تحقق سود تقسیمی همراه با تامین منابع مالی در بازار سرمایه
سهامداران عمده در اغلب موارد تمایلی به از دست دادن کنترل شرکت های تحت مدیریت خود ندارند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ این در حالی است که از سوی دیگر، این شرکتها به منظور توسعه و گسترش فعالیتهای عملیاتی خود، نیاز به منابع مالی دارند. مسعود کمال نیا، کارشناس بازار سرمایه گفت:: یکی از راه حلهای این امر توانایی واگذاری سهام شرکتهای زیرمجموعه از سوی سهامداران عمده به دیگران است. این در حالی است این سهامداران عمده تمایلی ندارند که بخشی از حق رای (به خصوص حق رای برای انتخاب مدیران) به دیگران منتقل شود و قصد دارند این حق رای در اختیار شخص آنان باقی بماند. همچنین یک سهامدارعمده میتواند حق تقدم خرید سهام جدید شرکت زیرمجموعه خود را به دیگران واگذار کند البته با این شرط که در صورت خرید سهام جدید شرکت زیرمجموعه با استفاده از حق تقدم مذکور، بخشی از حق رای در اختیار سهامدار عمده قرار گیرد. وی افزود: سازمان بورس و اوراق بهادار در این باره سه گزینه را مطرح کرد؛ «صندوق سرمایه گذاری تک سهم»، «گواهی سپرده سهام با وجود نهاد واسط» و در نهایت، «گواهی سپرده سهام بدون وجود نهاد واسط». مسعود کمال نیا تصریح کرد: یکی از مسائلی که در مورد این سه گزینه مورد بحث قرار میگیرد، بحث سود تقسیمی است. وی افزود: در گزینه «صندوق سرمایه گذاری تک سهم»، سود تقسیمی بابت سهامی که در مالکیت صندوق است، در اختیار صندوق سرمایه گذاری قرار گرفته و صندوق آن را بین دارندگان واحدهای سرمایه گذاری تقسیم میکند. در صورتی که شرکت مورد نظر افزایش سرمایه داشته باشد، حق تقدم خرید سهام مربوط به سهام تحت تملک صندوق، به نام صندوق سرمایه گذاری صادر میشود و صندوق نیز به پشتوانه این حق تقدم خرید سهام، حق تقدم خرید واحدهای سرمایه گذاری را منتشر کرده و در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد. سرمایه گذاران نیز میتوانند، با استفاده از حق تقدم خود، واحدهای سرمایه گذاری جدید صندوق را خریداری کنند یا حق تقدم خود را به دیگران واگذار کنند. وی افزود: سرمایه گذاران در صورت تمایل برای استفاده از این حق تقدم برای خرید واحدهای سرمایه گذاری جدید، باید قیمت پذیره نویسی واحدهای سرمایه گذاری جدید صندوق را که معادل قیمت پذیره نویسی سهام شرکت مورد نظر است، به حساب صندوق واریز کنند. صندوق سرمایه گذاری این وجوه را بابت خرید سهام جدید شرکت مورد نظر با استفاده از حق تقدم در اختیار خود، هزینه میکند. این کارشناس اظهار داشت: پس از آن سهام جدید شرکت به نام صندوق سرمایه گذاری صادر شده و صندوق، معادل آن واحدهای سرمایه گذاری جدید منتشر کرده و در اختیار دارندگان واحدهای سرمایه گذاری قرار میدهد. سهام جدید صادر شده به نام صندوق نیز از نظر حق رای، مشمول شرایط پیشین خواهد بود و از این رو، حق رای سهامدار عمده رقیق نمیشود. وی گفت:: از سوی دیگر، در روش «گواهی سپرده سهام با وجود نهاد واسط» سود تقسیمی شرکت مورد نظر به نهاد واسط پرداخت میشود و نهاد واسط آن را بین دارندگان گواهی سپرده سهام تقسیم میکند. چنانچه شرکت مورد نظر قصد افزایش سرمایه داشته باشد، حق تقدم خرید سهام جدید را به نام نهاد واسط صادر میکند. نهاد واسط نیز متناسب با آن، حق تقدم خرید گواهی سپرده سهام جدید را صادر و در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد. مسعود کمال نیا گفت:: سرمایه گذاران میتوانند با واریز مبلغ پذیره نویسی تعیین شده برای گواهی سپرده سهام جدید به حساب نهاد واسط، که معادل قیمت پذیره نویسی هر سهم جدید شرکت است، حق تقدم خرید گواهی سپرده سهام جدید را برای خرید گواهی سپرده سهام اختصاص دهند. وی افزود: وجوه واریزی از طریق نهاد واسط در اختیار شرکت قرار گرفته و سهام جدید شرکت پذیره نویسی شده، به نام نهاد واسط صادر شده و توسط شرکت سپرده گذاری مسدود میشود. برخی از حقوق رای سهام جدید صادره به نام نهاد واسط نیز همانند سهام قبلی، به سهامدار عمده تعلق میگیرد. پس از آن، نهاد واسط گواهی سپرده سهام جدید را صادر و به سرمایه گذاران تسلیم میکند. کارشناس بازار سرمایه گفت:: در نهایت در گزینه «گواهی سپرده سهام بدون وجود نهاد واسط»، سود تقسیمی شرکت بابت این بخش از سهام به سهامدار عمده پرداخت میشود و سهامدار عمده آن را مجددا بین سرمایه گذاران توزیع میکند. وی افزود: در صورت افزایش سرمایه شرکت زیرمجموعه، حق تقدم خرید سهام جدید به نام سهامدار عمده صادر خواهد شد و متناسب با آن، سهامدار عمده حق تقدم خرید گواهی سپرده سهام منتشر کرده و در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد. در نتیجه منابع را جمع آوری کرده و با مشارکت در افزایش سرمایه شرکت، سهام جدید نیز به نام سهامدارعمده خواهد بود و نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه مسدود خواهد شد و به پشتوانه آن گواهی سپرده سهام منتشر شده و در اختیار سرمایه گذاران قرار میگیرد. وی گفت:: حق رای اوراق جدید نیز مانند اوراق قبلی خواهد بود. در این طرح نیز میتوان اختیار خرید و فروش را مشابه قبل لحاظ کرد. در این حالت نیز برای حفاظت از حقوق سرمایه گذاران و کنترل ریسک مدیریت ضعیف شرکت، با توجه به مقررات مورد تایید سازمان بورس، سهامدار عمده باید در طول عمر اوراق گواهی سپرده سهام یا هنگام اعمال حق رای در خصوص آن بخش از سهام که از طریق انتشار گواهی سپرده سهام فروخته است، درصد قابل توجهی از سهام شرکت مورد نظر را در مالکیت خود داشته باشد.