ارج نامه استاد دکتر یوسف ثبوتی
انتشار کتاب «زمینی آسمانی»
«زمینی آسمانی» عنوان کتابی است که به مناسبت برگزیده شدن استاد یوسف ثبوتی، فیزیکدان برجسته معاصر از سوی فرهنگستان علوم برای دریافت نشان درجه یک دانش از رئیس جمهوری تهیه و منتشر شده است
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی فرهنگستان علوم؛ در این مجموعه دوستان و همکاران استاد ثبوتی در فرهنگستان و دانشگاه با اهدای مقاله، به ایشان ادای احترام کردند.
پیشگفتار این کتاب به قلم دکتر رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم است. استاد داوری اردکانی در بخشی از پیشگفتار کتاب آورده اند: یکی از وظایف فرهنگستان ها تجلیل از سرآمدان دانش، فرهنگ، هنر و ادب کشور است. برای ادای این وظیفه از سال ۱۳۷۹ تاکنون، هریک از چهار فرهنگستان کشور هر سال یکی از اعضای خود را برمی گزینند تا در مراسم مشترکی که با حضور ریاست جمهوری (ریاست عالیه فرهنگستان ها) برگزار می شود، از آنان تجلیل شود.
دولت هم از سال ۱۳۸۱ موافقت کرده است که به منتخبان فرهنگستانها نشان درجه یک دولتی اعطاء کند. همچنین از سال ۱۳۸۴ به پیشنهاد مرحوم دکتر حسن حبیبی قرار شد دوستان و همکاران استاد منتخب مقاله ای بنویسند، مجموعه مقالات در دفتری گرد آید و به دوست و همکار ممتاز و شایسته تجلیل و اعزازشان هدیه شود.
فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۲ دکتر یوسف ثبوتی، عضو پیوسته، رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان و استاد برجسته فیزیک کشور را برگزید و این مجموعه را برای ادای احترام به ایشان، که از مفاخر علم معاصر ایران است، گرد آورد.
کتاب «زمینی آسمانی» علاوه بر پیشگفتار رئیس فرهنگستان شامل مقالات: دانشمندی از دیار حکیم سهروردی (دکتر علی اکبر صالحی)، یوسفِ معلم، دوست، و دوستدار طبیعت (دکتر محمدرضا خواجه پور)، عالِمی در زمانۀ عُسرَت (دکتر حسین معصومی همدانی)، خاطرههایی از دکتر یوسف ثبوتی (دکتر محمدتقلی توسلی)، یاد باد آن روزگاران یاد باد (دکتر سعداله نصیری قیداری)، گزارشی از یک مجلس انس (اسفندیار معتمدی)، استاد یوسف ثبوتی و رصدخانه ابوریحان بیرونی (دکتر نعمت اله ریاضی)، استاد یوسف ثبوتی؛ مرد بلندنظرِ آیندهنگر (دکتر حمیدرضا خالصی فرد)، استاد یوسف ثبوتی بنیانگذار علم نجوم، اخترفیزیک و کیهان شناسی نوین در ایران (دکتر احمد شیخی)، اعتماد (دکتر حمید عبدالهی)، به جوانان اطمینان دارد (دکتر فرشید محمد رفیعی)، استاد یوسف ثبوتی، دانشمند ایرانی (دکتر مهدی زارع)، علم زمان ما صفت ریاضی دارد (دکتر رضا داوری اردکانی)، آینده آموزش عالی در ایران (دکتر جعفر توفیقی)، خدا در علم (دکتر عبدالرحیم گواهی)، تفکر حاکم بر سیاستهای اقتصادی؛ یکی از ریشههای مشکلات اقتصادی کشور (دکتر حسین نمازی)، رصد و رصدخانه در ایران (دکتر محمد اخوان)، مدارس ارامنه در ایران (دکتر مگردیچ تومانیان)، طعم ریاضی یک پژوهش تاریخی (دکتر مهدی رجبعلی پور)، انگاره عدد رنگی کلی (انگاره بهزاد)؛ چشم انداز پنجاه ساله (دکتر مهدی بهزاد)، چشم انداز جهانی چالشهای آموزش و پژوهش مهندسی و توسعه پایدار (دکتر حسن ظهور، مهندس محمدمهدی غفاری)، لزوم توجه به موضوعات روز دنیا در پژوهش فیزیک در کشور (دکتر محمدمهدی شیخ جباری)، تأثیر آزمایشگاههای پژوهشی علمی ملی در پیشرفت کشور (دکتر جواد صالحی)، همگرایی علوم فیزیکی و زیستی (دکتر هاشم رفیعی تبار)، بیوفوتونیک: نور در خدمت علوم زیستی (دکتر حبیب تجلی)، آلودگیهای بسامدی: تلفن همراه (دکتر محمدعلی شاهزمانیان)، مروری بر روشهای سنجش تابش خورشیدی در ایران (دکتر محمود یعقوبی، کامران هیربدی، شهرام نظامیوند چگینی)، نقش پروتئینها در حیات و تکامل زیستی (دکتر حسن ابراهیم زاده)، کاربرد سیلیکون در عمران (دکتر سیدمحمد بلورچیان)، سه رویداد مهم در زمیــن اولـیـــــه (دکتر علی درویش زاده)، معرفی ابر سوزان دره موئیل، آتشفشان سبلان (دکتر رضا فهیم گیلانی)، نگاهی به پدیده انتحال (دکتر فتح اله مضطرزاده)، چالشهای موجود در دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاهها و پیشنهاد برای رفع آنها با تأکید بر رشته علوم دامی (دکتر نصراله سفیدبخت، دکتر علی نیکخواه، دکتر مرادعلی زهری)، قرآن و تصوف (ترجمه: فرحناز آیت اللهی)، سرگذشت شرقی ابن سینا (حامد زارع) است.
