بررسی اوضاع افغانستان؛از شکست آمریکا تا برآمدن طالبانی متفاوت

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما:  اوضاع افغانستان در روز‌های اخیر، توجه جهانیان را به خود جلب کرده است.

ایالات متحده که به بهانه نابودی طالبان در سال ۲۰۰۱ به افغانستان حمله کرد، در مدت ۲۰ سال اشغالگری، نه تنها اوضاع این کشور را بهبود نبخشید، بلکه با خدشه‌دار کردن غرور ملی افغان ها، شرایطی ایجاد کرد تا مردم افغانستان بار دیگر در دفاع از هویت اسلامی و قومی خود به طالبان خوشامد بگویند. مقامات و رسانه‌های آمریکایی در این باره چه قضاوتی دارند؟ چرا طالبان بسیار زودتر از زمانی که کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند، به پیروزی دست یافتند؟ آیا طالبان امروز با طالبان دیروز متفاوت است؟ در نوشتار پیش رو با بهره گیری از دیدگاه کارشناسان به طور مختصر به این سؤالات پاسخ داده شده است.

 شکست آمریکا در افغانستان
به نوشته روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» مقامات واشنگتن همواره درباره جنگ افغانستان به مردم دروغ گفته‌اند. این روزنامه جنگ افغانستان را با جنگ ویتنام مقایسه کرد و نوشت: مخفی‌کاری درباره جنگ ویتنام باعث شد مردم آمریکا اعتماد خود را به مقامات واشنگتن از دست بدهند. «جان سپکو» بازرس ویژه آمریکا در امور افغانستان نیز می‌گوید مقامات آمریکایی برای مردم این کشور درباره افغانستان به‌طور دائم دروغ گفته‌اند. به گفته او، آمریکا در افغانستان همان‌طور رفتار کرد که در عراق و ویتنام رفتار کرده بود. سپکو افزود آمریکا با غرور فکر می‌کرد می‌تواند افغانستان را که در سال ۲۰۰۱ در وضع اسفباری بود، بگیرد و از آن یک نروژ کوچک بسازد. این اشتباه بود؛ کارشناسان می‌دانستند که افغانستان با ساختار چنین دولتی سازگار نیست، اما هیچ کس به سخن کارشناسان گوش نکرد. بازرس ویژه آمریکا در امور افغانستان، ژنرال‌ها را به پنهان کردن وسعت مشکلات متهم کرد و افزود: هر بار که ما به این کشور رفتیم، نظامیان اهداف را تغییر می‌دادند تا آسان‌تر بتوانند ادعا کنند موفقیت کسب شده است؛ و وقتی که دیگر نتوانستند ادعای موفقیت کنند، اهداف را فوق سری اعلام کردند. آن‌ها می‌دانستند ارتش افغانستان تا چه اندازه ضعیف است. کسانی که به اسناد فوق سری دسترسی داشتند، نیز می‌دانستند. اما آمریکایی متوسط، مالیات دهنده متوسط، نماینده متوسط و دیپلمات متوسط نمی‌دانست. سپکو، مجموع هزینه‌های بازسازی افغانستان و عملیات‌های مربوطه، از آغاز سال مالی ۲۰۰۲ تا سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ را ۱۴۴.۹۸ میلیارد دلار ذکر کرد.

«کارتر مالکاسیان»، مقام سابق وزارت دفاع آمریکا که به تازگی کتابی درباره تاریخ جنگ افغانستان منتشر کرده است، معتقد است: تردیدی وجود ندارد که ما جنگ را باخته‌ایم. به اعتقاد این کارشناس حضور ساده آمریکایی‌ها در افغانستان به تمسخر گرفتن نظریه هویت افغان بود که روی غرور ملی، مبارزه با اشغالگران و تعهد دینی برای دفاع از میهن بنا شده است.

اخیرا، سخنگوی کاخ سفید نیز با اعتراف به شکست آمریکا در افغانستان گفت: پس از بازگرداندن نظامیان آمریکایی به خانه، «لحظه‌ای را به‌عنوان اینکه مأموریت ما در افغانستان موفقیت‌آمیز انجام شد، نخواهیم داشت».
اما «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور پیشین آمریکا شدیدترین انتقاد را از سیاست واشنگتن در قبال افغانستان مطرح کرده است. رئیس جمهور سابق آمریکا در بیانیه‌ای شدیداللحن تاکید کرد، آنچه بایدن با افغانستان کرد، یکی از بزرگترین شکست‌های تاریخ آمریکا را رقم زد. ترامپ از جو بایدن خواست به خاطر این افتضاح از سمت خود کناره‌گیری کند.

«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه هم خروج آمریکا از افغانستان پس از ۲۰ سال جنگ را اذعان این کشور به شکست دانست. وزیر خارجه روسیه با اشاره به گزارش‌های مستند در خصوص دست داشتن برخی اعضای ارتش آمریکا در قاچاق مواد مخدر در افغانستان تصریح کرد: «اسنادی وجود دارد که نشان می‌دهد پرسنل (ارتش) ایالات متحده در قاچاق مواد مخدر دست داشتند».

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دسترس است

گروه بین الملل پژوهش خبری