گزارش مکتوب؛
قزوین، شاهراه ترانزیت هند به اروپا
صدای سوت قطار قزوین - رشت بالا خره به صدا درآمد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، کار ساخت راه آهن قزوین- رشت ازسال ۱۳۸۶ از ایستگاه سیاه چشمه در قزوین آغاز شدو برای اولین بارعلی نیکزاد وزیر راه وشهرسازی دولت احمدی نژاد وعده بهره برداری کامل این طرح را تا پایان دولت دهم داد.
پس از این وعده بارها مسئولان کشوری واستانی هم وعده شنیده شدن صدای سوت قطار قزوین - رشت را در زمانهای مختلف دادند، اما هیچکدام از آنها محقق نشد.
در نهایت اول آذرماه جاری بود که با حضور محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهورو رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور این طرح به صورت آزمایشی افتتاح شد.بگفته محمد باقر نوبخت راه آهن قزوین -رشت بطور رسمی تا دو ماه آینده با حضور آقای روحانی رئیس جمهور افتتاح خواهد شد.خط آهن ۱۶۴ کیلومتری قزوین -رشت، شامل ۲۲ کیلومتر تونل و ۱۷ کیلومتر پل است که بزرگترین پل ریلی کشور به طول هزار و ۴۳۰ متردر همین مسیر بر روی سد منجیل قرار گرفته است.
۷۰ کیلومترراه آهن قزوین- رشت در حوزه استحفاظی استان قزوین قرار دارد و این خط راه آهن پس از جدا شدن از ایستگاه سیاه چشمه در قزوین به سمت کوهین، لوشان، منجیل، رودبار، رستم آباد، امامزاده هاشم و در نهایت به رشت امتداد مییابد.با بهره برداری نهایی، از این پس خطوط ریلی بنادر جنوبی خوزستان، بوشهر و هرمزگان به رشت و پس از آن به بنادر انزلی و آستار ادامه مییابد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در مراسم افتتاح آزمایشی خط راه آهن قزوین -رشت گفت:: برای اجرای این طرح تاکنون بیش از 2 هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار ملی هزینه شده است.
وی با اشاره به اینکه حدود 13 هزار میلیارد ریال اعتبار این پروژه در زمان دولت یازدهم و دوازدهم هزینه شده، افزود: همچنین از مجموع 164 کیلومتر خطوط ریلی این پروژه، 125 کیلومتر آن توسط دولت یازدهم و دوازدهم ایجاد شده است.
نوبخت افزود: سالانه ۴ میلیون مسافر و ۱۰ میلیون تن کالا از این مسیر جابجا خواهد شد.
بگفته رئیس سازمان برنامه و بودجه با توجه به مزایای خط راه آهن دولت توجه ویژهای به آن دارد و باید تا پایان برنامه ششم توسعه طول این شبکه از 14 هزار کیلومتر فعلی به 25 هزار کیلومتر افزایش یابد.
در راستای همین سیاست دولت، قرار است ادامه مسیرراه آهن قزوین - رشت در آینده نه چندان دور تا آستارا گسترش یابد تا شاهد اتصال بنادر جنوبی کشور از جمله بندر امام خمینی (ره) و بندرعباس به بنادر شمالی کشور یعنی انزلی و آستارا باشیم.
وی در ادامه، پیشرفت پروژه 41 کیلومتری خط آهن رشت - انزلی را نیز امیدوار کننده دانست و یادآور شد: با تخصیص و تامین اعتبار 7 هزار میلیارد ریالی، برای احداث راه آهن انزلی - آستارا، در آینده نه چندان دور هم شاهد بهره برداری از این طرح ملی خواهیم بود.
معاون رییس جمهور اضافه کرد: در بخش توریسم نیز با تمهیدات صورت گرفته، گردشگران میتوانند پس از پیاده شده از قطار در رشت، با استفاده از خودروهای موجود در منطقه آزاد گیلان، برای تفریح و گردش در این استان از این خودروها به راحتی استفاده کنند.به نظر بسیاری از کارشناسان، با تکمیل خطوط ریلی یاد شده میتوان شاهد شکوفایی اقتصادی در بخشهای مختلف در استانهای قزوین و گیلان بود تا جایی که به نظر میرسد انجام این مهم برای استانی مانند قزوین که دارای ویژگیهای صنعتی، کشاورزی، دانشگاهی و گردشگری است، بیش از پیش حایز اهمیت است. نقش خط آهن قزوین - رشت در اقتصادراههای ارتباطی به عنوان یکی از عوامل مهم توسعه از گذشتههای دورهمواره مطرح بوده و دراین بین با تاسیس خط آهن، به دلایل مختلف از جمله میزان حمل بار و مسافر و نیز ارزان بودن از عوامل مهم و تاثیر گذاردر توسعه اقتصاد به شمار میآید.خط آهن قزوین - آستارا هند را به شمال اروپا متصل میکندنماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون اصل نود هم با اشاره به لزوم اهمیت توسعه خطوط ریلی کشور، گفت: خط آهن 350 کیلومتری قزوین - آستارا در صورت بهره برداری نهایی، بمبئی در کشور هند را به هلسینکی پایتخت فنلاند در شمال اروپا متصل میکند.
