پخش زنده
امروز: -
مقاله تحليلي نیویورکر درباره پیامد قتل خاشقجی؛
ورود عربستان سعودی به دوره ای خطرناک
محمد بن سلمان در فرآیند پاکسازی دربار سلطنتی از رقبای خود اقداماتی انجام داده است که به ایجاد دشمنانی قدرتمند برای وی منتهی شده است.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما پایگاه اینترنتی نیویورکر در مقاله اي به قلم دکستر فیلکینز با عنوان ‹‹پیامد قتل جمال خاشقجی؛ ورود عربستان سعودی به دوره ای خطرناک›› نوشت: اکنون که بیش از یک ماه از قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی، می گذرد ما تصویر بهتری از آخرین لحظات عمر این روزنامه نگار منتقد به دست آورده ایم. در اوایل ماه اکتبر بود که جمال خاشقجی به ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول وارد شد و مدت کوتاهی بعد اعضای جوخه مرگ سعودی به سراغ او رفتند تا این روزنامه نگار منتقد سعودی را به قتل برسانند. بنا به گفته دادستان ارشد استانبول، جمال خاشقجی توسط عوامل رژیم سعودی خفه شده است. او هفت دقیقه بعد از ورود به ساختمان کنسولگری عربستان سعودی به قتل رسیده است.
با این همه و به رغم جزئیاتی که درباره نحوه قتل جمال خاشقجی منتشر شده است، هنوز بخش های مهمی از این جنایت برای ما به خوبی روشن نشده است. مهمترین مسئله ای که هنوز لاینحل باقی مانده این است که چه بلایی بر سر جسد این روزنامه نگار آمده است؟ آیا جسد وی به طور کامل نابود شده است؟ آیا بخش هایی از جسد وی باقی مانده است؟ آیا شخص محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، دستور قتل خاشقجی را صادر نموده است؟ چگونه می شود این پرسش ها را پاسخ گفت؟
باید دولت عربستان سعودی را وادار کرد که مبارک محمد العطیبی، سرکنسول عربستان سعودی در استانبول، مورد بازجویی قرار گیرد.
به نظر می رسد محمد بن سلمان و نزدیکان وی به شدت تلاش می کنند که واقعیت را مدفون کنند. آنها پیوسته درباره قتل خاشقجی و مداخله دولت سعودی در این قضیه دروغ گفته اند. تازه ترین داستان باورناپذیری که مقامات دولت سعودی درباره قتل این روزنامه نگار ارائه کرده اند این است که آنها نمی دانند چه بلایی بر سر جسد خاشقجی آمده است. این در حالی است که مقامات دولت ترکیه می گویند قاتلان یک همدست محلی را مسئول کرده اند تا آنها را از دست جسد خاشقجی خلاص کند. این امکان وجود دارد که شاید العطبیی بتواند در روشن شدن این مسئله کمک کند. چرا رژیم عربستان سعودی تا این اندازه مصمم بود که از دست جمال خاشقجی خلاص شود؟ شاید دلیل این امر آن بود که خاشقجی بیش از هر کس دیگر واقعیت های مربوط به شیوه های خشن محمد بن سلمان را فاش می کرد. خاشقجی چند هفته پیش از آن که به قتل رسانده شود ایمیلی برای من ارسال کرد و مرا ترغیب و وادار کرد که مطلبی درباره بازداشت هایی که ولیعهد عربستان سعودی انجام می دهد بنویسم. او در ایمیل خود نوشته بود: ‹‹او با این کار عدالت را به سخره گرفته است. من به استانبول می روم و منتظر تماس تو خواهم بود.››
خاشقجی چند هفته پیش از آن که به قتل رسانده شود ایمیلی برای من ارسال کرد و مرا ترغیب و وادار کرد که مطلبی درباره بازداشت هایی که ولیعهد عربستان سعودی انجام می دهد بنویسم
جمال خاشقجی در یکی از آخرین ایمیل هایی که به من زد نسخه ای از یک کیفرخواست علیه شیخ سلمان العوده، از روحانیون ساکن در ریاض، را پیوست کرده بود. العوده یک روحانی شناخته شده و از منتقدان مشهور دولت عربستان سعودی است. نام او در جریان جنگ اول خلیج فارس مطرح شد. او در آن زمان از این که عربستان سعودی به نیروهای آمریکایی اجازه داده است از خاک این کشور استفاده کنند انتقاد کرده بود. شیخ سلمان العوده در خلال دهه 1990 چندین سال زندانی بود. این روحانی ناراضی سعودی به تلاش برای به راه انداختن اعتراضات مردمی متهم شده بود. حساب کاربری سلمان العوده در توئیتر چهارده میلیون طرفدار دارد. پسر سلمان العوده گفت: ‹‹پدر من مشروعیتش را مستقل از دولت به دست آورده بود، و این همان چیزی است که حکومت عربستان سعودی از آن بیم داشت.››
جمال خاشقجی در یکی از آخرین ایمیل هایی که به من زد نسخه ای از یک کیفرخواست علیه شیخ سلمان العوده، از روحانیون ساکن در ریاض، را پیوست کرده بود. العوده یک روحانی شناخته شده و از منتقدان مشهور دولت عربستان سعودی است.
