پخش زنده
امروز: -
81 کیلومتر از رودخانه ی 175 کیلومتری اروند، مرز مشترک ایران و عراق است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آبادان،
وقتی برای انجام کار به اسکله میرم و روی بلندیها می ایستم یه حس غرور بهم دست میده. به آبهای خروشان اروند نگاه می کنم و با افتخار زمزمه می کنم وطنم ای شکوه پا بر جا ...
این صحبت عمو طارق 57 ساله است که از سالها پیش در بندر تجاری آبادان در ساحل اروند به تخلیه و بارگیری کالا مشغول است .
رودخانه اروند که از تلاقی رودخانههای دجله و فرات و سپس کارون در 110 كیلومتری شمال غربی آبادان تشكیل شده 50 کیلومتر آنسوتر از جایی که عمو طارق ایستاده بود، به خلیج فارس میریزه؛
81 کیلومتر از این رودخانه ی 175 کیلومتری، مرز مشترک ایران و عراق به شمار می آید.
عمو طارق برادرش را توی جنگ تحمیلی روی یکی از همین کشتیهای باری از دست داده است، یکی از 220 شناوری که توی بمباران عراق غرق شد و به عمق آب فرو رفت؛ شناوراهایی که با گذشت 29 سال از پایان جنگ تحمیلی به اسم مغروقه ته آب مانده اند و تجارت دریایی را از رونق انداخته اند .
*پای صحبت مسئولان
مدیر اداره بندر و دریانوردی آبادان که به اتفاق چند مسئول دیگر همراه ما به اسکله شماره 7 آمده بود می گفت : اروند رود یکی از اصلی ترین نمادهای رونق اقتصادی خوزستان است که حالا با آسیبهای جنگ تحمیلی و چالشهای زیست محیطی زیادی دست به گریبانه و همین موجب شده است که فقط از یک سوم ظرفیت اروند استفاده بشود.
رضا صفاری این رو هم گفت که رودخانه اروند به شدت نیاز به لایروبی دارد ، مغروقه های باقی مانده از جنگ و حجم بالای گل و لای باعث شده است تا تنها از یک سوم ظرفیت کشتی ها استفاده شود و وقتی کشتی نتواند با ظرفیت کامل بار رو به مقصد برساند هزینه ها دو برابر میشود.
مدیرکل اداره بندر و دریانوردی خرمشهر هم ادامه داد: برای یک تجارت خوب و استاندارد باید به عمق 9 متری آب برسیم و برای رسیدن به این عمق 35 کیلومتر مکعب لایروبی لازم است .
به گفته محمد محسنی بعضی از شناورهای غرق شده ممکن است وزن چندانی نداشته باشند ولی گل و لایی که این چند سال وارد آنها شده است و در انبارها نشسته باعث میشود تا شناورها به راحتی از آب خارج نشوند.
مجید آذر کارشناسی که جمع را همراهی می کرد گفت: این رh هم مد نظر بگیرید که پیش از خارج سازی کشتیها باید اول گل شویی صورت بگیرد به این معنی که غواصان باید با تجهیزات کامل به عمق آب بروند و گل و لای انباشته شده در انبار کشتیها را خارج کنند.
*یک سوال که بی جواب مانده:
چرا لایروبی اروند تا الان انجام نشده ؟
این سوال رآ از مدیرکل بنادر و دریانوردی استان خوزستان که معتقد است رونق صادرات رابطه مستقیم با لایروبی رودخانه اروند دارد پرسیدم؛
عادل دریس گفت: لایروبی اروند یکی از مفاد عهدنامه 1975 الجزایر است ، بنابراین اموراتش هم باید از طریق دفتر هماهنگی بین دو کشور ایران و عراق موسوم به CBC انجام بشود، زیرا 43 فروند از شناورها نزدیک سواحل عراق غرق شده است و باید با هماهنگی عراقی ها از آب بیرون کشیده بشود، در واقع لایروبی کامل اروند نیازمند همکاری حقوقی دو کشور ایران و عراق است .
در تکمیل این گزارش باید به صحبتهای معاون امور دریایی سازمان دریانوردی کشور اشاره کنم که دی ماه 96 به خرمشهر سفر کرده بود.
