رشد ۳ درصدی استنادات به مقالات ایرانی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، رضا ملک زاده در بیست و چهارمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی، گفت: با تشکیل تیم‌های تحقیقاتی در کشور، می‌توان آینده درخشانی را در حوزه تولید علم در کشور متصور شد.

وی به ارائه گزارشی از وضعیت علم و فناوری در کشور پرداخت و افزود: ایران در سال ۱۹۷۸ در حوزه علم و فناوری از کل کشور‌های منطقه بالاتر بود، اما در سال ۲۰۰۰ افت کرد، ولی خوشبختانه در سال جاری در این حوزه، از شرایط بسیار خوبی برخوردار هستیم.

وی بیشترین میزان رشد علم و فناوری را در اوایل دوران انقلاب اسلامی، مربوط به دانشگاه‌های تهران و شیراز دانست و گفت: در دوران جنگ تحمیلی، در حوزه علم و فناوری افت پیدا کردیم، در حالیکه بعداز آن، رشد علم و فناوری در کشور با شتاب بیشتری سیر صعودی خود را طی کرد و عقب ماندگی‌ها جبران شد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه ایران در تولید علم در بین کشور‌های منطقه رتبه نخست را به خود اختصاص داده است، افزود: همچنین، به لحاظ تعداد مقالات و نیز استنادات که یک شاخص کیفی محسوب می‌شود، در جایگاه نخست منطقه قرار داریم. ایران با تولید ۲۲ درصد علم در سال ۲۰۱۷، از تمام کشور‌های اسلامی در همه پایگاه‌ها پیشروتر است؛ در شش ماه اول سال ۲۰۱۸ نیز این شتاب افزایش بیشتری یافت.

دکتر ملک زاده گفت: با وجود اینکه یک درصد جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهیم، ۲ درصد مقالات را تولید کرده و در زمینه استنادات نیز ۳ درصد رشد داشته ایم.

وی افزود: در حال حاضر، ۲۹ دانشگاه برتر دنیا در کشور ما وجود دارد و در این زمینه نسبت به کشور ترکیه نیز جایگاه بهتری داریم و این در حالی است که اعتبارات اندکی به حوزه علم و فناوری اختصاص پیدا کرده و به جای سه درصد از تولید ناخالص ملی فقط، ۰.۳ درصد اختصاص یافته و به دست محققان رسیده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، نیروی انسانی را مهمترین عامل موفقیت حوزه علم و فناوری قلمداد کرد و گفت: تعداد محققان فعال کشور دو تا سه برابر کشور‌های منطقه است که این موضوع بزرگترین نقطه قوت ما محسوب می‌شود، همچنین تعداد پزشکان در این سال‌ها ۱۵ برابر شده و تعداد پزشکان متخصص از ۵۸۰۰ به ۳۶ هزار افزایش یافته است.

ملک زاده افزود: درحال حاضر ۳۰ هزار دانشجوی پزشکی مشغول تحصیل و ۱۰ هزار دانشجوی پزشکی در مقطع تخصص داریم. همچنین با وجود آنکه اعضای هیات علمی این حوزه فقط ۱۰ درصد کل اعضای هیات علمی دانشگاه‌های کشور را تشکیل می‌دهند، ۳۰ درصد تولید علم در کشور را به خود اختصاص داده اند.

وی ۴۱۲ مجله در این حوزه، ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی در علوم پزشکی، ۵۳ مرکز تحقیقاتی دارای ردیف بودجه مستقل در کشور و نیز اتصال ۷۰ دانشگاه در کشور به سیستم اطلاع رسانی جهانی را از زیرساخت‌های مهم حوزه علم و فناوری و پژوهشی کشور برشمرد و گفت: محققان فعال کشور می‌توانند به متون ۸۰ مجله علمی معتبر جهانی دسترسی داشته باشند.

ملک زاده همچنین بهبود شاخص‌ها از جمله شاخص افزایش امید به زندگی از ۵۷ سال به ۷۷ سال، قرار گرفتن ایران بین پنج کشور برتر در حوزه سلول‌های بنیادی، رتبه دوم جهانی کشور در حوزه پیوند مغز استخوان و نیز موفقیت‌های بسیار ارزنده در حوزه پیوند کلیه و کبد را از دیگر دستاورد‌های این حوزه دانست و افزود: اکنون بیش از ۹۵ درصد نیاز دارویی کشور در داخل تامین می‌شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد پزشکان در کشور به ۱۱۰ هزار نفر رسیده است، گفت: درحال حاضر در بیش از ۳۳۰۰ پروانه ثبت اختراع در دنیا، از مقالات منتشر شده دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و وزارت بهداشت استفاده شده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درخصوص اقداماتی که در حوزه فناوری در کشور انجام شده است، افزود: درحال حاضر در حوزه فناوری نیز موفقیت‌هایی را به دست آورره ایم، برای مثال، تولید دستگاه‌های دیالیز، کیت‌های آزمایشگاهی، تجهیزات مصرفی پزشکی و سیستم مانیتورینگ از جمله این توفیقات محسوب می‌شود.

ملک زاده با بیان اینکه ۱۱۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه پزشکی تشکیل شده است و ۳۰۰ شرکت نیز آماده دانش بنیان شدن هستند، گفت: اکنون ۳۴۰ محصول دارویی در ۷۴ مرکز رشد تولید می‌شود بنابراین در سال اخیر در حوزه فناوری نیز رشد خوبی به دست آورده ایم.

وی، تاسیس موسسه ملی تحقیقاتی علوم پزشکی نیماد، ارائه گرنت به محققان، برنامه ثبت بیماری ها، برنامه ملی سرطان، مرکز کوهورت بزرگسالان، آزمایشگاه جامع تحقیقات، تکمیل ۱۰ اتاق تمیز در دانشگاه‌های علوم پزشکی، بهبود کیفیت رصد علم، حمایت از ۴۰۶ طرح تحقیقاتی مهم در وزارت بهداشت، حمایت از ۷۰ برنامه در سطح ملی و نیز اجرای برنامه کوهورت پرشین را از جمله اقداماتی قلمداد کرد که در سال اخیر توسط وزارت بهداشت در حوزه علم و فناوری انجام شده است.

وی افزود: در حال حاضر، تعداد دانشمند برتر ما در حوزه علوم پزشکی به ۴۴ نفر رسیده است که این افراد جزو دانشمندان یک درصد برتر جهان هستند.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: یکی از برنامه‌های مهم وزارت بهداشت این است که در زمینه پرورش نیروی انسانی دانشمند سرمایه گذاری کند.

ملک زاده افزود: همچنین یکی دیگر از برنامه‌های مهم حوزه علم و فناوری، مانیتورینگ دائم کیفیت علم است تا هرگونه سوء استفاده در حوزه پژوهشی شناسایی شده و با آن برخورد شود.