کاهش شهر‌های دارای تنش ابی به کمتر از ۱۰۰ شهر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای رضا اردکانیان در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شنبه شب شبکه دو سیما، ​با بیان اینکه صد درصد شهر‌های ایران از آب شرب پایدار برخوردار هستند افزود: البته در تابستان‌ها برخی از شهر‌ها با تنش آبی مواجه هستند که این موضوع یعنی میزان منابع آبی ۲۰ درصد کمتر از مصارف آن است.

وی با بیان اینکه ۸۲ درصد از جمعیت روستایی کشور نیز از آب شرب سالم و پایدار برخوردار هستند گفت: در ۸ سال گذشته ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از روستاییان کشور به آب سالم و پایدار دسترسی پیدا کردند که تا نیمه سال ۱۴۰۰ این رقم به ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر خواهد رسید یعنی هر هفته ۳۱ روستا به شبکه آب شرب سالم و پایدار وصل شدند.

وزیر نیرو با اشاره به اینکه تاکنون ۱۲ هزار و ۴۰۰ روستا به شبکه آب شرب پایدار وصل شدند ادامه داد: مابقی روستا‌ها نیز از این خدمت برخوردار خواهند شد.

آقای اردکانیان با اشاره به برخورداری ۱۰۰ درصد مناطق شهری کشور از شبکه برق گفت: میزان برق رسانی به روستا‌ها نیز در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قابل توجه شده است به نحوی که هم اکنون روستا‌های زیر ۲۰ خانوار را برق رسانی می‌کنیم و البته جمعیت عشایری را نیز به سامانه خورشیدی موبایلی مجهز می‌کنیم که تامین برق حداقلی برای آن‌ها انجام شود.

وی با اشاره به اجرای پویش هر هفته الف ب ایران ادامه داد: فردا هفته سی و نهم این پویش در استان خراسان شمالی و کردستان اجرا می‌شود که در آن یک نیروگاه ۱۶۰ مگاواتی، یک نیروگاه مقیاس کوچک ۱۴ مگاواتی، یک سد، تصفیه خانه فاضلاب و آب و ۲۰۰۰ هزار هکتار شبکه اصلی آبیاری و زه کشی برای بخش کشاورزی افتتاح می‌شود.

وزیر نیرو با بیان اینکه این طرح‌ها با اعتباری معادل ۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به بهره برداری می‌رسند افزود: با افتتاح این طرح‌ها جمع طرح‌های امسال به ۲۲۰ عدد خواهد رسید و البته وعده ما ۲۵۰ طرح با اعتباری معادل ۵۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری تا پایان سال است.

آقای اردکانیان درخصوص وضع سامانه فاضلاب کشور نیز گفت: ۴۲ سال پیش وقتی این نظام مستقر شد تعداد تصفیه خانه‌های فاضلاب کشور در شهر‌ها شامل ۴ واحد بود که هیچ کدام حتی یک شهر را نیز کامل نمی‌توانستند پوشش بدهند این در حالی است که در ابتدای دولت یازدهم این تعداد به ۱۶۸ واحد و در پایان دولت دوازدهم به ۲۶۹ تصفیه خانه خواهیم رسید یعنی در ۸ سال ۱۰۱ تصفیه خانه فاضلاب ساخته شده و به بهره برداری رسیده است.

وی با اشاره به اینکه هر ماه یک تصفیه خانه فاضلاب به بهره بردار‌ی رسیده است گفت:​ این موضوع نه فقط در کشور‌های در حال توسعه بلکه در کشور‌های توسعه یافته نیز شاخص بسیار مهمی است و البته هم اکنون ۵۲ تا ۵۳ درصد شهر‌های کشور تحت پوشش شبکه جمع آوری فاضلاب و استفاده از پساب تصفیه شده است.

وزیر نیرو افزود: در تهران تا پایان سال تصفیه خانه فیروز بهرام که از بزرگترین تصفیه خانه‌های کشور است به مدار بهره برداری خواهد آمد که دو و نیم میلیون نفر در پنج منطقه شهرداری تهران در جنوب غرب و غرب تحت پوشش خدمات آن قرار می‌گیرند.

آقای اردکانیان گفت: از پساب این تصفیه خانه ۵۰ میلیون متر مکعب در اختیار کشاورزان جنوب تهران قرار می‌دهیم و به همان اندازه چاه‌ها را مسدود می‌کنیم.

