روانشناسی اقتصاد مقاومتی؛ توسعه کارایی منابع انسانی
اقتصاد مقاومتی برای اینکه استقرار یابد باید ابتدا به شکل باور درونی و مطلوبیت ذهنی در اید و همه فعالان اقتصادی به ضرورت و مزیت های تحقق ان ایمان داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ این باور و مدیریت ذهنی باید در ادامه بتواند بر رویکردهای این موضوع ، متمرکز و دستاوردهای ملموس ارائه کند.
بنابر این همه چیز از مدیریت منابع انسانی و نیروی انسانی اغاز می شود و حوزه مدیریت منابع انسانی در دهه های اخیر وارد عرصه های حرفه ای و هوشمند شده است. هنر مدیریت منابع انسانی هم ویرایش هنر جذب منابع انسانی (جذب ، حمایت ، حذف و تقویت) با رویکرد کارامدی است تا بتواند اهداف سازمانی تا ملی را در مسیر اقتصاد مقاومتی تحقق بخشد. مدیران منابع انسانی تلاش می کنند در سطحی برتر شاخص های "معنویت سازمانی" را ارتقا دهند که شاه بیت اصلاح ساختار و توسعه نظام اداری را تشکیل می دهد. معنویت سازمانی یا Spirituality in Organizations به معنی ارزش دانستن پیشرفت و سرنوشت یک سازمان برای تک تک نیروهای انسانی است و در برابر هر گونه شکست سازمانی در برابر رقیبان به شدت مقاومت و تلاش می کنند و تمایز سازمانی در مسیر برند شدن سازمان خود را هدف غایی خود می دانند تا کشور خود را ضمن حفظ استقلال به جایگاه واقعی خود برسانند. در مسیر اقتصاد مقاومتی هم کشور ایران اسلامی را باید تمامیت یک سازمان بدانیم که اعضا باید برای استواری ، استحکام ، رشد و تعالی ان تلاش کنند. بهداشت مالی ، سلامت کاری و بهره وری منابع از مختصات پایدار رفتار این نوع منابع انسانی است و عینی ترین و برجسته ترین نمونه معنویت سازمانی در دوران دفاع مقدس قابل شناسایی است و می توانیم اقتصاد مقاومتی را ترجمان اقتصادی دفاع مقدس بنامیم.
در این الگوی مدیریت منابع انسانی هرگز به معنی کارگزینی صرف ، جذب آماری یا تعدیل نیروی کار نیست بلکه روندی حرفه ای را طی می کند و در واقع مدیریت سرمایه های ناملموس یا سرمایه انسانی و اجتماعی است و این طور نیست که هر کسی خود را شایسته احراز سمت مدیریت منابع انسانی بداند. بنابراین دولت ها باید نظام شایسته لاری را در نظر بگیرد و یکی عالی ترین شاخص های این شایسته سالاری داشتن مدیرای معتقد و متعهد به اقتصاد مقاومتی و مزیت های تحقق ان است. موفقیت در دنیای نوین سازمانی ایجاب می کند از توسعه انسانی به توسعه سازمانی و در ادامه به توسعه ملی برسیم و باید نگاه به منابع انسانی تغییر کند. سازمان هایی که از این روند فاصله گرفته اند دچار قحطی مدرن منابع هستند و شاخص بهره وری انها امیدوارکننده نخواهد بود و سازمان و کشور زمانی توسعه پیدا می کند که آدم های توسعه یافته دارند. توسعه سازمانی متناسب با توسعه منابع انسانی است زیرا مهمترین سرمایه است و منابع دیگر اگر این منبع را داشته باشند ، می توانند از آن استفاده کنند، مانند نفت و طلا که اگر انسان توانمند و متخصص نداشته باشیم نمی توانیم استفاده کنیم. فقر حرفه ای گرایی در برخی مشاغل ، بهره وری را پایین می آورد و اگر خواهان شانی ویژه در بازارهای جهانی هستیم باید حرفه ای گرایی در تمام مشاغل به ویژه مدیریت نیروی انسانی حاکم شود ، روش های آموزش سنتی جواب نمی دهد. معنویت سازمانی سبب می شود در رقابت میان سازمان های متعدد و متنوع و گسترده مانند رسانه های گروهی ؛ نیروی انسانی ؛ وظایف سازمانی را در سطح حداکثری رعایت کند و در ادامه همواره به تمایز و برند شدن سازمان خود بیندیشد و تلاش کند.
