آقای دکتر بشیرحاجی بیگی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار حوزه بهداشت و سلامت گروه علمی فرهنگی هنری
خبرگزاری صدا و سیما گفت: در روش پلاکت فرزیس تمامی کیسهها و سوزنها به طور کامل استریل و یک بار مصرف هستند و خون اهدا کننده در هیچ مرحلهای با دستگاه تماس ندارد و انتقال بیماریهای عفونی از طریق این دستگاه محال است و ا هدا کنندگان میتوانند با خیال راحت به اهدای این ماده حیات بخش اقدام کنند.
وی افزود: هر اهدا کننده میتواند با این روش ۲ بار در هفته و حداکثر ۲۴ بار در سال پلاکت اهدا کنند با این شرط که بین دفعات اهدا دست کم ۴۸ ساعت فاصله باشد.
آقای دکتر حاجی بیگی با اشاره به اینکه در پارسال ۳۱ هزار و ۱۰۸ واحد پلاکت آفرزیس در مراکز درمانی توزیع شده است افزود: هم اکنون ۱۷ درصد پلاکت مورد نیاز مراکز درمانی کشور با اهدای مستقیم و به روش آفرزیس تولید میشود.
وی با بیان اینکه هم اکنون در ۳۱ مرکز استان کشور امکان اهدای خون به روش آفرزیس وجود دارد گفت: امکان نگهداری پلاکت در خارج از بدن و درون کیسههای نگهداری تا ۳ روز است و این فرآورده حیاتی باید در دمای ۲۰ تا ۲۴ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
آقای دکتر حاجی بیگی تأکید کرد: بیشتر پلاکتی که اکنون در کشور تهیه و تولید میشود پلاکت رندوم است و باید در همان ۶ ساعت اولیه پس از اهدای خون از دیگر سلولها و بخشهای خون جدا شود و هر ۶ واحد آن که توسط ۶ نفر از اهدا کنندگان خون تهیه میشود یک دُز درمانی است.
وی با بیان اینکه طول عمر پلاکت ۳ تا ۵ روز است افزود: در این روش هم پلاکتها بهتر حفظ میشوند و هم این که به هنگام ورود به بدن گیرنده تنوع آنتیژن کمتری دارد و از نظر ترمیم و اصلاح کمبود پلاکت موفقتر عمل میکند.
آقای دکتر حاجی بیگی تأکید کرد: پلاکتی که تنها از یک اهدا کننده دریافت میشود احتمال واکنش بدن بیمار به پلاکت را نسبت به دریافت پروتئینهای متعدد از اهدا کنندگان مختلف کاهش میدهد.
سخنگوی سازمان انتقال خون با اشاره به اینکه در ۱۵ سال گذشته میزان تأمین پلاکت از ۴۰۰ هزار واحد به یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد در سال رسیده است افزود: استان لرستان ۳۴ و نیم درصد، استان چهارمحال و بختیاری ۳۲ و ۲ دهم درصد و استانهای اصفهان و یزد ۲۹ و ۲ دهم درصد از فرآوردههای پلاکتی مورد نیاز مراکز درمانی را در سال ۹۸ به روش آفرزیس تهیه کرده و از استانهای پیشتاز کشور بوده اند.
وی افزود: از ۹۵۰ هزار واحد پلاکت به دست آمده از خون اهدایی در سال ۹۸ برابر با ۲۶۸ هزار واحد آن در شهر تهران توزیع شده است. مراکز درمانی و بیمارستانی استان خراسان رضوی با مصرف ۷۸ هزار و ۳۹۰ واحد و استان فارس با مصرف ۷۷ هزار و ۷۲۸ واحد بیشترین مصرف کننده پلاکت در کشور بوده اند.
وی در خصوص موارد مصرف این فرآورده خون گفت: بیماران مبتلا به سرطان خون، بیماران مبتلا به کم خونی ناشی از عملکرد مغز استخوان، بیمارانی که پیوند مغز استخوان انجام داده یا تحت درمان با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی هستند و بیماران تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی از جمله مصرف کنندگان اصلی این فرآورده حیات بخش هستند.
سخنگوی سازمان انتقال خون ادامه داد: افرادی که بیماریهای خونریزی دهنده یا اختلالات انعقادی دارند، بیمارانی که به تزریق پلاکت خون کامل پاسخ نمیدهند یا دارای مقاوت پلاکتی هستند و بیمارانی که اعمال جراحی بزرگ مانند جراحی قلب باز دارند از مصرف کنندگان پلاکت آفرزیس هستند.
وی همچنین درباره شرایط اهدای پلاکت گفت: اهدای پلاکت به روش آفرزیس همان شرایط اهدای خون است و افراد از سن ۱۸ تا ۶۰ سال میتوانند پلاکت اهدا کنند. وزن بالای ۵۰ کیلوگرم و همچنین اهداکنندگان پلاکت ۳ روز قبل از اهدا، نباید آسپرین مصرف کنند، چون آسپرین و مصرف آن فعالیت پلاکت در بدن را مختل میکند.
گفتنی است؛ پلاکت یکی از ترکیبات خون است که به انعقاد و کنترل خونریزی در بدن کمک میکند گفت: مقدار پلاکت در هر میلی متر مکعب از خون دست کم ۱۵۰ هزار سلول و حداکثر ۴۰۰ هزار سلول پلاکت است که در عمل انعقاد خون نقش دارند و در جلوگیری از خونریزی رگها به وسیله تشکیل توده پلاکتی به ترمیم جداره عروق کمک میکنند، با تزریق هر واحد پلاکت میزان پلاکتهای بدن بیمار حدود ۱۰ هزار عدد در هر میلی مترمکعب افزایش مییابد.