ایتالیا؛ شریک 18 میلیارد دلاری ایران در مسیر اعتماد آفرینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما،مذاکرات نخست وزیر ایتالیا با رئیس جمهور کشورمان و البته دیگر مقام های بلندپایه ایران با دستور کار گسترش و ارتقای روابط دوجانبه در دوران پسا تحریم همراه یک هیات 250 نفری سیاسی و اقتصادی سه شنبه در تهران آغاز می شود.

 این سفر در پاسخ به  سفر سال گذشته رئیس جمهور کشورمان به رم و امضای چندین قرارداد همکاری به ارزش بیش از 18 میلیارد و 400 میلیون دلار با این کشور صورت می گیرد.

سفر نخست وزیر ایتالیا به ایران، نخستین سفر رئیس دولت یک کشور مهم اقتصادی اروپا به ایران از زمان توافق هسته‌ای است .

ایتالیا از اولین کشورهای اروپایی است که بلافاصله بعد از اعلام و اجرای توافق هسته‌ای ، روابط اقتصادی خود را با تهران از سر گرفت.

جهانبخش مظفری سفیر کشورمان در رم با اشاره به برنامه‌های سفر نخست‌وزیر ایتالیا در ایران گفت: دیدار با  رییس‌جمهور، معاون اول رییس‌جمهور، رییس مجلس شورای اسلامی و همچنین برخی دیگر از مسئولان کشور در کنار سفر به اصفهان از جمله برنامه‌های ماتئو رنتزی در سفرش به ایران است.

هیات 250 نفری ایتالیایی ها به تهران متشکل از وزیر آموزش و پرورش و دانشگاه ها، برخی معاونین وزارت خانه ها، روسای موسسه بیمه ضمانت صادرات 'ساچه'، شرکت نفت 'انی' و اتحادیه صنایع 'کنفیندوستریا'، موسسه تجارت خارجی 'ایچه' ، نمایندگان شرکت های کوچک و متوسط، صاحبان صنایع و مدیران ارشد بانک های بزرگ ایتالیا نخست وزیر این کشور را همراهی می کنند.

 " متئو رنتز" در سفر دو روزه  خود به تهران علاوه بر دیدار و گفتگو با  مقامات عالی‌رتبه کشورمان ، رایزنی‌های دوجانبه ای را هم در قالب هیئت‌های اقتصادی خواهد داشت.

مظفری سفیر ایران در رم، در خصوص تشریح برنامه های وزیر امورخارجه ایتالیا در ایران گفته است: در این سفر امضای یادداشت تفاهم‌هایی در زمینه‌های علمی و فناوری، گردشگری، محیط زیست و راه‌آهن در دستور کار دو کشور قرار دارد.

مظفری از برگزاری یک همایش اقتصادی با حضور اعضای هیئت اقتصادی همراه نخست‌وزیر ایتالیا با همتایان ایرانی و رایزنی‌های دوجانبه بین هیئت‌های اقتصادی دو کشور خبر داد و گفت: در سفر نخست‌وزیر ایتالیا بر دستاوردهای سفر اخیر رئیس جمهوری کشورمان به رم و سرعت بخشی به روند اجرایی 28 یادداشت تفاهم امضا شده تأکید خواهد شد.

پیشتر و در جریان سفر آقای روحانی و هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی همراه او به ایتالیا، اسناد همکاری به ارزش 18 میلیارد و 400 میلیون دلار با این کشور به امضا رسید.

قراردادهایی که البته با توجه به جایگاه ایتالیا به عنوان یکی از چهار کشور صنعتی اروپا به‌ویژه در حوزه ماشین‌آلات مکانیکی، محصولات فلزی و تجهیزات خودرو دارای اهمیت زیادی قلمداد می‌شود. مناسبات و روابطی که البته مختص به زمان حال نبوده و از گذشته های دور نیز برقرار بوده است.

