نماینده پیشین مجلس گفت: اداره کشور وابسته به قانون و اجرای درست آن است، که این دو به عنوان تکالیف و وظایف نمایندگان مجلس آمده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در برنامه فی المجلس امشب میزبان آقای حسینعلی قاسم زاده، نماینده دوره پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی بود.
سوال: نظرتان به طور کلی راجع به مجلس ششم چیست؟ ما تاکنون با نمایندگانی صحبت کردیم که گفتند مجلس ششم اصلاً یک بنای غلطی را در سیاست مملکت گذاشت کسانی هم هستند که بالاخره فکر میکنند جزو بهترین مجلس بوده است، نظر شما چیست که هم دوره قبل بودید و هم دوره بعد از آن؟
قاسم زاده: بحثی که وجود دارد هر دورهای از مجلس یک نقاط قوتی دارد، یک نقاط ضعفی دارد، این که بگوییم باید یک دورهای را بایکوت کنیم من احساس میکنم که خیلی منطقی و منصفانه نیست.
سوال: کلاً نسبت به دورههای دیگر چگونه بوده است؟
قاسم زاده: من معتقدم به این که یک مقدار در مسائل کاری احساس میکنم به این که یک مقداری بدون تعارف مجلس ششم ورود پیدا میکردند نمایندگان براساس برداشت و دریافت من یعنی تعارفی نداشتند با دستگاههای اجرایی و جدی برخورد میکنند، این از نقاط قوت و قدرت من این را تلقی میکنم بدون ملاحظه در مسائل کاری. بله در مقوله مسائل سیاسی طبیعتاً این جریانات همیشه وجود دارد، جریان راست هم باشد شاید همین نگاه را داشته باشد، جریان چپ هم باشد همین نگاه را دارد، احساس میکنم به این که نقاط قوتی داشت و نقاط ضعف. نقاط ضعف را من احساس میکنم به این که در مسائل سیاسی خیلی با شدت و حدت ورود پیدا میکرد، احساس میکنم به این که رعایت اعتدال نمیشد.
سوال: شما در مجلس هفتم هم این ماجراها را دیدید؟
قاسم زاده: در مجلس هفتم باز هم اکثریت خیلی به اصطلاح در فضای سیاسی خیلی جدی در این فضا قرار بگیرند نبود.
سوال: چرا در مجلس هشتم شما کاندید نشدید؟
قاسم زاده: من کاندیدا شده بودم رأی نیاوردم.
سوال: بعد از آن کاندیدا شدید؟
قاسم زاده: بعدش تصمیم نداشتم یعنی تصمیم جدی نداشتم برای ورود یک ۱۰ - ۲۰ روز آخر را آمدم برای تحلیلی که خودم داشتم، یعنی نوع نگاه من این نبود.
سوال: الآن شما چکار میکنید؟
قاسم زاده: الآن در معاونت نظارت انجام وظیفه میکنم. آن دورهای که حضرتعالی تشریف داشتید و ماه هم بودیم این معاونت نظارت نبود، الآن مجلس سه تا معاونت دارند معاونت قوانین دارد، معاونت نظارت دارد و معاونت اجرایی و پشتیبانی دارد.
سوال: نظارت یعنی چه؟
قاسم زاده: نظارت اینجا، یعنی نظارت بر قوانین البته الآن خدمتتان عرض کنم به این که فرض کنید به عنوان نمونه که حضرتعالی هم تشریف داشتید وقتی یک قانونی مصوب میشود طبیعتاً آئین نامههای اجرایی، ابلاغ به موقع اینها مقدمات اجرا است، در واقع این بخش میآید رصد میکند به این که آیا دستگاه اجرایی این وظایف را انجام داد تا برسد به مقوله اجرا، بعد از اجرا هم بحث ارزیابی وجود دارد که آیا اجرایی شد یا اجرایی نشد.
البته الآن به اصطلاح در تغییر ساختاری دارد اتفاق میافتد برای این که احساس میشود به این که یک مقداری نقص دارد یعنی در واقع نیمه کار مانده است مبنی بر این که یک ارزیابی نسبت به اجرای قوانین هم به اصطلاح وجود داشته باشد یعنی بازخورد اجرایی قوانین هم برگشت بخورد به مجلس.
سوال: این همه قانون که اجرا نشده است را چکار میکنید؟
قاسم زاده: بله همین است، بحثی که وجود دارد خودم معتقدم به این که این معاونت نظارت میآید این جریانات را منتقل میکند به نمایندگان، این برگشت میخورد به این که نمایندگان چه مقدار حساس بخورند، تعقیب کنند، پیگیری کنند به این که این قانون اجرایی شود.
سوال: شما الآن چه قوانینی را مهمترین قوانین اجرا نشده مصوب مجلس میدانید؟
قاسم زاده: این را که البته نمیشود به بیان رصد کرد. من احساس میکنم من معتقدم به این که ما برویم مسائل کلانتر را قبل از این که به مصداق برسیم بیان کنیم احساس من این است که بهتر است، یعنی به این بیان که یک آسیب شناسی جدی یا به بیان دیگر آیا این مجالسی که ما داریم کارآمدی لازم را دارد یا ندارد؟ اگر ندارد چرا؟ من خودم معتقدم به این که اگر این بحث را در این موقعیت حساسی که هنگام انتخابات است من احساس میکنم به این که ضرورت دارد.
اولاً من معتقدم به این که برای آن که آن بحث مصداقی را در بعضی از جاها اشاره میکنیم فرضاً بنده معتقدم به این است که.
سوال: اعتقادتان این است که این مجلس بودنش بهتر از نبودنش است؟
قاسم زاده: این یقیناً که هست. بحثی که وجود دارد من معتقدم به این که مجلس ما آیا آن کارآمدی لازم را دارد یا ندارد؟
سوال: دارد یا ندارد؟
قاسم زاده: در کلیت قضیه میتوانم صریحاً بگویم نه، یعنی کارآمدی لازم را دارد یا ندارد، نه این که اصلاً مؤثر نیست، یقیناً مؤثر است، اصلاً لازمه دموکرسی به این است که مجلس وجود داشته باشد غیر از این چیز دیگری نیست. به بیان دیگر استحضار دارید که یک وقتی بحث دولت شهر مطرح بود که اصلاً مقولهای باصطلاح مجلس و انتخابات و اینها نبود، جمعیت کمی درست هم همین است یعنی اگر بشود به این که مردم در همه جا مستقیماً ورود پیدا کنند بهتر است تا این که واسطه بخورد. اما چه بکنیم به این که چنین چیزی با توجه به این کثرت جمعیت و تنوع نیازهایی که امروز وجود دارد که هر روز یک نیاز جدید وجود دارد که نیازمند به یک وضع قانون است، طبیعتاً به حساب نقش مستقیم مردم ممکن نیست در کل دنیا هم ممکن نیست.
سوال: چرا مجلس به کارآیی لازم نمیرسد به نظر شما؟
قاسم زاده: بحثی که وجود دارد وقتی که مستقیم نمیتواند باید غیرمستقیم. غیرمستقیم از درونش با تحلیل مفصلی که دارد مجلس درمی آید یعنی به بیان ۲۹۰ نفر در حال حاضر که نقش ۸۰ میلیون نفر را در عرصه قانونگذاری دارند ایفا میکنند که خود این هم استحضار دارید که جای تأمل دارد برای من که میخواهم کاندیدا شوم و ورود به مجلس پیدا کنم یعنی چه؟ در مجلس در قانون اساسی هم آمده کسی که نماینده حوزه انتخابیه نماینده کل مردم است یعنی به بیانی ۲۸۰ نفر میخواهند نمایندگی کنند ۸۰ میلیون نفر را.