در ادامه کتاب، مقالات و یادداشتهایی از استاد یوسف ثبوتی، خلاصه زندگینامه علمی و پژوهشی و عکسهایی از ایشان منتشر شده است.
این کتاب توسط سیدعلی پزشکی تهیه، تنظیم و ویرایش شده است.
معرفی مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور در فرهنگستان علوم
همزمان با روز درختکاری، پنجمین دوره آیین معرفی و تجلیل از مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور در سال ۱۳۹۷، به همت گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
در این آیین که رئیس و تعدادی از مسؤولان فرهنگستان، رئیس و اعضای پیوسته، وابسته و همکاران مدعو گروه علوم کشاورزی فرهنگستان، تعدادی از مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی، پیشکسوتان عرصه کشاورزی و منابع طبیعی کشور، اعضای هیأت علمی دانشگاهها و خانوادههای برگزیدگان در آن حضور داشتند، از ۶ مهندس برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور آقایان دکتر بهزاد صادقی، دکتر جمال قدوسی، دکتر سعداله اسکندری، دکتر سیروس آزادی، مهندس مهربخش حسین زاده و مهندس شروین اردلان تجلیل شد.
در ابتدای مراسم دکتر عباس شریفی تهرانی، رئیس گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم ضمن خوشامدگویی، درباره فعالیتهای این گروه و روند انتخاب برگزیدگان سخنرانی کرد.
وی با بیان اینکه در ۴ دوره گذشته از ۱۹ برگزیده کشاورزی و منابع طبیعی کشور تجلیل شده است، افزود: امسال هم از ۶ مهندس برجسته تجلیل میشود و این ۲۵ مهندس برگزیده، نمایندگان برجسته مهندسان کشاورزی و منابع طبیعی کشور هستند.
دکتر شریفی تهرانی با تصریح بر این که کشاورزی و منابع طبیعی به هیچوجه از هم جدا نیستند، گفت: برای کشاورزی پایدار باید منابع طبیعی و محیط زیست پایدار داشته باشیم و تخریب منابع طبیعی منجر به تخریب کشاورزی خواهد شد.
در ادامه مراسم دکتر رضا داوری اردکانی، ریاست فرهنگستان علوم سخنرانی کرد.
وی با انتقاد از آشفتگی در بسیاری از امور به خصوص بخش کشاورزی گفت: انسان و کشاورزی از ابتدا با هم بوده اند و کشاورزی با شما احیا و با علم شما اصلاح و آشفتگی در آن رفع خواهد شد.
دکتر داوری اردکانی با اشاره به راه یافتن آشفتگی به پژوهش، علم و سایر امور، گفت: آشفتگی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی هم وجود دارد که باید برای رفع آن فکر شود.
وی افزود: حرف من این نیست که متصدیان کمکاری میکنند؛ اما وقتی گره کور میشود، باز کردنش هم سخت میشود.
دکتر داوری اردکانی در پایان اظهار امیدواری کرد خداوند توفیق خدمت به کشور را که بیش از پیش به خدمت نیاز دارد، به همه بدهد.
در ادامه این مراسم مهندس شریعتمدار، سرپرست مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق بازرگانی ایران مشکل بزرگ کشور را آب دانست و گفت: این مشکل در ۵۰ سال گذشته بی سابقه است.
وی افزود: ما در طول تاریخ کشور کمآبی بودیم، اما با همین کم آبی، خودمان را اداره میکردیم.
شریعتمدار با بیان اینکه تا سال ۱۳۴۰ به طور متناوب دچار خشکسالی میشدیم، اما بعد از مدتی مشکل رفع میشد، گفت: از زمان اصلاحات ارضی، خرد کردن زمینها، رها کردن روش سنتی استفاده از آب، رفتن به سمت استفاده از آبهای زیر سطحی و ساختن سد میزان آبهای سطحی ما نصف شده است.
وی با انتقاد شدید از افزایش بیرویه استفاده از آبهای زیرسطحی با حفر چاههای عمیق ادامه داد: متأسفانه تعداد چاههای مجاز از سال ۵۰ به بعد ۱۷ برابر شده و میزان حفر چاههای غیر مجاز هم سالانه به ۲ هزار و ۶۰۰ چاه رسیده است.
شریعتمدار با تأکید بر این که هنوز به نقطه بی بازگشت نرسیدهایم، به محدودیتهای پیش روی آب کشور اشاره کرد و گفت: نبود نقشه راه جامع مورد تأیید اندیشمندان به خصوص ذینفعان، فرصت ناکافی ۵ ساله برای مشخص کردن وضع آب و نبود اراده کافی برای حل مشکلات از محدودیتهای اساسی پیش روی برطرف کردن مشکل آب در کشور است.
در ادامه مراسم، ۶ مهندس برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور ضمن تشکر از فرهنگستان علوم و معرفی فعالیتهای خود، دیدگاه هایشان را درباره مسائل اساسی کشاورزی و منابع طبیعی بیان کردند.
در پایان مراسم در حضور آقایان دکتر داوری اردکانی رئیس و دکتر نمازی دبیر فرهنگستان علوم، دکتر شریفی تهرانی رئیس گروه علوم کشاورزی فرهنگستان، دکتر عباسعلی زالی، دکتر محمد شاهدی و مهندس شریعتمدار از مهندسان برجسته سال ۱۳۹۷ فرهنگستان علوم با اهداء لوح تقدیر و هدیه قدردانی شد.