اقتصاد مقاومتی باید به گفتمان ملی تبدیل شود

اقتصاد مقاومتی در سه سال اخیر واژه پراستفاده در جامعه علمی و برنامه ریزی ایران بوده و سال 1395 هم مزین به اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل است.
محور اصلی اقتصاد مقاومتی مردمی کردن فعالیت هاست و ترجمان عینی و مردم سالاری ان هم ایجاد گفتمان ملی است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی هم در فعالیت های اقتصادی و کارخانه ها محدود نمی شود بلکه نهادهای دینی و فعالیت های فرهنگی و رسانه ای بیشترنی نقش را دارد.

نظام جمهوری اسلامی ایران که با گفتمان اهل بیت (ع) به پیروزی رسید و شکل گرفت، مبتنی بر نهضت عاشورای حسینی بود و امام راحل هم فرمودند " هر چه داریم از محرم و صفر است" .

همچنان پیام عاشورا و هیهات من الذله ؛ گفتمان ملی ایران اسلامی است.

برای اجرای اقتصاد مقاومتی هم نیاز داریم ان را به گفتمان ملی تبدیل کنیم.

دفاع مقدس هم مفهوم شهادت طلبی، ایثار و ارزش را در جامعه به گفتمان تبدیل کرده است و هر کس مقابل آن بایستد در مقابل مردم ایستاده است.
بسیج مستضعفین هم یک گفتمان ورویکرد ملی است.

مقام معظم رهبری از سال 72 تاکنون در شعار سال ، رویکردهایی را تبیین فرموده اند.

به نظر می رسد این نامگذاری ها در سطح شعار ملی مانده است و از ایجاد گفتمان ملی در این حوزه ها خبری نیست.

گفتمان در فکر و اندیشه رسوخ می کند و شعارها در سطح مطرح می شود.

برای توسعه گفتمان ملی نیاز داریم در حوزه های رفتار شناسی، ساختار اجتماعی، فرهنگی و رسانه ای از سطح و موانع همایش، شعار، بنر و تشویق یکدیگر عبور کنیم و فرایند تبدیل شعار ملی به گفتمان ملی را با موفقیت طی کنیم.

کارشناسان معتقدند گفتمان دارای فرایندی هوشمند و هدفمند و پردازش محور است.

رسانه های گروهی و ملی و نهادهای فرهنگی و مذهبی بیشترین نقش را دارند و نهاد روحانیت هم می تواند در تبدیل اقتصاد مقاومتی به باور عمومی و نیاز مردم موثر باشد.

هر زمان که اقتصاد مقاومتی به باور تبدیل شود هم مسئولان اجرایی برای تامین نیاز مردم اقدام می کنند و در سطح شعار ملی نمی ماند و حتما به مقصد می رسد.

اقتصاد مقاومتی درون گرا و برون زاست و در سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل باید بتوانیم ان را به گفتمان ملی تبدیل کنیم.

نهاد روحانیت، رسانه ها، نهادهای آموزشی و هنرمندان و فرهیختگان باید در این مسیر تلاش هماهنگ بکنند و به سه اصل نیازسازی، اقناع سازی و اجماع سازی توجه شود در ان صورت همه ظرفیت های ملی استفاده بهینه خواهد شد.

به اعتقاد کارشناسان گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی با اصلاح سبک زندگی محقق می شود که اصلی ترین وظیفه شورای فرهنگ عمومی است.
باید سبک زندگی و نگرش افراد تغییر یابد و نگاه فرهنگی مبتنی بر تغییر باورهای جامعه در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی مهم است.

الگوی اقتصادی باید تابع فرهنگ اسلامی و ایرانی شود و " اصلاح الگوی مصرف در همه امور " فراخوان همه جانبه برای بهینه سازی رفتارهای اقتصادی است و باید مدیریت ذره ای برای استفاده بهتر از تمامیت منابع تولید ثروت در کشور مورد توجه قرار گیرد.

این رویکردها بیشترین هم بستگی را با آموزه های اقتصاد اسلامی دارد و می تواند فضیلت های اقتصادی را هم احیاء کند.

این رویکر فقط بحث اقتصادی نیست بلکه ارتباط مستقم وصریحی با فرهنگ ایرانی و اسلامی دارد و به نگاهی نو در اقتصادشناسی نیاز داریم که بتواند حذف ناهنجاری ها مانند تبذیر، اسراف ، ریخت و پاش و انحراف از مسیر درست تولیدی را هدفگذاری کند.

اما هر گونه اصلاح و تغییر همراه با رشد ، ابتدا در ذهن معماری و مهندسی می شود تا در رفتارهای خارجی شهروندان نمود و ظهور داشته باشد.

در حالی که اقتصاد ایران از مزیت ایجاد دهها میلیون فرصت شغلی در کوتاه مدت برخوردار است چرا در این سه دهه همچنان نرخ رشد بیکاری دو رقمی را شاهد هستیم و چرا میان سیاست های اقتصادی و اهداف انها با دستاوردها و نتایج ، توازن یا شبه توازن ، دیده نمی شود.

زمانی که برنامه اول توسعه با نام توسعه فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی پنجساله تدوین شد انتظار می رفت فرهنگ کشور اقتصاد را به دنبال خود بکشد و اقتصاد تابع فرهنگ ایرانی و اسلامی شود اما متاسفانه روند برعکس شد.

اقتصاد به کشنده و سازنده فرهنگ و هنجارهای اجتماعی تبدیل شد و در برنامه های دوم وتا چهارم هم ادامه یافت.

ایران منابع و مزیت های مختلف و متنوع اقتصادی در حوزه های سخت و نرم ، دارد اما هنوز کشوری در حال توسعه است.

داشتن منابع اقتصادی به تنهایی کافی نیست تا یک کشوری به توسعه برسد بلکه به گفتمان ملی اقتصاد مقاومتی برسیم.

گفتمان اقتصادی ؛ تنها ایجاد دگرگونی در توابع مصرفی خانوارها نیست، بلکه ایجاد نگاهی نو در معرفت شناسی علم اقتصاد در موضوعاتی همانند اسراف در اندیشه اقتصادی است.

فضیلت های اقتصادی در ایران اسلامی شامل گسترش عدالت و ارتقای سطح زندگی جامعه از جمله کاهش فقر ، ایجاد فرصت توزیع مناسب منابع در بخش های مختلف اقتصادی ، تقویت مصرف سرانه قشر آسیب پذیر (دهک های پایین درآمدی) و دارندگان سطوح دستمزدهای پایین، اجرای هدفمندسازی پرداخت یارانه ها ، فرهنگ سازی پایدار برای اصلاح رفتارهای مصرفی همه آحاد جامعه از طریق وسایل فرهنگ ساز و رسانه ها ، آشنایی کامل هر چه بیشتر نسل جوان کشور با آموزه های الگوی صحیح اقتصاد مقاومتی در دین اسلام و آموزه های دینی است.

یادداشت : اسماعیل محمدی