ثبت 42 هزار و 728 قرارداد آتی سکه در بورس کالا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از بورس کالای ایران ؛ دیروز در سررسید دی ماه امسال 671 قرارداد منعقد شد که بهای سکه 0.6 درصد کاهش یافت. در سررسیدهای اسفند امسال و اردیبهشت سال آینده نیز به ترتیب 158 و 409 قرارداد به ثبت رسید که بهای سکه برای تحویل اسفند ماه 2.31 درصد و برای تحویل اردیبهشت سال آینده 1.11 درصد افت کرد.
همچنین دو سررسید دورتر بازار که به طور معمول بیشترین حجم قراردادها به این دو سررسید اختصاص دارد، موعد تحویل تیر و شهریور سال آینده هستند که روز گذشته در سررسید تیر 2هزار و 409 قرارداد و در سررسید شهریور 97 بالغ بر 38هزار و 81 قرارداد بر تابلوی معاملات درج شد.
بهای سکه در قرارداد تحویل تیر سال آینده 1.88 درصد و در قرارداد شهریور سال آینده 1.41 درصد کاهش یافت.
قیمت تسویه روز گذشته سکه در قرارداد دی امسال یک میلیون و 431 هزار تومان، قرارداد اسفند امسال یک میلیون و 467 هزار تومان، قرارداد اردیبهشت 97 یک میلیون و 521 هزار تومان، قرارداد تیر سال آینده یک میلیون و 579هزار تومان و تحویل شهریور سال آینده یک میلیون و 634هزار تومان بود.

بازار آتی را خوب بشناسیم 

بنابراین گزارش بازار سهام رکوردهای تاریخی جدیدی را پیش روی سرمایه گذاران قرار داده است، اما سکه بورسی هم به تأسی از بازار نقدی این مسکوک پرطرفدار، قیمت یک میلیون و 700 هزارتومانی را برای تحویل در شهریور 97 ثبت کرده است.
شاخص بورس در آستانه رکورد شکنی جدید است و روز شنبه از ارتفاع تاریخی 89500 واحد که تنها یک بار در 15 دی 92 تاچ شده بود ، عبور کرد.
رشد شاخص بورس بیشتر ناشی از جهش قیمت سهام شرکت های بزرگی همچون فولاد مبارکه ، ملی صنایع مس و شرکت های معدنی و پالاشی است.
این رشد را می توان واقعی و فاقد مهندسی ارزیابی کرد چراکه مدت ها بود که سهام شرکت های دارای بنیاد در بازار سهام به رخدادهای جهانی بی اعتنا بودند و به تعبیری واضح تر از رشد طبیعی و واقعی خود جا مانده بودند ، اما حالا توجه بازار سرمایه به سمت سهام این شرکت ها رفته و این شرکت ها که از قضا تاثیرگذاری بالایی بر روی شاخص بورس به دلیل بزرگی خود دارند ، سبب رکوردشکنی های جدید دماسنج بازار سهام شده اند.
رشد سهام معدنی ، فلزی و پالایشی می تواند شاخص 90 هزار واحدی را در هفته پیش رو در دسترس بازار سرمایه قرار دهد و البته این بازار تا هفته های پایانی امسال می تواند همزمان با جشن 50 سالگی بورس شاخصی با ارتفاع 100 هزار واحد را نیز تجربه کند.
البته بازهم انتقادها از نحوه محاسبه شاخص بورس که سود نقدی مجامع شرکت ها هم در آن محاسبه می شود سبب شده تا در شبکه های مجازی برخی معامله گران رشد شاخص را بی اهمیت تلقی کنند ، هر چند دیدگاه آنان نیز درباره نحوه محاسبه شاخص بورس درست است لکن چه بخواهیم و چه نخواهیم شاخص برای تشخیص وضعیت بورس ما در حال حاضر تنها معیار موجود است.
اما در کنار بازار سهام یک بازار دیگر هم در حال رکورد شکنی است.
بازار آتی سکه که از سال 87 تاسیس شده این امکان را به سرمایه گذاران می دهد که برای تحویل یک یا چند کالا در قالب قراردادهای آتی کالایی را هم اکنون اصطلاحا پیش خرید کنند.
قرارداد آتی یعنی اکنون ما اقدام به خرید کالایی می‌کنیم اما تصمیم نداریم که همین حالا کالا را تحویل بگیریم و می‌خواهیم چند ماه بعد کالا را تحویل گرفته و پول آن را بپردازیم، بنابراین به قراردادی که طی آن کالایی را اکنون و با قیمت مشخصی خریداری ‌کنیم اما تحویل و پرداخت وجه آن در آینده صورت می‌گیرد، قرارداد آتی می‌‌‌گویند.