در واقع، منطقی ترین استنتاجی که می توان درباره سختگیری های رژیم سعودی نسبت به سلمان العوده کرد این است که وی از انتشار توئیتی که متن آن را دولت عربستان سعودی تهیه کرده بود خودداری کرده بود. گفته می شود مقامات دولت عربستان سعودی از العوده خواسته بودند از محاصره قطر توسط عربستان حمایت کند. محاصره قطر با همکاری امارات صورت گرفت. تلاش هایی که عربستان سعودی و امارات برای سرنگون کردن دولت قطر انجام داده بودند بر خلاف کیفرخواستی که سعودی ها علیه العوده تهیه کرده بودند فاقد پشتوانه و مدرک نبود. آمریکا و بسیاری از کشورهای جهان این رویکرد عربستان سعودی در قبال قطر را محکوم کردند. آدام گوگل Adam Coogle، از اعضای سازمان دیدبان حقوق بشر، می گوید: ‹‹هیچ گونه مدرکی وجود ندارد که اثبات کند العوده خشونت یا روی آوردن به خشونت را ترغیب کرده است.›› با این حال، دستگاه قضایی عربستان سعودی به دنبال آن است که مجازات مرگ را علیه العوده اعمال کند.
بنا بر اعلام سازمان دیدبان حقوق بشر، عربستان سعودی در سال میلادی گذشته دست کم 13 نفر از فعالان حقوق زن و شش روحانی را در این کشور بازداشت کرده است. در اواخر سال 2017 بود که دولت عربستان سعودی 250 نفر از شخصیت های برجسته این کشور را بازداشت کرد و آنها را در هتلی در ریاض زندانی کرد. این اقدام با هدایت و چراغ سبز محمد بن سلمان شروع شد و هدف از آن وادار کردن بازداشت شدگان ثروتمند سعودی به پرداخت جرایم مالی سنگین بود. اخبار زیادی از جزئیات این بازداشت ها در دست نیست، اما گفته می شود شماری از بازداشت شدگان شکنجه شده بودند. گفته می شود دست کم یکی از ژنرال های بازنشسته عربستان سعودی که بازداشت شده بود بر اثر شکنجه های شدید در خلال بازجویی جان خود را از دست داده است.
در اواخر سال 2017 بود که دولت عربستان سعودی 250 نفر از شخصیت های برجسته این کشور را بازداشت کرد و آنها را در هتلی در ریاض زندانی کرد. این اقدام با هدایت و چراغ سبز محمد بن سلمان شروع شد.
این مسئله روشن شده است که دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تلاشی برای جلوگیری از اقدامات عربستان سعودی جهت پنهان نگه داشتن اسرار قتل جمال خاشقجی انجام نمی دهد. اخیرا یکی از اعضای ارشد دولت دونالد ترامپ به من گفت که در درون دولت عربستان سعودی محمد بن سلمان به عنوان فردی گستاخ و بی پروا تلقی می شود، اما به سختی می توان تصور کرد که ترامپ برای خارج کردن وی از گردونه قدرت کاری انجام دهد. در نتیجه، همه مسائل باید به دست خود سعودی ها حل شود. علائم و نشانه هایی از نارضایتی در درون خانواده سلطنتی عربستان سعودی نسبت به عملکرد محمد بن سلمان وجود دارد. با این حال، هیچ گونه بحث جدی - دست کم تا کنون - برای کنار گذاشتن محمد بن سلمان از قدرت مطرح نشده است. محمد بن سلمان در فرآیند پاکسازی دربار سلطنتی از رقبای خود اقداماتی انجام داده است که به ایجاد دشمنانی قدرتمند برای وی منتهی شده است. تردیدی نیست که برخی از این دشمنان به دنبال انتقام جویی باشند. به نظر می رسد خانواده سلطنتی عربستان سعودی و کل این کشور به یک دوره خطرناک وارد شده اند.
بروس ریدل، از کارشناسان مسائل خاورمیانه در موسسه بروکینگز، گفت: ‹‹هیچ راه سیاسی برای برون رفت (عربستان سعودی) از این ورطه وجود ندارد، تنها راهی که وجود دارد خشونت است.››
نظر شما