وی ادامه داد: در روستا‌ها موضوع فاضلاب روستایی هنوز در آغاز راه است البته تمهید قابل ملاحظه‌ای انجام شده و ان یک پارچه کردن شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و روستایی است که سبب خواهد شد شرکت‌های استانی با بنیه مالی بهتر از شرکت‌های دولتی روستایی کار‌های خوبی را اغاز کنند.

وزیر نیرو افزود: ​برای شهر اهواز و شهر‌های نظیر آن که مسطح هستند و شبکه آبرسانی شهری ندارند این موضوع موجب زحمت مردم شده است این که مسئله مربوط به شهرداری است یا وزارت نیرو نباید خیلی مهم باشد البته در این بحثی نیست، ولی به هر حال تقسیم کار هم وجود دارد.

آقای اردکانیان گفت: اصلی‌ترین مشکل اهواز نداشتن شبکه جمع آوری آب‌های سطحی است در این حالت بارش‌های شدید به مسیر فاضلاب وارد شده و پس زدگی ایجاد می‌شود که البته ما با اجازه از مقام معظم رهبری برای استفاده از صندوق توسعه ملی پروژه فاضلاب اهواز را شروع کردیم البته تصفیه خانه‌های متعدد در دستور کار داریم و هم اکنون قرارداد‌های متعددی برای تصفیه خانه‌ها با بانک‌ها منعقد شده است.

وی افزود: امیدواریم امسال خبر‌های خوبی برای مردم اهواز داشته باشیم.

وزیر نیرو گفت: این تفکر که ما حتی در جا‌هایی مثل تهران از تصفیه خانه‌های کوچک استفاده کنیم و از پساب آن برای فضای سبز شهری بهره ببریم، ​ موضوع مهمی است که البته موافقتنامه خوبی بین شهرداری تهران و وزارت نیرو انجام شده که ۱۴۰ میلیون متر مکعب پساب به شهرداری تهران برای فضای سبز اختصاص خواهد گرفت و البته این رقم تا ۲۰۰ میلیون متر مکعب هم ظرفیت دارد که این موضوع باعث تشکیل یک سد مجازی زیر زمین خواهد شد، زیرا با استفاده از این پساب چاه‌هایی که برای آبیاری فضای سبز تهران استفاده می‌شد مسدود خواهند شد.

 اما و اگر اصلاح الگوی مصرف آب وبرق

وزیر نیرو گفت: برنامه ریزی اصلاح الگوی مصرف هم شدنی است و هم نشدنی.

آقای رضا اردکانیان افزود: اگر منظور از اصلاح الگوی مصرف، داشتن برنامه بلندمدت ۵ ساله برای اعمال اصلاح الگوی مصرف باشد باید بگویم بله می‌شود، زیرا اگر از ۵ سال قبل به اصلاح الگوی مصرف می‌پرداختیم امروز می‌توانستیم الگوی مصرف درستی در جامعه شاهد باشیم، ولی اگر منظور داشتن برنامه ریزی، اعمال برنامه ریزی از دو هفته قبل باشد باید بگویم خیر.

وی ادامه داد: از تابستان ۳ سال قبل برنامه ریزی کردیم که تابستان ۹۸ و ۹۹ خاموشی صفر داشته باشیم در حالی که خودمان هم می‌دانستیم با رشد مصرف مواجه خواهیم شد، زیرا سالانه ۹۷۵ هزار مشترک جدید در بخش برق به ثبت می‌رسانیم از آنجا که فرصتی دو ساله برای خودمان قائل شدیم ۲۹۴ هزار قرارداد با صنایع امضاء کردیم و شرکت توانیر به تک تک صنایع شرح تفصیل داد که با مصرف کمتر چه پیش می‌آید و با مصرف زیاد چه خواهد شد.

آقای اردکانیان تصریح کرد: اگر عوامل درگیر در این موضوع (الگوی مصرف) را دولت و مردم و رسانه بدانیم برنامه ریزی درخصوص اصلاح الگوی مصرف شدنی است منتهی باید برنامه ریزی دقیق‌تر و ارتباطات وسیع تری فراهم آورد.

وزیر نیرو درخصوص تأسیس وزارت انرژی به منظور ادغام بخش‌های برق و گاز گفت: به یک شرط این اتفاق شدنی است که ببینیم تمامی ادغام‌هایی که در ۴۰ سال اخیر انجام شده به هدف رسیده است یا خیر؟!

