اما و اگر های خرید اینترنتی در ایران

پژوهش خبری صدا وسیما: در صبح یک روز کاری مهرماه وقتی مروری بر خبرهای فضای مجازی داشتم،‌ نگاه کنجکاوانه­ام به خبری مبنی بر"100 هزار میلیارد تومان؛ خرید اینترنتی در ایران تا پایان سال 96 "جلب شد. خبری که در دنیای امروز با گسترش روزافزون شهرها و مشکلات ناشی از آن، ‌اغلب افراد را به سمت و سوی خود کشانده و نشان از واقعی­تر شدن فضای مجازی در حوزه اقتصادی و پویایی و میزان رشد فعالیت آنها در این عرصه شده است. ذهنم درگیر این موضوع شد که چرا در سالهای اخیر  با افزایش رو به رشد خرید اینترنتی، مواجه شد­ه ­ایم؟ آیا داشتن حق انتخاب بیشتر و متنوع­تر دلیل آن است؟! چرا که مشتریان اینترنتی دارای قدرت انتخاب بالایی در طیف وسیعی از فروشگاه­های اینترنتی هستند و آنها را محدود به انتخاب فروشگاه­های محلی نمی­کند یا اینکه افزایش قدرت خرید کاربران از طریق صرف کوتاه­ترین زمان ممکن و مقایسه آن با دیگر محصولات و کمترین هزینه رفت­وآمد درون شهری و برون شهری؛‌ دسترسی سریع­تر به اینترنت و خدمات و محصولات آن موجب گسترش روند این موضوع در سال­های اخیر شده است؟!

به همین دلیل تلاش کردم تا با نیم نگاهی به پیشینه تجارت الکترونیک در کشور و سپس مقایسه ­ای به آمار سال­های قبل در این راستا بهتر بتوانم به کنه و عمق این مسئله بپردازم.

در سال­های اخیر به دنبال رشد سریع استفاده از اینترنت در ایران و با افزایش ضریب نفوذ 104درصدی موبایل، عضویت 47 میلیون کاربر ایرانی در شبکه ­های اجتماعی و رشد ۳۵ برابری دسترسی به اینترنت در کشور در طول4 سال گذشته، خریدآنلاین به عنوان یک رفتار کاربری معمول بین کاربران شناخته شده است. گفته می­شود که بیش از 11 هزار شرکت اینترنتی در کشور فعالیت می ­کنند که 4 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور از طریق معاملات آنلاین تامین شده است؛ به گونه ­ای که علی اصغر توفیق، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان داشته که در سال 2015، 17هزار میلیارد دلار از طریق خرید اینترنتی جابجا شده است که سهم ایران از این رقم 5/ 1درصد بوده است و ایران در خرید و فروش اینترنتی داخلی از حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان در سال ۹۲ به ۵۰ هزار میلیارد تومان درسال ۹۳ و بیش از ۶۱ هزار میلیارد تومان در سال ۹۴ رسیده است و لازم به ذکر است که آمار دقیقی از سال 95 پیدا نشد. اما همین روند رو به رشد آمارها، بیانگر آماده شدن بستری برای گسترش فعالیت اقتصادی از سوی فضای مجازی است.

از سوی دیگر،‌ باید این موضوع را هم از نظر گذراند که این روند گسترش خریدهای اینترنتی با بالا رفتن سرعت اینترنت و افزایش پهنای باند، در سال­های آتی، شاید خطری جبران ناپذیر برای شغل­ های سنتی و یا رقبایی جدی برای این نوع شغل ­ها گردد که در این خصوص باید راهکاری هوشمندانه و دقیق فراهم شود که همکاری و همیاری دولت و سازمان­ های اقتصادی در حوزه ­های مختلف برای این فضا را، می ­طلبد. چرا که مطمئناً زمانی خواهد رسید که تقاضای مردم از عرضه خدمات در این عرصه پیشی بگیرد.

پس تا دیر نشده، می بایست، تدابیری اصولی و منطقی و سنجیده برای مدیریت روز افزون خریدهای اینترنتی از یک سو و راهکارهای سنجیده برای آسیب پذیری کمتر شغل­های سنتی از سوی دیگر سنجیده شود.

پژوهش خبری  // زهره دانشمندی