* انتخاب بهینه مدیران
پس از جذب نیروی انسانی صاحب ویژگی معنویت سازمانی ؛ مهم ترین و موثرترین هدف مدیریت منابع انسانی ، بهینه کردن نظام انتخاب مدیران است. مدیریت منابع انسانی به جذب نیرو و کارگزینی محدود نمی شود و آرایش نیروی انسانی از بالا به پایین و نظم انتخاب و گزینش مدیران ارشد ، معاونان و به ترتیب تا نیروی انسانی رده های پایین را شامل می شود. جانشین پروری ، هدف اول این نسل از مدیریت است و در عالی ترین سطح ، موفقیت همکاران و همردیفان خود را دستاوردی ارزشمند می انگارد و پیشرفت خود می پندارد.
* حسابداری منابع انسانی
حسابداری منابع انسانی هم دانشی تازه و در آغاز راه است و تلاش می کند مانند صنعت و اقتصاد ورزش و باشگاهداری ، در انتخاب و جذب نیروی انسانی و استقرار مدیران با معیارهای حسابداری ( سرمایه های ملموس و غیر ملموس) رفتار کند. معنویت سازمانی به تقویت سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش و بهبود رفتار شهروندی سازمانی و همچنین تقویت هوش عاطفی و عملکرد کمک می کند و آینده نگری و آینده شناسی را در میان نیروی انسانی و بدنه مدیریت کمک می کند. این ویژگی متعالی سازمانی ؛ پویایی های گروهی ، خود مدیریتی و توانمندسازی ، رفتار دگرخواهانه کارکنان ، رهبری خدمتگزار و خوش بینی سازمانی ، تبدیل رفتار منفعلانه به رویکرد تهاجمی و در نهایت رهبری تحول آفرین ، مسئولیت پذیری اجتماعی ، خود فداسازی مدیر و عقلانیت گرایی ، داوطلبی گرایی ، بلاغت و واقعیت و فصاحت سازمانی را در پی دارد. بهبود مستمر ، ترسیم مسیر ترقی بدون مرز ، نوآوری پایدار ، غنی سازی هویت سازمانی، رفتار مبتنی بر تسهیم دانش ، جمع گرایی و فرد گرایی عمودی و افقی، تکامل جامعه پذیری سازمانی ، تلاش مستدل ، بصیرت دینی و ملی و دوری از بطالت اجتماعی و استقبال از تغییر و تحول رو به رشد هم از دستاوردها معنویت سازمانی است. این متغیرها باید در ادامه به شاخص کمی و رقومی ، تبدیل و نزدیک شود تا ارزیابی حسابداری دقیق از منابع انسانی فراهم و امکان پذیر باشد تا حداقل وضع موجود و چشم اندازها را ترسیم کند. ایجاد فضای خوش بینی در میان کارمندان می تواند موتور محرک سازمان ها برای تحقق هرچه سریعتر اقتصاد مقاومتی در کشور باشد. یکی از مهم ترین عوامل تسریع در تحقق کامل اقتصاد مقاومتی، توجه به کارمندان و کارکنان به عنوان سرمایه های انسانی است به همین دلیل ایجاد فضای خوش بینی و مثبت اندیشی در میان آنها می تواند در تحقق اقتصاد مقاومتی نقش بسزایی ایفا کند. سرمایه روانشناختی سازمان ها، می تواند مزیت رقابتی را برای آنها فراهم کند و به اعتقاد کارشناسان ؛ سرمایه روانشناختی کارکنان یک سازمان، از متغیرهایی مانند خوش بینی ، خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوردن و یا همان مقاومت در برابر چالش ها تشکیل می شود مولفه هایی که قابل اندازه گیری، توسعه و پرورش هستند و باید همه این متغیرها را مدیریت کرد. شکوفایی اقتصاد مقاومتی نیازمند افزایش توان کارآمدی منابع انسانی است،خلاقیت، تفکر، برنامه ریزی و همچنین ارائه مناسب خدمات از مولفه های کارآمدی کارکنان ادارات و نهادها محسوب می شود. محور قراردادن رشد بهرهوری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی انسانی، افزایش رقابتپذیری به عنوان راهبرد کلی در حوزه "اقتصاد مقاومتی" ابلاغ شده است و این امر به تنهایی گویای اهمیت نیروی انسانی در پیشبرد این سیاست ها است. زمان آن رسیده اسیت تا با اقدامات اثر بخش فعالیت های گسترده ای در حوزه خوش بینی نیروی انسانی صورت پذیرد اقدامی که باعث افزایش خودباوری و شادابی و پویایی کارکنان مجموعه های مختلف می شود. امروزه باید از هویت سازمان موفق به امت سازمانی موفق برسیم و تقسیم کار ملی به دقت انجام شود و در مسیر همگرایی کامل ملی ؛ منسجم شود. یعنی هر نفر یک قدم برای پیشرفت ایران اسلامی بر داریم. یادداشت : اسماعیل محمدی