گزارش مکتوب
پاییز نوشت افزار ایرانی
در آستانه آغاز سال تحصیلی ، بازار نوشت افزار با حضور دانش آموزان و دانشجویان برای خرید اقلام آموزشی جان تازه ای می گیرد ، این درحالیست که فقط 20 درصد گردش مالی بازار لوازم التحریر کشور در دست تولید کننده داخلی است .
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، نوشتافزار در کشور ما سه حوزه اصلی دارد که عبارت است از : دانشآموزی و لوازم مدرسه ، دانشجویی و لوازم هنری، اداری و مهندسی
میزان گردش مالی لوازم التحریر در کشور حدود چهار هزار میلیارد تومان برآورد می شود که به علت سهم بیش از 60 درصدی تولیدات خارجی از بازار ایران، سهم عمده ای از این گردش مالی، به جیب کشورهای چین، هند و ترکیه روانه میشود.
به عنوان مثال بر اساس آمارهای رسمی گمرک در سال 97 ، حدود 495 تن انواع مداد تراش به ارزش بیش از یک میلیون و 640 هزار دلار به کشور وارد شده است.
ارزش ریالی این میزان واردات نیز بیش از 68 میلیارد ریال در آمارهای گمرک به ثبت رسیده است.
چین، آلمان، امارات عربی متحده ، ترکیه، اندونزی، مالزی، کانادا، هنگ گنک و کره از کشورهای مبدا واردات تراش هستند که در این میان چین بیشترین میزان صادرات این کالا را به ایران داشته است.
این آمارها درحالیست که تولید کنندگان داخلی نوشت افزار معتقدند برخی اقلام لوازم التحریر از قبیل دفتر، خودکار، مداد و پاک کن در داخل با کیفیت بسیار بهتری از نمونه های وارداتی تولید می شود اما به سبب بالا بودن هزینه های تولید ، قدرت رقابت با اجناس خارجی را ندارند .
تولید لوازم التحریر در کشوردر ایران 2 واحد تولیدی بزرگ انواع نوشت افزار و 150 کارگاه کوچک تولیدی این اقلام فعال است .
25 برند انواع لوازم التحریر در کشورمان تولید می شود که 2 برند در استان سمنان و در شرکت بسپار تحریر آسیا ، یکی از 2 واحد تولیدی بزرگ لوازم التحریر کشور ثبت شده است.
این شرکت با نام تجاری سهند در شهرک صنعتی جنت آباد ایوانکی فعال است و 14 قلم محصول با 600 نوع تنوع را تولید می کند.
علی خیری مدیرعامل این کارخانه می گوید : این واحد تولیدی سالانه بیش از هفت هزار و 200 هزار تن انواع محصولات نوشت افزار را در 14 گروه اداری ، بایگانی ، سمیناری ، تحصیلی و ظروف بسته بندی و با تنوع 450 قلم انواع لوازم التحریر تولید می کند .
به گفته خیری ، محصولات این کارخانه تمام ایرانی است و به علت استفاده از مواد اولیه بر پایه پلی پروپیلن ساخته می شود و قابل برگشت به طبیعت و دوستدار محیط زیست است.
این کارخانه که با 300 نفر نیروی کار مستقیم فعال است ، 15 درصد نیاز نوشت افزار کشور را تامین می کند اما در این مسیر اقتصادی چالش ها و دغدغه هایی وجود دارد .
دو دو تا چهارتای تولید کننده
در کشور 14 میلیون دانش آموز درس می خوانند که اگر هر کدام به طور متوسط سالانه سه جلد دفترچه استفاده کنند ، در مجموع نیاز کشور در یک سال تحصیلی 42 میلیون جلد دفترچه است .
با مشارکت همه تولید کنندگان لوازم التحریردر کشور ، می توان این میزان دفترچه را تولید و از خروج 30 میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کرد ولی مشکلاتی وجود دارد که همین یک قلم جنس بازار نوشت افزار هم به اندازه کافی در داخل تولید نمی شود.
محمد جواد اسکافی مدیر کارخانه تولید کننده نوشت افزار در ایوانکی می گوید: این کارخانه توان تولید 6 میلیون جلد دفترچه را دارد ولی تاکنون چنین تولیدی را به رغم وجود ظرفیت های سخت افزاری و نرم افزاری نداشته چرا که مواردی نظیر واردات از مبادی قانونی و قاچاق های غیر قانونی بازار لوازم التحریر را کساد کرده است .
وی معتقد است ، حمایت مورد نیاز واحدها و کارگاه های لوازم التحریر ، حمایت بانکی است تا با دریافت تسهیلات ارزان قیمت با دوره بازپرداخت طولانی ، تقسیط پرداخت های تامین اجتماعی و بالاخره واردات هدفمند ، تولید لوازم التحریر ایرانی جانی بگیرد.
این فعال صنعت لوازم التحریر می گوید : هم اکنون 20 درصد نیاز کشور ، از لوازم التحریر ایرانی تامین می شود با این حال تولید کننده داخلی قادر است میزان تولید فعلی را 2 برابر کند ولی شرط آن حمایت دولت و البته مردم است .
واردات عجیب محصولات ساده شاید عجیب به نظر برسد ولی ایران کشوری است که قفل زونکن وارد می کند.
زونکن ؛ همین پوشه بزرگ و محکمی که از جنس مقوا ، چوب یا پلاستیک ساخته می شود و اکثر کارمندان با آن سر و کار دارند.