داود محمدی، کاهش بار ترافیکی و تلفات جادهای به همراه کاهش مصرف انرژی و عدم آلایندگیهای زیست محیطی را از مهمترین مزیتهای خطوط ریلی ذکر و اضافه کرد: جا به جایی میلیونها مسافر و حمل کالا با ارزانترین نرخ و امنیت موجود در آن را میتوان از جمله دستاوردهای مهم استفاده از خط آهن برشمرد.رییس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی افزود: پروژه ریلی در دست احداث قزوین - آستارا یک طرح مهم و ملی است که علاوه بر تهران، استانهای البرز، قزوین و گیلان نیز به نحو مطلوبی از آن بهره مند میشوند و گرچه از اجرای مرحله نخست آن، یعنی خط آهن قزوین - رشت بیش از 12 سال میگذرد، اما خوشبختانه طی 6 سال گذشته شاهد یک روند اجرایی مطلوب با سرمایه گذاری بسیار کلانی بودیم که در نهایت منجر به اتمام آن شد.اختصاص سه هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی به توسعه طرحهای ریلیمعاون تامین سرمایه و اقتصاد حمل و نقل شرکت راه آهن هم از اختصاص سه هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی به توسعه طرحهای ریلی خبر داد.نورالله بیرانوند گفت: سازمان برنامه و بودجه با تخصیص سه هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی با نرخ سود یارانهای برای اجرای طرحهای ریلی کشور موافقت کرده و این تسهیلات در قالب تبصره 18 به سرمایه گذاران پرداخت خواهد شد.وی افزود: هم اکنون تامین مالی طرحهای ریلی مهمترین چالش اجرای این طرح هاست و گرچه دولت در متن قانون برنامه ششم و قانون بودجه سالانه، منابع عمومی خوبی را برای اجرای زیرساختهای ریلی تدارک میبیند، اما این بودجه به هیچ وجه کفاف اجرای طرحها را نمیدهد.بیرانوند افزود: به همین علت باید به سمت تامین مالی طرحها از منابع جدید مالی نظیر بازار سرمایه و شرکتهای تامین سرمایه برویم و تلاش کنیم اعتماد بازار سرمایه به بخش ریلی کشور جلب شود.
معاون گروه بین الملل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران هم توسعه حمل و نقل ریلی را از اهداف راهبردی و اصلی دولت بیان کرد و گفت: در برنامه پنج ساله ششم توسعه، سهم بار ریلی از کل بار در کشور باید به بیش از 2.5 برابر افزایش یابد.مژگان کُردبچه افزود: در همین راستا و برای رسیدن به اهداف برنامه توسعه ششم، سال آینده سرمایه گذاری چشمگیری برای توسعه صنعت ریلی ایران انجام خواهد شد.کُرد بچه میزان بار جا به جا شده در بخش حمل و نقل بین المللی راه آهن جمهوری اسلامی در سال جاری را 17 میلیون تُن اعلام کرد و افزود: این میزان تا دو سال آینده باید به بیش از 25 میلیون تُن برسد.وی اضافه کرد: راه آهن جمهوری اسلامی ایران حدود 14 هزار کیلومتر خط، 25 هزار واگن باری، یکهزار و 900 واگن مسافری و 556 دستگاه لکوموتیو دارد.
بگفته معاون گروه بین الملل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران این شرکت سال گذشته موفق به حمل حدود 47 میلیون تُن بار و 24 میلیون و 500 هزار نفر مسافر شد.کُرد بچه افزود: در برنامه پنج ساله ششم توسعه (از سال 1395 تا 1400) افزایش سهم راه آهن در حمل بار از 12درصد به 30 درصد و مسافر از 8 درصد به 20 درصد پیش بینی شده است؛ لذا خط آهن قزوین- رشت – انزلی نه فقط شاهراه ریلی کشور بلکه طبق ماموریتی که برای آن تعریف شده میتواند رابط سرزمینی ایران با روسیه، دریای سیاه و سپس اروپا باشد.این خط آهن موقعیتی استراتژیک برای کشورمان در مسیر اقیانوس هند تا اروپا که تحولات شگرفی در جابجایی مسافر و انتقال کالا ایجاد خواهد کرد و به طور کلی در تعیین مناسبات تجاری و بازرگانی منطقه قفقاز اثرگذار است، زیرا اصلیترین کریدور ریلی جنوب – شمال کشور و کریدور اوراسیا خواهد بود.نویسنده: علی صفری الموتی