سوال: زودتر برویم سر اصل مطلب.
قاسم زاده: استحضار دارید که وقتی ما میآییم این سوال را طرح کنیم میخواهم نقش مجلس را بخواهم به این که مجلس در این کشور چه نقشی را ایفا میتواند بکند براساس تعریفی که قانون دارد.
بنده معتقدم به این که حکمرانی درست، اداره درست یک کشور وابسته به دو چیز است قانون درست، اجرای درست، غیر از این چیز دیگری نیست، یعنی اگر در یک کشوری بناست به این که براساس قانون اداره شود، قانون اگر درست نباشد طبیعتاً خوب اداره نمیشود، قانون خوب داشته باشیم، اجرای درست هم نشود باز هم آن گونه که باید کشور خوب اداره نمیشود، هر دو به عنوان تکالیف و وظایف نمایندگان آمده است یعنی قانون درست، قانونگذار چه کسی است؟ مجلس، اجرای درست ناظر بر اجرای چه کسی است؟ مجلس و لذا ابزارهای نظارتی را دادند به مجلس تحت عنوان تذکر است، سوال است، تحقیق و تفحص است، استیضاح است و حتی در واقع نظارتی پیشینی است تحت عنوان رأی اعتمادی که نمایندگان میدهند، به بیانی ما میتوانیم ادعا کنیم به این که اگر ما بخواهیم یک درصدی بدهیم درصد بالای اداره کشور برگشت میخورد به وظایفی که نمایندگان در صحنه نمایندگی دارند.
بحثی که در اینجا است که الآن یازدهم رو به اتمام است آیا واقعاً آن کارآمدی لازم را داشتند یا نداشتند، اگر داشتند که باید آن را اثبات کنیم، اگر نداشتند باید بگوییم چرا نداشتند برای این که بنده معتقدم به این که هم باید کسانی که امروز در عرصه انتخابات اظهار وجود کردند، آمدند خودشان را عرضه کردند واقعاً دقت داشته باشند و هم مردمی که نقش آفرین هستند، هم شورای نگهبانی که افراد را تأیید کرده است، من احساس میکنم به این که این مجموعه باید ایفای نقش جدی و درست بکنند، اگر همه اینها ایفای نقش درست کنند بنده معتقدم به این که کارآمدی مجلس اتفاق میافتد آن گونه که باید.
سوال: یعنی روشنتر بفرمایید نمایندگان کیفیت کافی را نداشتند به لحاظ ذهنی و سواد و اینها یا شجاعت؟
قاسم زاده: بنده معتقدم به این که هم در این بخش ضعف وجود دارد، هم یک بخشی برگشت میخورد به نوع مطالباتی که مردم دارند یعنی به بیان دیگر رویکرد مردم هم در مقوله انتخاب نماینده باید تغییر کند برای این که آن نوع مطالبات و نگاهی که مردم دارند سطح توقعات را تقلیل میدهد و تنزل میدهد و در تنزل این سطح مطالبات نماینده وادار میشود به اموری که به عنوان شرح وظایف به او تعریف نشده است.
سوال: تهدید و تطمیع چقدر تأثیر داشته فاسد شدن یا منحرف شدن مجلس و نرسیدن به آن کارآیی؟
قاسم زاده: آن رویکرد اگر تغییر نکند، اگر اجازه داشته باشم توضیح دهم اگر آن رویکرد تغییر نکند احساس میکنم نماینده اگر از وزن بالای هم علمی و هم اعتقادی برخوردار نباشد احساس میکنم به این که در تهدید جدی است و وقتی تهدید جدی یعنی آن چیزی که باید اتفاق نیافتد، اتفاق بیافتد احساس میکنم به این که این در واقع تسری پیدا میکند به ادارات کشور و به نوعی اگر سالم باشد باعث سلامت ادارات کشور و وزارتخانهها است و اگر خدایی نکرده فاسد باشد این فساد تسری پیدا میکند به ادارات و وزارتخانه ها.
سوال: به نظر شما شجاعترین و قلدرترین و بانفوذترین نمایندگان مجلس پنجم چه کسانی بودند؟
قاسم زاده: مجلس پنجم من بازم هم خدمتتان عرض کنم.
سوال: خودتان تحت نفوذ شخصیتی قرار گرفتید؟
قاسم زاده: من در ذهم است آقای دکتر سبحانی احساس میکنم به این که میتوانم ادعا کنم کسی که واقعاً کار نمایندگی میکرد، موحدی ساوجی در ذهن من است کار نمایندگی میکرد، اینها شخصیتهایی بودند به این که کار نمایندگی میکردند و بنده هم معتقدم به این که باید کار نمایندگی کرد اگر قرار است یک اتفاقی بیافتد.
سوال: در این نمایندگانی که صاحب نظر بودند از نظر اقتصادی چه کسانی؟
قاسم زاده: باز هم آقای دکتر سبحانی خودش دکتری اقتصاد را داشت در دانشگاه تهران.
سوال: آقای دکتر سبحانی خیلی آرام بود، یعنی منظورم این است که به خاطر این که خیلی آرام و سلیم بود تأثیر زیادی هم نداشت ولی هر کسی که او را میشناسد علاقمند میشود؟
قاسم زاده: باید ببینیم چرا اینگونه افراد نمیتوانند اثرگذار باشند. آقای افخمی من معتقدم به این که اینجا یک اتفاق دیگری دارد میافتد، شما اگر به اصطلاح مجلس فضایش از سلامت کامل برخوردار نباشد یعنی نوع نگاه در مجلس، نگاه انحرافی باشد طبیعتاً اینگونه افراد گل نمیکنند. اگر در فضای مجلس بحث معامله جای تعامل با دستگاهها را بگیرد، این معامله جای تعامل با دستگاه را بگیرد طبیعتاً اینگونه افراد در واقع جلوهای ندارند، دیگرانی جلوه میکنند که نباید جلوه کنند و احساس میکنم به این که جلوه آن گونه افراد واقعاً من احساس میکنم تاریخ فاسد بسیار گستردهای دارد.
اگر اجازه دهید من یک مقدار گستردهتر حرف بزنم. چون در ایام انتخابات است احساس میکنم به این که نماینده میخواهد بیاید در دو عرصه ایفای نقش جدی کند یکی در عرصه قانونگذاری است که خدمتتان عرض کردم، یکی هم در عرصه نظارت جدی، شما خودتان هم در مجلس بودید واقعاً با توجه به این رویکردی که وجود دارد و سطح مطالعاتی که مردم طلب میکنند از نمایندگان تهران را شما ملاحظه نکنید، شهرستانها را ملاحظه کنید، آیا نماینده به مقداری که باید وقت بگذارد برای مطالعه طرح یا لایحه که از درونش قانون جامع و مانع دربیاید، اصول و فنون قانونگذاری در آن اعمال شود آیا فرصت این چنین چیزی وجود دارد یا وجود ندارد؟
سوال: اکنون اگر فرصت آن هم وجود داشته باشد شما که الآن در اداره نظارت هستید میدانید نوشتن قوانین خیلی کار کارشناسی است، خیلی از نمایندگان اصلاً تقریباً چیزی از قانون نوشتن نمیدانند.