وی تصریح کرد: در حال حاضر یکی از بحث‌های داغ بحث تفکیک وزارت بازرگانی از وزارتخانه صمت است زمانی این دو وزارتخانه از هم جدا بودند عده فراوانی نامه‌ها نوشتند که وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت یکپارچه شوند، اما الآن آن افراد کجا هستند که بیایند و بگویند با ادغام این سه بخش به اهدافشان رسیدند یا خیر؟

وزیر نیرو از تأسیس وزارت انرژی در سال ۵۳ و قبل از انقلاب گفت و افزود: سال ۵۳ یک شرکت آب و برق و یک شرکت ملی نفت و سازمان انرژی اتمی وجود داشت، بعد‌ها این فکر ایجاد شد که برای مدیریت متمرکز و برنامه ریزی یکجا با ادغام این سه بخش، یک وزارتخانه انرژی تأسیس شود پس از آن انرژی با ترجمه‌ای کوتاه به نیرو تبدیل شد و همین وزارت نیرو که امروز وجود دارد در سال ۵۳ تأسیس شد.

آقای اردکانیان در خصوص سهم مزارع بیت کوین از قطعی برق‌ها هم گفت: دولت در بخشنامه‌ای برای وزارتخانه صمت تکلیف کرد تا به متقاضیان تأسیس و راه اندازی مزارع یا واحد‌های تولید رمز ارز، با دارا بودن شرایط مورد نیاز، پروانه تأسیس ارائه کند که پس از آن وزارت نیرو هم مسئول تأمین برق مورد نیاز آن واحد خواهد بود آن هم طبق تعرفه تعریف شده در مصوبات بخشنامه. حال هر کس بدون دریافت پروانه تأسیس اقدام به تأسیس و راه اندازی مزارع یا واحد‌های استخراج رمز ارز کند متخلف محسوب می‌شود.

وی اوج بار مجموعه‌ها یا مزارع تولید رمز ارز دارای مجوز در کشور را حدود ۳۰۰ مگاوات عنوان کرد و افزود: شرکت توانیر با تمام این شرکت‌ها به توافق رسید تا زمان خروج از شرایط بحرانی مصرف برق در کشور، دستگاه‌های این واحد‌ها خاموش شود و پس از خروج از اوج مصرف و دوران بحرانی مصرف برق دوباره به فعالیت خود ادامه دهند. در این میان واحد‌های غیرمجاز هم شناسایی خواهند شد برای این مهم حتی جوایز و پاداشی هم برای افرادی که متخلفین را معرفی و اطلاع رسانی می‌کنند در نظر گرفته شده است.

وزیر نیرو گفت: در حال حاضر و طبق آمار واصله حدود ۲۶۵ مگاوات خاموشی واحد‌ها گزارش شده است ضمناً جمع آوری واحد‌های غیرمجاز هم همچنان ادامه خواهد داشت.

آقای اردکانیان تصریح کرد: به منظور صرفه جویی برق، حدود ۳۴۰ مگاوات از محل معابری که خاموشی آن‌ها ایجاد دردسر و ناامنی نمی‌کرد، وصول شده و این میزان وصول انرژی با خاموشی کامل یا کم کردن حجم چراغ‌ها به دست آمده است.

وی افزود: مذاکراتی با کشور ترکمنستان درخصوص تأمین برق بخش شمال کشور از سر گرفته شد که خوشبختانه به نتیجه هم رسیده است امیدواریم بتوانیم به وضع مناسب برق در روز‌های پیش رو برسیم.

وزیر نیرو درخصوص پرداخت و وصول پول برق شرکت‌های تولیدکننده برق از سوی وزارت نیرو گفت: تصویب نامه‌ای در این خصوص به تأیید و تصویب هیأت وزیران رسیده است و طبق آن، واحد‌هایی که مصرف برقشان ۵ مگاوات به بالا باشد در اولویت قرار دارند و بعد از آن این اولویت به واحد‌های مصرف کننده یک مگاوات برق هم خواهد رسید امیدواریم که از این طریق ارتباط مستقیمی میان تولیدکننده و مصرف کننده برقرار شود و شرکت توانیر دیگر به صورت واسطه ایفای نقش نکند. با این اقدام، تولیدکنندگان برق، زودتر به پولشان می‌رسند، این مصوبه در شرف اجرا قرار داد.

