دانستنیهای خودرو
تسمه تایم چیست؟
اگر به دنبال خرید تسمه تایم برای خودروی خود هستید، پیشنهاد میکنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
تسمه تایم خودرو (Timing belt)، قطعهای است از جنس لاستیک که به عنوان بخشی از موتور احتراق داخلی محسوب میشود. تسمه تایم در تعیین زمان مناسب برای باز و بسته شدن سوپاپها ایفای نقش میکند و از این نظر قطعهای حیاتی به شمار میرود.
به گزارش گروه وب گردی خ
برگزاری صدا و سیما، اگر به دنبال خرید تسمه تایم برای خودروی خود هستید و در مرحلهی پیدا کردن علائم خرابی، فهمیدن زمان تعویض و انتخاب تسمه تایم قرار دارید، پیشنهاد میکنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید. در اینجا سعی کردهایم مجموعهای از اطلاعات مورد نیاز برای خرید تسمه تایمینگ انواع خودرو را گردآوری کنیم و قیمت تسمه تایم انواع خودروها را مرور کنیم.
تسمه تایم (تسمه تایمینگ) چیست؟
همانطور که میدانید تسمه تایم خودرو (Timing belt)، قطعهای است از جنس لاستیک که به عنوان بخشی از موتور احتراق داخلی محسوب میشود. تسمه تایم در تعیین زمان مناسب برای باز و بسته شدن سوپاپها ایفای نقش میکند و از این نظر قطعهای حیاتی به شمار میرود.
تسمه تایم خودرو که با نام تسمه تایمینگ نیز شناخته میشود نقشی هماهنگکننده در بین میل لنگ خودرو و میل سوپاپ دارد و این دو را به یکدیگر متصل میکند.
اهمیت وظیفهی تسمه تایم خودرو، زمانی مشخص میشود که بدانیم سرعت گردش میل لنگ دو برابر سرعت گردش میل سوپاپ است. این موضوع بیان میکند که اگر تسمه تایم خودرو به دلیل فرسودگی یا پارگی، وظیفهی خود را به خوبی انجام ندهد مشکلی اساسی در عملکرد موتور خودرو ایجاد میشود و کار آن را مختل میکند.
اهمیت و عملکرد تسمه تایم
شاید باورش کمی مشکل باشد که عملکرد خودرو تنها با معیوب شدن قطعهای به نام تسمه تایمینگ مختل شود! در هر حال حتی اگر به این موضوع باور هم نداشته باشید بالاخره روزی با پاره شدن این تسمه در راه ماندن را تجربه خواهید کرد تا این موضوع را باور کنید.
تسمههایی مانند تسمه کولر در منازل در قسمت بیرونی و داخلی دارای سطحی صاف هستند، اما تسمه تایمینگ خودرو در قسمت داخلی دارای دندانهای است که در پولی دندانهدار سر میل لنگ قفل شده و به چرخش در میآید.
عاملی که موجب دوران پولی دندانهدار میشود میل بادامک است که به قسمت سرسیلندر موتور متصل میباشد. گردش میل بادامک نیز باعث حرکت منظم بالا و پایین سوپاپها در مدت زمان معین میشود تا مخلوط سوخت و هوا یا دود حاصل از احتراق بهطور منظم داخل یا خارج شود. به این جهت به تسمه مذکور تسمه تایمینگ میگویند.
حال تقریباً واضح است که با معیوب شدن این تسمه چه فرآیند عظیمی با اختلال مواجه میشود. در خودروهای قدیمی معمولاً بهمنظور افزایش استحکام از زنجیرهایی شبیه به زنجیر دوچرخه، اما به شکل چند قلو در کنار هم استفاده میکردند که بهجای پولی توسط چرخدنده به حرکت درمیآمدند.
طبیعی است که زنجیر و چرخدنده از وزن زیادی برخوردارند و افزون بر آن در هنگام حرکت صدای ناهنجار قابلتوجهی هم تولید میکنند. در نتیجه خودروسازان بهمنظور افزایش قدرت و کاهش مصرف سوخت خودرو از تسمه تایمینگ استفاده کردند.
اما در صورت خرابی دندانهها یا بریدن این تسمه سوپاپهایی که در زمان نامناسب پایین آمدهاند با سطح بالای پیستون برخورد کرده و کج میشوند. همچنین این برخورد میتواند موجب خرابی پیستون، سیلندر، سر سیلندر و شاتونها نیز شود. توصیه میشود که در هنگام بریدن تسمه تایمینگ از استارت زدن خودداری کنید تا آسیب کمتری به موتور وارد شود.
