اولویت نخست دیپلماسی خارجی؛ توسعه مناسبات با همسایگان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای عباس گلرو در استودیو گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: روابط خارجی مانند رابطه یک فرد با جامعه است بدین شکل که یک فردبرای تعامل و زیستن در جامعه، در حوزه‌های همسایگی و فراتر از آن دچار کنش و واکنش‌هایی خواهد بود و این تراکنش‌های رفتاری، دایره وسیعی از روابط را ایجاد می‌کند.

او ادامه داد: کشور‌ها هم مانند افراد جامعه، در حوزه بین الملل دایره وسیعی از روابط گوناگون را تجربه می‌کنند و دایره دیپلماسی وسیعی را برای خود ترسیم می‌کنند با این تفاوت که در دیپلماسی میان کشور‌ها باید با ثقل بیشتر و بزرگتری ترسیم شود در همین راستا، ایران هم با تنوع همسایگان و فرهنگ‌های گوناگون که در کنار خود و در منطقه وسیع جغرافیایی خود دارد؛ ۱۵ کشور همسایه و حدود ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت، محیطی بسیار مناسب برای تحرک و پویایی دیپلماسی در اختیار دارد.

او منطقه ایران را بسیار مهم و ترانزیتی عنوان کرد و افزود: متاسفانه ارزیابی از کشور‌های منطقه چندان رضایت بخش نیست، زیرا ظرفیت‌هایی که در منطقه وجود دارد آن طور که باید استفاده نشده و از مجموع هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار ارزش واردات کشور‌های همسایه سالانه، سهم ایران تنها دو درصد یعنی دو میلیارد دلار است.

آقای گلرو گفت: ایران در روابط با همسایگان خود چهار مولفه بسیار مهم را مد نظر دارد اول مولفه فرهنگی و تمدنی، دوم مولفه سیاسی، سوم مولفه امنیتی و در آخر مولفه اقتصادی البته شاید ما این چهار مولفه را در روابط با کشور‌هایی که فراتر از حوزه همسایگی هستند به کار نبریم و آن کشور‌ها را هدف گذاری کنیم برای روابط اقتصادی و این چهار مولفه را در خصوص کشور‌های همسایه بسیار مدنظر قرار می‌دهیم، زیرا روابط بسیار درهم تنیده‌ای داریم.

او ادامه داد: باید فرصت‌ها و زمینه‌های روابط با کشور‌های همسایه را گسترش دهیم و آنچه برای این مهم نیاز داریم اراده سیاسی در داخل کشور و همینطور جلب ارائه سیاسی طرف مقابل است.

رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: ما نیازمند یک دیپلماسی پویا و فعال در منطقه هستیم که صرفاً مذاکراتی نباشد و قصد بهره گیری از ظرفیت‌های موجود در برقراری روابط را داشته باشد، بنابراین احساس می‌شود در دیپلماسی با کشور‌های همسایه نیازمند یک تحول اساسی به خصوص در دولت سیزدهم هستیم.

 آقای عباس گلرو در استودیوی گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما افزود: در حال حاضر شرایط منطقه به سمت آرامش میل کرده است و کشور‌ها رو به گفتگو آورده اند، تنش‌های منطقه هم فروکش کرده از سوی دیگر وضعیت سیاست خارجی امریکا هم متحول شده است.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی، هنر دیپلماسی ما باید با وجود فرصتی که برای کار فراهم است با حرکتی هوشمندانه به سمت نقد کردن تمام هزینه‌هایی که ایران در منطقه داده ایم، برود. استراتژی ایران این است که امریکایی‌ها از منطقه خارج شوند در افغانستان این روند شکل گرفته است، امریکایی‌ها بنای ماندن در سوریه را هم ندارند. در بستر مردمی، امریکایی‌ها در منطقه جایی ندارند همه این‌ها نویدبخش منطقه‌ای آرام است و امیدواریم دیپلماسی ما بتواند به طرز هوشمندانه‌ای از این فرصت‌ها استفاده کند.

آقای گلرو رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی مجلس هم در استودیو گفت: نیروی متخصص با توان اقتصادی خارجی باید در کشورمان تقویت شود در کشور‌های عراق و سوریه باید رایزن‌های اقتصادی را تقویت کنیم و در این کشور‌ها که بازار هدف ما

هستند شاید یک یا دو رایزن اقتصادی داشته باشیم و این یک ضعف محسوب می‌شود ما باید دیپلماسی خارجی داشته باشیم.

 

آقای علیرضا بیگدلی سفیر سابق ایران در ترکیه و آذربایجان هم در ارتباط زنده تصویری با این برنامه گفت: جغرافیا و مرز به خودی خود یک فضیلت محسوب نمی‌شود در منطقه ما بسیاری از مشکلات کشور‌ها در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی همسایگان است و جنگ‌ها و خصومت‌ها بیشتر با همسایگان شکل می‌گیرد.
او ادامه داد: در روابط میان کشور‌های منطقه یک عنصر مفقوده وجود دارد که می‌توان آن را همسایگی نامید، در زندگی اجتماعی هم وقتی دو همسایه با هم خوب هستند یعنی فضایل همسایگی میان آن‌ها بیشتر جریان دارد.
آقای بیگدلی افزود: ایران با هیچکدام از همسایگانش مشکل غیر قابل حل ندارد و مظهر مناسبات همسایگی باید اقتصادی باشد. برای مثال؛ امروز اگر خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه و سطح تجارت فیمابین نبود، تنش‌های موجود در حوزه سوریه و عراق روابط ایران و ترکیه را به خطر می‌انداخت، امروز روابط ایران و عراق حول محور مسائل زیارتی و تجاری شکل گرفته است.

 

آقای حسین روزبه کارشناس مسائل غرب آسیا در سوی دیگر استودیو گفت: ایران به لحاظ برخورداری از توان فنی مهندسی قابلیت انتقال دانش فنی و مهندسی به کشور‌های همسایه را دارد، اما آیا با صرف داشتن دانش فنی و مزیت‌های اقتصادی روابط ایجاد می‌شود؟ خیر. برای این کار تلاش میان دستگاهی برای تبدیل فرصت به مزیت و منفعت نیاز است.
حسین روزبه  گفت: شناسایی ظرفیت ها، فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو در روابط دیپلماسی منطقه‌ای بسیار اهمیت دارد ایران لولای هر فرصت یا به زبان سیاسی، ژئوپلیتیک فرصت هاست.

او ادامه داد: ابرفرصت‌های ایران یکی در حوزه فرهنگ و تمدن و دیگر دنیای اسلامی نهفته است و انتظار می‌رود این فرصت ها، به آورده‌ای برای کشور تبدیل شود.

روزبه تصریح کرد: باورمندی به فرصت‌ها و آورده‌های پس از آن و باور مندی به توانمندی منافع ایران باید مدنظر قرار گیرد و این باورمندی در گام اول به جغرافیای همسایگان می‌رسد.

او گفت: منافع ایران در بستر ایجاد روابط با همسایگان قرار دارد، منافع را نباید فقط اقتصادی دید، امروز گفتمان انقلاب اسلامی در منطقه از جذابیت‌های بسیاری برخوردار است.