آب و نور گیاهان آپارتمانی را چطور مراقبت کنیم؟

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ همه‌ی ما می‌خواهیم مراقب‌های خوبی برای گیاهان‌مان باشیم، اما گاهی اوقات نگهداری از چند گیاه بدون دانستن نیاز‌های محیطی مختلف‌شان کمی دشوار است.

آبیاری گیاهان مهم‌ترین مساله در نگهداری از آن‌هاست و معمولا باید به صورت هفتگی یا روزانه آن را انجام دهیم و احتمالا خیلی‌هایتان از خودتان پرسیده‌اید که مناسب‌ترین زمان برای آبیاری گیاهانم چه زمانی از روز است؟

واقعیت این است که در زیستگاه طبیعی گیاهان یعنی کوه یا جنگل، هر زمان که مادر طبیعت قادر بود، به آن‌ها آب می‌داد و ممکن بود هر زمان از روز یا شب باران ببارد.

اما الان که گیاهان‌تان داخل منزل هستند و شما هم مسئول آبیاری آن‌ها هستید، بهترین زمان برای آبیاری‌شان صبح است. واقعیت این است که بیشتر گیاهان دوست دارند در صبح و قبل از این‌که خورشید بالا بیاید و آب آن‌ها را بخار کند، آبیاری شوند.

زمان مناسب برای غبارپاشی گیاهان رطوبت دوست مثل سرخس‌ها و گیاهان هوازی هم صبح و عصر است که نور خورشید به طور مستقیم روی برگ‌ها نمی‌تابد، چون قطرات آب روی برگ‌ها مثل ذره‌بین عمل‌می‌کنند و در صورتی که نور خورشید مستقیما به آن‌ها بتابد، باعث سوختگی و لکه‌دارشدن برگ‌ها می‌شوند.

در این میان، غبارپاشی صبحگاهی باعث می‌شود که گیاهان برای روز پیش رو آماده شوند، ولی غبارپاشی عصرگاهی رطوبت بیش‌تری به آن‌ها می‌دهد و گیاهان‌تان ازین بابت خوشحال‌تر خواهندشد.

غبارپاشی در عصر روش خیلی خوبی برای مرطوب کردن موقتی گیاهانی است است که در آب و هوای خشک نگه داری می‌شود.

مثلا در فصل زمستان که بخاری و وسایل گرم‌کننده روشن است، هوای خانه بیش از اندازه خشک می‌شود و همین ممکن است به گیاه رطوبت‌دوست‌تان آسیب برساند. پس می‌توانید در هنگام عصر روی برگ‌هایشان را غبارپاشی کنید یا دستگاه بخور سرد را روشن کنید.

بعد از آب، نور یکی از مهم‌ترین چیز‌هایی است که یک گیاه نیاز دارد.

 

تمام موجودات زنده‌ی دنیا به آب و غذا نیاز دارند و می‌توانیم بگوییم غذا برای گیاهان همان نور است.

گیاهان در پروسه‌ای به نام فتوسنتز از نور استفاده می‌کنند. در این فرآیند انرژی نور توسط کلروپلاست‌ها جذب شده، سپس واکنش‌های متابولیکی متفاوتی رخ می‌دهد که یکی از آن‌ها تولید قند برای گیاه است.

قند سوخت گیاه است پس هرچه گیاه در مقابل نور بیش‌تری قرار بگیرد، انرژی بیش‌تری تولید می‌کند و رشد سریع‌تری خواهد داشت.

این نسبت‌ها را به خاطر داشته‌باشید:

کیفیت= رنگ

مقدار= شدت

با این مشخصه‌های نور می‌توانیم چگونگی و چرایی رفتار گیاهان‌مان را بهتر درک کنیم.

 

 کیفیت نور بر اساس رنگ و نوع نور تعریف می‌شود. در واقع نور انرژی است که طول موج‌های متفاوتی دارد و هرکدام از آن‌ها رنگ جداگانه‌ای دارد. البته رنگ‌هایی که ما با چشم خودمان می‌بینیم برای گیاه مفید نیست، چون گیاهان نور را متفاوت از ما می‌بینند.

جالب است بدانید که گیاهان به رنگ سبز دیده می‌شوند، چون نور سبز را بازتاب می‌دهند پس نیازی به نور سبز ندارند.

در واقع گیاهان به نوری نیاز دارند که بتوانند آن را جذب و از آن استفاده کنند مثل زرد، نارنجی، قرمز، آبی و بنفش و نور‌های نامرئی مثل اشعه‌ی فرابنفش خورشید و فروسرخ (مادون قرمز).

 

مقدار نور یعنی شدتی که نور به برگ‌های گیاه می‌تابد. در واقع هرچه مقدار بیش‌تری فوتون نوری به گیاه بتابد، گیاه انرژی بیش‌تری جذب می‌کند و رشد سریع‌تری خواهد داشت.

مثلا رشد بگونیا و اگزالیس دقیقا به مقدار نوری وابسته است که این گیاهان در طول روز دریافت می‌کنند.