آقای اردکانیان افزود: با تلاش‌هایی که در سال‌های پشت سر، برای افزایش ظرفیت برقی انجام شده است به گونه‌ای پیش رفته ایم که متوسط سالانه ۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات به ظرفیت نصب شده اضافه شده است و در ۳۵ سال قبل این رقم حدود هزار و ۸۰۰ مگاوات بود امیدواریم با ایجاد گشایش‌های مؤثر و کم شدن برخی محدودیت‌ها و گسترش منابع مالی کشور این عدد افزایش یابد.

وزیر نیرو در خصوص وضع بارندگی کشور در سال آینده گفت: از اول مهر امسال تا امروز میزان بارش باران در کشور حدود ۸۷ میلی متر بوده است که این رقم در مقایسه با متوسط میزان بارش‌ها در نیم قرن اخیر حدود ۲۴ درصد کاهش دارد، اما همین میزان بارش نسبت به بارندگی‌های سال قبل حدود ۴۲ درصد کاهش دارد پس تا این لحظه شرایط آبی سال آینده شرایط خوبی نیست، اما از آنجا که قصد صرفه جویی در مصرف داریم لطف خدا هم شامل حالمان خواهد شد.

آقای اردکانیان با اشاره به حجم ۵۰ میلیارد مکعبی سد‌های کشور گفت: سال قبل همین موقع حدوداً ۲۷ میلیارد مترمکعب در سد‌های کشور آب داشتیم، اما امسال نسبت به سال قبل با مدیریت درست، حجم آب سد‌های کشور خیلی هم کم نشده و فقط تقریباً ۲ درصد کاهش ذخیره آبی داشته ایم.

وزیر نیرو در خصوص قانون جامع آب گفت: سال قبل به افتتاح ۲۵۰ پروژه در پویش الف، ب اشاره کردیم به این منظور این میزان پروژه به ۲۰۰ پروژه ساخت و سازی از قبیل ساخت سد و نیروگاهی و ۵۰ پروژه هم به بخش ساز و کاری تقسیم شد تدوین لایحه جامع آب، یکی از همین ۵۰ پروژه ساز و کاری است که گرچه با پاره کردن روبان و زدن کلنگ آغاز نمی‌شود، ولی تأثیر زیادی در زندگی مردم و جامعه دارد این لایحه تا دو هفته آینده به مجلس تقدیم خواهد شد.

وی ادامه داد: از سال ۹۶، طرح سازگاری با کم آبی استان‌ها آمایش و تدوین شده و در حال حاضر طرح حدود ۱۲ استان تصویب شده است که امیدواریم تا پایان دولت، به استان‌های کشور ابلاغ شود.

آقای اردکانیان در پایان برنامه به خبری دست اول اشاره کرد و افزود: با اقدامات کارشناسی وسیع در یک سال گذشته و با همکاری سازمان امور استخدامی کشور معاون آب وزارت نیرو و شرکت مدیریت منابع آب را ادغام کرد و ساختار جدیدش را بر اساس مدیریت حوزه آب شکل داد این ساختار، روز ۴ شنبه تصویب و ابلاغ گردید و ان شاء الله زمینه‌ای خواهد بود که مشکلات حوزه آب کشور کاهش یابد.

آقای اردکانیان در خصوص وضع سیل بند‌های استان گلستان گفت: با توجهی که شد عملکرد ما در سال‌های ۹۸ و ۹۹ هم در لایروبی‌ها و هم احداث سیل بند‌ها و مهندسی رودخانه‌ها خیلی بهتر و بیشتر از قبل بوده است.

وزیر نیرو در خصوص وضع بدهی این وزارتخانه در دولت دوازدهم گفت: ۵۹ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان از بدهی خود را به تولیدکنندگان برق و پیمانکاران و مشاورین و تأمین کنندگان تجهیزات و بدهی‌های بانکی خود را تهاتر کرده ایم البته به همین میزان هم بدهی ایجاد شده، زیرا این صنعت در حال چرخش است، ولی می‌توان گفت بدهی بلاوجه نداریم و در حال حاضر چیزی حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان بابت مابه التفاوت نرخ تمام شده و قیمت تکلیفی از دولت طلبکار هستیم.