کاهش ۶۰ درصدی تولید داخل در ساخت ماشین آلات پلیمری
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان تجهیزات پلیمری گفت: جذابیت واردات موجب شده سهم ۹۰ درصدی تولید داخل در ساخت ماشین آلات پلیمری به ۳۰ درصد کاهش یابد.
آقای محمدرضا شاکری رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان تجهیزات پلیمری در گفتگو با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صداوسیما گفت: ماشین آلات صنایع پلیمری در ایران دارای قدمت و سابقه ۶۰ ساله است.
وی به تولید ماشین آلات صنعت پلیمر در ۲ دهه اخیر اشاره کرد و ادامه داد: در دهه ۷۰ سالانه حداقل ۷۰۰ ماشین به خصوص ماشین آلات تزریق پلاستیک توسط ۷۰ سازنده معتبر ساخته میشد و سطح تولیدات به حدی بود که اروپاییها برای سرمایهگذاری مشترک (joint venture) به سراغ ماشین سازان ایرانی میآمدند تا سهمی از این بازار داشته باشند.
عضو هیئت مدیره فدراسیون صنعت ماشین سازی کشور با بیان اینکه سابقه کشورمان در حوزه ماشین سازی پلیمری از چین بالاتر است؛ گفت: هم اکنون نیز تولیداتمان در برخی صنایع همچون ماشینهای تزریق، ربات و اکستروژن جلوتر از نمونههای تولیدی در ترکیه و هندوستان و قابل رقابت در بازارهای جهانی است، اما سرعت پیشرفت در این کشورها با ما قابل مقایسه نیست.
وی ادامه داد: ما یک سابقه ۶۰ ساله داشتیم که از دهه ۸۰ رو به افول رفت و تعدادی زیادی از ماشین سازان مطرح به سمت واردات رفتند و از دهه هشتاد واردات قویتر شد و ماشین سازی ضعیفتر شد، ولی با این حال هنوز هم رشد خوبی داریم و از ۱۱۰ عضو انجمن ماشین سازان پلیمری ۷ سازنده معتبر در زمینه رباتهای صنعتی و رباتهای بردار و بگذار (Pick and Place)، روباتهای IML (In-Mold Labeling یا لیبل گذاری درون قالب) به عنوان رباتهای پرکاربرد در صنعت پلیمر فعالیت میکنند که سهم بازار داخل را از رقبای چین و ترکیه گرفته اند و هم اکنون ۹۰ درصد سهم بازار رباتهای پلیمری در زمینه ماشین آلات پلیمری ساخت داخل است.
عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ادامه داد: یکی از دلایل این اتفاق، کاهش نرخ تعرفه واردات ماشین آلات با حذف ارز ۴۲۰۰ و جایگزینی آن با ارز ETC با نرخ حدود ۲۳ هزار تومان شد در آن زمان تعرفه ماشین آلات پلیمری ۱۵ درصد بود که تبدیل به ۵ درصد کردند.
شاکری ادامه داد: متاسفانه یکی از شاخصهایی که به اشتباه در کشور تبیین و آمار داده میشود این است که نرخ رشد تولید برابر با نرخ ورود ماشین آلات در نظر گرفته میشود و برای اینکه نرخ رشد تولید بیشتر نمایش داده شود تعرفه ورود ماشین آلات پلیمری از ۵ درصد به یک درصد کاهش یافت و در جلسه وزیر سابق صمت با صنعتگران آقای فاطمی امین گفته این موضوع استثنا است و فقط مختص سال ۱۴۰۱ است و برای سال ۱۴۰۲ به هیچ وجه تمدید نمیشود، اما تمدید شد و چندین بار با رئیس جمهور، وزیر سابق صمت و معاونت ماشین آلات وزارت صمت نامه نگاری کرده ایم.
نامه انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان و تولیدکنندگان تجهیزات پلیمری به رئیس جمهور
وی ادامه داد: امروز هم با ارز تالار دوم (۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان) که با هزینهها حدود ۴۱ هزار تومان میشود واردات ماشین آلات انجام میشود که با احتساب قیمت ۵۰ هزار تومانی ارز در بازار آزاد به عبارتی دولت ۲۵ درصد یارانه به ماشین ساز چینی میدهد.