قاسم زاده: ۲۰ تا فن و اصول قانونگذاری ما داریم، اگر الآن سوال کنند خیلی افراد ممکن است مطلع نباشند یعنی من حرفم این است.
سوال: در مجلس ششم شد که ما قانون تصویب کردیم شورای نگهبان هم تأیید کرد بعد اداره حقوقی برگرداند گفت که اصلاً بعضی اشکالاتی حقوقی دارد؟
قاسم زاده: من حرفم این است که وقتی سطح اینجا را باید بپذیرد به این که مردم هم باید نقش ایفا کنند، شورای نگهبان هم باید نقش ایفا کند من این را اعتقاد دارم یعنی اگر واقعاً نسل جدی، ما برای این که فرد از بضاعت علمی کافی برخوردار باشد در عرصه قانونگذاری آمدیم، میدانید که سطح مدرک را آوردیم کردیم فوق لیسانس، درست است؟ فوق لیسانس این کار را برای چه کردیم؟ برای این که بضاعت علمی فرد بالا باشد اکنون شما الآن دانشگاههای مختلفی در کشور شکل گرفته، غیرانتفاعی الی ماشاالله، من میدانم دارم این را میگویم، وزارت علوم بنده معتقدم به این که هیچ نظارت جدی ندارد بر خروجی این دانشگاه ها، این فرد رفته یک فوق لیسانس هم گرفته که بنده هم معتقدم به این که اصلاً محتوا ندارد، در اینجا ما آمدیم به صورت صوری این بخش را داریم این جوری ترمیم میکنیم که فرد، چون فوق لیسانس است پس در عرصه علمی قانونگذاری میتواند توانمند باشد در حالی که این طور نیست. بنده معتقد به شورای یعنی شورای نگهبان به جای این که توجه بالایی را به مقوله صوری قضیه متمرکز کند به محتوا هم باید فکر کند بعد میرسیم به فیلتر دوم، اینجا را من واقعاً میخواهم مردم عزیز و شریف ما توجه داشته باشند، فیلتر دوم مردم هستند، یعنی چه؟ ۵۰ نفر میآیند رقابت میکنند این فرد میخواهد برود قانونگذاری کند، نظارت جدی هم داشته باشد، هم باید بضاعت علمی کافی داشته باشد، هم باید سلامت واقعی داشته باشد نه صوری، تظاهر به سلامت کند.
سوال: شما خودمان چه درسی خوانده اید؟
قاسم زاده: من درسم هم در عرفان بود هم در حقوق.
سوال: یعنی دانشکده حقوق درس خواندید؟
قاسم زاده: بله، یعنی در واقع الهیات که حقوق هم بود من دوره قضایی حقوق را هم دیدم و دکتری عرفان هم دارم.
سوال: در کدام کمیسیون بودید؟
قاسم زاده: در کمیسیون آموزش عالی بودم.
سوال: کمیسیون آموزش عالی زیاد در معرض تطمیع و پیشنهاد رشوه و اینها نیست؟ به طور کلی در مجلس پنجم این وضعیت کمتر بود تا مجلس ششم و همین طور به مجلس هفتم میرسیم باز بیشتر میشود درست است؟ یعنی مجلس به نظر میآید یک مقداری رودربایستی را کنار گذاشتند، گروههای فشار وارد شدند خیلی تأثیر میگذارند روی نمایندگان، درست است؟
قاسم زاده: بله تجربهای که وجود دارد احساس میکنم به این که ما هر چه جلوتر میرویم این تهدیدات بیشتر است و تهدیدپذیری نمایندگان هم متأسفانه بیشتر میشود و این چیز خوبی نیست. بنده معتقدم به این که یکی از عوامل اصلاح کننده خود مردم هستند این که من دارم تاکید میکنم. من یک خاطرهای را هم خدمتتان عرض کنم، شما بحث نمایندگان تهران را با نمایندگان شهرستانها جدا کنید، در جلسات مختلف، من حتی در جلساتی که جنبه نخبگانی دارد یعنی فرض کنید در محفل معلمان، در محفل اساتید دانشگاه تنها چیزی که از نمایندگان سوال نمیشود این است که شما در راستای وظایف تعریف شده قانونی چه نقشی را ایفا کردید؟ این سوال اصلاً نمیشود، شما نباید توقع داشته باشید که این رویکرد بتواند یک نماینده وظیفه شناس جدی را وارد مجلس کند.
سوال: مردم چه جوری میتوانند تشخیص دهند؟
قاسم زاده: یک مقداری باید وقت بگذارند، باید نخبگان ایفای نقش کنند. این را خدمتتان عرض کنم نقش نخبگانی در عرصه انتخابات در جامعه ما بسیار کمرنگ است و حتی متأسفانه باید بگویم باز هم در سطح شهرستانها دارم میگویم ممکن است در تهران همین باشد خیلی از جاها و موارد فرد نخبه تحصیل کرده را در شهرستان وقتی بحث انتخابات میشود سوال میکند به این که فضا و جو به نفع چه کسی است؟ این خیلی بد است، بنده معتقدم به این که طرح این سوال از طرف یک فرد نخبه تحصیل کرده بد است، زشت است، او باید بگوید چه کسی نخبه است این کار را باید بکند بعد برای خودش وظیفه بداند که مردم را بیدار کند، جهت دهد.
سوال: شما از بابل بودید؟ در شهرستانهای کوچک البته بابل شهرستان کوچکی نیست، ولی در شهرستانهای کوچک غالباً مردم انتظار دارند که تک تک شان بتوانند هر وقت خواستند بروند درب خانه نمایندگان؟
قاسم زاده: همان سطح مطالبات است. من اینجا دلم میخواهد به این که شما الان میدانید ما یک بحثهایی که الآن داریم بحث فساد اداری را مطرح میکنیم ولی نیامدیم که تحلیل کنیم به این که این فساد اداری چه عواملی در آن نقش داشته است، اصلاً آیا نمایندگان نقش داشتند؟ من معتقدم به این که یک بخشی را باید نمایندگان بپذیرند، چرا؟ برای این که فرض یک توقعاتی .
