بیماری نقرس، از جمله بیماریهای روماتوئیدی و مربوط به اختلال در متابولیسم پورینها است که با سطح بالای اسید اوریک در خون شناسایی میشود .
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز فارس،کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز گفت: در برخی افراد ممکن است اسید اوریک خون بیشتر از حد طبیعی باشد، اما هیچ وقت دچار بیماری نقرس نشوند. این بیماری اغلب پس از ۳۵ سالگی رخ میدهد و در مردان بیشتر از زنان شایع است. البته در سنین بالا بروز این بیماری در هر دو جنس یکسان است.
فاطمه شفیعی، افزود:نقرس با حمله حاد و ناگهانی دردهای آرتریتی موضعی که اغلب در انگشت شست پا شروع شده و تا پاها ادامه مییابد، معلوم میشود. در واقع در افراد مبتلا به نقرس، بالا رفتن اسید اوریک در خون موجب میشود که این ترکیب به همراه سدیم به صورت سدیم اورات در مفاصل مختلف رسوب کند و باعث دردهای مزمن آرتریتی شود که بیشتر در مفاصل کوچک مربوط به انگشتان دست و پا این اتفاق رخ میدهد.
کارشناس ارشد تغذیه ادامه داد:ژنتیک در کنار عوامل زمینهای و محیطی در بروز این اختلال روماتوئیدی و التهابی نقش دارد. احتمال داده میشود عواملی، چون مقاومت به انسولین، پرفشاری خون، گرسنگی طولانی مدت، تمایل به رژیمهای خاص مثل رژیم کم کربوهیدرات، چاقی، مصرف داروهای مدر برای کاهش میزان فشار خون، اختلالات مربوط به چربیهای خون و دیابت در بروز این بیماری نقش داشته باشد.
وی اهداف اصلی درمان و مدیریت بیماری نقرس راکاهش دادن درد آرتریتی و حملات حاد نقرسی، کنترل اسید اوریک خون، پیشگیری از تشکیل رسوبات اسید اوریکی در مفاصل و سنگهای کلیوی اسید اوریکی عنوان کردو گفت: برای این کار نیاز به دو اقدام اصلی یعنی دارو درمانی و مدیریت دریافتهای غذایی است.
او گفت:در کنار دارو درمانی، الگوی غذایی و دریافتهای غذایی بیمار نقش مهمی در کنترل و مدیریت عوارض بیماری نقرس دارد. برای کنترل حملات حاد نقرسی و دردهای آرتریتی نیازی به داشتن رژیم محدود شونده و خاص نیست و تنها با انجام تغییرات ساده در دریافت برخی مواد غذایی و پیروی از چند توصیه غذایی میتوان به کنترل بهتر بیماری، کاهش عوارض آن و جلوگیری از بروز دوباره حملات حاد نقرسی کمک شایانی کرد.
کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیرازگفت: جمله توصیههای غذایی برای مبتلایان به نقرس، شامل موارد زیر است:
بیماران مبتلا به نقرس بهتر است در مصرف غذاهای حیوانی زیاده روی نکنند و تا حد امکان به صورت محدود این گروه از مواد غذایی را مصرف کنند.
لازم است مصرف غذاهای حاوی «پورین» بالا مانند ماهی کولی، دل، جگر، قلوه، گوشت غاز، شاه ماهی، عصاره گوشت ماهیچه، ماهی ساردین، مخمر و هال مخالی از برنامه غذایی مبتلایان به نقرس حذف شود.
مصرف مواد غذایی حاوی «پورین» متوسط به میزان معمولی، تا حدی که همراه با زیاده روی نباشد، مشکلی ایجاد نمیکند؛ از جمله این مواد غذایی میتوان به گوشتها و ماهیها (به استثنای موارد بند قبل)، ماکیان، لوبیاها، قارچ ها، عدس، نخود خشک، مارچوبه و اسفناج اشاره کرد.
از جمله مواد غذایی حاوی «پورین» پایین که نیازی به محدودیت مصرف آنها نیست میتوان به نان سفید، کره، مارگارین، غلات، پنیر، ادویه، تخم مرغ، سبزیها (به استثنای موارد یاد شده در بند قبل) میوه ها، بستنی، شیر، ماکارونی، آجیل، زیتون، ذرت و چای اشاره کرد.
مصرف مواد غذایی حاوی «فروکتوز» بالا از جمله نوشیدنیهای شیرین، آب نبات ها، آبمیوهها و شیرینی محدود شود، اما دریافت فروکتوز از منبع غذایی مثل میوهها و سبزیها مشکلی ایجاد نمیکند.
در مصرف گوشت قرمز، گوشت سفید و ماهی زیاده روی نشود.
میزان پرتئین دریافتی رژیم غذایی در حد متعارف و زیر نظر مشاور تغذیه در کنترل باشد.
مصرف پایین قندهای ساده برای کاهش وزن و بهتر کردن شرایط پاسخ بدن به انسولین در بیماران مفید است.
رژیم غذایی فرد به گونهای باید تنظیم شود که موجب افزایش وزن و چاقی نشود.
دریافت بالای مایعات ۸ تا ۱۶ لیوان در روز برای افزایش دفع اسید اوریک اضافی و جلوگیری از رسوب آن در مفاصل توصیه میشود.
مصرف مایعات در حد توصیه شده در جلوگیری از بروز اختلالات کلیوی و سنگهای اسید اوریکی نیز موثر است.
مصرف مواد غذایی با خاکستر قلیایی از جمله محصولات لبنی (شیر یا پنیر)، تخم مرغ پروتئینهای گیاهی، گیلاس و قهوه میتواند در جلوگیری از بروز حملات حاد نقرسی موثر باشد.