مهدی قزلی:
دوران بیتفاوتی نسبت به جایزه جلال سر آمده است
دبیر اجرایی هفتمین، هشتمین و نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد گفت: آن دوره سر آمده که برنده شدن و نشدن در جایزه جلال هیچ اثری در وضع نویسنده و کتاب نداشته باشد.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، مهدی قزلی در نشست خبری نهمین جایزه ادبی جلال آلاحمد گفت: به هیچ وجه، گذشته جایزه جلال را نفی نمیکنم؛ حتی دبیران و اعضای هیئت علمی دورههای گذشته را به جلسه مشورتی فرا خواندیم، اما آن دوره سر آمده که برنده شدن و نشدن در جایزه جلال هیچ اثری در وضع نویسنده و کتاب نداشته باشد.
درباره مبنای انتخاب هیئت علمی جایزه ادبی جلال افزود: در اساسنامه این جایزه آمده است که هیئت علمی به پیشنهاد دبیر هیئت امنا و تأیید هیئت امنا و با حکم رئیس هیئت امنا، انتخاب و منصوب میشود.
وی ادامه داد: معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دبیر هیئت امناست؛ اعضای حقیقی و حقوقی کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی هم اعضای هیئت امنا را شکل میدهند و رئیس این هیأت هم شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به راهاندازی سامانه رصد در این بنیاد گفت: برای اینکه انتخابهایمان، انتخاب دقیقتری باشد و از وضعیت داستانی شناخت بهتری حاصل کنیم، یک گروه رصد تشکیل دادهایم که هیچ ارتباط تشکیلاتی با هیأت داوران جایزه جلال ندارند؛ این گروه رصد تنها به بررسی آثار ادبی میپردازد.
وی افزود: دبیرخانه جایزه وظیفه شناسایی، دستهبندی و غربال اولیه آثار را زیر نظر دبیر علمی به عهده دارد که این مهم به کمک گروه رصد انجام شده است؛ گروه رصد در این راه، بیش از 1000 کتاب را بررسی و 483 کتاب را شناسایی و مطالعه کرده و درباره آن ها نظر مکتوب داده است؛ این نظرات، مقدماتی و اولیه هستند و در داوری دخالت داده نمیشوند.
وی با بیان اینکه تغییراتی در آئیننامه جایزه جلال ایجاد کردیم گفت: یکی از این تغییرات حذف بخش تاریخنگاری به نفع ادبی ماندن جایزه جلال و دیگری میزان جایزه بود و طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، میزان جایزه جلال در گذشته 110 سکه بود که این تعداد سکه از میزان جایزهای که به نشان درجه یک لیاقت ملی ما میدادند10 سکه بیشتر بود؛ به همین دلیل و با توجه به اینکه ظرفیت حوزه ادبیات ما در جوایز سالانه هیچوقت به اندازه نشان درجه یک ملی نبود همیشه این چالش درباره جایزه وجود داشت و تقریباً هیچگاه این میزان جایزه به برنده داده نشد.
قزلی افزود: برای اینکه جایزه جلال، جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی را تحت تأثیر قرار ندهد، پیشنهاد دادیم که جوایز آن همسنگ کتاب سال باشد که معادل 30 سکه است، زیرا برندگان جایزه ادبی جلال، برندگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در حوزه ادبیات داستانی نیز هستند.
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان گفت: هیئت داوران جایزه در سه دوره اخیر رنگینکمانی بوده است و این موضوع کمک کرد تا جایزه با تضارب آرا و گفتوگوی فنی پیش برود و امکان لابی کردن بین داوران وجود نداشته باشد.
قزلی افزود: در 90 درصد بخشدورههای جایزه جلال تا دقیقه آخر برندهها مشخص نمیشوند و حتی یک مورد هم نداشتیم که دبیرخانه و یا شخص ذینفوذی توانسته باشد نظر داوران را تغییر دهد و همیشه و بدون هیچ تردیدی کتابی که داوران انتخاب کردهاند به عنوان برنده جایزه معرفی شده است.
