پخش زنده
امروز: -
سیاست عربستان در قبال عراق هدفی جز فاصله انداختن بین این کشور و مقاومت اسلامی ضد صهیونیستی در منطقه ندارد.
در سالهای اخیر شاهد برخی تغییرات در تاکتیک های عربستان سعودی در عراق بوده ایم.
صاحب نظران این تحولات را نتیجه درس گرفتن سعودی ها از اشتباهات گذشته خود می دانند.
در بیش از یک دهه گذشته عربستان در پی دامن زدن به اختلافات قومی و مذهبی در این کشور بود. اما اکنون ظاهرا با نزدیک شدن به شیعیان عراق در پی فاصله انداخته بین آنها و مقاومت اسلامی در منطقه است.
آل سعود پیش از این با حمایت از تروریسم و برخی قومیتهای عراقی به دنبال تضعیف دولت عراق بود. ریاض به ویژه در انتخابات اخیر دلارهای نفتی خود را روانه عراق کرد تا بتواند حداکثر بهره برداری را از این انتخابات بنماید، اما نتایج انتخابات بار دیگر برای عربستان جز ناکامی نتیجه ای نداشت.
تحرکات عربستان سعودی در عراق تحت حمایت آمریکاییها دنبال میشود و هدف اصلی آن جدا کردن عراق از محور مقاومت است. آمریکا و متحدان وی از سال 2015 به بعد تلاش کردند تا ریاض را متقاعد کنند که به تعامل با بغداد ادامه دهد، شاید زمینه برای نفوذ در این کشور به تدریج فراهم شود.
پیشنهادات اقتصادی سعودیها به بغداد نیز از این منظر ارزیابی میشود.
هرچند مسئولان عراقی در جریان این سفرها تاکید کردند که توافقات امضا شده یا گسترش مناسبات تجاری میان بغداد و ریاض نباید ضد طرفهای دیگر باشد. با این حال برخی شواهد نشان میدهد دلارهای نفتی سعودی ها در حوادث و ناارامی های اخیر در عراق تاثیر گذار بوده است.
پادشاهی سعودی در سال 2015 سفیری را پس از تقریبا 25 سال به عراق بازگرداند و دیدارهای دیپلماتیک میان دو همسایه اغاز گردید. در همان سال، مقتدی صدر با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در ریاض و وزیر امور خارجه عربستان، عادل الجبیر از بغداد دیدن کرد. چند ماه پیش از آن نیز حیدر العبادی برای نخستین بار به ریاض رفت. طی این دوره، وزیر کشور عراق قاسم الاعرجی و عضو ارشد سازمان بدر هم چندین دیدار از ریاض داشت.
عربستان در زمینه ایجاد روابط نزدیک سیاسی با عراق با چالش هایی روبرو است که اهم آنها عبارتند از:
1) عراقی ها نگرش منفی به عملکرد عربستان دارند. مقامات سیاسی عراقی نقش عربستان در ظهور گروه های جهادی ـ سلفی مانند داعش در عراق را نقد می کنند.
2) بسیاری از شیعیان عراق به آزار و اذیت تاریخی جمعیت شیعه عربستان توجه دارند. پادشاهی سعودی رویه مذهبی شیعیان خود را به رسمیت نمی شناسد.
3) بسیاری از عراقی ها سیاست خارجی ریاض در بحرین و یمن را به عنوان یک مشکل می نگرند و آن را جنگ علیه جمعیت شیعی و نقض کلی حقوق بشر تلقی می کنند.
4) روابط گرم میان عربستان و رژیم صهیونیستی مساله ای دشوار برای بسیاری از مردم عراق است.
روزنامه صهیونیستی جروزالم پست اخیرا بدون اشاره به تاثیر آمریکا و رژیم صهیونیستی بر عملکرد منطقه ای سعودی ها نوشت: "اکنون عراق به جبهه مقدم نبرد بین عربستان و ایران برای رسیدن به مقام رهبری حوزه خلیج فارس مبدل شده و ریاض همه تلاش خود را به کار انداخته تا بغداد را از محور تهران جدا سازد اما به نظر می رسد که این کار بسیار دشوار خواهد بود".
به نظر می رسد که سعودیها به پیروی از آمریکا و رژیم صهیونیستی و مخصوصا پس از پیروزهای مقاومت اسلامی در سوریه و عراق نگران قدرت گیری مضاعف مقاومت اسلامی در منطقه هستند. بنابراین سعی میکنند با هزینه های بالا و تغییر استراتژی خود جای پایی برای خود و متحدان در عراق ایجاد کنند تا به این ترتیب بتوانند بخشی از شکستهای اخیر خود در منطقه را جبران کنند.
-------------------------------
امین نجار