به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، در این عصر اطلاعاتی که در آن به سر میبریم، بهنظر میرسد مردم بیشتر از قبل به آنچه روزمره مصرف میکنند، آگاهی دارند.
برخی از مواد غذایی، مانند مارگارین که پیش از این گفته شده بود جایگزین سالمی است، بسیار ناسالمتر از مادهای هستند که بهجای آنها جایگزین شدهاند.
ممکن است با کشف رازهای کثیفی که پشت غذاهایی مانند نکتار آگاوا، کیک برنج و دسرهای بدون چربی هستند، شوکه شوید. این فهرست شگفتآور از غذاهای ناسالم را بخوانید.
برنجک با شاخص گلیسمی بالا
نشریه سلامت هاروارد گزاش میدهد که کیکهای برنج در طبقه غذاهایی با شاخص گلیسمی GI بالا قرار میگیرد که یعنی شاخص گلیسمی آنها ۷۰ به بالا است. هرچه شاخص گلیسمی بالاتر باشد، به این معنی است که بعد از مصرف آن ماده غذایی، قند خون شما سریعتر بالا میرود.
این غذاها علاوه بر آنکه برای دیابتیها سم هستند، در بدن سایر افراد نیز به این شکل عمل میکنند که ابتدا انرژی زیادی در بدن تولید میشود و تنها چند دقیقه بعد بدن به شدت احساس گرسنگی میکند. این تعادل نداشتن میتواند به گرسنگی و ریزهخواری بیانجامد و شما را وسوسه کند که پرخوری کنید.
سوپهای خامه
دکتر تاز بهاتیا میگوید، سوپ خامهای غذایی است که او بیشتر از هر غذای دیگری، از آن پرهیز میکند. علت، آن است که سوپهای خامهای سرشار از کالری تهی هستند که یعنی به ازای هر یک کالری، ارزش تغذیهای بسیار پایین دارند.
کیکها
چربی ترانس، یکی از محصولات جانبی هیدروژنیزه شدن است. هیدروژنیزه شدن فرایند تبدیل کردن چربی اشباعنشده مایع به چربی منجمد با افزودن هیدروژن است. روغن هیدروژنیزهشده کمتر احتمال دارد که خراب شود، برای همین برخی از کارخانهها از این روش برای افزایش عمر محصولات خود در قفسه فروشگاهها استفاده میکنند.
اغلب محصولات فر پز که در فروشگاهها میببنید، حاوی این نوع چربی ترانس هستند تا عمر محصولات طولانیتر باشد. این نوع چربی اِلدیاِل (کلسترول بد) خون را افزایش و اچدیال (کلسترول خوب) را کاهش میدهند که به همین دلیل خطر حمله قلبی و مغزی در فرد، افزایش پیدا میکند.
سس کچاپ
شما بیشتر از یکی دو قاشق غذاخوری مصرف نمیکنید، با اینحال همین میزان کچاپ میتواند بر سلامتی اثر منفی بگذارد. در هر دو قاشق غذاخوری سس کچاپ، ۸ گرم شکر وجود دارد که معمولاً در شکل شربت ذرت با فروکتوز بالا به آن افزوده میشود.
برای آنکه هم از سس کچاپ لذت ببرید و هم سلامت خود را حفظ کنید، در خانه آن را تهیه کنید. برخی از دستورهای خانگی سس کچاپ یا اصلا شکر استفاده نمیکنند یا بسیار کم استفاده میکنند. طعمدهندههایی مانند روغن زیتون، پودر سیر و پاپریکا میتوانند به جای شکر استفاده شوند.
خامه قهوه
شیرینکنندهها و رنگهای مصنوعی، تنها برخی از مواد مصنوعی بوده که باعث نگرانی کارشناسان تغذیه شده است. جینا کانسالو، یک کارشناس تغذیه و رژیمدرمانی، هشدار میدهد برخی از این مواد ممکن است کلسترول الدیال را افزایش دهد که باعث افزایش بیماری قلبی و سکته مغزی میشود.
جینا پیشنهاد میدهد که خامههای قهوه را به نصف کاهش دهید و نیمی از آن را با شیر جبران کنید. افرادی که نمیتوانند لبنیات مصرف کنند، میتوانند شیربادام یا جو دو سر اضافه کنند. اگر واقعا به شیرینکننده احتیاج دارید، میتوانید مقداری کمی شکر خالص یا عسل با دارچین اضافه کنید.