سوال: مسائل کلان چه جوری میشود جلوی لابی کردن با نمایندگان شهرستانهای کوچک را گرفت، چون اینها خیلی راحت در مسائل کلان زیاد انگیزه ندارند اصلاً قضیه؟
قاسم زاده: این که من دارم تاکید میکنم میگویم مردم باید سطح مطالبات را ارتقا دهند، بحثم همین است، البته میدانید که مردم شهرستانها مشکلات زیاد دارند درست است برای رفع نیازهای خودشان بیشتر فکر میکنند یعنی نگاه کلان خیلی برایشان مطرح نیست، بنده معتقدم خطاب میخواهم بکنم به این مردم عزیز و شریف، گرچه این مشکلات وجود دارد، مشکلات ریز مربوط به افراد و اشخاص، به بیان دیگر ما باید به حساب این نگاه را ببریم به طرف منافع ملی، به بیان دیگر آقای افخمی باز شما هم بودید در مجلس استحضار دارید که نوع عملکرد مجلس در واقع یا نمایندگان در پیگیری امور برخورد میکند به منافع محلی و منطقه ای، من این را رد نمیکنم چرا برای این که شما وقتی مراجعه میکنید به قانون اساسی هم میگوید به این که نماینده وقتی که از یک حوزه انتخابیه انتخاب میشود نماینده کل مردم است یعنی چه؟ معنایش این است که نماینده باید به منافع ملی فکر کند، همان قانون اساسی را حوزه انتخابی مشخص میکند، حوزه انتخابی وقتی مشخص میکند یعنی چه؟ یعنی نماینده موظف است به منافع محلی هم فکر کند، آیا تعارض است؟ بنده معتقدم که تعارض نیست، معنا و مفهومش این است که نماینده باید منافع محلی را در دل منافع ملی ببیند تعقیب کند، ببینید حلقه مفقوده اینجاست آقای افخمی، یعنی، چون ما عادت نکردیم به این که منافع محلی را از دل منافع ملی به اصطلاح تعقیب کنیم آن چیزی که اتفاق میافتد چه بسا ممکن است بحث لابی گری، بحث معامله اتفاق بیافتد که وقتی لابی گری اتفاق میافتد بین نماینده و دستگاه اجرایی وزارتخانه خود این فسادزا است یعنی در واقع آن نمیتواند از ابزار نظارتی خودش به صورت جدی استفاده کند. وقتی از ابزار نظارتی به صورت جدی استفاده نمیکند فساد اداری اتفاق میافتد. اینها مسائل جدی است که باید واقعاًً روشنگری کرد.
سوال: در مورد این که مثلاً بین یک مسئلهای که میان مردم بابل است و یک مسئلهای که نیاز عمومی مملکت است تعارض پیش میآید یعنی به شما میگویند مثلاً تو به فلان لایحه که تأثیر ملی دارد رأیی را بدهید که ما میخواهیم ما هم در عوض آن مسئله که مربوط به بابل میشود رأی را جوری میهیم که شما که دوست دارید این جور مواقعی غالباً معامله میشود؟
قاسم زاده: من معتقدم به این که یک مقدار برای این که مصداقی بحث کنم یک مورد را من بگویم، ممکن است کسی سوال کند میشود از دل منافع ملی منافع محلی اتفاق بیافتد؟ بله. اصلاً من خودم معتقدم به این که این رمز موفقیت یک نماینده است که بگوید من در جایگاه نمایندگی دارم این جوری استفاده میکنم، این زیباست یعنی شما معامله نکردید، درست است ممکن است تعامل اتفاق بیافتد در مقام نمایندگی، در جایگاه نمایندگی، در برخورد با دستگاه اجرایی ولی به منافع خودتان هم دست پیدا کردید، من به عنوان نمونه یک مصداقی را میخواهم بگویم حالا ممکن است ان شاءالله مردم تلقی نمیکنند که میخواهم از خودم حرف بزنم برای این که دیگر از ما گذشته است. شما استحضار دارید که مثلاً بحثی که وجود دارد در لایحه بودجه استحضار دارید افراد میآیند پیشنهادات مختلف را مطرح میکنند به عنوان یک مثال کوچک، یک نمونه کوچک، فرضاً یک ردیفی آمده بود فکر میکنم یک ۱۰۰ میلیاردی بود، چون منطقه ما کشاورزی است من به عنوان نمونه دارم میگویم آورده بود به این که این رقم برای بازسازی قنوات در کشور که جمع قنات است، شما استحضار دارید که در مازندران که قنات وجود ندارد، من احساس کردم به این که ما از این ردیف هیچ بهرهای نداریم، من آمدم دو کلمه اضافه کردم گفتم و انهار و آبندها، شما آمدید در دل منافع ملی که میخواهد به همه جا خدمت برساند درست است یک بخش را اضافه کردید و واقعاً الآن ضرورت هم دارد یعنی الآن از همین دارند خیلیها استفاده میکنند.
سوال: یک قانونی که فکر میکنم در مجلس بعد از شما تصویب شد ولی شما به عنوان اداره نظارت حتماً میدانید کدام مجلس است. قانون رساندن قیمت بنزین به ۹۰ درصد قیمت فوب خلیج فارس است یعنی قیمتی که در خلیج فارس بنزین را مجبور میشویم بخریم به قیمت دلاری اش به همان قیمت بنزین را برسانند و طبیعتاً پرداخت مستقیم هدفمندی یارانه را انجام بدهند. این قانون تصویب شد فکر میکنم در مجلس هشتم یا هفتم بود یا هشتم.
قاسم زاده: فکر کنم هفتم بود.
سوال: چرا این قانون اجرا نشد، شما چرا دنبال نمیکنید؟
قاسم زاده: میانگین وقتی که نمایندگان برای مطالعه طرح یا لایحه میگذارند من میگویم ۵ دقیقه نیست.
سوال: یعنی یک ربع کمتر است.
قاسم زاده: من میگویم ۵ دقیقه میانگین، یعنی ممکن است در همان مجلس آقای دکتر سبحانی بود ممکن است ۵ ساعت مطالعه میکرد ولی یکی بود در همان فضای مجلس میدید که برنامه چیست، طرح چیست، لایحه چیست، یکی از اصول و فنون قانونگذاری این است که قانونگذار باید بداند به این که این قانونی که میگذراند قابلیت اجرا دارد با توجه به این که مقوله بنزین بر روی اجناس و کالاهای کشور اثرگذار است حالا به هر دلیل و با توجه به فضایی که وجود دارد من احساس میکنم به این که اصلاً شاید قابلیت اجرایی هم نداشت، ما میبایست یک کاری میکردیم و آن کار انجام نشد و آن این است که اگر فرضاً یک کاری را که باید اتفاق بیافتد اتفاق نیافتد، یک قانونی که باید و درست هم بود و خوب هم بود باید اجرا میشد اجرا نشد، درست است، یا من شایستگی و لیاقت یا عرضه اجرایی کردن آن را نداشتم، ضعف داشتم باید بگویم بله من ضعف داشتم بروم کنار، من توان ندارم و اگر قابلیت اجرا ندارد به هر دلیل، به هر دلیلی در حالی که مورد انتظار و توقع مردم است، باید افکار عمومی را قانع کنم به این دلیل، به این دلیل، به این دلیل این چیزی که به نفع شما است من اجرا نکردم، یعنی افکار عمومی را قانع کنم، من معتقدم به این که مطالبات جدی امروز مردم این است یعنی نه ما اولی را به اصطلاح عمل میکنیم نه دومی را فلذا این سوالات است که انباشته میشود در ذهن مردم وگرنه اگر این مسیر را طی میکردیم احساس میکنم که با جسارت کافی و لازم میآمدیم به میدان میگفتیم به این دلیل، به این دلیل درست است باید بنزین شود این مقدار، افکار عمومی را قانع میکردیم.