مناسبات بین ایران و ایتالیا دارای یک پشتوانه غنی تاریخی،  فرهنگی و تمدنی است و همین عامل در پیشبرد روابط دوجانبه در همه اعصار بسیار حایز اهمیت و موثر بوده است . تاریخ روابط سیاسی ایران و ایتالیا از دوران اشکانیان آغاز شد و دوران صفویه به اوج خود رسید. نخستین موافقتنامه تجاری رسمی ایران و ایتالیا نیزدر سفر ناصرالدین شاه به اروپا به امضا می رسد و دو کشور  از سال 1886 اقدام به تاسیس سفارت دائم در پایتخت های یکدیگر کردند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نیز ، ایتالیا جزو اولین کشورهایی بود که همکاری خود را با ایران آغاز کرد .

با اوج گیری تنش در مناسبات ایران با امریکا، ایتالیا در  تحریم های اقتصادی غرب علیه ایران شرکت کرد و همین عوامل تا حدی موجب تیرگی روابط دو کشور شد؛ روابط اقتصادی که در برخی از مقاطع تاریخی و تحت تاثیر تحولات بین المللی با فراز و نشیب هایی همراه بوده است.

مسئله هسته ای ایران و تحریم های اقتصادی بین المللی علیه کشورمان و همچنین مسئله هولوکاست از مواردی است که نقش بسزایی  در کاهش حجم  مناسبات میان دو کشور داشته است.

پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری با استقبال اروپایی‌ها روبه‌رو شد. واکنش های مقامات اروپایی نشان دهنده تمایل آنها از ریاست جمهوری وی و امیدواری آنها به آغاز دور جدید از مناسبات حسنه ایران و اروپا بود.

پس از آغاز به کار دولت یازدهم ابتدا معاون وزیر خارجه ایتالیا و در ادامه اما بنینو وزیر امور خارجه این کشور در سفری دو روزه در 9 آذر وارد ایران شدند که اولین سفر یک وزیر امور خارجه ایتالیا به ایران بعد از گذشت ده سال محسوب می شد. وی در این سفر دو روزه دیدارهایی با حسن روحانی و محمدجواد ظریف انجام داد .

روابط اقتصادی دو کشور پس از انقلاب سیر صعودی به خود گرفت و اولین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در سال  1367 در تهران تشکیل، و هفتمین دور آ‌ن نیز در سال  1383 در تهران برگزار شد.

روابطی اقتصادی که در سال های اخیر نیز افزایش یافته و علاوه بر تبادل هیئت های مختلف، سمینارهایی برای تقویت همکاری های دو طرف در همه زمینه های اقتصادی، تجاری، فنی و صنعتی  در پایتخت های دو کشور برگزار شده است .

همکاری های اقتصادی که به واسطه همکاری و فعالیت های چند ده ساله شرکت های ایتالیایی به ویژه در بخش های صنعت، نفت، پتروشیمی، فولاد، انرژی و مکانیک ساختارهای زیربنایی شکل گرفته است .

با توجه به آمار مبادلات اقتصادی ایران و ایتالیا و تراز تجاری دو کشور، ایران در سال 2013 با واردات یک میلیارد و 56 میلیون یورویی از ایتالیا در مقابل صادرات بیش از 137 میلیون یورو، واردات هفت برابری داشته است . در حالی که در سال 2014  واردات از ایتالیا در همین میزان تقریبا ثابت مانده و در مقابل 440 میلیون یورو به این کشور کالا صادر شده است و این حاکی از افزایش بیش از دو برابری صادرات ایران به ایتالیاست. 

روندی رو به رشد که طی سال های تشدید تحریم های یکجانبه و غیرقانونی امریکا و اتحادیه اروپا با کاهش شدیدی روبه‌رو شد. 

این روابط البته پس از امضای توافق (برجام) روند بهتری را سپری می کند و تبادل هیئت های دولتی و تجاری میان دو کشور نشان می دهد که طرفین خواستار ارتقای روابط جدید سیاسی ـ اقتصادی به صورت عملی در دوران پسا برجام هستند.

