طرح عربستان برای توسعه منابع گازی با هدف فشار به قطر
عربستان قصد دارد با هدف فشار بر قطر و ایجاد محدودیت برای دوحه، شبکه منابع گازی خود را در برخی کشورهای عربی توسعه دهد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاری صداوسیما، روزنامه «الاخبار» چاپ لبنان در گزارشی با عنوان «طرح عربستان برای توسعه شبکه گاز خلیج فارس با هدف اعمال فشار بر قطر» نوشت: طی روزهای اخیر، عربستان سعودی کانون توجه خود را برای توسعه حوزه ذخایر گازی خود متمرکز کرده است که این طرح در واقع، با هدف فشار بر قطر صورت میگیرد، اما با توجه به وجود برخی عوامل بسیار واقع بینانه و تجربه های پیشین که به شکست منجر شد، تضمینی برای موفقیت این تلاش ها وجود ندارد.
پس از حدود چهل و پنج روز از اعلام خروج قطر از سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با هدف تمرکز بر توسعه بخش گاز، خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی روز سهشنبه، از طرح کشورش برای توسعه شبکه گازی در سطح منطقهای با هر یک از کشورهای امارات و عمان خبر داد. این تصمیم بیانگر وجود رقابت در آینده نزدیک بین دو کشور در این حوزه است، بهویژه با توجه به تصمیم عربستان سعودی برای توسعه منابع گازی برای برآورده کردن نیازهای داخلی و احتمال صادر کردن آن در آینده.
روز چهارشنبه گذشته الفالح از افزایش میزان ذخایر گازی کشورش به میزان 17 تریلیون فوت مکعب و رسیدن آن به میزان 320 تریلیون خبر داد که دیروز وی در حاشیه شرکت در کنفرانس موسوم به «آینده پایداری» در ابوظبی اعلام کرد که شرکت آرامکو، که غول نفتی عربستان بهشمار میرود، موفق به کشف حجم زیادی گاز در عربستان شده و این امر در توسعه ذخایر گاز در شرق میدان الغوار تأثیر گذار خواهد بود. به گفته یک منبع به خبرگزاری رویترز، وی در این باره قول داد که عربستان تا سال 2030 به یکی از صادرکنندگان گاز تبدیل شود.
الفالح در ادامه افزود ریاض با هدف توسعه شبکه گاز بین سه کشور امارات و عمان در حال گفتگو با ابوظبی و مسقط است و به گفته سهیل المزروعی وزیر انرژی امارات نیز این شبکه در آینده شمال کویت و بحرین نیز خواهد شد.
به گفته وی در حاشیه این کنفرانس توسعه شبکه گاز خلیج [فارس] سبب تقویت امنیت انرژی در کشورهای خلیج [فارس] خواهد شد. افزون بر این، یک منبع پایدار و امن برای نقل و توزیع گاز ایجاد خواهد کرد و انتظار میرود که کار مطالعات در این باره به زودی پایان یابد و پس از توافق درباره جزئیات این طرح و بازه زمانی، توسعه شبکه گازی آغاز شود.
طرح احداث شبکه گازی عربستان سعودی در مرحله اول شامل دو کشور حوزه خلیج فارس، یعنی امارات و عمان خواهد شد، دو کشوری که قطر را بزرگترین منبع گاز وارداتی خود قلمداد میکنند.
به نظر میرسد این طرح عربستان در امتداد سیاستهای آن آغاز میشود که از مدت ها پیش در پیش گرفته است و آن به چالش کشیدن قطر در زمینه تنها عنصر برتری آن یعنی منابع گازی است، رویکردی که امارات نیز آن را دنبال می کند زیرا امارات با وجود بحرانی که ژوئن سال 2014 ایجاد شد، تلاشهای خود را برای یافتن گزینههای جایگزین از جمله بهرهبرداری از گاز یمن، متوقف نکرده است.
نیروهای مورد حمایت امارات بر تأسیسات اصلی در استانهای جنوبی یمن تسلط دارند. چهبسا، دوحه با اطلاع از این تلاش ها تصمیم گرفت که از سازمان اوپک خارج شود تا رویکرد خاص خود را در بازارهای گازی جهان دنبال کند و موضع خود را بهعنوان کشوری بزرگ در زمینه صادرات گاز تقویت کند. در اینجا شایان اشاره است که قطر آوریل سال 2017 اعلام کرد که قصد دارد میزان تولید گاز طبیعی خود را به میزان 43 درصد افزایش دهد تا به 110 میلیون تن در سال برسد.
با توجه به تجربه های شکستخورده عربستان سعودی از جمله «طرح گاز» آن در پایان دهه نود قرن گذشته، به نظر نمی رسد که تلاشهای مجدد آن برای توسعه ذخایر گاز برای رسیدن به سطح رقابت با همسایه «یاغی» اش به سرانجام برسد، بهویژه اینکه استخراج از برخی ذخایر گازی عربستان مستلزم شیوههای پیشرفته مشابه شیوههای بهکار گرفته شده در بخش گازهای صخره ای است، اما ذخایر گاز قطر این گونه نیست بلکه از نوعی است که استخراج آن در سطح جهان به ارزان ترین صورت تمام میشود. افزون بر این، گاز قطر همچنان به لحاط قیمت در سطح راهبردی و بهتر از دیگران است.