سوال: از همین قبیل قوانین میخواهم ببینیم مهمترین قوانینی که اکنون چه تصویب شده و اجرا نشده، چه هنوز تصویب نشده کدامها است، یعنی الآن شما اگر دوباره بروید در این دوره در این مجلس میخواستید کاندید شوید و میرفتید نماینده مجلس میشدید برای دورههای آینده، دوره دوازدهم روی چه موضوعاتی تاکید میکردید؟
قاسم زاده: آن چیزی که مهم است این است که باید نگاه دقی و دقیق باشد از باب این که قابلیت اجرا دارد، شما اصل ۷۵ را که استحضار دارید در مقوله طرح
سوال: الآن که دولت عادت شده که خیلی از قوانین را اجرا نمیکند؟
قاسم زاده: بله، این هم ضعف است، این هم از جمله ضعفهای مجلس است، چرا مجلس برخورد نمیکند؟ شما حساب کنید فرض کنید من اگر باشم در همین دورهای که الآن به حساب لایحه بودجه دیروز تمام شد، الآن میدانید که دستگاه اجرایی آقای رئیس جمهور هم اعلام کرده ناترازی در بودجه خیلی جدی و برجسته است، نمیدانم ۳۰۰ و ۲۰ و خردهای و هزار میلیارد تومان در واقع ناترازی بودجه است، من اگر باشم یک دوره این اتفاقات را میگویم نیافتد میگویم بله آقای دولت همان لایحه بودجهای را که آوردید بله من این را مصوب میکنم یک مقدار چکش کاری میکنم اضافه نمیکنم میدهم به تو، ولی اگر اجرایی نشد دیگر شما نیستید، دیگه شما نیستید، برای این که دست نماینده باز است.
سوال: اگر فرصت هم وجود داشته باشد شما که الان در واقع اداره نظارت هستید میدانید نوشتن قوانین خیلی کار کارشناسی است و خیلی از نمایندگان هستند که تقریبا چیزی از قانون نوشتن نمیدانند.
قاسم زاده: همین را میخواهم بگویم بیست تا فن و اصول قانون گذاری ما داریم، شما اگر سوال بکنید خیلی از افراد مطلع نباشند.
سوال: در مجلس شد که ما قانون تصویب کردیم و شورای نگهبان تایید کرد و بعد اداره حقوقی برگرداند و گفت خیلی از اشکالات حقوقی واضح دارد؟
قاسم زاده: بله اشکالات حقوقی دارد. من حرفم این است که بپذیریم که مردم بایبد نقش ایفا بکنند، شورای نگهبان هم باید نقش ایفا بکند، من این را اعتقاد دارم یعنی اگر واقعا اگر نقش جدی فرضا به عنوان نمونه برای این که فرد از بضاعت علمی برخوردار باشد در عرصه قانون گذاری آمدیم میدانید که سطح مدرک را آوردیم کردیم فوق لیسانس، درست است.
سوال: به نظر شما درست است این کار؟
قاسم زاده: الان من خدمت تان عرض میکنم ببینید فوق لیسانس، این کار برای چه کردیم برای این که بضاعت علمی فرد بالا باشد، حالا شما الان دانشگاههای مختلفی در کشور شکل گرفته است غیرانتفاعی الا ماشاء الله من میدانم این را دارم میگویم، وزارت علوم بنده معتقدم
هیچ نظارت جدی ندارد بر خروجی به اصطلاح این دانشگاه ها، خوب این فرد رفته است که فوق لیسانس گرفته که بنده معتقدم اصلا محتوا ندارد خوب در این جا ما آمدیم به صورت صوری این بخش را این جوری ترمیم میکنیم، چون فرد فوق لیسانس است پس در عرصه علمی قانون گذاری میتواند توانمند باشد در صورتی که این جوری نیست، بنده معتقدم که شورای نگهبان باید ایفای نقش بکند یعنی شورای نگهبان به جای این که به اصطلاح توجه بالایی به مقوله صوری قضیه متمرکز کند به محتوا هم فکر بکند بعد میرسیم به فیلتر دوم، این جا را من میخواهم واقعا میخواهم مردم عزیز ما شریف ما توجه داشته باشند.
فیلتر دوم مردم هستند، فیلتر دوم مردم هستند یعنی چه؟ پنجاه نفر میآیند رقابت میکنند، پنجاه نفر میآیند رقابت میکنند. این فرد در واقع میخواهد قانون گذاری کند و نظارت جدی هم داشته باشد، هم باید بضاعت علمی کافی داشته باشد، هم باید سلامت واقعی داشته باشد نه تظاهر به سلامت بکند.
سوال: شما خودتان چی درس خواندید؟
قاسم زاده: من درسم هم عرفان هم حقوق.
سوال: یعنی دانشکده حقوق خواندید؟
قاسم زاده: بله در واقع الهیات بود و هم حقوق و من دوره قضایی حقوق هم دیدم، هم دکتری عرفان هم دارم.
سوال: در کدام کمیسیون بودید؟
قاسم زاده: من در کمیسیون آموزش عالی بودم.
سوال: کمیسیون آموزش عالی زیاد در معرض تطمیع و پیشنهاد رشوه و اینها نیست، به طور کلی در مجلس پنجم این وضعیت کمتر بود تا مجلس ششم و همین طور که به مجلس هفتم میرسیم بیشتر میشود، درست است، یعنی مجلس به نظر می َآید یک خورده چیز دیگر رودروایسی کنار گذاشتند گروههای فشار وارد شدند و خیلی تاثیر میگذارند روی نمایندهها، درست است همین که جلو میرویم؟
قاسم زاده: نجربهای وجود دارد احساس میکنم هرچه جلوتر میرویم به اصطلاح این تهدیدات بیشتر است و تاثیر پذیری به اصطلاح نمایندگان هم متاسفانه بیشتر شده است و این چیز خوبی نیست، بنده معتقدم یکی از عوامل اصلاح کننده خود مردم هستند این که خودم تاکید میکنم.
من خاطرهای را خدمت شما عرض بکنم ببینید آقای افخمی شما گفتم بحث نمایندگان تهران را اصلا جدا بکنید با نمایندگان شهرستانها، توی جلسات مختلف من حتی در جلساتی که جنبه نخبگانی دارد فرض بکنید در محفل معلمی، در محفل اساتید دانشگاه، تنها چیزی که از نمایندهها سوال نمیشود شما در راستای وظایف قانونی چه نقشی ایفا کردید این سوال اصلا نمیشود.
خوب شما نباید توقع داشته باشید به اصطلاح این رویکرد بتواند یک نماینده به اصطلاح وظیفه شناس جدی را وارد مجلس بکند.
سوال: خوب مردم چه جوری میتوانند تشخیص بدهند که نماینده وظیفه شناس است؟
قاسم زاده: مردم کار سختی دارند باید نخبگان ایفای نقش بکنند این را هم خدمت شما عرض کنم آقای افخمی نقش نخبگانی توی عرصه انتخابات در جامعه ما بسیار کمرنگ است و حتی متاسفانه باید بگویم، باز هم در سطح شهرستانها من میگویم ممکن است در تهران هم همین باشد ببینید خیلی از جاها و موارد فرد نخبه تحصیل کرده را در شهرستان وقتی بحث انتخابات میشود سوال میکند به این که فضا و جو به نفع چه کسی است، این خیلی بد است، بنده معتقدم طرح اصلا این سوال از طرف یک فرد نخبه تحصیل کرده بله، زشت است.
او باید بگوید بله چه کسی نخبه است و بعد برای خودش وظیفه بداند که مردم را بیدار بکند و جهت بدهد. هدایت بکند.
سوال: توی شهرستان کوچک، شما از بابل بودید، توی شهرستانهای کوچک، البته بابل شهر خوبی است.
قاسم زاده: بله شهرستان خوبی است.
