کوتاه یا طولانی را در کنار آن‌ها باشد و بعد به راحتی از آن‌ها جدا شود، ولی به این دلیل که رابطه با مادر از اهمیت بیشتری برخوردار است کودک هنگام جدایی، اضطراب نشان می‌­دهد.

نکویی گفت: در صورتی که دلبستگی کودک به صورت امن شکل گیرد و نیاز‌های جسمانی و روانی وی به موقع و به نحو احسن برآورده شود، به کودک استقلال و آزادی عمل برای کاوش محیط داده شود و تا اندازه‌ای جدایی از مادر را نیز تجربه کند (زیرا چسبیدن بیش از حد به مادر هم مانع رشد استقلال در کودک می‌­شود)، جدایی‌های چند ساعته برای کودک بالای ۲ سال خیلی راحت­تر انجام می­‌شود.

وی افزود: کودک پس از ۲ سالگی می­‌تواند برای چند ساعت در مهد کودک بماند در عین حال دلبستگی امنی نسبت به مادر داشته باشد.