جهان‌نما، باغی تاریخی در قلب شهر راز

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، در دوره سلسله آل مظفر و آل اینجو باغ جهان نما و دشت زیردست حوالی آن سرسبز و بسیار آباد بوده است.
در اشعار حافظ شیرازی به دو دشت جعفرآباد و مصلی که همواره پوشیده از باغ‌های جان نواز و روح‌افزا بوده اشاره شده و از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است.
 باغ جهان نما همانند سه باغ مشهور دیگر یعنی باغ ارم، باغ دلگشا و باغ تخت قراچه در دوره آل مظفر و آل اینجو یعنی پیش از یورش تیمور گورکانی به شیراز، در نهایت آبادانی بوده است.
دیوار آجری و محکم باغ جهان نما مربوط به دوره زندیه است و با وجود کج شدن همچنان پا برجا ایستاده است.
در زمان زندیه عمارتی ۲ طبقه به سبک کلاه فرنگی در آن ساخته شده است. در وسط باغ، حوض‌های سنگی زیبایی به چشم می‌خورد که در گذشته از آب رکن آباد پر می‌شده است.
«ابن عربشاه» مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را "زینت الدنیا” نامیده است.
شاردن جهانگرد فرانسوی که در دوره صفویه به شیراز سفر کرده است در سیاحتنامه اش می‌نویسد: "دروازه شهر (دروازه قرآن) به خیابان بسیار زیبایی منتهی می‌شود که دراز و باریک است.
در دو سوی این خیابان باغ‌هایی است که جبهه آن‌ها در سمت خیابان دویست پا و هریک دارای سر در و مدخل باشکوهی است با طاق نیم گنبدی و بر فراز هر سر در یک کلاه فرنگی ساخته‌اند. در‌های باغ از دو سو مقابل هم قرار گرفته و قرینه بودن آن‌ها وضع جالبی به وجود آورده است.
در وسط این خیابان حوض مربع شکلی است که پهنای این حوض به اندازه خیابان است و برای این که بتوان از دو طرف آن گذشت، سر در باغ‌های دو سو به اندازه سی پا عقب نشسته است. ”
این کارشناس میراث فرهنگی می‌گوید: از نوشته‌های شاردن به دست می‌آید که باغ‌های طرفین این خیابان یعنی باغ جهان نما و باغ نو که در دوره زندیه و قاجاریه تجدید عمارت شده، همان باغ‌های دوره صفویه و در آن عهد رونقی تمام داشته است.
عمارتی که در وسط باغ قرار گرفته مربوط به کریم خان زند است.
این عمارت تا به حال سالم برجای مانده و به شکل هشت ضلعی است.
در محوطه داخل عمارت، در وسط، یک حوض از سنگ مرمر یک پارچه ساخته شده و چهار شاه‌نشین در چهار گوشه آن ایجاد شده است.
اتاق‌های بین شاه نشین‌ها دو طبقه و نمای عمارت کلاه فرنگی باغ از آجر است.
در سال‌های پیش به وسیله مالک خصوصی پنجره‌های چوبی قدیمی عمارت برداشته شده و پنجره‌های آهنی و ناهماهنگ با ساختمان نصب شده است.
کریم خان زند این باغ را همانند باغ نظر طراحی و سال ۱۱۸۵ ه. ق. آن را حصار کشی کرد و عمارت مزبور را در وسط آن ساخت و در اطراف عمارت، خیابان کشی‌های زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد.
صحن باغ جهان نما مشحون از درختان سرو، کاج کهنسال و مرکبات است.
پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغ‌های آباد و باشکوه به شمار می‌رفته و محلی برای پذیرایی از میهمانان حکومتی بوده است.