شاکری به پیشرفت صنعت ماشین سازی در برخی کشورها اشاره کرد و افزود: ترکیه با وجودی گرانی برق، انرژی و هزینه بالای کارگری برای ساخت ماشین آلات سرمایه گذاری کرده و در حالی که توانایی واردات هم دارد برای واردات ماشین آلات تعرفه ۷ درصدی وضع کرده و یا هندوستان به چین گفته است اگر میخواهید سهمی از بازار کشور من داشته باشید باید در هند سرمایه گذاری و اشتغالزایی کنید، در حالی که فناوری حال حاضر ایران در ساخت ماشین آلات صنعتی پلیمری به اندازه چینی هاست، اما واردات سهم بیشتری دارد.
وی ماشین سازی را صنعتی مولد دانست و افزود: صنعت ماشین سازی در همه دنیا یکی از بزرگترین محلهای اشتغال دانش آموختگان کشور است و بار فناوری بر دوش ماشین سازان صنعتی است و کشوری که صنعت ماشین سازی دارد از تحریمها کمترین آسیب را میبیند و نمیتوانند تحریمش کنند به عنوان نمونه وقتی شما صنعت ماشین سازی دارید می توانید تحریمها را دور بزنید و توان مقابله با آن را دارید، زیرا میتوانید تجهیزات صنایع خود را بسازید.
واردات ۸ میلیارد دلاری انواع ماشین آلات در سال ۱۴۰۱
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان تجهیزات پلیمری با اشاره به واردات حدود ۸ میلیارد دلاری انواع ماشین آلات در سال ۱۴۰۱ گفت: از این میزان حدود ۲۸۱ میلیون دلار سهم ماشین آلات پلیمری و ۳ میلیارد دلار هم سهم ساخت داخل بوده است. اگر برنامه هفتم توسعه اجرا شود نیاز ماشین آلات کشور ۲۷ میلیارد دلار است که هم اکنون میزان مصرف ماشین آلات در ترکیه ۲۷ میلیارد دلار است براساس برآورد میدانی صورت گرفته از کشورهای همسایه، حداقل ۵۴ میلیارد دلار کشورهای اطراف ما نیاز به ماشین آلات دارند و ما این بازار بزرگ را به راحتی تقدیم دیگران کردیم.
وی ادامه داد: وقتی که از سال ۱۴۰۱ تعرفه را یک درصد کردند، تعداد زیادی از افرادی که اصلا در این حرفه نبودند به لحاظ سوددهی بالا، ماشین آلات را وارد کردند در یک برههای عدهای از ماشین سازان وارد کننده شدند که خود در این صنعت بودند و آن را میشناختند و خدمات پس از فروش و روش کار را میدانستند، ولی امروز افرادی واردکننده شده اند که اصلا صنعتی نبوده اند و صرفا به جهت سود بالا با وجود ارز ترجیحی و تعرفه یک درصدی به واردات رو آورده اند در حالی که ارز زیادی از کشور خارج شد.
شاکری در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص نتیجه پیگیریها از وزارت صمت گفت: در جلسه وزیر سابق صمت با صنعتگران آقای فاطمی امین قول دادند که تعرفه ماشین آلات در سال ۱۴۰۲ از یک درصد به ۵ درصد بازمی گردد، اما مجدد این تعرفه تمدید شد وقتی امسال و در نمایشگاه ایران پلاست هفدهم این چالش را با آقای برادران معاون صنایع عمومی وزارت صمت که در جلسه با صنعتگران در سال ۱۴۰۱ هم حضور داشتند مطرح کردیم و گفتیم که تعرفه در ترکیه ۷ درصد است و هندوستان اصلا اجازه واردات ماشین آلات صنعتی را به راحتی نمیدهد وی قول بررسی و پیگیری داد.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان تجهیزات پلیمری، تولیدات داخلی را به لحاظ کیفیت و قیمت کاملا قابل رقابت عنوان کرد و افزود: در حال حاضر ۱۱۰ عضو موثر ماشین سازان پلیمری داریم که حدود ۱۱ سازنده ماشین آلات تزریق، ۱۳ تولیدکننده ماشین اکسترودر، حدود ۱۵ سازنده ماشین آلات بادی، ۱۲ سازنده رباتهای صنعتی و بقیه سازندگان آسیابهای پلیمری و تجهیزات هستند.
