رونمایی از جلد دوم کتاب دانشنامه مطبوعات ایران نخستین برنامه آیین رسمی گشایش بیست و چهارمین نمایشگاه رسانههای ایران بود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ۴۵۰ رسانه در حوزههای مختلف در نمایشگاه امسال حضور دارند.
آقای محمد جعفر محمدزاده سرپرست دانشنامه مطبوعات ایران در گفتگو با شبکه خبر در خصوص کاربرد دانشنامه گفت: دانشنامه در بین شاخصهای رشد علمی در جهان یکی از شاخصها و مولفههای تولید محتوای علم است، وقتی میخواهند ببینند در کشوری شاخصهای تولید علم به چه صورتی است یکی از شاخصهایی که بررسی میشود، میزان دانشنامه نگاری در آن کشور است، ما از نظر تاریخی کشوری هستیم که سابقه دانشنامه نگاری داریم از قرنهای ۵ و ۶ و حتی تا عهد ناصری دانشنامه نگاری داشتیم؛ منتها با روش جدیدو شیوه نامههای روز دنیا، ۳ دهه است که مشخصا دانشنامه نگاری در ایران رونق جدی گرفته است و الان مجموعههای مختلفی مشغول تولید محتوای دانشنامهای هستند.
وی ادامه داد: دانشنامه در واقع تلاش میکند که همه اطلاعات پراکندهای که در منابع دست اول وجود دارد، یک جا جمع کند و به عنوان یک مقاله در دانشنامه قرار دهد که هر کس خواست راجع به آن موضوع تحقیق و پژوهشی کند، با مراجعه به آن مدخل در آن دانشنامه بی نیاز شود از این که جای دیگر را بگردد و مطلب پیدا کند.
آقای محمدزاده افزود:در دانشنامه مطبوعات ما این کار را برای نشریات ایران انجام دادیم، در موسسه دانشنامه مطبوعات که موسسهای غیر دولتی است و به هیچ جا وابسته نیست چند مرحله کار انجام میشود، مرحله اول کار، مدخل گزینی است برای دانشنامه مطبوعات که مدخلها اسم نشریات تاثیرگذار تاریخ ایران هستند، بر اساس شیوه نامه مدخل گزینی میشود، نشریاتی مدخل میشوند که اولا درباره آنها اطلاعاتی وجود داشته باشد، دوم این که این نشریات «دیرپا» باشند یعنی این که مدت طولانی منتشر شده باشند سوم این نشریات در زمان خودشان تاثیر گذار بوده اند یا این که گردانندگان نشریه آدمهای تاثیرگذاری بوده اند، یا این که این نشریات برای نخستین بار در یک حوزهای منتشر شده اند.
وی در خصوص دست اندکاران تولید دانشنامه گفت: ساختار دانشنامه نگاری به این شکل است که یک مولف وجوددارد، کسی که پژوهش میکند کتابخانهها را میبیند، صفحات مطبوعات را میبیند، بعد یک مقاله اولیهای نوشته میشود که این مقاله را میفرستد برای دانشنامه، ویراستارانی هستند که به اسم ویراستاران فنی و ویراستاران محتوایی این مقاله را ویرایش اول میکنند، سپس به دست سر ویراستار میرسد سپس تایید میشود و برای حروف چینی میرود، این زمان، زمان خیلی طولانی است، گاهی ممکن است برای نوشتن مقاله ۶ ماه زمان ببرد کما این که این جلد دانشنامه حرف ب- پ ۹ سال برای آن زحمت کشیده شده و زمان برده است.
وی ادامه داد: پیش بینی میکنیم که در ۱۰ جلد کل این مرحله تمام شود و مراحل بعدی که در کنار آن در دست انجام است، ما یک فرهنگی هم داریم به نام فرهنگ روزنامه نگاران ایران که آن فرهنگ اشخاص روزنامه نگار تاریخ ایران هستند، در آنجا مدخل اسم فرد است که در دست تهیه است.
آقای محمدزاده در خصوص آسیب شناسی دانشنامه نگاری (مثلا اطلاعات نادرست است اسم فرد اشتباه شده یا تاریخ آن درست نیست و...) در ایران گفت: دانشنامه برای همین است که این اشتباهات برطرف شود، مثلا درباره یک نشریهای ما منابع مختلف و تک نگاریهای مختلف داریم، منبع اصلی و دست اول ما البته خود صفحات آن روزنامه است (مثلا از کتابخانه مجلس یا ملی و. حبل المتین را خودش ورق بزند و ببیند) آنهایی که اطلاعاتی نیست دیگرانی مثل مرحوم صدر هاشمی، مسعودبرزین، استاد سید فرید قاسمی، صدری طباطبایی نایینی و. اینها فهرست نگاری کرده اند و تاریخ مطبوعات را تک نگاریهایی کردندو درباره تاریخ مطبوعات نوشته اند.
وی ادامه داد: در این تک نگاریها ممکن است اختلافاتی وجود داشته باشد، کار دانشنامه این است که این اختلافات را در آن مقاله حل و فصل میکند، یعنی مولف تک تک این مقالهها را میبیند، صحت و سقم آن را بررسی میکند و میگوید با این که مثلا در فلان جا این طور گفته شده ولی مولف دیده که این گونه صحیح است؛ بنابراین قابل اعتمادترین متن برای مراجعه به آن موضوع و مدخل دانشنامهها هستند.
آقای محمدزاده در پایان در خصوص چگونگی دسترسی به دانشنامهها هم گفت: دانشنامه در واقع یک کتاب مرجع است که بیشتر در کتابخانهها استفاده میشود مثل کتاب فرهنگ لغات و دایره المعارفها؛ اما این کتاب منتشر شده و توزیع شده و دیروز هم در نمایشگاه کتاب رونمایی شده و برای کتابخانهها ارسال میشود؛ اما برای انتشار عموم ما یک برنامههایی داریم که این محتوا پس از انتشار کاغذی در فضای مجازی و سایبری قرار بگیرد تا امکان دسترسی کسی که میخواهد راجع به یک مقاله پژوهش کند، وجود داشته باشد.