طول عمر تسمه تایم
تسمه تایمینگ بر اساس کیفیت خود و شیوه رانندگی شما عمری از ۶۰ هزار تا ۸۰ کیلومتر دارد. عواملی مانند رانندگی با شتابهای مثبت و منفی زیاد، درجا کار کردن خودرو، روغنریزی سر میللنگ و سفت بودن بیش از حد تسمه همگی میتوانند موجب کاهش طول عمر تسمه شوند. در مقابل رانندگی ملایم و پیوسته با دور متوسط سلامت تسمه تایمینگ را تا مدتهای طولانی حفظ میکند.
عوامل مؤثر در کاهش طول عمر تسمه تایمینگ
-شتاب گیری ناگهانی خودرو یا کاهش سریع آن توسط موتور
-استفاده بیش از حد از دور موتور بالای ۴۰۰۰
-استفاده نکردن از دنده مناسب با شرایط رانندگی بهخصوص بهکارگیری دنده ۱ برای عبور از سربالاییهای ملایم که موجب ایجاد فشار نامتعارف بر روی موتور میشود
-استفاده از تسمههای نامرغوب که توان تحمل فشار ناشی از گردش را ندارند
-روغنریزی سر میللنگ و در نتیجه چرب شدن تسمه تایمینگ
-استفاده نکردن از خودرو به مدت طولانی
-زمان تعویض تسمه تایم خودرو
پیش از این اشاره کردیم که تسمه تایم قطعهای ضروری برای کارکرد عادی خودرو است؛ بنابراین بهتر است پیش از آنکه تسمه تایم به دلیل فرسودگی زیاد، دچار پارگی شود آن را تعویض کنید.
زمان تعویض این تسمه به عوامل مختلفی بستگی دارد که معمولیترین آن، پس از طی شدن مسافتی مشخص است. میزان این مسافت را میتوانید در وبسایت شرکت سازندهی خودروی خود یا در دفترچهی راهنمای خودرو به راحتی پیدا کنید. مثلا در دفترچهی خودروی زانتیا (در اینجا)، ذکر شده است که باید هر ساله وضعیت تسمه تایم را بررسی کرد و پس از رسیدن به کیلومتر ۹۰ هزار، باید تسمه تایمینگ را تعویض نمود؛ اما اگر استفادهی شما از خودرو بسیار زیاد است (مانند تاکسی) یا در شرایط محیطی غیر معمولی رانندگی میکنید (مانند مکانهای صعبالعبور و غیر جادهای) باید زمان بررسی تسمه تایمینگ را به دورههای کوتاهتری از بُعد مسافت و زمان کاهش دهید.
عواملی فیزیکی نیز وجود دارند که زمان تعویض تسمه تایم خودرو را هشدار میدهند. عواملی مثل مشکل در استارت زدن خودرو، یا خروج غیر معمول دود از اگزوز میتوانند نشانههایی از عملکرد ناقص تسمه تایم باشند.
همچنین نوع استفادهی خاص از خودرو نیز به فرسوده شدن تسمه تایم کمک میکند. برای مثال شتاب گرفتنهای لحظهای و به اصطلاح تیکآف.
لازم است بگوییم اگر موتور خودروی شما از نوع Interference (تداخلی) است باید بررسی دورهای تسمه تایم را جدی بگیرید؛ چرا که پاره شدن تسمه تایم موجب صدمه دیدن سوپاپها میشود و خسارتی جدی به خودروی شما وارد میکند.
انتخاب تسمه تایم خودرو
اکنون که با کارکرد و زمان تعویض تسمه تایم خودرو آشنا شدیم، بهتر است به سراغ انتخاب تسمه تایم خودرو برویم و بعضی از برندهای این قطعهی خودرو را بررسی کنیم.
وقتی به انواع تسمه تایم خودرو در بازار نگاهی میاندازیم، با برندهای گوناگونی مواجه میشویم. اگر با این برندها آشنایی حداقلی داشته باشیم بهتر میتوانیم برای خرید تسمه تایم خودرو تصمیم بگیریم. به همین دلیل در اینجا برندهای تسمه تایمینگ را به صورت مختصر مرور میکنیم.
برند دانگیل (Dongil)
شرکت دانگیل (Dongil) در ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۴۵ میلادی تاسیس شد و اولین تسمه لاستیکی را در کرهجنوبی توسعه داد. این شرکت در حال حاضر انواع تسمههای لاستیکی را تولید میکند که تسمه تایمینگ، یکی از آنهاست.
این شرکت پس از موفقیت در زمینه تولید محصولات لاستیکی، در سالهای ابتدایی قرن ۲۱، شعبی در آمریکا، ژاپن، اندونزی و چین راهاندازی کرد. ناگفته نماند که برخی از محصولات این شرکت که در بازار موجود است، در چین تولید میشود. مدیرعامل این شرکت در حال حاضر، پارک جین سام است.