وی به دامپینگ ماشین سازان چینی اشاره کرد و افزود: این موضوع در ماشین آلات پلیمری و تزریق پلاستیک بسیار زیاد بوده است، ورود ماشین آلات هزینه بَر است و این پرسش پیش میاید که چرا این تعداد وارد میشود؟ صنعتگران چینی توانمندی ایران را بررسی کردند و برای افزایش این سهم خود از بازار ایران، به واردکنندگان گفتند شما ماشین را ببرید با اعتبار و یکساله پول ماشین را پرداخت کنید.
شاکری ادامه داد: با این رویه وارد کنندگان، ماشین آلات را در کشور میفروختند و سود واردکننده ایرانی از سازنده چینی خیلی بیشتر شد با توجه به اینکه هزینه واردات هم از نمونه ساخت داخل بسیار کمتر بود و همین موضوع باعث شد چینیها در رقابت بیافتند و شرکتهای چینی که در نمایشگاه ایران پلاست هفدهم حضور داشتند میگفتند حاضریم ماشین را به شما بفروشیم و یکسال بعد مبلغ را از شما دریافت کنیم و یا به هر صورتی که شما توانایی دارید میفروشیم.
عضو هیئت مدیره فدراسیون صنعت ماشین سازی کشور به تحریمها در سال ۹۷ اشاره کرد و گفت: در این برهه زمانی ورود ماشین آلات سخت شد، زیرا دولت ارز نداشت و درصدد این بود که ارز کمتری از کشور خارج شود تعداد زیادی از واردکنندگان شروع به ساخت ماشین آلات صنعتی پلیمری کردند و در همین زمان و در مدت ۲ سال سهم بازار از ۲۵ درصد به ۴۵ رسید و رشد آمار تولید در سال ۹۷ و ۹۸ اتفاق افتاد و تعداد زیادی از واردکنندگان که خود صنعتگر بودند با دانش فنی به تولید ماشین آلات پلیمری روی آوردند، اما از سال ۹۹ و ۱۴۰۰ که تعرفهها تغییر کرد سهم داخل در تولید ماشین آلات کم شد و اگر شرایط عادلانه شود در مدت ۵ سال بیش از ۷۰ درصد سهم بازار را خواهیم داشت.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص پیگیری از وزارت صمت و پاسخ این وزارتخانه مبنی بر اینکه شاید از لحاظ کمی و کیفی این تولیدات پاسخگوی نیاز داخل نیست و صرف تولید داخل ممکن است انحصار ایجاد کند، گفت: هم به لحاظ کمی و هم کیفی نیاز به واردات وجود دارد در حال حاضر به غیر از ماشین آلات پلیمری بقیه ماشین آلات ساخت داخل در کارتابل فنی است.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی ماشین سازان تجهیزات پلیمری به هوشمندی در واردات اشاره کرد و گفت: واردات باید به گونهای باشد که ماشین سازی داخلی رشد کند و تولید داخل آسیب نبیند حداقل شرایط را برابر کنیم و کسی که واردت ماشین انجام میدهد نباید ۹ درصد ارزش افزوده را ندهد در حالی که سازنده داخلی این هزینه را پرداخت کند به عنوان نمونه یک ماشین ساز با ۵۰ نیروی کار با وجود بیمه، دارایی، اشتغالزایی به طور مستقیم سالانه توان تولید ۱۰۰ ماشین را دارد یک وارد کننده با ۳ نفر نیروی کار سالانه دوبرابر این میزان ماشین وارد میکند پس بهتر است شرایط برابری ایجاد شود.
شاکری به صادرات ماشین آلات پلیمری داخلی اشاره کرد و گفت: صادرات ماشین آلات پلیمری با وجود چالشهای موجود به صورت رسمی و غیر رسمی هم اکنون به کشورهای افغانستان، عراق، سوریه، ترکمنستان، تاجیکستان، ارمنستان، ترکیه، ازبکستان، امارات و حتی به ایتالیا انجام میشود.
عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص خدمات پس از فروش محصولات صادراتی از مبادی غیررسمی و مرزی به افغانستان و عراق گفت: در این زمینه یا نمایندگان خارجی جهت آموزش به ایران میآیند و یا نیروهای ایرانی برای راه اندازی و خدمات پس از فروش به این کشورها اعزام میشوند.