مسئولان دولتی اعلام کرده اند آغاز فرایند برداشته شدن تحریم های بین المللی علیه ایران، صاحبان صنایع در ایتالیا را امیدوار کرده است که به جایگاه پیشین خود به عنوان نخستین شریک تجاری ایران در اروپا بازگردند و آلمان را پشت سر بگذارند. 

پائولو جنتیلونی، وزیر امور خارجه ایتالیا در سال 94 در آستانه سفر به تهران توافق هسته ای را فرصتی برای جبران روابط اقتصادی کشورش با جمهوری اسلامی ایران خواند و گفت: ایتالیا یقینا در دوران تحریم ها از نظر روابط اقتصادی با ایران، رنج دیده است اما توافقی که در وین حاصل شد به ما فرصت جبران تدریجی  روابط اقتصادی را می دهد . بدون تردید ما با لغو تدریجی تحریم ها، روابط اقتصادی خود را با ایران به طور تدریجی جبران می کنیم.

روابطی که علاوه بر حوزه اقتصادی در ابعاد دیگر نیز در حال گسترش است به گونه ای که  نخست وزیر ایتالیا در کنفرانس مطبوعاتی با روحانی در رم، با تاکید بر نقش و جایگاه برجسته ایران در معادلات منطقه ای تاکید کرد که تهران می تواند در دستیابی به صلح و دموکراسی در منطقه نقش مهم و قابل توجهی داشته باشد.

وی با بیان اینکه مبارزه با تروریسم یک خطر فراگیراست و نیازمند اتحاد و هماهنگی همگانی است گفت: ایران نقش فعال و موثری در این زمینه دارد.

ظرفیت‌های موجود در کشور به همراه مزیت ذخایر نفتی وسیع و متوسط دستمزد پایین‌، از عواملی است که بسیاری از کشورهای اروپایی و سرمایه گذاران را ترغیب به ورود به ایران کرده است و در این بین ایتالیا یکی از نخستین کشورهایی است که پس از توافق برجام تلاش های زیادی برای حرکت در این مسیر انجام داده است.

نشریه امریکایی «وال استریت ژورنال» در گزارشی شرایط سرمایه گذاری در ایران را نسبت به گذشته بسیار مطلوب دانست و عنوان کرد که سرمایه‌گذاران بین المللی به ورود به بازار ایران چشم دوخته اند. 

این نشریه به نقل از یک تحلیلگر اقتصادی که از ایران دیدن کرده بود نوشت اقتصاد ایران رو به رشد و سرشار از شرکت هایی است که به خوبی اداره می شوند و به همین دلیل ایران محل مناسبی برای سرمایه گذاری است.

سر مارتین سوررل، مدیرعامل غول تبلیغاتی WPP، سال گذشته ایران را یکی از آخرین بازارهای بزرگ برای تجارت توصیف کرده است و چارلز رابرتسون مدیر رنسانس کپیتال نیز معتقد است سرمایه گذاران جهانی هرگز کشوری با این اندازه از پیشرفتگی نخواهند دید و به همین دلیل بسیاری از شرکت ها خواهان سرمایه گذاری در ایران هستند.

طرف خارجی اشتیاقی فراوان برای ورود به بازار ایران دارد؛ بازاری که پتانسیل های زیادی برای آنها دارد اما در این میان باید مراقب "رفقای نیمه‌راه" بود.  مسئولان باید هوشیار باشند تا ضمن رعایت تمام قواعد و اصول اقتصاد مقاومتی، نسبت به ورود سرمایه گذاران خارجی و نحوه انعقاد قرارداد با آنها، حساسیت داشته و توانمندی داخی را حتما در این میان مورد توجه و تاکید قرار دهند. 

راضیه رنجبر

خبرنگار خبرگزاری صداوسیما