سوال: ولی در شهرستانهای کوچک مردم انتظار دارند تک تک شان غالبا بروند دم خانه نماینده و ...؟
قاسم زاده: بحث رویکرد و بحث مطالبات است شما میدانید الان بحثهایی که ما داریم، بحث فساد اداری را مطرح میکنیماما نیامدیم تحلیل بکنیم این فساد اداری چه عواملی در آن نقش داشت، اصلا آیا نمایندگان در آن نقش داشتند؟ آیا افخمی بنده معتقدم به این که یک بخشی را باید نمایندگان بپذیرند، چرا؟ برای این که به اصطلاح فرض یک توقعاتی است.
سوال: در مسایل کلان چه جوری میشود جلوی به اصطلاح لابی کردن، به اصطلاح گاوبندی کردن با نمایندههای شهرستانهای کوچک را گرفت، چون اینها خیلی راحت توی مسائل کلان زیاد انگیزه ندارند اصلا قضیه؟
قاسم زاده: این که من دارم تاکید میکنم که مردم باید سطح مطالبات را ارتقا بدهند، بحثم همین است. خوب میدانید که مردم شهرستانها مشکلات زیادی دارند درست است. برای رفع نیازهای خودشان به اصطلاح بیشتر فکر میکنند یعنی نگاه کلان خیلی برای شان مطرح نیست، بنده معتقدم خطاب میخواهم بکنم به این مردم عزیز و شریف، گرچه این مشکلات وجود دارد، مشکلات ریز مربوط به اشخاص و افراد به بیان دیگر ما باید به اصطلاح ما نگاه ببریم به طرف منافع ملی به بیان دیگر آقای افخمی شما هم بودید استحضار دارید که نوع عملکرد مجلس در واقع یا نمایندگان در پیگیری امور برخورد میکند به منافع محلی و منطقه ای.
من این را رد نمیکنم چرا برای که شما وقتی مراجعه میکنید به قانون اساسی هم میگوییم به این که نماینده وقتی از یک حوزه انتخابیه انتخاب میشود نماینده کل مردم است. یعنی چی، معناش این است که نماینده باید به منافع ملی فکر بکند.
سوال: به شرطی که بخواهد فکر کند.
قاسم زاده: می خواهم همین را عرض کنم، همان چی قانون اساسی آمده است حوزه انتخابی را مشخص میکند، حوزه انتخابی وقتی مشخص میکند، یعنی چی، یعنی نماینده موظف است منافع محلی را فکر بکند آیا تعارض است بنده معتقدم این تعارض نیست، معنا و مفهومش این است که نماینده باید منافع محلی توی دل منافع ملی بببیند و تعقیب بکند.
ببینید حلقه مفقوده این جاست، آقای افخمی، یعنی، چون ما عادت نکردیم به این که منافع محلی را از دل منافع ملی به اصطلاح تعقیب بکنیم آن چیزی که اتفاق میافتدای بسا بحث لابی گری و بحث معامله اتفاق بیافتد؛ که وقتی لابی گری اتفاق میافتد بین نماینده و دستگاه اجرایی یعنی وزارت خانه، خود این فسادزاست، یعنی در واقع آن نمیتواند از ابزار نظارتی خودش به صورت جدی استفاده بکند وقتی از ابزار خودش به صورت جدی استفاده نمیکند فساد اداری اتفاق میافتد و اینها مسایل جدی است که باید روشنگری کرد.
سوال: بین مسئلهای که نیاز مردم بابل است با یک مسئلهای که نیاز عمومی مملکت است تعارض پیش میآید یعنی به شما میآیند میگویند که تو به فلان لایحهای که تاثیر ملی دارد رایی را بده که ما میخواهیم، ما هم در عوض مثلا در مسئلهای که مربوط به بابل میشود رای میدهیم که شما دوست دارید، خوب این جور مواقع غالبا معامله میشود؟
قاسم زاده: معامله میشود، بنده معتقدم برای این که مصداقی عرض بکنم من یک مورد را بگویم خدمت تان ممکن است کسی سوال بکند که از دل منافع ملی منافع محلی اتفاق بیافتد؟ بله، اصلا من خودم معتقدم به این که اصلا رمز موفقیت نماینده است که بگوید من در جایگاه نمایندگی دارم این جوری استفاده میکنم و این زیباست یعنی شما معامله نکردید، درست است تعامل اتفاق بیافتد جدی هم بودید در مقام نمایندگی، در جایگاه نمایندگی ات، در برخوردت با دستگاه اجرایی ولی به منافع خودت هم دست پیدا کردید.
مصداقی را میخواهم بگویم حالا ممکن است ان شاءالله مردم تلقی نمیکنند به این بخواهم از خود حرف بزنم برای این که از ما گذشته است شما استحضار دارید که مثلا بحثی که وجود دارد در لایحه بودجه استحضار دارید افراد میآیند پیشنهادهای مختلف را مطرح میکنند.
به عنوان مثال کوچک من عرض میکنم.
سوال: خیلی بده بستان هست.
قاسم زاده: بله بله یک معامله کوچک یک نمونه کوچک، قبلا یک ردیفی آمده بود فکر میکنیم که یک صد میلیاردی بود، چون منطقه ما کشاورزی است من به عنوان نمونه میگویم، این رقم برای بازسازی قنوات در کشور ببینید قنوات در کشور، که جمع قنات است دیگر شما استحضار دارید توی مازندران قنات وجود ندارد، خوب من احساس کردم خوب ما از این ردیف هیچ بهرهای نداریم ن آمدم دو کلمه اضافه کردم گفتم و انهار و آب بندها، خوب ببینید شما آمدید توی دل در واقع منافع ملی که میخواهد به همه جا خدمت برساند درست این بخش را اضافه کردید و واقعا الان همین ضرورت دارد و الان دارند خیلی از همین استفاده میکنند.
سوال: یک قانونی که توی مجلس بعد از شما تصویب شد ولی شما به عنوان اداره نظارت حتما میدانید کدام مجلس است، قانون به اصطلاح قیمت بنزین به نود درصد قیمت فوق خلیج فارس است یعنی قیمتی که در خلیج فارس بنزین را مجبور میشویم با قیمت دلاری اش، به همان قیمت بنزین را برسانند و طبیعتا پرداخت مستقیم هدفمند یارانه را انجام بدهند، این قانون تصویب شد، فکر میکنم در مجلس هشتم، یا هفتم بود یا هشتم.
قاسم زاده: فکر کنم هفتم بود.
سوال: خوب در مجلس خود شما بوده است. چرا این قانون اجرا نشد شما چرا دنبال نمیکنید؟
قاسم زاده: خوب ببینید همین است میانگین وقتی که نمایندگان برای مطالعه طرح یا لایحه میگذارند بعد میگویند پنج دقیقه.
سوال: یک رفع کمتر است.