اگر به هیچوجه نمیتوانید خامههای قهوه را ترک کنید، لااقل به دنبال خامههایی باشید که دارای مواد طبیعی هستند و مراقب میزان شکری که در هر بار مصرف قهوه، استفاده میکنید، باشید.
غلات صبحانه
غلات صبحانه در آن دسته مواد غذایی هستند که به شدت فراوری میشوند. بنابر این، انتظار میرود که سطوح بالایی از شکر در آنها وجود داشته باشد. شروع روز با مقدار زیاد شکر شما را قبل از رسیدن زمان ناهار گرسنه میکند و شما شکر بیشتری مصرف میکنید و به این ترتیب چرخه مصرف شکر شروع میشود.
بهترین توصیه این است که غلات صبحانهای را انتخاب کنید که کمترین میزان شکر و بیشترین میزان فیبر را دارند و مطمئن شوید که پروتئین به اندازه کافی مصرف میکنید. بهجای آنکه برای افزایش پروتئین به غلات صبحانه، تنها از شیر استفاده کنید، مقداری آجیل به آن اضافه یا یک تخممرغ در کنار آن مصرف کنید.
نوتلا
نوتلا فندق دارد، اما حقایق تغذیهای آن شباهتی به فندق واقعی، ندارد! اگر دو قاشق غذاخوری نوتلا را با دو قاشق غذاخوری فندق مقایسه کنید، متوجه میشوید که شکلات نوتلا دو برابر بیشتر چربی و ۷برابر بیشتر کربوهیدرات و نصف فیبر دارد.
اصلیترین مواد نوتلا، شکر و روغن پالم است. البته میتوانید به دنبال محصولاتی باشید که واقعاً با آجیل خالص درست شده باشند و یکچهارم نوتلا کربوهیدارت و ۴ برابر آن فیبر دارند.
ماست میوهای
ماستهای میوهای بیشتر از آنکه میوه داشته باشند، مواد افزودنی دارند. سیدنی گرین، متخصص تغذیه، درباره ماستهای میوهای، خصوصا آن نوعی که میوهها در آن تهنشین شده است، هشدار میدهد.
علت آن است که این محصولات مخلوطی از شکر، نشاسته، ذرت و میوه دارند که ارزش تغذیهای آن را نسبت به زمانی که تنها میوه به ماست اضافه میشود، کمتر میکند. گرین، توصیه میکند خودتان به ماست معمولی میوه اضافه کنید.
نوشابه
خطرات نوشابه برای سلامتی انسانها مشخص شده است. یکی از دلایل مشخص مضر بودن نوشابه برای بدن، مقدار بالای شکر در آن است که بدون ارزشهای تغذیهای، آن را به محصولی پرمصرف تبدیل کرده است. محققان دریافتهاند که نوشیدنیهای شکردار مانند نوشابه، خطر بیماری قلبی، دیابت نوع دوم و سرطان را افزایش میدهند.
نوشابه و نوشابه رژیمی به دلیل مقدار بالای اسید فسفریک و اسید کربونیک میتوانند منجر به تخریب دندانها شوند. نوشابه رژیمی میتواند منجر به بیماری کلیوی شود.
سسهای بدون چربی
ماریو فروزی، استاد علم غذا در پوردو، میگوید نبودن چربی باعث میشود که فایده میوهها و سبزیجات از دست برود. علت این است که چربی به بدن شما کمک میکند تا کاروتنوئید که یک نوع مواد شیمیایی گیاهی است و مانند آنتیاکسیدان در بدن عمل میکند، جذب بدن شود.
لیلی نیکولاس، متخصص تغذیه، هشدار میدهد که سسهای بدون چربی معمولاً سرشار از مواد مضر مانند روغن هیدروژنیزهشده، صمغ زانتان، کارگینان و شربت ذرت است. بهطور خلاصه، بسیار مهم است که نسبت به موادی که در سس به کار رفته است، حساس باشید و به میزان کافی، چربی سالم مصرف کنید.
شربت افرای تقلبی
اگر از مصرفکنندگان شربت افرا هستید، حتماً به نوشتههای روی آن توجه کنید. بعضی اوقات حتی در مواد تشکیلدهنده، اسمی از شربت افرا نیست! بعضی اوقات، کارخانهها ترکیبی از شربت ذرت و رنگ کارامل را برای آن که شبیه شربت افرا شود با هم مخلوط میکنند و به آن مواد افزودنی میزنند.