هادی حق شناس می گفت : برای لایروبی و دستیابی به عمق 9 متر در رودخانه اروند 200 میلیون یورو منابع مالی لازم است .
او می گفت: اگر سازمان بنادر و کشتیرانی در مباحث سیاسی به یک نقطه مطلوب برسد و این اتفاق خوشایند بیفتد کشتیهایی با آبخور و ظرفیت بالای 15 هزار تن میتوانند وارد اروند بشوند ، اما الان کشتیهایی در دو بندر آبادان و خرمشهر پهلو می گیرند که کمتر از 10 هزار تن ظرفیت دارند و فقط میتوانند تا یک سوم ظرفیت بار بزنند .
پیشتر به سراغ راجح الموسوی هم رفته بودم، سفیر عراق در ایران .
او می گفت: جلسات و نشستهای زیادی با نمایندگان ایران داشتیم، امیدواریم نتیجه بدهد تا روزهای بهتری در انتظار اقتصاد دو کشور باشد .
*قولهای فراموش شده از دیروز تا امروز
آذر سال 93 علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از قول مساعد وزیر امور خارجه برای لایروبی اروند گفته بود.
دی ماه سال 93 هم یادداشت تفاهم همکاری ایران و عراق در حوزه حمل و نقل بین عباس آخوندی و وزیر حمل و نقل عراق امضا شد که لایروبی اروند برای افزایش ظرفیت تردد کشتیهای 12 هزار تن یکی از بندهای آن بود.
جالب اینجاست که آخرین بار در سال 56 و با کمک شرکتهای بین المللی، لایروبی اروند برای تردد کشتیهای 80 هزار تنی انجام شده بود و از جنگ تحمیلی تا الان که اروند به قبرستان کشتیهای غرق شده و به گل نشسته تبدیل شده است دولت عراق کمترین اقدامی نکرده و فقط قول مساعد داده است، وعده هایی که در نطفه می میرند؛
هرچند عملکرد مسئولان کشورمان هم تفاوت چندانی با وعده های عمل نشده کشور همسایه ندارد .
*اما واقعیت چیست و در عراق چه می گذرد؟
دو فعال اقتصادی ایرانی که در بندر فاو عراق به ترانزیت کالا مشغولند می گویند: دولت عراق به تازگی با مشاوره دو کشور آلمان و ترکیه ساخت بندر ام القصر را با 21 اسکله و ظرفیت جابجایی 900 هزار تیو کالا در سال آغاز کرده، آنهم در جایی که فقط 30 کیلومتر با ما فاصله داره؛ دقیقا روبروی آبادان ، آن سوی آب.
احمد نعیم صالح، کارشناس مسائل اقتصاد و دریا می گوید: اگر این بندر جدید عراق فعال شود صادرات ایران از رونق می افتد؛ در واقع چهار بندر در جنوب غرب کشور شامل خرمشهر، آبادان، چوئبده و اروندکنار جمعا با 300 هزار تیو در سال کم کم غیر فعال میشوند، به همین راحتی؛
و چه بسا نمودار آمار بیکاری منطقه هم روند تساعدی طی کند چرا که از جمعیت 350 هزار نفری آبادان و خرمشهر بیش از 80 هزار نفر رزق و روزی خود را از دو رودخانه اروند و کارون تامین می کنند .
در راه بازگشت از اسکله یاد شایعه ای افتادم که اواخر دهه هفتاد روی زبان خیلی از همشهریانم می گذشت، می گفتند ژاپنیها پیشنهاد داده اند که کل اروندرود رو لایروبی و پاکسازی کنند و در ازای آن گل و لایی که از کف رودخونه بیرون می کشند با خودشان ببرند.
کار به راست و دروغ این شایعه ندارم ولی فکرم به این موضوع مشغول شده است که چقدر ثروت برای مملکت ایجاد می شد اگر آن منابع از زیر آب بیرون کشیده بشوند و اگر تجارت دریایی بزرگترین بنادر ایران در سالهای نه چندان دور به روزهای اوجش برگردد.
و باز در گوشم می شنوم صدای عمو طارق را که با لهجه زیبای محلی می گفت مرد باید بود تا دل به دریا زد...
نویسنده: عاطفه مرادی