قاسم زاده: من میگویم پنج دقیقه، یعنی ممکن است توی همان مجلس آقای دکتر سبحانی بود ممکن بود پنج ساعت مطالعه میکرد. ولی یکی بود به اصطلاح توی همان فضای مجلس میدید برنامه چیست، طرح چیست و لایحه چیست. یکی از فنون قانونگذاری این است که این قانون گذار باید بداند این قانونی که میگذارند، قابلیت اجرا دارد باتوجه به این که مقوله بنزین بر روی اجناس و کالاهای کشور اثرگذار است دیگر به هر دلیلی و با توجه به فضایی که وجود دارد بنده معتقدم شاید قابلیت اجرایی نداشت و ما میبایست یک کاری میکردیم که آن کار انجام نشد بایبد فرضا آن این است فرضا یک کاری که باید اتفاق بیافتد اتفاق نیافتاد، یک قانونی که باید که قانون درست بود خوب هم بود میبایست اجرا بشود، اجرا نشد. درست است. یا من شایستگی و لیاقت یا عرضه اجرایی کردن آن را نداشتم و ضعف داشتم و باید بگویم بله من ضعف داشتم باید بروم کنار، من توان ندارم و اگر قابلیت اجرا ندارد به هر دلیلی، به هر دلیلی در حالی که مورد انتظار و توقع مردم است باید افکار عمومی را قانع بکنند، به این دلیل، به این دلیل، به این دلیل آن چیزی که به نفع شماست اجرا نکردم، افکار عمومی را قانع بکند و بنده معتقدم مطالبات جدی امروز مردم این است، نه اولی را عمل میکنیم نه دومی و لذا این سوالات است که انباشته میشود در ذهن مردم، وگرنه اگر این مسیر را طی میکردیم احساس میکردم با همان چیزی که اشاره کردید با جسارت کافی و لازم میآمدیم به میدان، به این دلیل، به این دلیل باید بنزین بشود این مقدار، افکار عمومی را قانع میکردیم.
سوال: خوب از همین قوانین میخواهم ببینم مهمترین قوانینی که تصویب شده است، اجرا نشده است، چه هنوز تصویب نشده است، کدام هاست، یعنی شما اگر بروید در این مجلس میخواستید کاندید بشوید و میخواستید نماینده مجلس میشدید دوره دوازدهم روی چه موضوعاتی تاکید میکردید؟
قاسم زاده: آن چیزی که مهم است این است که باید نگاه دقیق باشد از باب این که قابلیت اجرا دارد، شما اصل هفتاد و پنج را قبول دارید دیگر.
سوال: دولت راحت عادت شده است که خیلی از قوانین را اجرا نمیکند؟
قاسم زاده: بله اجرا نمیکند و این هم ضعف است و این هم از جمله ضعفهای مجلس است، چرا مجلس برخورد نمیکند، چه بسا فرض بکنید من اگر باشم توی همین دوره لایحه بودجه دیروز تمام شد، خوب الان میدانید دستگاه اجرایی آقای رئیس جمهور اعلام کرد ناترازی به بودجه خیلی جدی و برجسته است، نمیدانم سیصد و بیست و خوردهای هزار میلیارد تومان در واقع ناترازی بودجه هست، من اگر باشم یک دوره این اتفاقات را بگویم نیافتد. میگویم بله آقای دولت همان لایحه بودجهای که آوردید بله من این مصوب میکنم یک مقدار چکش کاری میکنم و اضافه نمیکنم و میدهم به شما ولی اگر اجرایی نشد دیگر شما نیستید، دیگر شما نیستید، دیگر شما نیستید، برای این که دست نماینده باز است، از رئیس جمهور گرفته تا به اصطلاح وزراء، همه را میتواند زیرسوال ببرد، تعارف که ندارد اداره کشور، اگر؟ کافی نبود ولی این وظایف را برای ما مشخص کرده است، میگوییم این بودجه را شما دیدید، تکالیف هم خودتان آوردید، یک سال به عنوان نمونه، این بهانه را برای همیشه از دست شان میگرفتید، و لذا الان وقتی اجرایی نمیشود میگویند شما کارهایی را برای تکلیف کردید در حالی که منابع شان را ندیدید.
سوال: الان کدام قوانین را باید نوشت که اصرار کنیم بر اجرای آن، یعنی هم تصویب کنیم و هم اصرار کنیم بر اجرای آن؟
قاسم زاده: من معتقدم از پرقانونی دارد کشور خفه میشود، باز یک مثالی خدمت تان عرض کنم. تکلیفی باز آورده است در آئین نامه اجرایی بعد از به اصطلاح؟ (نهایی) تصویب شده است، تحت عنوان تنقیح قوانین، به همه دستگاهها آمده است تا سال هزار و سیصد و نود و نه میبایست اتفاق بیافتد و این کار تمام شود، تحت عنوان هر دستگاهی بیاید قوانین مربوط به آن دستگاه را تنقیح بکند در واقع مقنح بکند و بگوید بله این قابلیت اجرا دارد تا آخر و به مجلس هم اعلام بکند. متاسفانه هنوز به اصطلاح دستگاهها، قرار بود تا سال هزار و سیصد و نود و نه این اتفاق بیافتد، خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم ایشان فرمودند که یک نمایندهای میتواند خوب نمایندگی بکند که فقط به همان یک دوره فکر بکند.
یادتان هست، فکر کنم در همان دوره ششم بود، یعنی اگر آمد نماینده بگوید بله به همین دوره فکر میکنم، آن طرف، آن بحثهایی که وجود دارد گفتم که رویکرد مردم باید تغییر بکند و سطح مطالبات را بالا ببرند و ارتقا بدهند. اگر نماینده این جوری فکر کرد یعنی منافع ملی فکر کرد و واقعا با این نگاه وارد شد، من احساس میکنم این مجلس میشود مجلسی که باید توقع و انتظارش را داشت.
سوال: از نمایندههای مجلس کدامهای شان به نظر شما در دورههای خودش توانستند موفقیتهای این جوری را کسب کنند یعنی دوره نمایندگی درخشانی داشتند؟
قاسم زاده: البته نمایندگانی بودند بنده معتقدم ولی خیلی برجسته نمیآید، یعنی شما یعنی اگر بخواهید به اصطلاح در واقع نمره بدهید و خیلی دقیق بشوید خیلی کم میماند.
سوال: آنها جذابیت لابی کردن و لابی گری دارند آنها معمولا علمش را ندارند کارشناسی اش را ندارد، شجاعتش را ندارند یا شاید هم و برعکس است آن کسانی که شجاعتش دارند، کارشناسی دارند، حوصله لابی کردن ندارند؟
قاسم زاده: یک عدهای ممکن است در واقع در این بخش ضعف علمی بیشتر است، میبینید ضعف علمی بیشتر است و آن طرف قضیه به یک دوره نمیخواهد فکر بکند دیگر.
سوال: غالبا در بابل مردم محلی از شما چه میخواستند؟
قاسم زاده: نه این که این مطالبات آدم تعقیب نکند میگویم از مسیرش تعقیب بشود ببیند از مسیرش تعقیب بشود، همان طور که گفتم منافع محلی از دل منافع ملی به اصطلاح تعقیب بکنید.
سوال: شما با آقای ناطق آشنایی نزدیک نداشتید، مدیریتش چطور بود به عنوان رئیس مجلس؟
قاسم زاده: مدیریتش بد نبود خوب بود البته این را هم من خدمت شما عرض بکنم برخلاف فضای مجلس ششم.
سوال: همان در مقایسه با آقای کروبی کدام شان رئیس بهتری بودند؟
قاسم زاده: آفرین آفرین یعنی بحثی وجود دارد مجلس پنجم، نسبت به آقای ناطق نگاه توام با تمکین داشتند یعنی، چون این نگاه بود طبیعتا مدیریت راحتتر است، بر خلاف مجلس ششم که این جور نبود.
سوال: خوب حالا مجلس هفتم کارآیی بیشتری داشت یا مجلس ششم؟
قاسم زاده: من احساس میکنم به این که نمایندگان در مجلس ششم خیلی جدیتر بودند از مجلس هفتم.
