توصیههای طب ایرانی به روزهدارانِ ماه رمضان
رمضان ماه پاکی جسم و جان است؛ اما روشهای غلط خورد و خوراک در این ماه باعث میشود بسیاری افراد نه تنها به سلامت جسم دست نیابند، بلکه چند روزی از این ماه نگذشته دچار انواع مشکلات گوارشی شوند.
اگر از هر نوع بیماری گوارشی رنج میبرید حتما قبل از شروع ماه مبارک با یک پزشک در مورد امکان روزه گرفتن مشورت کنید. در برخی بیماریها از جمله زخم اثنی عشر گرفتن روزه صحیح نیست و منجر به تشدید بیماری میشود.
از مصرف غذاهای مختلف و سفرههای رنگین افطار و سحر خودداری کنید.
مواد غذایی مختلف از نظر کیفیت و ویژگیها با هم متفاوت هستند و در نتیجه هضم آنها یکسان نخواهد بود. وقتی دو یا چند غذای مختلف با هم خورده شود، معده و دستگاه گوارش نمیتواند همه آنها را به حد نهایی هضم کند و در نتیجه فساد هضم رخ میدهد.
به سالاد و مخلفات افطار "نه" بگویید
این مواد مخصوصا اگر با حجم زیاد در کنار افطار یا با وعده اصلی مصرف شود باعث عدم هضم، نفخ، ترش کردن یا درد شکم میشوند.
حلیم و آش رشته در تابستان؛ هرگز. اصولا حلیم و آش رشته و امثال آن غذاهای سنگینی محسوب میشوند و غذای تابستان نیستند. پس آنها را از سفره افطار تابستانی خط بزنید و در صورت تمایل زیاد، به مقدار کم قانع شوید.
وعده افطار و شام را جدا کنید
از آنجایی که معده مدت طولانی خالی بوده است، توان هضم حجم بالای مواد را ندارد، لذا توصیه میشود در زمان افطار یک ماده غذایی میل شود و در صورت تمایل و نیاز حدود یک ساعت بعد شام میل شود.
یک افطاری خوب
پسته، بادام، فندق و بادام هندی از هر کدام ۵ عدد، شیر یک لیوان، خرما ۲ عدد، پودر نبات یک قاشق مرباخوری: پوست خارجی و هسته خرما را جدا کنید، همراه پودر مغزهای ذکر شده و نبات در شیر داغ بریزید. در زمان افطار ابتدا خرما را از شیر خارج کرده و میل کنید و سرشیر و محتویات آن را با کمی نان برشته میل کرده و تا نیم ساعت چیزی نخورید.
برخی غذاها را فراموش کنید؛ مصرف برخی غذاها مانند ماکارونی، آش رشته، ماهی، سالاد الویه، به ویژه در وعده سحر در این ماه علاوه بر احساس سنگینی، امکان افزایش تشنگی در طول روز را به دنبال دارد. همچنین مواد غذایی پر ادویه و نمک حرارت بدن را بالا برده و موجب تشدید تشنگی میشود.
از مصرف آب و نوشیدنی با غذا خودداری کنید؛ این اصل همیشه صادق است، اما در ماه رمضان که معده در طول روز کمی ضعیف میشود نمود بیشتری دارد و به شدت باعث اختلال هضم، رفلاکس، نفخ و... میشود.
خوراکیهایی که برای گشودن روزه مناسب نیست
نوشیدن شیر به تنهایی، آب سرد، برخی میوهها مثل هندوانه، هلو، خیار و خربزه برای گشودن روزه مناسب نیست؛ زیرا باعث تولید مواد نامناسب در دستگاه گوارش میشود. البته شیر گرم و شیرین شده با عسل یا شکر و یا به شکل معجون مانعی ندارد. آب بسیار سرد نیز در این هنگام باعث از بین رفتن حرارت ذاتی معده شده و آن را ضعیف میکند.
بلافاصله بعد از سحری یا شام نخوابید؛ زیرا این کار باعث فشار به دهانه معده و عدم قرارگیری غذا در انتهای معده برای هضم کامل میشود و لذا عواقبی مثل رفلاکس، نفخ و سوء هاضمه را به دنبال خواهد داشت و از طرفی خواب نیز نا آرام و مختل خواهد بود، لذا حداقل نیم ساعت بعد از صرف این وعدهها نخوابید.
از فعالیت بدنی بلافاصله پس از صرف سحری یا شام بپرهیزید
حداقل تا یک ساعت پس از غذا هیچ فعالیت سنگینی از جمله دویدن، شنا، طناب زدن مجاز نیست، اما قدم زدن آرام و کوتاه مفید است.
برای کاهش احساس تشنگی و گرما از این نوشیدنیها استفاده کنید
عرق کاسنی، عرق شاطره، عرق کاهو، تخم خرفه، ماءالشعیر طبی، فالوده هندوانه با سکنجبین میل کنید. البته افرادی که معده و کبد سرد دارند باید در مصرف این نوشیدنیها احتیاط کنند.
از یبوست جلوگیری کنید
برای اینکار به جای مصرف میوههای بسیار آبدار و خام که باعث درد شکم میشوند میتوان خیسانده برگه هلو، زردآلو، انجیر و آلوی بخارا استفاده کرد. این خشکبار باید در آب جوش یا گلاب داغ یکساعت خیسانده و سپس میل شود. بهتر است مصرف این ترکیب یک تا دو ساعت بعد از شام باشد.