اینکه آن گیرهای فلزی که کاغذهایی که سوراخ شده اند را در زونکن نگه می دارد ، از جمله وارداتی های نوشت افزار به کشورمان است ، آدم را به فکر فرو می برد که چرا خودمان آن را نسازیم ؟
واقعیت این است که فقط یک کارخانه در ایران آن هم در کرج قفل زونکن را تولید و 30 درصد نیاز کشور را تامین می کند .
این را آقای خیری مدیرعامل بزرگترین تولید کننده نوشت افزار ایرانی در ایوانکی گرمسار می گوید و معتقد است ، سیاست های نادرست باعث شده قطعه ای که به چشم هم نمی آید جزء 80 درصد وارداتی های لوازم التحریر در ایران قرار بگیرد در حالیکه کارخانه ایوانکی توان تولید 80 درصد نیاز قفل زونکن ایران را دارد اما مشکل آن تامین مواد اولیه با ارز دولتی است
نبض بازار در دست خریدار درست است که کارخانه نوشت افزاری که در ایوانکی فعال است ، جزء 10 برند برتر دنیا قرار گرفته ولی نبض بازار ، نه در پیچ و خم دستگاه های این واحد تولیدی و سایر کارگاه های تولید نوشت افزار کشور ، بلکه در فروشگاه های کوچک و بزرگ عرضه نوشت افزار می زند.
آنجا که دانش آموزان و والدینشان و دانشجویان تعیین می کنند از بین کالای ایرانی و خارجی کدام را وارد سبد خرید کنند .
جالب است بدانید حدود ۵۲ درصد مادران دانش آموزان ، لوازم مورد نیاز فرزندشان را انتخاب می کنند.
این گروه تاثیر گذار همان ها هستند که هنگامی که متوجه می شوند موضوع گزارشی که در حال تهیه است نوشت افزار داخلی است می گویند : کیفیت محصول در اولویت خرید لوازم التحریر قرار دارد.
خانم چایکار یکی از همین گروه از مادران است که می گوید : فرزند کلاس دوم ابتدایی اش فرق بین مداد رنگی ایرانی و خارجی را نمی داند ولی کیفیت رنگ و جنس مداد باعث می شود یا نقاشی که دانش آموز با مداد ایرانی رنگ می کند ، باب طبع او و معلمش نشود و یا اینکه بخاطر تراش های مکرر سال به نیمه نرسیده نیازمند مداد رنگی جدید باشد ، همین موضوع والدین را ترغیب می کند قید جنس ایرانی را بزنند.
آقای یحیایی هم که از فروشندگان صنف لوازم التحریر است ، خود تحریمی را یکی از آفت های بازار نوشت افزار و دلیل پس زدگی جنس ایرانی می داند و معتقد است : با توجه به فرهنگ سازی های اخیر و تاکید مردم به لزوم خرید کالای ایرانی برای استمرار شغل کارگران ، تنها توجه تولید کننده به کیفیت ، قیمت و جذابیت لوازم التحریر در فروش موثر است و تولید کننده ای که این سه وجه را نادیده بگیرد ، در حقیقت کالای ایرانی را به خود تحریمی کشانده است .
نظارت ؛ بازوی کمک به خرید ایرانی برای عرضه نوشت افزارهای با کیفیت ، اتحادیه اصناف و بازارسان اقتصادی هم وارد عرصه فروش شده و در آستانه بازگشایی مدارس و دانشگاه ها ، طرح تشدید نظارت بر فروش نوشت افزار را اجرا می کنند.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: 54 بازرس این سازمان و اتاق های اصناف شهرستان ها، بر نحوه عرضه و فروش نوشت افزار، کیف و کفش در استان نظارت دارند.
بهروز اسودی افزود: این طرح تا دهم مهر ماه به منظور بازرسی، نظارت بر قیمت، تامین و توزیع و خدمات اولویت دار ویژه آغاز سال تحصیلی اجرا می شود و هدف آن نظارت بر نحوه فروش نوشت افزار ، جلوگیری از عرضه انواع نوشت افزار تقلبی و غیراستاندارد وارداتی و برخورد قانونی با کالاهای قاچاق در بازار با رویکرد حمایت از تولیدات داخلی و همچنین جلوگیری از بروز کمبود کالا، کمفروشی و افزایش غیرمنطقی قیمت هاست.
با اجرای این طرح ، شهروندان می توانند هرگونه تخلف گران فروشی، کمفروشی، نداشتن برچسب قیمت و ارایه نکردن فاکتور را با شماره 124 سامانه ستاد خبری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گزارش کنند.
سهم ایران در بازار پر سود نوشت افزار همانگونه که در ابتدای این گزارش آمد ؛ گردش مالی بازار نوشت افزار در ایران سالانه 6 هزار میلیارد تومان است که از این گرمی بازار ، سهم تولید کنندگان ایرانی فقط 20 درصد است.
در صورت رفع مشکلات تولید کنندگان نوشت افزار و جلوگیری از قاچاق ، 30 هزار فرصت شغلی موجود در این صنعت قادر است به 2 برابر افزایش یابد .
علاوه بر لزوم حمایت های دولتی از صنعت نوشت افزار ، بخش مهمی از افزایش سهم تولید کننده ایرانی در این بازار را خریداران تعیین می کنند.
خریدارانی که باید در مسیر این انتخاب ، از هفت خوان اجناس وارداتی ، کالاهای قاچاق و لوازم التحریر پر زرق و برق گران قیمت بگذرند و به کالای ایرانی برسند تا در آستانه پاییز که فصل بهار مدرسه هاست ، بازار نوشت افزار ایرانی پاییزی نماند.