سوال: نمایندگان محلی بیشتر شده بودند توی مجلس هفتم؟
قاسم زاده: محلی از چه جهتی؟
سوال: محلی از این جهت که بیشتر به فکر مسایل محلی خودشان باشند؟
قاسم زاده: این که توی همه دوره هاست.
سوال: توی دوره ششم این طور نبود؟
قاسم زاده: نه بود، ولی کمتر بود، بله کمتر بود، گفتم این که یکی نگاه کلان تری داشتند، من گفتم این بخش قضیه را میپسندم، از باب این که به اصطلاح یک مقدار توی قضایای غیر سیاسی جدیتر بودند، جدیتر بودند نسبت به برخورد با دستگاههای اجرایی.
سوال: در برخورد مسایل کلانتر؟
قاسم زاده: بله بله این را من میتوانم چیز بکنم.
سوال: چند تا بچه دارید؟
قاسم زاده: من چهارتا .
سوال: پسر یا دختر؟
قاسم زاده: سه تا پسر هستند، یک دختر.
سوال: پسر بزرگ چند، دختره بزرگ است یا پسرتان؟
قاسم زاده: نه پسر بزرگ هست.
سوال: پسرتان بزرگتر است. پسر بزرگ تان چند سال است؟
قاسم زاده: پسر بزرگ ما سی و هشت سال .
سوال: چکار میکند؟
قاسم زاده: ایشان در نهاد کتابخانه، توی کتابخانه، توی نهاد کتابخانه.
سوال: کجا؟
قاسم زاده: توی همان بابل .
سوال: نوه بزرگ تان چند سال است؟
قاسم زاده: نوه بزرگ مان کلاس سوم است.
سوال: کلا آن خانواده بزرگ قدیمی دیگر دارد ...؟
قاسم زاده: بله متاسفانه دیگر دارد.
سوال: این قضیه گسترش خانواده و تحکیم بنیان خانواده و پر جمعیت کردن خانوادهها و اینها را چکارش باید کرد واقعا، مجلس چه کار کرده است؟
قاسم زاده: مجلس میدانید که قوانینی را گذرانده است و استحضار دارید دیگر، تحت عنوان جوانی جمعیت یک قانونی گذرانده است که ما هم به عنوان نظارت و واقعا داریم تعقیب میکنیم یعنی گزارش را میگیریم که چه اتفاقاتی افتاده است و دستگاهها چه مقدار به وظایف شان عمل کردند و استحضار دارید تسهیلاتی هم قائل شدند از باب این که کسانی که بچه دار بشوند.
اگر یادتان باشد در همان مجلس به اصطلاح مجلس ششم و هفتم یک کارهایی شده است، ما یم مقطعی اندکی توی کمیسیون فرهنگی بودیم، آن زمان که دکتر افروغ هم بودند، فلان این ها. اگر ذهن تان باشد؟
سوال: بله خدا بیامرزد.
قاسم زاده: آن جا این بحث شروع شده بود فرضا به عنوان نمونه مثلا اگر سربازی ازدواج کرده باشد منتقل میشود به اصطلاح شهر خودش، محل خودش، یک تسهیلاتی این جوری یا فرضا وام و امثال این مقولات و این در جوانی جمعیت هم به اصطلاح گفتند که فرضا اگر فرزند سوم باشد این تسهیلات داده میشود، فرضا فرزند چهارم باشد این تسهیلات داده میشود و الان میدانید که زمین به اصطلاح فرزند، اینها در واقع مشوقهایی بود به اصطلاح که اتفاق افتاده است و ما هم رصد میکنیم و واقعا داریم رصد میکنیم و گزارش هم میدهیم که دستگاههایی که مکلف هستند به اصطلاح این تسهیلات را ارائه بکنند، چه مقدار اجرایی بکنند و چه مقدار اجرایی نکردند.
سوال: تاثیری نگذاشته است مجموعا؟
قاسم زاده: باید ببینیم اگر نبود چه اتفاقی میافتد من هم میخواهم همین بگویم برای این که به اصطلاح خیلی افزایش پیدا نکرده است ولی این شاید این سوال مطرح باشد اگر این تسهیلات نبود هنوز کمتر میشد، یعنی این را مورد توجه قرار داد، ولی خوب این به صورت جدی دارد یگیری میشود، موثر است به اعتقاد بنده.
سوال: چه دستگاههایی توی مجلس در این مدتی که شما بودید، دیدید که به وجود آمد و رشد کرد و کارآیی پیدا کرد؟
قاسم زاده: ببینید من این را خدمت شما عرض بکنم بحثهایی که مطرح کردیم که باید بدنه کارشناسی به اصطلاح نمایندگان تقویت بشود، طبیعتا نمایندگان براساس مشغلهای وجود دارد آن گونه که باید نتوانند وقت بگذارند ولی برخلاف آن دورهای که ما بودیم، بعد از آن اتفاقاتی افتاده است که میتوانیم احساس بکنیم یا ادعا بکنیم که دارد ترمیم میکند این قضیه و امر طبیعی است، طبیعتا هر چه جلوتر میرود اتفاقاتی میافتد و در کل دنیا همین جور است.
استحضار دارید که الان مرکز پژوهشهای مجلس خیلی با قدرت است و با قوت است برخلاف دوره ما یعنی در واقع آمادگی کامل دارند برای هر لحظه برای این که نگاه کارشناسانه خودشان در کمیسیونهای تخصصی ارائه بکنند دررابطه هر طرح یا لایحه ای.
سوال: مرکز پژوهشهای در دوره ششم بود؟
قاسم زاده: بود ولی در این حد نبود ولی الان بدنه خیلی تقویت شد و از طرف دیگر استحضار دارید که برای هر نماینده این قانون به اصطلاح که نماینده میتواند پنج تا مشاور برای خودش بگیرد به صورت رسمی.
سوال: از کی شده است این طور؟
قاسم زاده: این در واقع از دوره قبل است بله از دوره قبل است که هر نماینده میتواند پنج تا مشاور مورد نظر خودش را انتخاب بکند.
سوال: رای دهندهها باید مراقب باشند که نماینده دوره قبل چه کسانی را به عنوان مشاور خودشان انتخاب کردند مثلا اگر قرار است دوره قبل نماینده بوده است و این دوره هم میخواهد نماینده بشود یا کاندیدا باشد مثلا فک و فامیل خودش را برده است به عنوان مشاور.
قاسم زاده: بله این نکته دقیقی است و این نکته قابل تاملی است و میتوانند مردم در مقام ارزیابی نمایندگان ببینند که این پنج مشاوری که نماینده انتخاب کرده است، وزنش چقدر است، این خودش میتواند یکی از ملاکها و معیارهای ارزیابی برای نمایندگان باشد.
سوال: از فک و فامیل خودش انتخاب کرده باشد یعنی فقط میخواسته است که یک عده را مشغول بکند، یک کاری برای شان فراهم بکند.
قاسم زاده: بله بضاعت علمی شان چقدر است، توانمندی علمی خودش چقدر است، این خودش میتواند به اصطلاح یکی از نکات قابل تاملی باشد به عنوان یکی از عوامل ارزیابی برای نمایندگان فعلی تلقی بشود.
مجری: من هم خیلی خوشحال شدم از دیدن آقای قاسم زاده که سالهای بود ندیده بودمش. امیدوارم که فرصتهای دیگر و عمر باشد که باز هم ببیبنم شان.