سایر موادی که ممکن است در شربت افرا پیدا کنید، ضمغ سلولوز، طعمدهنده مصنوعی، نگهدارندههایی مانند اسید سوربیک و سدیم هگزامتافسفات هستند. این مواد، اثرات زیانبخشی برای سلامتی دارند. حتی اگر شربت واقعی افرا استفاده میکنید، باید توجه کنید این شربت، نوعی شکر است، پس باید بسیار کم مصرف شود.
نکتار آگاوا
نکتار آگاوا که برخی آن را داروی سرفه میدانند و پیش از این تصور میشد که یک شیرینکننده بیخطر است، بسیار خطرناک است. این ماده غذایی سرشار از فروکتوز است. فروکتوز شربت آگاو به مراتب بیشتر از فروکتوز شربت ذرت است. شاخص گلیسمی آگاو بسیار پایینی دارد، زیرا فروکتوز مانع از بالا رفتن قند خون میشود.
مصرف بالای فروکتوز میتواند عملکرد کبد را مختل کند و خطر ابتلا به دیابت نوع دوم، چاقی، بیماری قلبی و سرطان را افزایش دهد.
پنیرهای فراوری شده
پنیرهای فراوریشده، تنها ۵۰ درصد پنیر است. نیمی از این محصولات شامل نمک، رنگ غذا و اشکال دیگر لبنیات مانند شیر چرخکرده، امولسیفایر و مواد تشکیلدهنده غیر طبیعی است.
کارخانهها علاوه بر آن که میخواهند محصولی کشدار و چسبناک تولید کنند، میخواهند عمر این محصولات را نیز طولانیتر کنند و چهبسا بتوان آنها را برای مدتی خارج از یخچال هم نگهداری کرد. این پنیرها در مقایسه با پنیرهای معمولی، سدیم بیشتری دارند.
خامههای تزئین
همه میدانند که اصلیترین ماده خامه شکر است، اما شکر تنها مشکل خامه نیست. دانه سویای هیدروژنیزهشده، روغن دانه کتان، روغن پالم، شربت ذرت، رنگهای مصنوعی، نشاسته ذرت، صمغ زانتان و تعداد دیگری از چربیها و مواد نگهدارنده، بخشی از این خامههای آماده هستند که ما برای تزئین از آنها استفاده میکنیم.
خامه تزئین، هیچ ارزش غذایی ندارد. بهتر است برای تزئین مواد خوراکی به دنبال راههای سالم باشید.
نانهای خمیری صبحانه
خمیرهای صبحانه مانند اشترودل و انواع تارتها، علاوه بر آن که به اندازه خامههای تزئین، بدون ارزش غذایی هستند، دارای آرد غنیشده هستند. این خمیرها پر از شکر، روغن، شربت ذرت و فیلر (پرکننده که به مواد غذایی برای افزایش حجم آنها اضافه میشود) است.
این مواد حتی ارزش مصرف به عنوان دسر را ندارند، چه برسد به این که نخستین وعده غذایی باشند. استفاده از آنها برای وعده صبحانه تنها به بدن شما شکر وارد میکند.
سس باربیکیو
هر یک سس باربیکیو معمولاً ۷۵ کالری دارد که بیشتر این کالری ناشی از شکر است. شکر یا شربت ذرت با فروکتوز بالا جزو مواد تشکیلدهنده اصلی این سسها است. به علاوه، سس باربیکیو در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از سدیم روزانه شما را تأمین میکند که برای طعمدهنده غذا این مقدار سدیم بسیار بالا است.
غلات سفید
تفاوتی نمیکند که نان، برنج یا پاستای سفید باشد، سفید بودن به این معنی است که این ماده غذایی، مواد مغذی و ارزشمند خود را از دست داده است که یعنی ارزش مصرف بالای کربوهیدرات را ندارند. یکی از ارزشمندترین مواد غذایی که این مواد سفید را ندارند، فیبر است.
این مواد، ارزش غذایی خود را به دلیل فراوری سنگین از دست میدهند. علاوه بر آن، گاهی به آرد سفید، مواد سفیدکننده میزنند تا سفیدتر شود. یا باید از این مواد کمتر استفاده کنید، یا به کلی آنها را با جایگزینهای سالمتر عوض کنید.
گرانولا
لارا دِوگان، پزشک عمومی، میگوید از گرانولا (شامل جو پوستکنده، مغز دانهها، عسل یا شیرینکنندههای دیگر مانند شکر قهوهای و گاهی اوقات برنج پوستکنده) استفاده نمیکند، زیرا کالری بالایی دارند، اما احساس سیری ایجاد نمیکنند. یک بار گرانولا در حدود ۲۰۰ کالری انرژی دارد که ناشی از شکر بالا است.