بازار آتی سکه

در این قرارداد طرفین متعهد به تحویل کالا و پرداخت وجه آن در تاریخ مشخصی در آینده هستند و برای تضمین انجام تعهد باید خریدار و فروشنده هر کدام مبلغی را نزد بورس کالا قرار دهند.
بازار آتی این امکان اهرمی را از طریق سرمایه اولیه برای معامله‌گران سکه ایجاد کرده است. یعنی با در اختیار داشتن مبلغ یک سکه بهار آزادی می‌توانید بر روی 10 سکه سرمایه‌گذاری کنید و سود 10 برابری یا زیان 10 برابری به حساب شما منظور شود.
در معاملات آتی سکه مشتری با واریز مبلغی به عنوان ضمانت (حدود قیمت یک سکه) نزد بورس کالا می‌تواند اقدام به خرید یا فروش 10 سکه کند ، در صورت پیش‌بینی درست قیمت سکه، سود مشتری به حسابش واریز و در صورت زیان از مبلغ ضمانت مشتری برداشت و به حساب طرف مقابل واریز می‌ شود.

چهره ملتهب بازار نقدی سکه ، آتی را هم نگران کرد

اما بازار آتی سکه به دلیل التهاب در بازار نقدی سکه که مستقیم تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت می کند ، این روزها بیش از هر چیز نظاره گره چهره های نگران معامله گران خود است.
قیمت سکه دربازار نقدی به بیش از یک میلیون و 400 هزار تومان رسیده و در بازار آتی سکه روزچهارشنبه قیمت یک قطعه سکه بهار آزادی برای تحویل در شهریور 97 به یک میلیون و 689 هزار تومان رسید که البته روز پنجشنبه قیمت ها نزولی شد!
این نوسان قیمت ها در بازار آتی سکه در روزهای اخیر اما و اگرهایی را در برخی از رسانه ها و شبکه های اجتماعی ایجاد کرده که بررسی آن ها و پرداختن به برخی از زوایای آشکار و پنهان آن ها می تواند رخدادهای مهمی در حاشیه بازار را شفاف کند.
رشد قیمت ها در هفته های گذشته و همچنین ریزش نرخ در روز پنجشنبه را می توان یکی از نمونه هایی به شمار آورد که نشان دهنده واقعیت هایی ملموس در این بازار است.
همین نوسان نرخ که ممکن است در سود و زیان بسیاری از فعالان بازار دخیل باشد را می توان دلیل مهمی برای بسیاری از انتقادات دانست. این در حالی است که بازار آتی شاید یکی از خشن ترین بازارها در جهان باشد که با خاصیت اهرمی معاملات می تواند سود و یا زیان بسیاری از فعالان بازار را رقم بزند.
کاهش قیمت هایی نزدیک به 2.5 درصدی روز پنجشنبه با فرض خاصیت اهرمی معاملات خود معرف مهمی از چهره خشن این بازار است زیرا با فرض وجه تضمین نزدیک به 12 درصد ، می تواند به ضرری نزدیک به 20 درصد در یک روز منجر شود.
رخدادی که در اغلب بازارهای داخلی حتی قابل درک نیست. همین موارد را باید دلیل اصلی بخش بزرگی از انتقادات به بازار آتی سکه طلا در بورس کالای ایران دانست یعنی ورود بسیاری از فعالان بازار به فاز زیان هایی هنگفت ، به صراحت بستری از انتقادات را فراهم می کند.
ذات بازار آتی همگام با ریسک بوده و هست و در الفبای معرفی و آموزش بازارهای آتی بارها به این نکته اشاره می شود ولی گویی برخی از فعالان بازار این واقعیت را فراموش کرده اند.
تداوم خوش بینی ها به رشد قیمت هایی جدی منجر شد که به افزایش ریسک در بازار ، نگرانی بسیاری از خریداران و قرار گرفتن در موقعیت فروش پس از انتفاع ، ورود برخی خریداران با سطح دانش و تجربه کمتر و در نهایت خرید در اوج و فروش در فاز زیان به واقعیت هایی منتهی شده است که نمی توان از کنار آن به سادگی عبور کرد.
خوش بینی به رشد قیمت ها در بازار نقدی سکه طلا را باید رمز عملیات برخی از سفته بازها در بازار آتی به شمار آورد زیرا نشان داد که بازار به قدری به دورنمای قیمت ها خوش بین است که حتی حاضر شده برای قراردادهای آتی ، مبلغی نزدیک به 1 میلیون و 700 هزار تومان را پرداخت کند.
