قابلیت‌ بازی سازی در آموزش و تربیت فرزندان

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ استفاده از یک تخته در فضایی مشخص از منزل گام اول محسوب می‌شود. یک تخته وایت برد یا از هر جنس دیگر که باشد به عنوان ابزار کار مورد توجه قرار دارد. روی تخته لیستی از کار‌های خوب و همچنین موارد نامناسب را تهیه کرده و برای هر مورد امتیازی را در نظر می‌گیریم و البته امتیازات منفی برای اشتباهات و رفتار‌های نامناسب.
پیش از این در مباحث مدیریتی به مفهوم بازی سازی یا گیمیفیکیشن پرداخته ایم، بازی سازی به عنوان ابزاری کاربردی و بسیار مفید در راستای پیشبرد چشم انداز‌های اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو می‌توان بازی سازی را در چارچوب مهارت‌هایی برای جذب و افزایش سطح تعاملی مخاطب با کسب و کار تعریف کرد.

البته امروز قصد نداریم به مباحث مدیریتی بپردازیم بلکه می‌خواهیم اشاره‌ای به وسعت، دامنه و قابلیت‌های بازی سازی در حوزه آموزش و تربیت فرزندان داشته باشیم. گاهی اوقات در تعامل با فرزندان در موقعیت‌هایی قرار می‌گیریم که خروج از آن‌ها کار چندان راحتی نیست؛ از بحث برسر ترک یک عادت نامناسب گرفته تا مقاومت آن‌ها در برابر خواسته‌های والدین.

به هرترتیب تنوع درگیری‌های والدین با فرزندان آنچنان زیاد است که نمی‌توان نقطه پایانی برای آن متصور شد، زیرا در روابط این دو گروه هر موضوعی می‌تواند حالت چالشی به خود گرفته و سرآغاز یک مشکل شود. اکنون تلاش داریم تا از ابزاری به عنوان بازی سازی برای کاستن از چالش‌ها و بحران‌های خانوادگی بهره برداری کنیم.

همه به نوعی با بازی سازی آشنا هستند فقط ممکن است با این عنوان بدان توجه نکرده باشند. با عناوینی، چون تشویق و جایزه بار‌ها تلاش کرده ایم تا آنچه را می‌خواهیم در فرزندان خود به حقیقت نزدیک کنیم این همان بازی سازی و ایجاد انگیزه است. حال می‌خواهیم به این مکانیسم شکلی کاربردی‌تر داده و آثار مفید آن را بیشتر کنیم.

مثال: بار‌ها پیش آمده فرزندانتان از شما تقاضای خرید یک وسیله مثلا یک کنسول پلی استیشن را داشته اند و شما در مقابل به آن‌ها گفته اید اگر فلان کار را انجام دهید برایتان تهیه می‌کنم. تا اینجا مشکلی نیست، اما بعد از این مرحله معمولا کنترل بازی سازی از دست والدین خارج می‌شود!

حتما می‌پرسید چطور؟!

برای خرید یک جایزه مخصوصا اگر گران قیمت باشد (پلی استیشن) فرزندتان پیوسته سراغ شما آمده و به روش‌های مختلف خواستار دریافت سریع‌تر جایزه مذکور می‌شود و البته هنوز خواسته شما را نیز تامین نکرده است. این مراجعات بعضا آنقدر تکرار می‌شود که شما را کلافه می‌کند و از سوی دیگر نیز محبت بیش از اندازه والدین دردسرساز می‌شود، بدین ترتیب ممکن است دربرابر خواسته فرزندان تسلیم شده و زودتر از موعد نسبت به تهیه آن جایزه اقدام کنید و امیدوار باشید که طرف مقابل نهایتا به وظایف و تعهدات خود عمل کند! در اینگونه موارد والدین معمولا در سرانجام کار دچار پشیمانی و ترس از عدم فرمانبرداری فرزندان خود می‌شوند.

راهکار

اکنون می‌خواهیم راهکار‌های بهره برداری صحیح از بازی سازی در این موارد را بررسی کنیم.

تخته یا بورد اعلانات

استفاده از یک تخته در فضایی مشخص از منزل گام اول محسوب می‌شود. یک تخته وایت برد یا از هر جنس دیگر که باشد به عنوان ابزار کار مورد توجه قرار دارد. روی تخته لیستی از کار‌های خوب و همچنین موارد نامناسب را تهیه کرده و برای هر مورد امتیازی را در نظر می‌گیریم و البته امتیازات منفی برای اشتباهات و رفتار‌های نامناسب.

جلسه

با فرزندانمان جلسه‌ای را برگزار کرده و طی توافق با آن‌ها برای هر چیزی که دوست دارند مثلا همان کنسول بازی امتیازاتی را مشخص می‌کنیم. در این مرحله نباید زیاد تسلیم آن‌ها شویم ابتدا عدد را بالا بگوئید تا طی چانه زنی به یک استاندارد مناسب دست یابید.

پیگیری

هر شب آخرین تغییرات تخته اعلانات را با یک عکس در تلفن همراه خود ذخیره می‌کنیم تا سندی از آخرین بروزرسانی‌های تخته در اختیار داشته باشیم. این مورد با توجه به گرفتاری‌های روزمره بسیار اهمیت دارد. هم پیگیری خود را به فرزندان اثبات کرده اید و هم آنکه پیوسته آخرین وضعیت امتیازات را به همراه دارید.

جدیت

جدیت والدین در این پروسه بسیار با اهمیت است. همین که خود را پیگیر امتیازات نشان دهید به نوعی در فرزندانتان ایجاد انگیزه خواهید کرد. هر مورد را می‌توانید وارد جدول امتیازت کنید. گردش، رستوران، لباس نو، وسایل بازی و ...

همانطور که عنوان شد هر گز نباید در برابر فرزندانتان کوتاه بایید. بخشش امتیاز منفی و نظایر این‌ها هرگز نباید صورت گیرد. امتیاز منفی فقط با تلاش برای کسب و ثبت امتیاز مثبت از بین خواهد رفت.

صداقت

پیش از آنکه نوع جوایز و میزان امتیاز هر مورد را مشخص کنید گوشه نگاهی به توانایی‌های مالی و شرایط زمانی خود داشته باشید، زیرا هر گونه عدم وفای به عهد از جانب والدین، انگیزه و جدیت فرزندان برای مشارکت در این پروسه را از میان می‌برد.