بارهای گرانولایی که شکر کمتری دارند، شیرینکنندههای مصنوعی استفاده میکنند که در مقایسه با شکر برای سلامتی شما بهتر نیست. این بارها به رغم مواد تشکیلدهنده خود، شما را به مدت طولانی سیر نگه نمیدارند.
بستنیهای رژیمی
بستنیهایی که ادعای رژیمی بودن دارند و کمتر از ۴۰۰ کالری در هر وعده به بدن وارد میکنند، بهنظر رویایی هستند، اما مشکل این است که کالری پایین آنها ناشی از استفاده از موادی مانند اریتریتول، صمغ کاروب و صمغ گوار است. اریتروتول جذب پایینی در روده کوچک دارد، برای همین کالری کمتری جذب بدن میشود؛ اما این مواد میتوانند در طولانی مدت به سیستم هاضمه صدمه بزنند.
اسموتیهای آماده
اگر خودتان در خانه اسمتونی تهیه کنید، بسیار عالی است و میتواند در طول روز مواد غذایی لازم برای بدن را تأمین کند؛ اما بسیاری از اسموتیهای آماده که در فروشگاهها عرضه میشوند، مقدار بالایی شکر دارند. مقدار میوه این اسموتیها آن قدر کم است که اصلاً ارزش غذایی ندارد و نمیتواند فیبر لازم را تأمین کند. بهتر است به جای مصرف این اسموتیها خود میوه را بخورید.
آب میوه
اگر آب میوه مصرف میکنید، باید مطمئن شوید که ۱۰۰ درصد آن میوه است. در برخی از آب میوهها، شکر قبل از میوه قرار دارد و تنها ۱۰ تا ۱۵درصد آب میوه واقعی در آن است. حتی آب میوه با ۱۰۰ درصد میوه، آب میوهای است که میوههای آن فیبر خود را از دست دادهاند. بهتر است همیشه خود میوه و کمتر آب میوه را مصرف کنید.
گوشتهای فراوریشده
سازمان بهداشت جهانی، گوشتهای فراوریشده را در طبقه مواد سرطانزا قرار داده و دریافته است که خوردن ۵۰ گرم گوشت فراوریشده در روز، خطر سرطان روده را تا ۱۸ درصد افزایش میدهد.
متخصص تغذیه، جوی مککارتی، توصیه میکند در وعده ناهار از موادی که نیترات و نیتریت، بتا هیدروکسی اسید (بیاچای) و هیدروکسی تولوئن بوتیلدار (بیاچتی)، اسانس دود، شربت ذرت و اسپارتام دارند، پرهیز شود.
هاتداگها
در میان گوشتهای فراوریشده، هاتداگ مواد سرطانزایی دارد که میتواند سلامت شما را به خطر بیاندازد. هاتداگ، چربی اشباعشده و سدیم بالایی دارد. یک عدد هاتداگ، یکچهارم نیاز روزانه به سدیم را تأمین میکند و حاوی ۴ گرم چربی اشباعشده است.
هاتداگها کربوهیدارت پایینی دارند، اما یک عدد هاتداگ ۵گرم پروتئین دارد که برای تأمین پروتئین بدن ناکافی است. از آنجا که هاتداگها از تلفیق گوشتهای مختلف درست شدهاند، ممکن است باعث ایجاد آلرژی شوند.
طعمدهندههای خورشت
طعمدهندههای آماده را در خورشتها و سوپها استفاده میکنیم، اما آنها هیچ ارزش تغذیهای ندارند و در عوض سرشار از نمک هم هستند. روغن هیدروژنیزه شده، رنگ غذا، مونوسدیم گلوتامات، مالتودکسترین و ترت بوتیل هیدروکینون از مواد پرخطری هستند که در این طعمدهندهها استفاده میشوند. بهتر است خودتان طعمدهندهها را درست کنید.
مرغی که با آنتیبیوتیک تغذیه شده
سازمان بهداشت جهانی گزارش میدهد که مصرف آنتیبیوتیک در حیوانات، به ایجاد ابرباکتریها در بدن انسانها کمک میکند. خوراندن آنتیبیوتیک به مرغها در هر مقطعی میتواند خطر بیماری در انسان را با ایجاد باکتریهای مقاوم به دارو افزایش دهد.