دبیر اجرایی نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد تأکید کرد: حساسیت جامعه ادبی نسبت به جایزه جلال و برندگانش بیشتر شده است.
دبیر اجرایی نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد گفت: به دنبال حضور تاجیکستان به عنوان کشور فارسیزبان در جایزه ادبی جلال هستیم؛ اما در این راه با مشکل مواجهیم و آن، استفاده نویسندگان تاجیک از خط سیریلیک است.
مهدی قزلی افزود: به لحاظ اجرایی امکان اینکه بتوانیم برای این دوره این آثار نویسندگان تاجیک را هم بررسی و از میان آن ها برنده جایزه را اعلام کنیم وجود نداشت.
وی گفت: امیدواریم در مرحله بعدی، آثار نویسندگان تاجیک را در بخش داستان فارسی غیرایرانی و یا غیرمنتشره در ایران، مورد داوری قرار دهیم.
قزلی افزود: البته براساس این مبنا و قاعده، کشورهای زیادی نداریم که بتوانند در این جایزه شرکت کنند، زبان فارسی تنها در ایران، افغانستان، تاجیکستان و بخشهایی از ازبکستان و ترکمنستان و کشورهای دیگر رواج دارد بنابراین برای بینالمللی شدن با محدودیتهایی مواجه هستیم.
وی ادامه داد: با این حال قدم اول برداشته شده و در گامهای بعدی تمام این موارد بررسی میشوند. حتی به دنبال آن هستیم تا آثار ایرانیان نسل اول و دوم و سوم مهاجران که کتابهای خود را به زبان فارسی و توسط موسسات انتشاراتی کشورهای دیگر منتشر میکنند، بررسی و داوری کنیم و در افق خود، به دنبال برنامهریزی برای تحقق این موارد هستیم.
دبیر علمی نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد نیز در این نشست خبری اسامی پنج نامزد دریافت این جایزه در بخش رمان و داستان بلند را اعلام کرد.
منیژه آرمین گفت: بر اساس اعلام هیأت داوران بخش رمان و داستان بلند نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد، رمانها و داستانهای بلند «برکت» نوشته ابراهیم اکبریدیزگاه از نشر کتابستان، «پرتقال خونی» نوشته پروانه سراوانی از نشر آموت، «چشمهایم آبی بود» نوشته محمدرضا کاتب از نشر نیلوفر،«لمیزرع» نوشته محمدرضا بایرامی از نشر نیستان و «برج قحطی» نوشته هادی حکیمیان از نشر شهرستان ادب به عنوان نامزدهای دریافت جایزه ادبی جلال معرفی شدهاند.
وی افزود: حسین فتاحی، قاسمعلی فراست و یزدان سلحشور، اعضای هیأت داوران بخش رمان و داستان بلند این دوره از جایزه ادبی جلال هستند.
دبیر علمی نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد، اسامی 5 نامزد دریافت این جایزه در بخش داستان کوتاه را نیز در نشست خبری اعلام کرد.
بر اساس اعلام منیژه آرمین، هیأت داوران بخش داستان کوتاه نهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد، کتابهای«بازار خوبان» نوشته آرش صادقبیگی از نشر نگاه، راز خانه شکیب نوشته ابراهیم مهدیزاده از نشر ثالث، روباه شنی نوشته محمد کشاورز از نشر چشمه، زرد کادمیوم و داستانهای دیگر نوشته مرسده کسروی از نشر ثالث و مردن به روایت مرداد نوشته مرجان صادقی از نشر ثالث نامزدهای دریافت جایزه ادبی جلال در بخش داستان کوتاه نیز معرفی شدهاند.
راضیه تجار، عباس عبدی و داود غفارزادگان، اعضای هیأت داوران بخش داستان کوتاه این دوره از جایزه ادبی جلال هستند.