برند کانتیننتال (Continental)
شرکت کانتیننتال (Continental) از بزرگترین تولیدکنندههای انواع لاستیک و تایر است و در زمینهی تسمه تایم خودرو نیز از برندهای شناخته شده به حساب میآید. دفتر مرکزی شرکت کانتیننتال که در سال ۱۸۷۱ تاسیس شده همچنان در شهر هانوفر آلمان است.
شفلر ا-گ بزرگترین سهامدار این شرکت است که در حال حاضر ۴۶ درصد سهام این شرکت را در اختیار دارد. مدیرعامل شرکت کانتیننتال، المار دگنهارت (Elmar Degenhart) است.
برند اپتی بلت (Optibelt)
شرکت اپتی بلت در سال ۱۸۷۲ در آلمان تاسیس شد و در سال ۱۹۷۵ به نام کنونی اپتی بت تغییر نام داد. این شرکت در کنار سایر تولیدات خود، در زمینه تولید تسمه تایمینگ نیز فعالیت میکند و همواره تسمه تایمهایی جدید و با کیفیتی بهتر از گذشته تولید میکند.
این شرکت تولیدکنندهی تسمه تایمنیگ در اروپا، آمریکای جنوبی، آمریکای شمالی و آسیای جنوب شرقی نمایندگی دارد.
برند دایکو (Dayco)
برند دایکو در سال ۱۹۰۵ با نام «شرکت تولید لاستیک دیتون» در ایالت اوهایو در آمریکا تاسیس شد. این شرکت یکی از معتبرترین شرکتها در تولید انواع محصولات لاستیکی از جمله تسمه تایمینگ است که ۴۲ دفتر و فروشگاه در ۲۲ کشور در سراسر جهان دارد. در حال حاضر نیک اورلاندو، مدیر عامل شرکت دایکو است.
برند ایران خودرو (Isaco)
شرکت ایران خودرو که مهمترین شرکت خودروسازی ایران است، در سال ۱۳۴۱ تاسیس شد. هماکنون این شرکت با نام تجاری ایساکو، برای برخی از خودروهای خود مانند پژو ۴۰۵، تسمه تایم تولید میکند.
برند گیتس (POWERGRIP GATES)
سال ۱۹۱۱ بود که چارلز گیتس، شرکتی را برای تسمه و تایر در کلرادو آمریکا دایر کرد. در سال ۲۰۰۳ نام شرکت به «موسسه گیتس» (The Gates Corporation) تغییر کرد.
این شرکت در حال حاضر در زمینههای مختلفی فعالیت میکند که تسمه تایمینگ را نیز شامل میشود.
برند گیتس به عنوان برندی معتبر در تولید تسمه تایم خودرو شناخته میشود و برای بسیاری از خودروها تسمه تایمینگ تولید میکند. این شرکت در ۳۰ کشور دنیا نمایندگی دارد. اکنون مدیرعامل این شرکت «آیوو جورک» (IVOJUREK) است.
برند تویوتا جنیون پارتس (Toyota Genuine Parts)
این برند به عنوان برند قطعات یدکی تویوتا، برند معروف خودرو به کار میرود. تسمه تایمهای تولیدی شرکت تویوتا، مخصوص خودروهای همین شرکت است. مدیرعامل فعلی شرکت تویوتا، آکیو تویودا است.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________
قیمت انواع تسمه تایم خودرو
تسمه تایمها بر اساس برند و کیفیت ساخت و صد البته خودروی مربوطه طیف قیمتی گستردهای را در بر میگیرند. مثلا در تاریخ نگارش این مقاله، قیمت تسمه تایم پراید ۱۸۴۰۰۰ تومان میباشد در حالیکه قیمت تسمه تایم ام وی ام X۳۳ New ایتالیایی جنس درجه یک وارداتی کارکرد عالی ۶۴۹۰۰۰ تومان است.
همچنین قیمت کیت تسمه تایم گرانتر از خود تسمه است و مثلا قیمت کیت کامل تسمه تایم زانتیا ۸۹۲۰۰۰ تومان فروخته میشود.
در پایانِ مرور موارد مربوط به خرید تسمه تایمینگ انواع خودرو، باید بگوییم اگر هنوز در تشخیص فرسودگی این قطعه خودروی خود تجربهی کافی را ندارید، بهتر است برای این امر، به یک مکانیک مجرب و متخصص مراجعه کنید تا خودروی شما را بررسی کند. بررسی کیفیت تسمه تایم ماشین خود را جزء عادتهای خود قرار دهید، مخصوصا قبل از سفر.