باید مطمئن باشید مرغی که مصرف میکنید، آنتیبیوتیک مصرف نکرده است. مرغها باید اغذیه ارگانیک و طبیعی داشته باشند و در محیط آزاد تغذیه شده باشند.
پاستیلهای میوهای
نگذارید نام آنها شما را فریب دهد. پاستیلهای میوهای همان آبنباتها هستند. پاستیلهای میوهای سرشار از شربت گلوکز، طعمدهندههای طبیعی و مصنوعی، رنگ غذا، اسید سیتریک، روغن و موم هستند. در پاستیلهای میوهای، قدری ویتامین وجود دارد، البته بستگی دارد که از چه شرکتی باشد؛ اما مقدار کربوهیدرات آنها به قدری بالا است که ارزش مصرف کردن ندارد.
کره مارگارین
کره مارگین در سالهای پایانی قرن ۱۹ در فرانسه اختراع شد و گمان میرفت از آنجا که چربی اشباعشده آن کمتر است، میتواند جایگزین سالمتری برای کره حیوانی باشد. این درست است، اما فرایند فراوری این محصول، آن را به چربی ترانس بالا تبدیل میکند که دقیقا برای سلامتی شما بدتر است.
امروز کرههای مارگارینی با چربی ترانس پایین تولید میشوند، با اینحال هنوز طعمدهندههای مصنوعی و مواد شیمیایی در آنها استفاده میشوند تا شکل بهتری پیدا کنند. این کرهها را باید به مقدار کم و در حد متعادل مصرف کنید.
نوشیدنیهای ورزشی
این نوشیدنیها ورزش شما را خنثی میکنند. به جای استفاده از آنها، از مخلوطهای الکتروتیت خانگی استفاده کنید که شکر کمی دارند و بعد از ورزش به شما انرژی میدهند.
کمپوت میوه
بعضی گمان میکنند که کمپوت میوه جایگزین مناسبی برای میوه است، زیرا خراب نمیشود. اما دقیقاً برعکس است. کمپوت میوه در شربت ذرت نگهداری میشود که یعنی شکر زیادی به میوهها اضافه شده است. این میوهها همچنین در آبمیوه نگهداری میشوند که میزان شکر را چندبرابر میکنند، بدون آن که فیبر لازم به بدن برسد. بهتر است به جای همه اینها میوه بخورید.
چیپسهای تنوری
چیپس تنوری، از چیپس سرخکرده سالمتر نیست و هر دو سرشار از مواد غیر طبیعی و نگهدارنده هستند. بهترین کار این است که چیپس را در خانه تهیه کنید تا مواد مضری مانند لسیتین، دکستروز، آناتو در آنها نباشد. خیلی ساده یک سیبزمینی را پوست بکنید و ورقهورقه کنید، روی آن را روغن و مقداری طعمدهنده بزنید و در فر بگذارید.
کره بادامزمینی چربزداییشده
چربی بادامزمینی، چربی اشباعنشده بوده که برای سلامتی مفید است. اگر این چربی را از کره بادامزمینی بگیرند، یعنی فایده خود را از دست داده است. کارخانهها گاهی از حلّالهای مضر استفاده میکنند تا چربی را از کره بادامزمینی جدا کنند که در اینصورت آنچه بهجا میماند، بقایای شیمیایی است. به دنبال کره بادامزمینی طبیعی باشید و از چربی آن نترسید.
چای سرد با طعمدهنده
چای سرد با طعمدهنده، همه آن مواد خوب شامل آنتیاکسیدانها را از دست میدهد و جای آن را شربت ذرت با فروکتوز بالا، شکر، سوکرالوز، رنگ غذا و غیره میگیرد. چای رژیمی میتواند شامل مواد مضری مانند اسپارتام باشد که از شکر بهتر نیست.
اگر چای سرد میخورید، بهتر است یک نوع بدون شیرینی آن را تهیه و به آن عسل یا لیمو اضافه کنید تا مصرف شکر خود را در پایینترین حد نگه دارید.
نوشیدنیهای انرژیزا
تعجبی ندارد که نوشیدنیهای انرژیزا برای سلامتی مضر باشند، اما کمتر درباره خطرات آنها برای دندانها مطلب گفته شده است. طبق مطالعهای که دانشگاه مریلند انجام داده است، نوشیدنیهای انرژیزا ۱۰ برابر بیشتر از نوشیدنیهای معمولی برای دندانها ضرر دارند. به علاوه، نوشیدن کافئین زیاد میتواند فشار خون را بالا ببرد، اضطراب، بیخوابی و اثرهای منفی دیگر ایجاد کند.