پخش زنده
امروز: -
آبنبات بجنورد یکی از مهمترین و شیرینترین سوغاتیهای استان خراسان شمالی است که به دلیل کیفیت ممتازی که دارد از آوازه و شهرت به سزایی برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای خراسان شمالی آبنبات بجنورد دیر زمانیست که با طعم دلپسندش بر بساط چای خانوادهها راه یافته و در چمدان مسافران ، حتی در آن سوی مرزها کامها را شیرین و طرفدارانی پر و پا قرص پیدا کرده است.
کشت و صنعت چغندر
سابقه صنعت قند خراسان به سال 1313 شمسی میرسد .شرایط طبیعی مناسب و استقبال کشاورزان برای کشت چغندر موجب گسترش صنعت قند در این منطقه هم شده است و به همین دلیل کارخانههای متعدد تولید قند در این شمال شرق کشور دایر شد .
افزون برکارخانههای قند، در بیشتر شهرهای خراسان شمالی کارگاههای محلی تولید آبنبات نیز دایر شده است. این کارگاههای بومی که اکنون تعدادشان به 60 می رسد ، عمری طولانیتر از کارخانههای قند دارند بیش از یک قرن است که به شیوه سنتی در کار تبدیل شکر به آبنبات هستند.
امروز اغلب بجنوردیها هنگامی که قصد مسافرت و دیدار دوستان و عزیزان ساکن در شهرهای دیگر را دارند، شهر خود را ترک نمیکنند، مگر اینکه همچون گذشته به رسم سوغات، چند بستهای آبنبات آن هم از نوع سفارشی همراه خود داشته باشند، افزون بر این مسافرانی که به بجنورد میآیند یا در سر راه زیارت امام رضا (ع) از این شهر میگذرند نیز آبنبات را رهاورد سفرشان می کنند.
شناسنامه آبنبات بجنورد
نخستین آبنبات تولیدی در بجنورد، موسوم به "آبنبات قیچی" بود که چون با قیچیهای بزرگ دستی بریده میشد به همین نام شهرت داشت.
چندی بعد با افزودن گرد هل به آن، آبنبات هلدار بجنورد به بازار عرضه شد و با عطر خوش و خاصیت گرمش مزه خوشی شد برای ذائقه مشکل پسندان .
زمانی آبنبات هلدار "مملکت خانمی" نیز برای خود محبوبیتی پیدا کرد و از آن جا که بانویی از اعیان و اشراف موسوم به مملکت خانم، سفارش میداد که آبنباتها را برای او در اندازههای بزرگ تری قیچی کنند این نوع آبنبات حجیم که وزنی حدود 35 تا 40 گرم داشت به نام وی شهرت یافت تا اینکه در دوره قاجار، حدود 1284 شمسی، نوعی قند به نام "مام پزه" از عشق آباد ترکمنستان به بجنورد وارد شد که مورد پسند عموم قرار گرفت.
سوغاتی خوشمزه با طعم های متنوع
رئیس اتحادیه آبنبات سازان استان گفت: در شهرستان بجنورد ساخت سه نوع آبنبات هلدار، دارچینی و زنجبیلی نسبت به سایر انواع آن از قدمت بیشتری برخوردار است.
فدایی افزود: به ابتکار محمدتقی فدایی برای نخستین بار در کشور آبنبات با طعمهای مختلفی مثل کاکوتی، زرشکی، گل محمدی، پستهای، نارگیلی، گردویی ، موزی ، قهوه و کاکائو در کارگاههای مختلفی تولید و بسته بندی می شود و به شهرهای مجاور مثل سبزوار، مشهد، گرگان و تهران صادر میشود.
به گفته فدایی: در حال حاضر 60 کارگاه آبنبات سازی در بجنورد فعال است که در هر کارگاه 3 تا 6 نفر کار می کنند.
رضا فدایی افزود : در صنف آبنبات ریزان تقاضاهایی برای تولید بیشتر آبنبات وجود دارد، اما آنها نمیتوانند امر تولید را انجام دهند چون سرمایه در گردش بیشتری نیاز دارند.
صادرات آبنبات بجنورد به کشورهای همسایه
سیاوش وحدت مدیر عامل شرکت شهرکهای صنعتی استان گفت: در حال حاضر این محصول دیرینه که کام مردم خراسان شمالی را شیرین کرده و از دیر زمان وجود داشته به کشورهای مختلفی مثل آلمان، ترکمنستان، سوئد و عراق صادر میشود.
وحدت اظهار کرد: در گذشته دستگاه سنگ آبی یکی از مهمترین مشکلات آبنبات سازان بود که سبب میشد تا مقدار خیلی زیادی آب هدر رود، اما هم اکنون این دستگاه اصلاح شده و میزان هدر رفت آب به صفر رسیده است.
وی افزود: درصدد این هستیم تا صنعت آبنبات همیشه ماندگار باشد.
مشکلات بیمه کام برخی تولیدکنندگان آبنبات را تلخ کرده
یکی از تولیدکنندگان آبنبات در گفتگوی با خبرنگار ما درباره برخی از مشکلات آبنبات ریزان بجنوردی گفت: تامین شکر یکی از معضلات آبنبات ریزان است و نوسان قیمت این محصول اعضای این صنف را اذیت میکند.
وی با شاره به اینکه تامین شکر برای ما سخت شده است افزود: باید شکر را با این نوسان قیمت به صورت نقدی خرید کنیم این درحالیست که وقتی آبنبات را تولید کردیم باید به صورت اقساطی به فروش برسانیم.
فدایی گفت : تیرماه امسال تنها 200 تن شکر برای تولید همین میزان آبنبات به آبنبات سازان داده شده که این میزان بسیار کمتر از ظرفیت تولید است.
در خواست آبنبات سازان از مسئولان استان
یکی از آبنبات سازان از مسئولان می خواهد بیمه کارکنان در کارگاههای آبنبات پزی را تولیدی کنند، چرا که در حال حاضر بیمه آنان آزاد و ماهانه 500 هزار تومان پرداخت می شود و همین موضوع موجب شده تعداد زیادی از کارگران از کار بیکار شوند.
فدایی همچنین از مسئولان خواست برای شناخت بیشتر آبنبات به گردشگران، شهرک سوغات برای فروش مستقیم (آبنبات) ساخته شود.
این محصول و صنعت دیرینه آبنبات سازی برای تعداد زیادی از افراد اشتغال ایجاد کرده و توانسته با طعم خوش خودش شهرت و آوازهای در کشور پیدا کند.
نویسنده: فاطمه عطایی