اگرچه قرار است موعد تحویل سکه در شهریور ماه سال آینده باشد.
این شرایط نشان می دهد که جریان غالب در تغذیه فکری و روانشناسی فعالان بازار نه از مسیرهای رسمی ، بلکه از برخی راه های فرعی و حتی شبکه های اجتماعی تغذیه می شود که مشخص نیست چه هدف ، رویکرد و راهبردی را در پیش گرفته اند آن هم در شرایطی که پس از ورود به فاز زیان ، گویی همه را مقصر می دانند.
این در حالی است که بازار آتی سکه طلا خود بازاری تحت الشعاع بازار نقدی سکه است یعنی فرماندهی بازار آتی را بازار نقدی در دست دارد اگرچه در مواقعی شاهد تندروی بازار آتی بوده ایم.
وجود حباب قیمتی در بازار فیزیکی سکه طلا واقعیتی غیرقابل انکار است اگرچه این حقیقت قیمتی در بازار آتی سکه توسط سفته بازها به چندبرابر واقعیت خود افزایش پیدا می کند.
البته در نگاه اول همین تفاوت نرخ نقدهایی به فلسفه وجودی بازار آتی وارد می کند ولی باید این سؤال را هم مطرح کرد که اگر بازار آتی به منزله فضایی برای جذب سفته بازی در بازار طلا وجود نداشت هم اکنون حباب سکه به چه قیمتی می رسید و یا واقعیت های سفته بازی و حتی نوسان گیری در بازار طلا چه سرنوشتی را برای بازار فیزیکی سکه رقم می زد؟
این موارد اگرچه در گفتار اغلب فعالان بازار و منتقدین دیده نمی شود ولی همین بازار واقعیتی است که به منزله فضایی برای کسب و کار و درآمدزایی معامله گران به شمار می رود. به عنوان مثال هم اکنون نزدیک به 25 هزار قرارداد باز ( هر قرارداد برابر 10 سکه ) در بازار آتی در حال معامله است که با فرض قیمت 14 میلیون تومان برای هر قرارداد ( 10 سکه ) 350 میلیارد تومان سکه طلا در این بازار معامله می شود.
حال اگر این ارقام معاملاتی مثلاً برای یک دوره زمانی مشخص مثلاً یک روز به بازار سکه نقدی وارد شود چه اتفاقی در این بازار رخ می دهد و قیمت ها به چه سطوحی خواهد رسید؟ این موارد خود نشان دهنده اهمیت وجود بازار آتی سکه در بستر بورس کالاست.
کاهش بیش از 2 درصدی قیمت ها در بازار نقدی روز پنجشنبه موجب شد تا دنیایی از بدبینی ها به بازار آتی تزریق شود که همین رخداد به سقوط آزاد بازار آتی سکه منجر شد تا یک روز تراژیک و حتی کم سابقه در کارنامه این بازار مالی به ثبت برسد که خاطره سقوط قیمت های سال های گذشته را مجدداً زنده کرد.
این شرایط یعنی کاهش قیمت ها در بازار نقدی و سپس سقوط آزاد نرخ در بازار آتی را می توان معرف مهمی از تأثیرگرفتن بازار آتی از بازار نقدی به شمار آورد که نشان می دهد چهارچوب های کلی در مسیر تعیین فاز قیمتی در بازار آتی هنوز هم همچون گذشته به فعالیت خود ادامه می دهد.
به صورت دقیق تر می توان این گونه عنوان کرد که کاهش نزدیک به 2 درصدی قیمت ها در بازار نقدی سکه موجب شد تا بین 2.7 تا 2.95 درصد در یک روز افت قیمت داشته باشد که نشانه هایی مهم از تخلیه حباب قیمتی به شمار می رود.
در روز پنجشنبه خبری مبنی بر افزایش تزریق سکه از سوی بانک مرکزی به بازار داخلی مخابره شد که در کنار حباب قیمت سکه در بازار نقدی موجب شد تا افت قیمت هایی مهم در این بازار به ثبت برسد. این ویژگی مهم را باید تخلیه خوش بینی هایی غیرواقعی به شمار آورد که به جز در بازار آتی ، در بازار نقدی هم وجود داشته است. شفاف شدن واقعیت های قیمتی در بازار آتی ناخودآگاه نشان داد که پشتوانه قیمت های بالای پیشین غیرواقعی بوده و همین حباب قیمتی خود به صراحت نشان می دهد که عقبه و پشتوانه تحلیل در این بازار ضعیف است.
این واقعیت را باید پاشنه آشیل رفتار بازیگران بازار آتی برشمرد.