به دنبال موفقیت پژوهشگران ایرانی در تولید انبوه بذر اصلاح شده ذرت، تا پایان امسال حدود ۴ میلیون دلار بذر هیبریدی ذرت صادر خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمدحسن عصّاره، رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور با بیان اینکه تمام بذر مورد نیاز مزارع ذرت ایران در داخل کشور تولید میشود، اظهار داشت: با توجه به کیفیت بالای بذر ذرت ایرانی و دارا بودن استانداردهای بین المللی، صادرات این گونه اصلاح شده ایرانی آغاز شده و بر اساس توافقهای صورت گرفته، در دو ماه آتی محمولههایی با ارزش ارزی حدود ۴۰۰ میلیون دلار صادر خواهد شد.
وی گستره اراضی تحت کشت ذرت در ایران را حدود ۵۰۰ هزار هکتار عنوان کرد و گفت: بذر مورد نیاز برای این مزارع در داخل کشور تولید میشود و صادرات، خللی در تامین نیاز داخلی به بذر ایجاد نمیکند.
رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۹۹ درصد از بذر محصولات قابل کشت در ایران در داخل کشور تولید میشود، اما در مورد برخی از محصولات سبزی و صیفی گلخانه ای، از جمله خیار، گوجه فرنگی و فلفل دلمهای و همچنین چغندر قند ناچار به واردات هستیم.
عصّاره افزود: کل بذر وارداتی کشور با وزن ۵ تا ۷ هزار تن، حدود ۱۲۰ میلیون دلار ارزش دارد، اما تولید بذر داخلی بیش از ۶۰۰ هزار تن است.
وی تصریح کرد: دلیل واردات بذر محصولات اصلی گلخانه ای، کیفیت بالا و عملکرد آنهاست، اما باید توجه داشت که با صادرات محصولات تولید شده با این بذرها، حدود یک و نیم تا دو میلیارد دلار ارز آوری میشود.
رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور با اشاره به تداوم تلاشهای محققان جوان کشور در بومی سازی فناوریهای نوین مربوط به بخش کشاورزی، تصریح کرد: ذخایر ژنتیکی گیاهان ایران بسیار غنی است و تلاش برای دستیابی به گونههای با کیفیت و متناسب با شرایط اقلیمی متنوع کشور با جدیت دنبال میشود، اما دستیابی به محصول نهایی، زمان بر است و گاهی چندین سال طول میکشد تا به عنوان مثال گندمی تولید شود که همزمان با خوشه پربار، ساقه کوتاهی برای مقاومت در برابر باد داشته باشد.
بومی سازی فناوری جداسازی بذر
عصّاره با بیان اینکه بذرهای علوفههای دامی ایران جزو ممتازترین بذرهای جهان هستند، از توفیق صنعتگران جوانی ایرانی در ساخت انبوه تجهیزات فناورانه برای سالم سازی بذر یونجه خبر داد و گفت: نمونههای خارجی این دستگاه پیش از این به کشور وارد میشد، اما محققان جوان کشور توانستند با مهندسی معکوس، این فناوری را بومی کرده و اکنون نیاز کشور به این تجهیزات در داخل کشور تامین میشود.
وی گیاه انگلی سس (Cuscuta campestris Yunck) را که بصورت پیچکهای نازک زرد رنگ در مزارع یونجه قابل مشاهده است، به عنوان یکی از بزرگترین آفات گیاهی علوفه و برخی دیگر از محصولات زراعی نام برد و افزود: این آفت گیاهی که با پیچیدن به ساقه محصولاتی مانند یونجه باعث نابودی و یا دستکم ضعف آن میشوند، با اقداماتی مانند استفاده از علف کشهای شیمیایی از بین نمیروند و بهترین و موثرترین راه برای مقابله با آن، جلوگیری از رشد آن در مزرعه است.
رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال با بیان اینکه بذر این گیاه دقیقا مشابه با بذر یونجه است و از همین رو جداسازی آن با روشهای دستی و سنتی بسیار مشکل و در حجم انبوه غیرممکن است، اضافه کرد: در روش فناورانهای که در سالهای اخیر رایج شده است، بذر این گیاه بصورت مغناطیسی از بذر یونجه جدا میشود.
عصّاره افزود: تعریف عملکرد این دستگاه به سادهترین شکل این است که ابتدا ذرات آهن به بذر اولیه افزوده میشود و بخشی از این ذرات در روزنههای موجود در پوسته بذر سس جذب میشوند. در مرحله بعد نیز با عبور دادن بذرها از میدان مغناطیسی، بذرهای آفت که حامل ذرات آهن هستند، جذب شده و بذر یونجه باقی میماند. با این روش خلوص بذر یونجه به ۹۹ تا ۹۹.۵ درصد میرسد.
از آنجایی که بذر گیاه سس در شرایط طبیعی تا ۲۰ سال و در محیط خشک تا ۵۰ سال زنده میماند، لازم است که نابود شوند، اما پژوهشگران ایرانی در تلاشند از این آفت در عرصههایی مانند تولید خوراک دام و طیور و آبزیان یا صنایع دیگر بهره گیرند.