در واقع هر گیاهی که میوه و گل تولید می‌کند، به شدت به نور دریافتی وابسته است.

این گیاهان با مواد اولیه و اصلی مثل آب، دی اکسید کربن، قند و موادغذایی کار می‌کنند و آن‌ها را به ملکول‌های پیچیده مانند رنگ‌دانه‌ی گل‌ها تبدیل می‌کنند.

البته همه‌ی این‌ها در زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار نور مورد نیازشان را کاملا دریافت کنند.

بعضی از گیاهان اگر مقدار نور مورد نیازشان را دریافت نکنند، مکانسیم خودکنترلی‌شان فعال می‌شود یعنی گل نمی‌دهند یا گل می‌دهند، اما در نیمه‌ی راه گل‌هایشان می‌ریزد.

جالب است بدانید که تاریک‌ترین قسمت سایه در فضای باز هنوز هم روشن‌تر از پرنورترین قسمت پنجره‌تان در داخل خانه است.

 

نور در فضای بیرونی خانه حتی در سایه هم از همه جهات می‌تابد یعنی ۳۶۰ درجه از اطراف و ۱۸۰ درجه از بالا، اما وقتی که گیاه‌تان داخل خانه است، نور معمولا از یک منبع به گیاه می‌تابد، مثلا از یک پنجره و همین باعث می‌شود زاویه‌ی تابش نور به اندازه‌ی زیادی محدود شود.

در واقع وقتی گیاهی را از فضای باز به داخل خانه می‌آوریم، مقدار فعالیت سلول‌های گیاه را کاهش می‌دهیم.

ما قبلا در مورد گیاهان آپارتمانی بسیار صحبت کرده‌ایم، برای نمونه گیاهان مقاوم به نور کم و سایه که برای نگهداری در آپارتمان گزینه‌ی خوبی هستند.

 

ممکن است عباراتی مثل گیاهانی نوردوست یا سازگار با نور کم را شنیده باشید. اما معنای دقیق این کلمات چیست؟

نور زیاد یا نور کامل یعنی نور مستقیمی که هیچ مانعی بین منبع نور مثل پنجره و گیاه وجود نداشته باشد.

فقط در این حالت است که گیاه بیش‌ترین مقدار نور را در داخل خانه دریافت می‌کند.

آلوئه ورا، ساکولنت‌ها و درختان نخلی از گیاهان آفتاب‌دوست هستند. آن‌ها می‌توانند نور مستقیم را به مدت حداقل ۶ ساعت در روز دریافت کنند. به طور کلی باید پرنورترین جای خانه را به این گیاهان اختصاص بدهید.

 

نور متوسط و نور فیلترشده نوری است که مانعی مثل پرده‌ی توری بین گیاه و منبع نور وجود دارد و نور به صورت شکسته و پراکنده به گیاه می‌رسد.

سرخس‌ها و گیاهانی مثل آگلونما و مانسترا این نور را می‌پسندند. چون در زیستگاه اصلی شان در جنگل هم نور را به صورت پرتو‌های پراکنده و از لابه لای درختان دریافت می‌کرده‌اند.

این گیاهان نمی‌توانند نور مستقیم و شدید خورشید را تحمل کنند و نور متوسط را ترجیح می‌دهند.

 

نور کم یعنی هیچ نور مستقیمی به گیاه‌تان نمی‌رسد. احتمالا گیاه از منبع نور خیلی دور است یا در اتاقی با نور مصنوعی قرار دارد. نور کم یعنی انرژی و غذای کم برای گیاه.

بعضی از گیاهان می‌توانند نور کم را تحمل کنند و زنده بمانند، اما نمی‌توانند رشد کنند.

یادتان باشد که زاویه‌ی تابش خورشید در ساعت‌های مختلف شبانه روز و فصل‌ها تغییر می‌کند و بر مقدار نوری که گیاه‌تان دریافت می‌کند، تاثیر می‌گذارد. پس حواستان به این نکته باشد و در طول سال، محل قرارگیری گیاه‌تان را تحت نظر بگیرید.‌

 

با یک آزمایش ساده می‌توانید این کار را انجام دهید. یک برگه‌ی کاغذ را در وسط روز جلوی پنجره بگیرید و دست دیگرتان را بین نور و کاغذ نگه‌دارید تا سایه‌ی آن روی کاغذ بیفتد.

اگر سایه پررنگ و کاملا مشخص است، نور خورشید به طور مستقیم و زیاد به گیاه‌تان می‌تابد و هرچه سایه محو و نامشخص‌تر باشد، مقدار نور متوسط‌تر خواهد بود.

یادتان باشد که نور برای گیاهان به‌مانند غذاست. نیاز‌های نوری گیاهان‌تان را بشناسید و ببینید هرکدام چه نور و چه مقداری نیاز دارند. هم چنین قبل از انتخاب و خرید گیاه جدید، مقدار نور خانه‌تان را بررسی کنید تا گیاهی متناسب با شرایط نوری خانه‌تان بخرید.